547 resultaten voor 'Operatieve behandeling bij HMSN'

• Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
  Toont 10 van 17 relevante modules

  • • Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
    Verwijzing kinderen bij LTH
    • een eerste anamnese en/of onderzoek.
    • Keenan concludeert dat bij verdenking op mishandeling skelet- en oogonderzoek kunnen helpen de diagnose te stellen, maar adviseert om bij een sterke verdenking
    • GCS moest bekend zijn. 314 Nvt 1986-2003 Overleden 9% toch GCS 13-15   Excl inflictedtrauma en vallen, hoort bij onze totale
    • Deze staan vermeld bij de samenstelling van de werkgroep.
    • verder onderzoek en/of behandeling van het letsel.  
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante instellingen, ziekenhuizen en weten­schappelijke verenigingen.
    • een initieel onderzoek focale neurologische uitval sinds het trauma (bv problemen bij spreken, lezen, schrijven, verminderd zicht, motorische uitval,
    • Een overzicht van deze belangenverklaringen ligt ter inzage bij het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO.
    • behandeling van het LTH te maken hebben (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).  
    • via telefonische hulpdiensten (bijvoorbeeld al dan niet spoedverwijzing bij braken).
    • Belangrijkste inhoudelijke en projectmatige criteria die gehanteerd zijn bij het selecteren van de definitieve uitgangsvragen: -      relevante nieuwe
  • • Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
    Verwijzing volwassenen bij LTH
    • Bij verwijzing naar een SEH wordt onderscheid gemaakt tussen patiënten die wel en patiënten die niet met spoed door een ambulance moeten worden vervoerd
    • overwogen te worden bij: geprikkeld en/of veranderd gedrag zichtbaar letsel aan het hoofd, nog niet nader beschreven hierboven, maar waarbij de professional
    • Deze staan vermeld bij de samenstelling van de werkgroep.
    • verder onderzoek en/of behandeling van het letsel.  
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante instellingen, ziekenhuizen en weten­schappelijke verenigingen.
    • tijdens een initieel onderzoek focale neurologische uitval sinds het trauma (bv problemen bij spreken, lezen, schrijven, verminderd zicht, motorische
    • Een overzicht van deze belangenverklaringen ligt ter inzage bij het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO.
    • behandeling van het LTH te maken hebben (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).  
    • Daarbij dient opgemerkt te worden dat bij hoogenergetische letsels de schade bepaald wordt door de snelheid en de hoeveelheid energie die het lichaam treft
    • Belangrijkste inhoudelijke en projectmatige criteria die gehanteerd zijn bij het selecteren van de definitieve uitgangsvragen: -      relevante nieuwe
  • • Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
    Opname en ontslagcriteria bij LTH
    • Er is gekeken welke criteria er zijn voor opname en observatie en aan welke criteria de opgenomen patiënt dient te voldoen alvorens deze naar huis kan
    • Bij drie patiënten in de observatiegroep was neurochirurgisch ingrijpen nodig (vertraging in diagnose en behandeling van 43-74 dagen).
    • Deze staan vermeld bij de samenstelling van de werkgroep.
    • Welke patiënten dienen opgenomen te worden en wat zijn criteria voor ontslag naar huis?
    • Verontrustende tekenen voor de clinicus, als intoxicatie tgv drug en/of alcohol.
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante instellingen, ziekenhuizen en weten­schappelijke verenigingen.
    • verontrustende tekenen voor de clinicus, zoals intoxicatie ten gevolge van drug en/of alcohol etc.
    • Een overzicht van deze belangenverklaringen ligt ter inzage bij het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO.
    • behandeling van het LTH te maken hebben (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).  
    • Als na deze periode de patiënt bij herbeoordeling wakker en alert is en er bij neurologisch onderzoek geen afwijkingen zijn, kan hij of zij veilig naar
    • Belangrijkste inhoudelijke en projectmatige criteria die gehanteerd zijn bij het selecteren van de definitieve uitgangsvragen: -      relevante nieuwe
  • • Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
    Wekadvies bij volwassenen en kinderen met LTH
    • De Louw (1994) heeft onderzoek gedaan naar de effectiviteit van het wekadvies en vond weinig therapietrouw bij de uitvoering van het wekadvies thuis.
    • Deze staan vermeld bij de samenstelling van de werkgroep.
    • C         De Louw, 1994   Niveau 4 Bij kinderen kan ondanks een initieel gunstig beeld een klinische verslechtering optreden ten
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante instellingen, ziekenhuizen en weten­schappelijke verenigingen.
    • Patiënten vanaf 6 jaar met licht hoofd-/hersenletsel, een EMV van 15 en geen neurologische afwijkingen kunnen naar huis ontslagen worden indien de CT schedel
    • Een overzicht van deze belangenverklaringen ligt ter inzage bij het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO.
    • behandeling van het LTH te maken hebben (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).  
    • Het wekadvies thuis moet als onveilig worden beschouwd bij de categorie waarvoor volgens de criteria een CT schedel/hersenen gemaakt zou moeten worden.
    • Belangrijkste inhoudelijke en projectmatige criteria die gehanteerd zijn bij het selecteren van de definitieve uitgangsvragen: -      relevante nieuwe
  • • Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
    Onderzoek kinderen LTH op de SEH
    • Aan welke eisen het lichamelijk onderzoek bij kinderen op de SEH minimaal moet voldoen, hangt met name samen met  het zoeken van risicofactoren welke het
    • De minimale frequentie waarin dit onderzoek herhaald en gedocumenteerd wordt is: bij een EMV kleiner dan 15: elk half uur bij een EMV van 15: elk halfuur
    • Deze staan vermeld bij de samenstelling van de werkgroep.
    • gelaat en schedel: mimiek, aanwijzingen voor (schedelbasis)fractuur (liquorrhoe, battle sign, brilhematoom of palpatoire afwijkingen)   Bij het
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante instellingen, ziekenhuizen en weten­schappelijke verenigingen.
    • volwassenen met LTH en indicaties voor CT bij kinderen met LTH.   
    • Een overzicht van deze belangenverklaringen ligt ter inzage bij het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO.
    • behandeling van het LTH te maken hebben (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).  
