Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat periodieke controle van de dikke darm voor patiënten bij wie één of meerdere darmpoliepen verwijderd zijn niet altijd meer noodzakelijk is, of niet meer in dezelfde frequentie noodzakelijk is.

Daarom is de richtlijn Coloscopie surveillance aangepast. ‘Met de herziene richtlijn kunnen we patiënten meer zorg op maat bieden om nieuwe afwijkingen tijdig op te sporen en darmkanker in de toekomst te voorkomen. We schrappen onnodige controles zonder de kwaliteit en veiligheid van zorg te verminderen. Patiënten die controle echt nodig hebben komen sneller aan de beurt en uiteindelijk zullen de zorgkosten hiermee ook dalen’, aldus Evelien Dekker, mdl-arts en werkgroepvoorzitter. 

Sinds de invoering van het bevolkingsonderzoek darmkanker in 2014 is het aantal sterfgevallen als gevolg van deze ziekte gedaald. Het bevolkingsonderzoek heeft ook geleid tot een toename van personen waarbij poliepen opgespoord en verwijderd zijn. Dekker: ‘Veel van deze mensen komen hierdoor in aanmerking voor coloscopie surveillance. Dit onderzoek kan belangrijk zijn, maar legt veel druk op de zorg, waardoor er hoge kosten en wachtlijsten ontstaan. Daarnaast lijkt een deel van deze coloscopieën overbodig. De herziene richtlijn helpt ons om beter te weten wanneer ze nodig zijn en wanneer niet.’ 

De herziene richtlijn beschrijft welke patiënten in aanmerking komen voor coloscopie surveillance en in welke gevallen het veilig en verantwoord is om geen of minder snel controles uit te voeren. Voor sommige patiënten hebben de nieuwe aanbevelingen tot gevolg dat de tijd tussen de controles langer wordt, of dat er geen controles meer worden uitgevoerd. Ook staat in de richtlijn beschreven wanneer een patiënt kan terugkeren naar het landelijk bevolkingsonderzoek darmkanker en wat een gepaste stopleeftijd is voor de surveillance: deze leeftijd is verhoogd van 75 naar 80 jaar. Een hogere leeftijd kan gepaard gaan met een toename van co-morbiditeit. Daarom is er aandacht nodig voor een goede afweging tussen de indicatie en het verwachte nut van een coloscopie aan de ene kant en de bijkomende risico’s en belasting aan de andere kant.  

Samenwerking

De richtlijn is ontwikkeld door de Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen (NVMDL), in samenwerking met de Nederlandse Internisten Vereniging (NIV), Nederlandse Vereniging Voor Pathologie (NVVP), de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH), Stichting Darmkanker en de Stomavereniging. Het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten heeft het traject begeleid. De richtlijn is tot stand gekomen met financiering vanuit de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS). 

Bekijk de richtlijn