CIN, AIS en VAIN - HrHPV-vaccinaties
Disclaimer In aanvulling op de gebruikersvoorwaarden, die in deze onverkort van toepassing zijn, geldt hetgeen hierna staat. Deze richtlijn is eerder geplaatst geweest op Oncoline en is vooruitlopend op het actualiseren ervan, nu in deze database opgenomen. De richtlijn zoals die nu is opgenomen voldoet nog niet aan alle kwaliteitseisen die aan publicatie in de Richtlijnendatabase worden gesteld en is daarom als PDF geplaatst. De richtlijn zal modulair worden geactualiseerd in nog volgende onderhoudsronden. |
Zie het PDF-bestand 'HrHPV-vaccinaties' in de bijlagen.
Onderbouwing
Conclusies
[Baldur-Felskov, 2014 (5), Garland, 2014 (6), Rodriguez, 2013, Schiller, 2012 (8)]
Het is aangetoond dat vrouwen, ook diegenen die adequaat gevaccineerd zijn, zullen moeten blijven deelnemen aan het Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker om zo het risico op het ontwikkelen van afwijkingen, veroorzaakt door andere dan de in het vaccin aanwezige hrHPV-types, optimaal te reduceren.
[Malagon, 2012 (10), Schiller, 2012 (8), Van Lier, 2013 (9)]
Samenvatting literatuur
Op advies van de Gezondheidsraad is sinds 2009 een primair preventieprogramma gestart, waarin alle meisjes van 12 jaar opgeroepen worden om gevaccineerd te worden tegen hrHPV16 en 18. Samen zijn deze twee types verantwoordelijk voor 70% van alle gevallen van cervixcarcinoom [Gezondheidsraad, 2011]. Aanvankelijk ontvingen de meisjes drie vaccinaties (op 0, 1 en 6 maanden), tegenwoordig is gebleken dat twee vaccinaties (op 0 en 6 maanden) voldoende zijn [Dobson, 2013 (1), Kreimer, 2011 (2), RIVM, 2014 (3), Romanowski, 2011 (4)].
Door de implementatie van de profylactische hrHPV-vaccinatie wordt geschat dat op termijn zowel het aantal jaarlijkse ziektegevallen van cervixcarcinoom, als het aantal sterfgevallen hieraan zal halveren [Gezondheidsraad, 2011]. Ook wordt er een significante reductie van het aantal premaligne afwijkingen (CIN) verwacht [Baldur-Felskov, 2014 (5), Garland, 2014 (6), Rodriguez, 2013 (7), Schiller, 2012 (8)]. De effectiviteit van het in Nederland gebruikte bivalente vaccin tegen premaligne afwijkingen bedraagt voor CIN2+ (CIN2, CIN3 en cervixcarcinoom) 94,9% (95%CI 87.7-98.4) en voor CIN3+ (CIN3 en cervixcarcinoom) 91% (95%CI 66.6-99.1) [Schiller, 2012 (8)]. Bij deze getallen zijn enkele kanttekeningen te maken.
- Er werd aangenomen dat de vaccinatiegraad vergelijkbaar zou zijn met de dekking van andere vaccinaties binnen het rijksvaccinatieprogramma (namelijk tussen de 92 en 97%) [Van Lier, 2013 (9)]. De vaccinatiegraad van de hrHPV-vaccinatie was in 2013 slechts 58% [Van Lier, 2013 (9)].
- Vaccinatie beschermt weliswaar voor bijna 100% tegen het ontwikkelen van afwijkingen veroorzaakt door de in het vaccin aanwezige hrHPV-types (hrHPV16 en 18), echter slechts 70% van alle gevallen van cervixcarcinoom wordt veroorzaakt door deze twee types. Desondanks lijkt de uiteindelijke vermindering van het aantal CIN2-3 afwijkingen hoger uit te komen doordat er kruisbescherming aanwezig is voor het ontstaan van CIN2+, veroorzaakt door niet in het vaccin voorkomende hrHPV-types, zoals HPV31 (89%, 95%CI 65,5-97,9), HPV 33 (82,3%, 95%CI 53,4-94,7) en HPV 45 (100%, 95%CI 41,7-100) [Malagon, 2012 (10)].
- Tot op heden lijkt het vaccin effectief over een langere periode (8,5 jaar) [Schiller, 2012 (8)]. Echter het is nog onbekend hoe lang de bescherming van de vaccinatie zal zijn; levenslang of dat er herhaalvaccinaties noodzakelijk zullen zijn.
Doordat de periode tussen infectie met hrHPV en het ontstaan van cervixcarcinoom ruwweg 15 tot 20 jaar bedraagt, zal het nog jaren duren voor de maximale voordelen van vaccinatie merkbaar zullen zijn (te weten een daling in het aantal gevallen van cervixcarcinoom). Echter een daling van de incidentie van CIN is reeds aantoonbaar in andere landen met een vaccinatieprogramma en dit wordt ook in Nederland verwacht. Ondanks vaccinatie zal, om eerder genoemde redenen, screening van vrouwen op de aanwezigheid van voorstadia van cervixcarcinoom noodzakelijk blijven.
Referenties
- 12 - Gezondheidsraad. Vaccinatie tegen baarmoederhalskanker 2008. Available from: http://www.gezondheidsraad.nl/nl/nieuws/vaccinatie-tegen-baarmoederhalskanker.
Verantwoording
Autorisatiedatum en geldigheid
Laatst beoordeeld :
Laatst geautoriseerd : 12-11-2015
Geplande herbeoordeling :
Methode ontwikkeling
Evidence based