    • en/of analgesie (PSA) bij kinderen op locaties buiten de operatiekamer (CBO).
    • Belangrijkste inhoudelijke en projectmatige criteria die gehanteerd zijn bij het selecteren van de definitieve uitgangsvragen: -      relevante nieuwe
  • • Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
    • Indicaties CT volwassenen met LTH
    Stollingbeïnvloedende medicatie bij LTH
    • De vraag is of dit ook het geval is bij DOAC’s, clopidogrel (of andere trombocytenaggregatieremmers) en een combinatie van verschillende trombocytenaggregatieremmers
    • Het bleek dat bij patiënten die voor het ongeluk clopidogrel gebruikten deze bloeding in drie van de tien gevallen (30%) voorkwam en bij de groep die geen
    • Smits etal. 2007 Doel van de studie is om prospectief en van buitenaf nationale en internationale richtlijnen over indicatie voor een CT bij patiënten
    • Doel Het doel van dit project is om twee evidence-based richtlijnmodules voor de diagnostiek en behandeling van licht traumatisch hersenletsel te ontwikkelen
    • een risicofactor voor het optreden van traumatische intracraniële hemorragische afwijkingen bij patiënten met een doorgemaakt hoofd-/hersenletsel?
    • Zeer laag GRADE De studies laten geen eenduidige resultaten zien met betrekking tot het gebruik van trombocytenaggregatieremmers en het risico
    • Het implementatieplan is te vinden bij de aanverwante producten.
    • Draijer, huisarts en wetenschappelijk medewerker bij de afdeling Richtlijnontwikkeling en Wetenschap, NHG; Drs. R.
    • In de studie van Levine (2014) werd een verhoogd risico gevonden op het ontwikkelen van een traumatische complicatie bij gebruik van clopidogrel.  
    • De richtlijnontwikkeling is ondersteund door het Kennisinstituut van Medisch Specialisten (KIMS-orde) en is gefinancierd uit de Kwaliteitsgelden Medisch
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd moeten worden die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • nieuwe antistollingsmiddelen, (laagmoleculaire) heparines, clopidogrel en combinaties van trombocytenaggregatieremmers bij patiënten met een doorgemaakt
    • ontvang ik reiskostenvergoeding en vergoeding van gemaakte kosten voor bijvoorbeeld congresbezoek.
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  • • Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
    Acute intracraniële complicaties na LTH
    • Indien er een klein intracerebraal hematoom aanwezig is zonder midline shift, zal de patiënt meestal in het eigen ziekenhuis opgenomen worden en wordt
    • Er zijn geen RCTs ten aanzien van het beleid bij intracraniële complicaties en richtlijnen voor de indicatie tot behandeling in een tertiair centrum ontbreken
    • Beleid bij posttraumatische intracraniele complicaties   Auteurs, jaartal Mate van bewijs studietype Populatiegrootte
    • Deze staan vermeld bij de samenstelling van de werkgroep.
    • Dit kan veilig en betrouwbaar gebeuren via teleradiologie.  
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante instellingen, ziekenhuizen en weten­schappelijke verenigingen.
    • Bij een patiënt met LTH die orale antistolling gebruikt en bij wie op de CT schedel/hersenen een intracraniёle bloeding, hemorrhagische contusiehaard of
    • Een overzicht van deze belangenverklaringen ligt ter inzage bij het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO.
    • behandeling van het LTH te maken hebben (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).  
    • Belangrijkste inhoudelijke en projectmatige criteria die gehanteerd zijn bij het selecteren van de definitieve uitgangsvragen: -      relevante nieuwe
  • • Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
    Bewaking op de afdeling bij LTH
    • Geïncludeerd werden patiënten met mild hoofd/hersenletsel (PTA <1 uur en/of bewustzijns­verlies <15 min bij EMV 14-15 zonder neurologische afwijkingen)
    • Deze staan vermeld bij de samenstelling van de werkgroep.
    • tussen strikte bedrust en verplichte mobilisatie.   
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante instellingen, ziekenhuizen en weten­schappelijke verenigingen.
    • hoofd/hersenletsel herhaald en gedocumenteerd wordt is; bij een EMV kleiner dan 15: elk half uur bij een EMV van 15: elk halfuur gedurende de eerste
    • Een overzicht van deze belangenverklaringen ligt ter inzage bij het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO.
    • behandeling van het LTH te maken hebben (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).  
    • hebben ondergaan waarbij geen traumatische intracraniële afwijkingen gevonden zijn, en bij die patiënten die opgrond van de CT-criteria niet in aanmerking
    • Belangrijkste inhoudelijke en projectmatige criteria die gehanteerd zijn bij het selecteren van de definitieve uitgangsvragen: -      relevante nieuwe
  • • Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
    Adviezen bij ontslag na LTH
    • De ernst van de klachten neemt meestal spontaan af, maar bij een kleine groep patiënten persisteren deze klachten langer dan 6 maanden.
    • interventies bij ‘mild traumatic brain injury’ en concludeerde dat vroege voorlichting posttraumatische klachten op langere termijn kan voorkomen (Borg
    • Deze staan vermeld bij de samenstelling van de werkgroep.
    • Welke adviezen worden meegeven bij ontslag na een licht traumatisch hoofd/hersenletsel? 
    • Waarschijnlijk berust de oorzaak van persisterende klachten deels op geringe hersenschade en deels op omgeving en persoonlijke factoren.  
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante instellingen, ziekenhuizen en weten­schappelijke verenigingen.
    • , werkhervatting, pijnstilling, deelname aan verkeer, gebruik van alcohol en drugs en consultatie van de huisarts bij persisterende klachten.
    • Een overzicht van deze belangenverklaringen ligt ter inzage bij het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO.
    • behandeling van het LTH te maken hebben (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).  
    • Het lijkt zinvol om bij ontslag voorlichting en adviezen met betrekking tot post­traumatische klachten schriftelijk aan de patiënt mee te geven.
    • Belangrijkste inhoudelijke en projectmatige criteria die gehanteerd zijn bij het selecteren van de definitieve uitgangsvragen: -      relevante nieuwe
  • • Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
    Indicaties CT kinderen met LTH
    • Ook bij kinderen met (licht) traumatisch hoofd/hersenletsel is het belangrijkste doel van het onderzoek op de SEH en eventueel aanvullend onderzoek het
    • Bij geen van deze kinderen (95% BI: 0-1.2%) was specifieke behandeling nodig of is verslechtering opgetreden.
