Implementatieplan

Aanbeveling	Tijdspad voor implementatie: < 1 jaar, 1 tot 3 jaar of > 3 jaar	Verwacht effect op kosten	Randvoorwaarden voor implementatie (binnen aangegeven tijdspad)	Mogelijke barrières voor implementatie¹	Te ondernemen acties voor implementatie²	Verantwoordelijken voor acties³	Overige opmerkingen
Schrijf aan iedere zwangere met een CNS acetylsalicylzuur voor vanwege het (fors) verhoogde risico op het ontwikkelen van pre-eclampsie.	1-3 jaar	Onduidelijk	Organisatie samenwerking tweede en derde lijn, kennis van richtlijn	Gebrek aan kennis	Verspreiding richtlijn	NIV en NVOG
Start overeenkomstig met advies van de NVOG [hier volgt hyperlink] profylaxe met acetylsalicylzuur in een dosering van 80 tot 150 mg* per dag vanaf 12 weken amenorroe en bij voorkeur vóór het voltooien van de 16^e week. Staak de behandeling minimaal een week voorafgaand aan de partus of een operatieve ingreep (sectio), dat wil zeggen bij 36 weken amenorroeduur, tenzij een partus eerder verwacht wordt. Adviseer vrouwen om de acetylsalicylzuur bij voorkeur in de avond in te nemen.	1-3 jaar	Onduidelijk	Organisatie samenwerking tweede en derde lijn, kennis van richtlijn	Gebrek aan kennis	Verspreiding richtlijn	NIV en NVOG
Adviseer iedere zwangere met CNS ten minste 1000 mg elementair calcium bij voorkeur via de voeding per dag te gebruiken vanwege de mogelijke verlaging van het risico op het ontwikkelen van pre-eclampsie.	1-3 jaar	Onduidelijk	Organisatie samenwerking tweede en derde lijn, kennis van richtlijn	Gebrek aan kennis	Verspreiding richtlijn	NIV en NVOG
Start, indien er sprake is van onvoldoende calciumintake via de voeding, met calciumsupplement met 500-1000 mg elementair calcium** in één gift op nuchtere maag, bijvoorbeeld voor de nacht, waarbij suppletiedosis afhankelijk is van de intake via de voeding. Neem calciumsupplementen niet tegelijkertijd in met ijzerpreparaten, die ook op nuchtere maag moeten worden ingenomen. Wees terughoudend met calciumsuppletie bij patiënten met gevorderde stadia van CNS (G4 en hoger) als er sprake is van hyperfosfatemie ondanks adequate dieetmaatregelen.	1-3 jaar	Onduidelijk	Organisatie samenwerking tweede en derde lijn, kennis van richtlijn	Gebrek aan kennis	Verspreiding richtlijn	NIV en NVOG
Adviseer géén natrium- of eiwitbeperking bij zwangeren met CNS met als doel om pre-eclampsie te voorkomen. Adviseer deze wel zo nodig voor behandeling van de CNS.Voor overige dieetadviezen voor zwangeren met CNS of dialyse dienen module 5 en 8 geraadpleegd te worden [zie de module 5 en 8].	1-3 jaar	Onduidelijk	Organisatie samenwerking tweede en derde lijn, kennis van richtlijn	Gebrek aan kennis	Verspreiding richtlijn	NIV en NVOG

¹ Barriëres kunnen zich bevinden op het niveau van de professional, op het niveau van de organisatie (het ziekenhuis) of op het niveau van het systeem (buiten het ziekenhuis). Denk bijvoorbeeld aan onenigheid in het land met betrekking tot de aanbeveling, onvoldoende motivatie of kennis bij de specialist, onvoldoende faciliteiten of personeel, nodige concentratie van zorg, kosten, slechte samenwerking tussen disciplines, nodige taakherschikking, et cetera.

² Denk aan acties die noodzakelijk zijn voor implementatie, maar ook acties die mogelijk zijn om de implementatie te bevorderen. Denk bijvoorbeeld aan controleren aanbeveling tijdens kwaliteitsvisitatie, publicatie van de richtlijn, ontwikkelen van implementatietools, informeren van ziekenhuisbestuurders, regelen van goede vergoeding voor een bepaald type behandeling, maken van samenwerkingsafspraken.

³ Wie de verantwoordelijkheden draagt voor implementatie van de aanbevelingen, zal tevens afhankelijk zijn van het niveau waarop zich barrières bevinden. Barrières op het niveau van de professional zullen vaak opgelost moeten worden door de beroepsvereniging. Barrières op het niveau van de organisatie zullen vaak onder verantwoordelijkheid van de ziekenhuisbestuurders vallen. Bij het oplossen van barrières op het niveau van het systeem zijn ook andere partijen, zoals de NZA en zorgverzekeraars, van belang.