Op basis van nieuwe inzichten en ontwikkelingen op gebied van diagnostiek en behandeling voor vrouwen met een totaalruptuur zijn nieuwe modules gepubliceerd bij de richtlijn Totaalruptuur.

Er wordt momenteel ook Thuisartsinformatie ontwikkeld over dit onderwerp.

De modules gaan over de volgende onderwerpen:

Routinematige episiotomie bij kunstverlossing 

Bij een vaginale kunstverlossing is het risico op een totaalruptuur verhoogd ten opzichte van vrouwen met een niet-operatieve bevalling. Bij een routinematig episiotomiebeleid wordt de episiotomie laagdrempelig, bij het merendeel van de vrouwen met een vaginale kunstverlossing inzet, terwijl bij een restrictief episiotomiebeleid de episiotomie alleen wordt ingezet wanneer door de behandelend gynaecoloog wordt ingeschat dat er een verhoogd risico op inscheuren is. In deze module wordt de kans op een totaalruptuur bij een routinematig en restrictief episiotomiebeleid met elkaar vergeleken. Uiteindelijk wordt aanbevolen of een mediolaterale episiotomie bij een kunstverlossing laagdrempelig of restrictief zou moeten worden toegepast.

Preventieprogramma

Een gestructureerd trainingsprogramma of preventieprogramma voor zorgverleners kan worden toegepast in individuele ziekenhuizen of verloskundige praktijken om hiermee het aantal totaalrupturen in de praktijk te verminderen. In deze module wordt onderzocht of een preventieprogramma inderdaad leidt tot vermindering van totaalrupturen, en initiatieven zouden moeten worden gestart om ook in Nederland zulke programma’s in te voeren.

Endoanale echo en manometrie bij een volgende zwangerschap na eerdere totaalruptuur  

Na een eerdere totaalruptuur en een volgende zwangerschap wordt op dit moment in Nederland niet bij alle vrouwen een endoanale echo en manometrie aangeboden: vrouwen zonder klachten worden gerustgesteld rondom de risico’s om vaginaal te bevallen. In de Engelse RCOG-guideline daarentegen, wordt geadviseerd bij iedereen endoanale echo en manometrie te verrichten, ook bij vrouwen zonder klachten, om bij een afwijkende endoanale echo en manometrie te counselen dat er verergering van klachten zouden kunnen optreden na een vaginale bevalling en een sectio ter overweging aan te bieden. In deze module is uitgezocht of er inmiddels voldoende bewijs is om een beleid met endoanale echo en manometrie bij alle vrouwen met een eerdere totaalruptuur aan te bevelen.

Counseling volgende baring na totaalruptuur 

Bij vrouwen na een eerdere totaalruptuur is op dit moment geen eenduidig antwoord over de manier van bevallen (vaginaal of sectio) en wel/geen episiotomie. Ook bij vrouwen met een primaire sectio kan anale incontinentie opnieuw optreden of verergeren bij een totaalruptuur in de voorgeschiedenis. In deze module is uitgezocht welke factoren een verhoogde kans geven op een herhaalde totaalruptuur en op het opnieuw optreden of verergeren van anale incontinentie. Vervolgens wordt antwoord gegeven op de vraag: welke aspecten zouden in een counselingsgesprek met een zwangere vrouw die eerder een totaalruptuur heeft gehad aan bod moeten komen? 

Samenwerking

De modules zijn geactualiseerd op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG), in samenwerking vertegenwoordigers vanuit de verloskundigen (KNOV), mdl-artsen (NvMDL), chirurgen (NVvH), bekkenbodemtherapeuten (NVFB), fysiotherapeuten (KNGF) en Patiëntfederatie Nederland. Het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten heeft het traject begeleid. Financiering is afkomstig van de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS).

Bekijk de richtlijn