    • > 3 mnd en geen hematoom of sympt: geen CT Palchak 2003 B Vergelijkend 2043 kinderen leeftijd? hoofdletsel, GCS?
    • Deze staan vermeld bij de samenstelling van de werkgroep.
    • Wat zijn indicaties voor het verrichten van een CT schedel/hersenen bij kinderen?
    •   Niveau 1 Bij kinderen met traumatisch hoofdletsel die geen bewustzijnsverlies of amnesie hebben gehad, geen andere symptomen hebben en
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante instellingen, ziekenhuizen en weten­schappelijke verenigingen.
    • Bij kinderen van 2 tot en met 5 jaar met LTH is een CT schedel/hersenen altijd geïndiceerd bij aanwezigheid van minimaal één van de volgende criteria:
    • Een overzicht van deze belangenverklaringen ligt ter inzage bij het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO.
    • behandeling van het LTH te maken hebben (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).  
    • Zodra deze gaat wijken, dient overleg met de neurochirurg plaats te vinden over verdere diagnostiek en behandeling.
    • Belangrijkste inhoudelijke en projectmatige criteria die gehanteerd zijn bij het selecteren van de definitieve uitgangsvragen: -      relevante nieuwe
  Alle modules bekijken
• Depressie
  Toont 10 van 55 relevante modules

  • • Depressie
    Combinatiebehandeling bij kinderen en adolescenten
    • diagnoses) bij kinderen en adolescenten (< 18 jaar) onderzocht.
    • Uitzondering hierop vormen de modules Diagnostiek, Basisinterventies en eerste-stap interventies en Ondersteunende interventies, voor deze module heeft
    • Welke combinatiebehandeling wordt aanbevolen om bij een depressie bij kinderen en adolescenten in te zetten?
    • en cognitieve gedragstherapie lijkt depressieklachten bij kinderen en adolescenten te verminderen in vergelijking met placebo of cognitieve gedragstherapie
    • Aanbevelingen Kinderen 8-12 jaar We bevelen aan om een psychologische behandeling te starten bij kinderen van 8 tot en met 11 jaar met een matig ernstige
    • farmacotherapie en psychotherapie Control Placebo en de bij I(intervention) gebruikte psychotherapie Placebo De bij I gebruikte psychotherapie
    • en patiëntenverenigingen werden afgevaardigd.
    • bij kinderen en adolescenten).  
    • behandeling.  
  • • Depressie
    Farmacotherapie van eerste keuze bij kinderen en adolescenten
    • Betrouwbaar onderzoek naar de behandeling bij kinderen en jeugdigen met antidepressiva (SSRI’s) is, ondanks vele oproepen hiervoor, nog steeds nauwelijks
    • van de behandeling.
    • c. klein aantal observaties, en 95%BI doorkruist het gebied van geen verschil.
    • Uitzondering hierop vormen de modules Diagnostiek, Basisinterventies en eerste-stap interventies en Ondersteunende interventies, voor deze module heeft
    • Welk(e) antidepressivum/antidepressiva wordt/worden aanbevolen om als farmacotherapie van eerste keuze bij depressie bij kinderen en adolescenten in te
    • bij kinderen en adolescenten te verminderen, maar het bewijs is zeer onzeker.
    • gedachten bij behandeling met SSRI's) en de beschikbaarheid van psychotherapie.
    • Er is specifiek gekeken naar systematische reviews en meta-analyses en na beoordeling op titel en abstract bleven 21 referenties over voor de selectie
    • en patiëntenverenigingen werden afgevaardigd.
    • Er is weinig bekend over de kans op remissie en functioneel herstel bij behandeling van kinderen en adolescenten met een depressie met een SSRI.
    • behandeling.  
  • • Depressie
    Farmacotherapeutische behandeling van psychotische depressie
    • Definitie en doel van de interventie Met een farmacologische/biologische behandeling van een psychotische depressie wordt beoogd dat zowel de depressieve
    • bij laatste meting een HAM-D score ≤ 14 Zanardi (1996) 32 150 mg sertraline 40 mg paroxetine HRSD-21 <8 en DDERS =0
    • Risico op vertekening: hoog percentage uitval in Rothschild2004a en b (59% uitval studie a, 53% uitval in studie b).  
    • Uitzondering hierop vormen de modules Diagnostiek, Basisinterventies en eerste-stap interventies en Ondersteunende interventies, voor deze module heeft
    • Wat zijn de biologische behandelstappen bij een psychotische depressie?
    • klinische respons en uitval bij patiënten met een psychotische depressie, in vergelijking met placebo.
    • Overweeg ECT bij een oudere patiënt (≥ 60 jaar) met een psychotische depressie als alternatief voor een eerste stap met een farmacologische behandeling
    • bij start van de behandeling kwam soms voor (0,8%).
    • en patiëntenverenigingen werden afgevaardigd.
    • Gezien het beperkte ziektebesef bij patiënten wordt bij psychotische depressie vaker behandeling geweigerd waardoor voor de behandeling vaker een vorm
    • behandeling.  
  • • Depressie
    De noodzaak van een algoritme voor de behandeling van depressie
    • Behandeling volgens SSTR is vergeleken met TAU en de primaire uitkomst was remissie (i.e., een BRMS score van ≤7).
    • Adli (2017) Tabel 6.7 Behandeling volgens medicatiealgoritme versus TAU voor intramurale patiënten met een depressie Uitkomsten Absolute
    • Uitzondering hierop vormen de modules Diagnostiek, Basisinterventies en eerste-stap interventies en Ondersteunende interventies, voor deze module heeft
    • Heeft het volgen van een algoritme bij farmacotherapie voordeel boven het ad hoc behandelen?
    • dosisescalatie en switchen van antidepressivum lijken zowel de kans op een eerdere remissie als uitval te vergroten.
    • Wij bevelen aan om bij de behandeling van depressie een behandelalgoritme te volgen.
