Waar gaat deze richtlijn over?

Deze richtlijn richt zich op wat volgens de huidige maatstaven adequate zorg is ten aanzien van diagnostiek en behandeling van acute scaphoïdfracturen voor volwassen patiënten (18 jaar en ouder). Dit ten behoeve van een uniforme kwaliteit van zorg voor de patiënt met een acute scaphoïdfractuur. In de richtlijn komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• Diagnostiek van de acute scaphoïdfractuur
• Behandeling van de acute scaphoïdfractuur
  • Proximale pool fracturen
  • Distale pool fracturen
  • Niet – of minimaal verplaatste taille fracturen
  • Verplaatste taille fracturen
  • Comminutieve fracturen
• Nabehandeling van de chirurgisch behandelde acute scaphoïdfractuur
• De organisatie van zorg
  • Behandelaarschap van de scaphoïdfractuur
  • Timing van de operatie
  • (Poliklinische) follow-up
  • Indicaties voor handtherapie en medisch specialistische revalidatie
  • Informatievoorziening vanuit de behandelaar

Voor wie is deze richtlijn bedoeld?

Deze richtlijn is bestemd voor alle zorgverleners die betrokken zijn bij de tweede- (en derde)lijnszorg voor een patiënt met een verdenking op of aanwezigheid van een scaphoïdfractuur.

Voor patiënten

Hand- en polsletsels kunnen leiden tot ernstige morbiditeit en langdurig verlies van

arbeidsgeschiktheid en kwaliteit van leven. Het gaat om relatief grote groepen patiënten en

aanzienlijke gezondheidszorgkosten, met name door het potentiële langdurige verlies van arbeidsinzetbaarheid bij een relatief jonge populatie. Meer dan 90% van de fracturen van de carpalia betreft een fractuur van het scaphoïd. Dit type fractuur komt vooral voor bij jonge mannen. Geschat wordt dat in Nederland per jaar meer dan 24.000 maal een scaphoïdfractuur vermoed of gediagnostiseerd wordt. Een substantieel deel van de fracturen worden in eerste instantie niet gediagnostiseerd, maar pas in een later stadium. Ondanks het frequent voorkomen van dit letsel bestaat er nog veel verschil van mening over de beste diagnostiek en behandeling van acute scaphoïdfracturen. Er is grote praktijkvariatie in de diagnostiek van scaphoïdfracturen, de chirurgische en niet-chirurgische behandeling van scaphoïdfracturen en in de nabehandeling van scaphoïdfracturen. Hier zijn verschillende oorzaken voor. De fracturen zijn makkelijk te missen bij conventioneel beeldvormend onderzoek. Daarnaast lopen protocollen om aanvullend beeldvormend onderzoek in te zetten om scaphoïdfracturen niet te missen opvallend uiteen in de verschillende ziekenhuizen. Daarbij is er niet altijd consensus over welke fracturen wel of niet chirurgisch behandeld dienen te worden en is er veel variatie in soort en duur van niet-chirurgische behandeling.

Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?

Het initiatief voor deze richtlijn is afkomstig van Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie. De richtlijn is opgesteld door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordigers vanuit de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie, Nederlands Orthopaedische Vereniging, Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen, Nederlandse Vereniging voor Radiologie, Nederlandse Vereniging voor Handtherapie, Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (allen in de werkgroep), Verenigde Gipsverbandmeesters Nederland en Patiëntenfederatie Nederland (beiden in de klankbordgroep). 

Onderhoudsplan

De richtlijn zal modulair onderhouden worden in het cluster “Hand en Pols” en frequent worden beoordeeld op de geldigheid van de aanbeveling vanaf 2026. In de tabel wordt de actualiteit van de richtlijnmodules beschreven. Meer informatie over werken in clusters en modulair onderhoud vindt u hier.