Startpagina - Orofaryngeale dysfagie

Opties

Beoordeeld: 07-10-2025

Deze richtlijn valt onder het cluster Laryngologie.

Belangrijkste wijzigingen: één nieuwe module

Module Video-endoscopie of slikvideo bij dysfagie

De module beschrijft de toegevoegde waarde van het standaard uitvoeren van beide slikonderzoeken t.o.v. één van beide slikonderzoeken.

Waar gaat deze richtlijn over?

Deze richtlijn richt zich op wat volgens de huidige maatstaven de beste zorg is voor patiënten met dysfagie of onderliggend lijden met risico op dysfagie. In de richtlijn komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• De gegevens die van belang zijn voor het vaststellen van dysfagie en het vervolgbeleid
• De verschillende screeningsmethoden die geschikt zijn voor het opsporen van dysfagie
• De verschillende aanvullende onderzoeken die ingezet kunnen worden en de rol van de logopedist bij het signaleren en vaststellen van dysfagie
• De verschillende mogelijkheden bij de behandeling en begeleiding van patiënten met dysfagie
• De organisatie van de zorg rondom patiënten met dysfagie

Voor wie is deze richtlijn bedoeld?

Deze richtlijn is bestemd voor alle zorgverleners in de tweede (en derde) lijn die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met dysfagie of onderliggend lijden met risico op dysfagie.

Voor patiënten

Dysfagie is een verzamelnaam voor slikklachten of slikproblemen. Deze zijn (meestal) het gevolg van afwijkingen in de anatomie van belangrijke structuren in het slikproces of afwijkingen in de beweging van deze structuren. Dysfagie kan het gevolg zijn van een hele reeks van aandoeningen. Tekenen van dysfagie zijn onder andere verslikken, hoesten en kokhalzen. Dysfagie is een veel voorkomend probleem in de oudere bevolking. Geschat wordt dat ongeveer 6 procent van de bevolking lijdt aan dysfagie. Bij ouderen lijdt circa 23 procent aan dysfagie. Dit stijgt tot boven de 50 procent in het geval van ernstige aandoeningen (zoals keelkanker of een beroerte). Dysfagie vormt een belangrijke risicofactor voor problemen als ondervoeding, uitdroging, longontsteking en overlijden.

Voor deze richtlijn is informatie voor patiënten ontwikkeld in begrijpelijke taal op Thuisarts.

Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?

Het initiatief voor deze richtlijn is afkomstig van de Nederlandse Vereniging voor Keel–Neus–Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd–Halsgebied (NVKNO). De module is opgesteld door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordigers vanuit de KNO-artsen, artsen voor verstandelijk gehandicapten, maagdarmlever-artsen, kinderartsen, neurologen, revalidatieartsen, klinisch geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, radiologen, radiotherapeuten, longartsen, logopedisten, diëtisten en verpleegkundig specialisten geriatrie.

Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door afgevaardigden van de patiëntenfederatie NPCF, patiëntenverenigingen Spierziekten Nederland en Patiëntenvereniging voor stembandlozen NSvG in de werkgroep, de Parkinson Vereniging en de Patiëntenvereniging Hoofd-Hals.

Modulair onderhoud

Vanaf 2023 wordt de richtlijn modulair herzien door het cluster Laryngologie. Onder de

‘samenstelling van het cluster’ (zie verantwoording) staat beschreven welke organisaties deelnemen aan het cluster. Meer informatie over werken in clusters en modulair onderhoud vindt u hier.

Onderhoudsplan

De richtlijnen in het cluster Laryngologie worden modulair onderhouden. In de tabel wordt de actualiteit van de richtlijnmodules beschreven.

Tabel 1. Onderhoudsplan richtlijn Orofaryngeale dysfagie