    • op bipolaire stoornis en de vergelijking sluit niet aan bij de PICO]; Spijker & Nolen, 2011 [narratieve review, dus niet geschikt voor grading]; Vande
    • en patiëntenverenigingen werden afgevaardigd.
    • Professioneel perspectief In de praktijk zijn er bij de behandeling van depressie veel variabelen die meespelen.
    • behandeling.  
  • • Depressie
    Combinatiebehandeling van psychotherapie en farmacotherapie
    • Bij de behandeling van matig ernstige en ernstige depressie wordt in de huidige praktijk regelmatig een gecombineerde behandeling voorgesteld van psychotherapie
    • ) combinatiebehandeling psychotherapie en farmacotherapie, en placebo bij volwassen met een acute depressieve stoornis in een ´community´ (k=35), klinische
    • Uitzondering hierop vormen de modules Diagnostiek, Basisinterventies en eerste-stap interventies en Ondersteunende interventies, voor deze module heeft
    • Wat is de effectiviteit van combinatiebehandeling bij depressie, in vergelijking met psychotherapie of farmacotherapie als monotherapie, en wat is de effectiviteit
    • niet konden worden aangetoond.   ⊕⊕◯◯ Direct na behandeling en op de lange termijn lijkt er tussen psychotherapie en farmacotherapie niet
    • We bevelen bij een lichte depressie een enkelvoudige behandeling met psychotherapie aan.
    • Een eerste selectie op titel en abstract.
    • en patiëntenverenigingen werden afgevaardigd.
    • Professioneel perspectief Het is in de specialistische GGZ gangbaar bij de behandeling van matig ernstige en ernstige depressies om combinatiebehandelingen
    • behandeling.  
  • • Depressie
    Psychotherapie van eerste keuze bij kinderen en adolescenten
    • van de behandeling.
    • Uitzondering hierop vormen de modules Diagnostiek, Basisinterventies en eerste-stap interventies en Ondersteunende interventies, voor deze module heeft
    • Welke psychotherapie(ën) wordt/worden aanbevolen om bij een depressie bij kinderen en adolescenten in te zetten?
    • bij kinderen en adolescenten te verminderen in vergelijking met wachtlijst conditie, maar het bewijs is zeer onzeker.
    • Betrek ouders bij de behandeling en zorg dat hulpverleners geschoold zijn in ouderbegeleiding.
    • selectie is beschreven in het hoofdstuk ‘Eerste keuze farmacotherapie bij kinderen en adolescenten’.
    • en patiëntenverenigingen werden afgevaardigd.
    • CGT is gericht op het depressieve kind of adolescent maar de ouders zullen bij de behandeling betrokken moeten worden.  
    • behandeling.  
  • • Depressie
    Basisinterventies en eerste-stap interventies (2013)
    • De behandeling staat bij voorbeeld op schrift, geluidsband of internet, en de patiënt werkt de aangeboden informatie zelfstandig door.
    • Bij de interventies (angst en depressie samengevoegd) zonder therapeutische ondersteuning was de effectsize 0.24 en bij de interventies (angst en depressie
    • Uitzondering hierop vormen de modules Diagnostiek, Basisinterventies en eerste-stap interventies en Ondersteunende interventies, voor deze module heeft
    • Eerste-stap interventies Op welke wijze dienen eerste-stap interventies ingezet te worden in de behandeling van een depressieve stoornis (unipolair, lichte
    • groepstherapie en het aantal benodigde sessies kunnen reduceren.
    • Bij geen of partiële herstel op de behandeling, ondanks een adequate duur en intensiteit van de behandeling, wordt overgegaan op de behandelstappen zoals
    • en patiëntenverenigingen werden afgevaardigd.
    • Bij studies van Spek et al. (2007b en 2008), is het hebben van een klinische depressie zelfs een exclusiecriterium.
    • behandeling.  
  • • Depressie
    Algemene principes voor de behandeling van depressie
    • Uitzondering hierop vormen de modules Diagnostiek, Basisinterventies en eerste-stap interventies en Ondersteunende interventies, voor deze module heeft
    • Wat zijn algemene behandelprincipes ten aanzien van het behandelbeleid bij de behandeling met antidepressiva, psychotherapie en neuromodulatie?
    • De continuïteit van behandelaars betrokken bij de behandeling is gewenst. Dit geldt ook bij eventuele somatische en psychiatrische comorbiditeit.
    • en patiëntenverenigingen werden afgevaardigd.
    • drempel te doseren (ten minste 110% van de motorische drempel), en een voldoende hoog aantal pulsen per sessie (ten minste 3000 pulsen voor hoogfrequente
    • behandeling.  
  • • Depressie
    Farmacotherapie van eerste keuze bij volwassenen
    • laagste uitval geven bij de behandeling van depressie bij volwassenen.
    • Uitzondering hierop vormen de modules Diagnostiek, Basisinterventies en eerste-stap interventies en Ondersteunende interventies, voor deze module heeft
    • Antidepressiva geven globaal gezien klachtenreductie bij 50 tot 55% van alle depressieve patiënten, terwijl bij behandeling met placebo bij 30 tot 35%
    • af voor de behandeling van een depressie bij volwassenen (Claassen et al., 2022).
    • Overweeg bij opgenomen patiënten een behandeling met een TCA.
    • Geïncludeerde en geëxcludeerde onderzoeken Er is in samenwerking met het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) bij de herziening van de NHG-standaard
    • en patiëntenverenigingen werden afgevaardigd.
    • De beste behandeling van suïcidaliteit bij depressie is het snel en efficiënt behandelen van de depressie.
    • behandeling.  
  • • Depressie
    • Hoe beïnvloedt comorbiditeit de behandeling van depressie?
    Comorbiditeit Posttraumatische stressstoornis (PTSS)
    • I-CGT lijkt direct na de behandeling meer effect te hebben op het verminderen van depressiesymptomen bij een PTSS dan een wachtlijstconditie of andere
    • Drie studies die 3x "low" en 2x "high/unclear" scoren en 2 studies die meer "high/unclear"scoren dan "low".
    • Uitzondering hierop vormen de modules Diagnostiek, Basisinterventies en eerste-stap interventies en Ondersteunende interventies, voor deze module heeft
    • Zijn er specifieke aanbevelingen qua aanpak van de behandeling bij depressie met een comorbide PTSS?
