Waar gaat deze richtlijn over?

Deze richtlijn beschrijft de follow-up strategie om residu cholesteatoom op te sporen bij patiënten die cholesteatoomchirurgie hebben ondergaan. In de richtlijn komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• De keuze van de follow-up strategie
• De timing en de duur van de follow-up

Voor wie is deze richtlijn bedoeld?

Deze richtlijn is geschreven voor alle leden van de beroepsgroepen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten die een chirurgische behandeling hebben ondergaan voor een cholesteatoom. Dit zijn onder andere KNO-artsen en radiologen.

Voor patiënten

Cholesteatoom wordt gerekend tot een agressieve vorm van chronische otitis, ook wel chronische middenoorontsteking genoemd. Een cholesteatoom kan tijdens de kinderjaren maar ook op volwassen leeftijd ontstaan. Een cholesteatoom kan de gehoorbeentjes beschadigen, waardoor de continuïteit van de gehoorbeenketen wordt onderbroken en er gehoorverlies ontstaat. Het cholesteatoom kan, indien onbehandeld, in feite alle benige structuren in en rondom het middenoor eroderen, waardoor o.a. schade aan het gehoororgaan, het evenwichtsorgaan, de smaakzenuw, de aangezichtszenuw en schedelbasis kan ontstaan, en kunnen in zeldzame gevallen complicaties als hersenvliesontsteking, hersenabces, of sinus sigmoideus thrombose optreden. De behandeling van cholesteatoom is over het algemeen operatief, tenzij er ernstige bezwaren zijn tegen operatie onder algemene anesthesie. Omdat volledige verwijdering van een cholesteatoom uit het middenoor en de daarmee verbonden ruimten in het schedelbot technisch lastig kan zijn, en soms ongemerkt onvolledig is, moet na een cholesteatoom operatie gecontroleerd worden of het cholesteatoom niet opnieuw is aangegroeid. Dit kan met behulp van een MRI scan of met een (kijk-)operatie.

Op Thuisarts.nl staat informatie in begrijpelijke taal over cholesteatoom. De teksten zijn gemaakt met de informatie uit deze richtlijn.

Cholesteatoom

• Ik heb een cholesteatoom
• Ik heb een cholesteatoom en krijg een operatie
• Ik heb een operatie van een cholesteatoom gehad 

Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?

Het initiatief voor deze richtlijn is afkomstig van de Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied (NVKNO). De richtlijn is opgesteld door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordiging vanuit de NVKNO en NVvR. Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door inbreng van de patiëntenvereniging Hoormij NVVS in de commentaarfase.

Toepassen

Zie ook de Beslisboom bij follow-up na cholesteatoom chirurgie (zie bijlagen).