    • Psychotherapie bij een comorbiditeit van PTSS en depressie(ve) klachten ⊕◯◯◯ Psychotherapie (gericht op PTSS) lijkt - direct na het
    • Bij comorbiditeit kan er soms pragmatisch gekozen worden voor een focus op een van de aandoeningen, mits deze behandeling consistent en volgens de richtlijnen
    • angst-schaal) Intervention Psychotherapie Farmacotherapie Control TAU (inclusief TAU+interventie) Elke andere vorm van behandeling
    • en patiëntenverenigingen werden afgevaardigd.
    • Daarbij is het van groot belang dat voor de patiënt en naasten duidelijk is wie hun aanspreekpunt is en bij wie ze terecht kunnen in een crisissituatie
    • behandeling.  
  Alle modules bekijken
• Achillespeesruptuur
  5 relevante modules

  • • Achillespeesruptuur
    Chirurgische behandeling
    • Behandeling van een primaire acute achillespeesruptuur is controversieel.
    • van deze richtlijnmodules werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • Wat is de waarde van chirurgische behandeling bij een primaire, acute achillespeesruptuur?
    • Wetenschappelijke verenigingen en de werkgroepleden van de huidige werkgroep achillespeesruptuur.   Geen.
    • de 2% en 4% na operatieve behandeling en tussen de 4% en 10% na conservatieve behandeling) * Overweeg daarbij de patiënt met een acute achillespeesruptuur
    • (Onbetaald) Lid projectteam bij het project: Deïmplementatie operatieve behandeling AchillesPeesruPtuur.
    • werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen (zie hiervoor de Samenstelling van de werkgroep) die betrokken zijn bij
    • en 2.3% na operatieve behandeling).
    • De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren.
  • • Achillespeesruptuur
    Revalidatie
    • Revalidatie kan plaatsvinden na zowel een initiële operatieve als conservatieve behandeling.
    • van deze richtlijnmodules werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • Wat is de waarde van revalidatie na chirurgische of conservatieve behandeling van een primaire Achillespeesruptuur?
    • behandeling van een achillespeesruptuur).
    • Plyometrische oefeningen Sport-specifieke oefeningen Bespreek samen met de patiënt het meest passende tijdstip van het starten met belasten na zowel operatieve
    • (Onbetaald) Lid projectteam bij het project: Deïmplementatie operatieve behandeling AchillesPeesruPtuur.
    • werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen (zie hiervoor de Samenstelling van de werkgroep) die betrokken zijn bij
    • revalidatie (na een operatieve ingreep) bij patiënten met een primaire achillespeesruptuur (Saxena, 2022).
    • De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren.
  • • Achillespeesruptuur
    Techniek van opereren
    • De operatieve behandeling van een acute achillespeesruptuur geschiedt in Nederland op vele verschillende manieren.
    • van deze richtlijnmodules werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • Welke operatietechniek heeft de voorkeur bij een achillespeesruptuur? 
    • Wetenschappelijke verenigingen en de werkgroepleden van de huidige werkgroep achillespeesruptuur.   Geen.
    • Gebruik de operatieve techniek (minimaal invasief of open techniek) waarin bekwaamheid en kennis is opgebouwd.  
    • (Onbetaald) Lid projectteam bij het project: Deïmplementatie operatieve behandeling AchillesPeesruPtuur.
    • werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen (zie hiervoor de Samenstelling van de werkgroep) die betrokken zijn bij
    • heeft bij een chirurgische behandeling van een primaire, acute achillespeesruptuur.
    • De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren.
  • • Achillespeesruptuur
    Diagnostiek
    • Bij het lichamelijk onderzoek wordt gepalpeerd of er een delle aanwezig is in de achillespees en de functie van de pees wordt getest met behulp van de
    • van deze richtlijnmodules werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • Wetenschappelijke verenigingen en de werkgroepleden van de huidige werkgroep achillespeesruptuur.   Geen.
    • Overweeg aanvullend onderzoek bij een anamnese die past bij een acute achillespeesruptuur waarbij de Thompson test negatief is en/of er geen delle kan
    • (Onbetaald) Lid projectteam bij het project: Deïmplementatie operatieve behandeling AchillesPeesruPtuur.
    • werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen (zie hiervoor de Samenstelling van de werkgroep) die betrokken zijn bij
    • daarmee ook de meest optimale en adequate behandeling.
    • De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren.
  • • Achillespeesruptuur
    Startpagina - Achillespeesruptuur
    • Omdat een gescheurde achillespees veel bij jongvolwassenen optreedt en de revalidatie periode langdurig is, heeft deze blessure een grote impact op het
    • van deze richtlijnmodules werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • (Onbetaald) Lid projectteam bij het project: Deïmplementatie operatieve behandeling AchillesPeesruPtuur.
    • werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen (zie hiervoor de Samenstelling van de werkgroep) die betrokken zijn bij
    • De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren.
  Alle modules bekijken
• Melanoom
  Toont 10 van 49 relevante modules

  • • Melanoom
    • Locoregionale ziekte
    Adjuvante systemische behandeling na initiële behandeling
    • Momenteel wordt dit alleen nog gedaan bij macroscopische metastasen. Ondanks deze behandeling is er een grote kans op uitzaaiingen op afstand.
    • In de dabrafenib + trametinib groep waren bij 114 patiënten (26%) complicaties opgetreden die er voor zorgde dat de behandeling werd gestaakt versus 12
    • Tabel Exclusie na het lezen van het volledige artikel Auteur en jaartal Redenen van exclusie Succio, 2018 Komt niet overeen
    • Wat is de plaats van adjuvante therapie in de behandeling van patiënten na complete resectie van stadium III/IV melanoom?
    • placebo in de behandeling van patiënten na complete resectie resectie (SN of klierdissectie) van stadium IIIA (SN tumor burden tenminste ≥ 1 mm), IIIB
    • De implementatietabel is te vinden bij de aanverwante producten.
    • Bespreek met patiënten, die ziektevrij zijn na een resectie van hoog risico stadium III/IV melanoom (AJCC 7e editie stadium 3a > 1mm, 3b, 3c en 4), de
    • baat hebben bij de adjuvante behandeling.
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • effecten van adjuvante therapie in de behandeling van patiënten na complete resectie van stadium III/IV melanoom?  
    • de Centrale Oudercommissie SKOALV (Stichting Kinderopvang Arcen, Lomm en Velden), onbetaald.
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  • • Melanoom
    • Gemetastaseerde ziekte
    Systemische behandeling
    • Allerlei vormen van adjuvante systemische behandeling, zoals chemo-, hormoon- en immunotherapie, zijn bestudeerd bij patiënten met een stadium I-III-melanoom
    • IKNL draagt bij aan het verbeteren van de zorg rond kanker door het verzamelen van gegevens, het opstellen van richtlijnen, het bewaken van kwaliteit en
    • Goede zorg voldoet immers aan de wensen en eisen van zowel zorgverlener als patiënt.
    • De richtlijn omvat alle stadia van de ziekte.Doelgroep Deze richtlijn is bestemd voor alle professionals die betrokken zijn bij de diagnostiek, behandeling
    • Wat is de indicatie voor adjuvante systemische therapie behandeling voor patiënten met melanoom in stadium II en III?
    • Bij patiënten met melanoom in stadium II en III leidt adjuvante systemische therapie met interferon niet tot significante verbetering van de totale overleving
    • Bij verdere implementatie gaat het om gerichte interventies om te bevorderen dat professionals de nieuwe kennis en kunde opnemen in hun routines van de
    • Voorwaarden voor revisie en beoordelingsfrequentie zijn vastgelegd in de richtlijn.
    • Dit geldt ook voor adjuvante behandeling met IFN-α.  
    • De werkgroepleden zijn afgevaardigd namens wetenschappelijke en hebben daarmee het mandaat voor hun inbreng.  
    • , maar dit is een afweging die tussen behandelend arts en patiënt kan plaatsvinden.
    • deze behandeling.
  • • Melanoom
    • Gemetastaseerde ziekte
    Chirurgische behandeling van systemische ziekte
    • Operatie, bestraling en systeemtherapie hebben alle drie een rol bij de palliatieve behandeling.
    • Integraal Kankercentrum Nederland draagt zorg voor het beheer en de ontsluiting van de richtlijn.
    • Doelgroep Deze richtlijn is bestemd voor alle professionals die betrokken zijn bij de diagnostiek, behandeling en begeleiding
    • Waaruit bestaat het beleid voor de chirurgische behandeling van systemische ziekte bij patiënten met melanoom?
    • patiënten verwachten aan te treffen bij de arts en welke verwachtingen de patiënt mag hebben van de logistiek van het behandeltraject (zie ook maximaal
    • Voorwaarden voor revisie en beoordelingsfrequentie zijn vastgelegd in de richtlijn.
    • Bij "Onderbouwing" wordt beschreven de incidentie, het beleid met operatieve opties bij gemetastaseerd melanoom?
    • Alle leden van de richtlijnwerkgroep hebben verklaard onafhankelijk gehandeld te hebben bij het opstellen van de richtlijn.
    • Coebergh waren als inhoudelijk experts bij de paragraaf Epidemiologie betrokken.
    • Om de richtlijn Herstel na kanker te integreren in de richtlijn melanoom zijn bij uitgangsvraag 13, twee subvragen nader evidence based uitgezocht (zie
  • • Melanoom
    • Follow-up
    Follow-up bij melanoom stadium IB en II
    • Bij deze ‘vroege’ stadia wordt geen aanvullend onderzoek (beeldvormend of lab onderzoek) gedaan.
    • en blindering was niet mogelijk).
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.kennisinstituut.nl) en werd gefinancierd
    • De uitgangsvraag omvat de volgende deelvragen: Hoe ziet de follow-up eruit bij patiënten met een melanoom stadium IB en II?
    • De kwaliteit van leven (fysieke component) van patiënten lijkt lager te zijn bij het volgen van het conventionele follow-up schema en hoger bij het stadium-specifieke
    • In de verschillende fasen van het ontwikkelproces is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijnmodule en de praktische uitvoerbaarheid van
    • Bij het opstellen van de module heeft de werkgroep een inschatting gemaakt over de maximale termijn waarop herbeoordeling moet plaatsvinden en eventuele
    • Zorg dat de patiënt een duidelijk en vast aanspreekpunt heeft bij vragen.
    • Deze studie onderzocht het effect van twee verschillende follow-up schema’s bij patiënten met stadium IB-IIC melanoom.
    • De ondertekende belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten.  
    • De werkgroep acht het daarom van belang dat bij het bepalen van een optimaal follow-up schema ook waarden en voorkeuren van patiënten, kosten en haalbaarheid
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  • • Melanoom
    • Gelokaliseerde ziekte
    Behandeling gelokaliseerde ziekte
    • De definitieve behandeling van het melanoom van de huid wijkt af van die van andere huidmaligniteiten (basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom).
    • Integraal Kankercentrum Nederland draagt zorg voor het beheer en de ontsluiting van de richtlijn.
    • Doelgroep Deze richtlijn is bestemd voor alle professionals die betrokken zijn bij de diagnostiek, behandeling en begeleiding
    • De werkgroep is van mening dat voor een in situ melanoom bij de therapeutische re-excisie een marge van 0,5 cm adequaat is.
    • patiënten verwachten aan te treffen bij de arts en welke verwachtingen de patiënt mag hebben van de logistiek van het behandeltraject (zie ook maximaal
    • Voorwaarden voor revisie en beoordelingsfrequentie zijn vastgelegd in de richtlijn.
    • : 0,5 cm; breslowdikte tot en met 2 mm: 1 cm; breslowdikte meer dan 2 mm: 2 cm.   
    • Alle leden van de richtlijnwerkgroep hebben verklaard onafhankelijk gehandeld te hebben bij het opstellen van de richtlijn.
    • Coebergh waren als inhoudelijk experts bij de paragraaf Epidemiologie betrokken.
    • Amputatie van een vinger hoeft echter vaak niet volledig te zijn, met name niet bij subunguale melanomen.
    • Om de richtlijn Herstel na kanker te integreren in de richtlijn melanoom zijn bij uitgangsvraag 13, twee subvragen nader evidence based uitgezocht (zie
  • • Melanoom
    • Follow-up
    Follow-up bij locoregionaal gemetastaseerd melanoom (stadium III)
    • Na primaire behandeling van melanoom worden patiënten in de regel gecontroleerd.
    • Bij 15 patiënten (14%) was de scan fout-positief, wat leidde tot aanvullende behandeling of herhaalde beeldvorming.
    • Some concerns     Exclusietabel Tabel Exclusie na het lezen van het volledige artikel Auteur en jaartal Redenen van exclusie
    • Wat is de meest optimale follow-up ten aanzien van frequentie, duur en aanvullend onderzoek bij patiënten met een stadium III melanoom?  
    • De kwaliteit van leven (fysieke component) van patiënten lijkt lager te zijn bij het volgen van het conventionele follow-up schema en hoger bij het stadium-specifieke
    • In de verschillende fasen van het ontwikkelproces is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijnmodule en de praktische uitvoerbaarheid van
    • Zorg dat de patiënt een duidelijk en vast aanspreekpunt heeft bij vragen.
    • Betrokken disciplines en verantwoordelijke bij follow-up Bij patiënten waarbij een schildwachtklier procedure is verricht en bij patiënten met een bewezen
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.kennisinstituut.nl) en werd gefinancierd
    • Bij het opstellen van de module heeft de werkgroep een inschatting gemaakt over de maximale termijn waarop herbeoordeling moet plaatsvinden en eventuele
    • de stadium IIC patiënten vergelijkbaar is aan de recidiefkans bij stadium IIIA en B (Luke, 2022).  
    • De ondertekende belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten.  
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  • • Melanoom
    • Follow-up
    Follow-up bij in situ melanoom en melanoom stadium IA
    • Bij patiënten met een ‘dun’ melanoom (In situ en pT1a) wordt volstaan met éénmalige uitleg over de risico’s van het melanoom en het voorkomen van verdere
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.kennisinstituut.nl) en werd gefinancierd
    • Hoe wordt voldaan aan de behoefte voor aandacht voor psychosociale problemen, andere nazorg en kwaliteit van leven tijdens de follow-up bij patiënten met
    • In de verschillende fasen van het ontwikkelproces is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijnmodule en de praktische uitvoerbaarheid van
    • Bij het opstellen van de module heeft de werkgroep een inschatting gemaakt over de maximale termijn waarop herbeoordeling moet plaatsvinden en eventuele
    • Zorg dat de patiënt een duidelijk en vast aanspreekpunt heeft bij vragen.
    • De ondertekende belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten.  
    • Er zijn geen studies die het nut aantonen van follow-up bij patiënten met een dun (in situ en stadium 1A) melanoom.
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  • • Melanoom
    • Nazorg en nacontrole
    Gevolgen en aanpak 1e jaar
    • Naast behandeling van specifieke klachten zijn psychologische behandeling en oncologische revalidatie in te zetten bij klachten en ter verbetering van
    • Integraal Kankercentrum Nederland draagt zorg voor het beheer en de ontsluiting van de richtlijn.
    • Doelgroep Deze richtlijn is bestemd voor alle professionals die betrokken zijn bij de diagnostiek, behandeling en begeleiding van patiënten met een melanoom
    • Wat zijn de mogelijke vroege en late gevolgen van behandeling van melanoom in het eerste jaar na behandeling en hoe daar mee om te gaan?
    • patiënten verwachten aan te treffen bij de arts en welke verwachtingen de patiënt mag hebben van de logistiek van het behandeltraject (zie ook maximaal
    • Voorwaarden voor revisie en beoordelingsfrequentie zijn vastgelegd in de richtlijn.
    • Bij de anamnese informeert men naar vlekjes en knobbeltjes in dit gebied. Zulke afwijkingen zijn goed toegankelijk voor lichamelijk onderzoek.
    • Alle leden van de richtlijnwerkgroep hebben verklaard onafhankelijk gehandeld te hebben bij het opstellen van de richtlijn.
    • Coebergh waren als inhoudelijk experts bij de paragraaf Epidemiologie betrokken.
    • Om de richtlijn Herstel na kanker te integreren in de richtlijn melanoom zijn bij uitgangsvraag 13, twee subvragen nader evidence based uitgezocht (zie
  • • Melanoom
    Nazorg en nacontrole
    • Fysieke en psychosociale gevolgen van kanker en de behandeling daarvan kunnen reeds direct na diagnose en tijdens de behandeling optreden.
    • Integraal Kankercentrum Nederland draagt zorg voor het beheer en de ontsluiting van de richtlijn.
    • Doelgroep Deze richtlijn is bestemd voor alle professionals die betrokken zijn bij de diagnostiek, behandeling en begeleiding van patiënten met een melanoom
    • Wat wordt verstaan onder nazorg en nacontrole voor patiënten die zijn behandeld voor melanoom?
    • patiënten verwachten aan te treffen bij de arts en welke verwachtingen de patiënt mag hebben van de logistiek van het behandeltraject (zie ook maximaal
    • Voorwaarden voor revisie en beoordelingsfrequentie zijn vastgelegd in de richtlijn.
    • Bij "Onderbouwing" worden de begrippen nader toegelicht. De nadere invulling van nazorg en nacontrole wordt besproken in diverse submodules.
    • Alle leden van de richtlijnwerkgroep hebben verklaard onafhankelijk gehandeld te hebben bij het opstellen van de richtlijn.
    • Coebergh waren als inhoudelijk experts bij de paragraaf Epidemiologie betrokken.
    • Om de richtlijn Herstel na kanker te integreren in de richtlijn melanoom zijn bij uitgangsvraag 13, twee subvragen nader evidence based uitgezocht (zie
  • • Melanoom
    • Locoregionale ziekte
    Melanoom - Aanvullend onderzoek/rol PET CT
    • Bij beantwoording van deze vraag is het van belang onderscheid te maken tussen stadium I/II en stadium III/IV patiënten.
    • En Reinhardt et al. bestudeerde bij alle tumorstadia zowel de waarde van de beeldvorming bij primaire stadiëring als ook bij re-stadiëring, follow-up en
    • Aanvullend onderzoek Bij patiënten met melanoom stadium III en IV (primair dan wel recidief) die in aanmerking komen voor in opzet curatieve/lokale behandeling
    • Doelgroep Deze richtlijn is bestemd voor alle professionals die betrokken zijn bij de diagnostiek, behandeling en begeleiding van patiënten met een melanoom
    • Uitgangsvragen 2012 Wat is het verschil in diagnostische accuratesse en therapeutische impact voor de vaststelling van metastasen tussen PET en CT bij
    • /ldCT en ceCT elkaar weinig ontlopen in overall sensitiviteit en specificiteit.
    • Bij verdere implementatie gaat het om gerichte interventies om te bevorderen dat professionals de nieuwe kennis en kunde opnemen in hun routines van de
    • Aanvullend onderzoek Er wordt geadviseerd om bij stadium I, II en IIIA geen routinematig aanvullend afbeeldend onderzoek uit te voeren.  
    • De kosten voor diagnostiek en behandeling ten opzichte van de uitgangssituatie (geen aanvullende diagnostiek met 18F-FDG PET/ldCT en ceCT bij patiënten
    • De kwaliteit van ontwikkelen, implementeren en evalueren van evidence en consensus based richtlijnen waarborgt IKNL door aan te sluiten bij de criteria
    • Goede zorg voldoet immers aan de wensen en eisen van zowel zorgverlener als patiënt.   
    • Voorwaarden voor revisie en beoordelingsfrequentie zijn vastgelegd in de richtlijn.
    • De werkgroepleden zijn afgevaardigd namens wetenschappelijke en hebben daarmee het mandaat voor hun inbreng.  
    • deze behandeling.
  Alle modules bekijken
• Cardiovasculair risicomanagement (CVRM)
  Toont 10 van 63 relevante modules

  • • Cardiovasculair risicomanagement (CVRM)
    • Risicofactor interventie bij CVRM
    • Lipiden bij CVRM
    Streefwaarden LDL-C bij behandeling met lipidenverlagende medicatie tot en met een leeftijd van 70 jaar
    • mmol/l (zie ook de modules 2.2.3 Non-HDL-cholesterol en Laboratoriumtechnische aspecten bij lipidendiagnostiek).
    • Hart- en vaatziekten De resultaten van het risico op hart- en vaatziekten bij een intensieve behandeling versus een minder intensieve behandeling staan
    • de behandeling van patiënten met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten?
    • Welke streefwaarden van LDL-C dienen te worden gehanteerd bij de behandeling met lipidenverlagende medicatie bij personen tot en met 70 jaar met een (zeer
    • een intensieve behandeling met lipidenverlagende medicatie dan bij een minder intensieve behandeling bij patiënten met hart- en vaatziekten.  
    • De streefwaarden voor mensen > 70 jaar staan beschreven in de module Lipidenverlagende behandeling en LDLc-streefwaarde bij (kwetsbare) ouderen >70 jaar
    • LDL-C bij behandeling met lipidenverlagende medicatie’ & Module Dyslipidemie bij (kwetsbare) ouderen Drs.
    • Voor meer informatie over behandeling van hart- en vaatziekten bij reumatoïde artritis (RA) wordt naar de RA modules verwezen.  
    • van deze richtlijnmodule werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • de behandeling van patiënten met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten?  
    • van finerenone vs placebo bij patienten met hypertensie en CKD Precision study, Idorsia Pharmaceuticals Ltd. - behandeling van aprocitentan bij patienten
    • De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren.
  • • Cardiovasculair risicomanagement (CVRM)
    • Risicofactor interventie bij CVRM
    • Lipiden bij CVRM
    Lipidenverlagende behandeling en LDLc-streefwaarde bij (kwetsbare) ouderen >70 jaar
    • Lipidenverlagende medicijnen zijn zowel bij patiënten met als bij patiënten zonder hart- en vaatziekten zeer effectief gebleken.
    • Totale mortaliteit Shepherd (2002) en Trompet (2010) maakten bij de rapportage van mortaliteit geen onderscheid tussen ouderen zonder of met hart- en
    • Research question: Welke streefwaarde van LDL-C dient te worden gehanteerd bij de behandeling van patiënten met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten
    • Wat is de meerwaarde van de behandeling met lipidenverlagende middelen bij (kwetsbare) ouderen (>70 jaar)?
    • bij ouderen met hart- en vaatziekten.  
    • Stoppen van lipidenverlagende medicatie Overweeg te stoppen met lipidenverlagende medicatie bij kwetsbare ouderen met hart- en vaatziekten, met name bij
    • LDL-C bij behandeling met lipidenverlagende medicatie’ & Module Dyslipidemie bij (kwetsbare) ouderen Drs.
    • Voor patiënten onder de 70 jaar zijn de aanbevelingen omtrent lipidenverlagende medicatie beschreven in de module Streefwaarden van LDL-C bij behandeling
    • van deze richtlijnmodule werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • Welke streefwaarde van LDL-C dient te worden gehanteerd bij lipidenverlagende behandeling van ouderen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten?
    • van finerenone vs placebo bij patienten met hypertensie en CKD Precision study, Idorsia Pharmaceuticals Ltd. - behandeling van aprocitentan bij patienten
    • De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren.
  • • Cardiovasculair risicomanagement (CVRM)
    • Risicofactor interventie bij CVRM
    • Lipiden bij CVRM
    Behandeling lipiden CVRM
    • In de behandeling zijn statines het middel van eerste keuze.
    • Het risico op hart- en vaatziekten was 6% lager bij een behandeling van ezetimib en statine vergeleken met alleen statine (HR 0,94 95%BI:0,89 tot 0,99)
    • met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.  
    • Wat is het effect van ezetimib en PCSK9-antilichamen op het krijgen van hart- en vaatziekte bij patiënten met verhoogd risico op hart- en vaatziekte die
    • Bronnen (Schmidt, 2017)   Hart- en vaatziekten Hoog GRADE Het risico op hart- en vaatziekten is 14% lager bij een behandeling
    • Het implementatieplan is te vinden bij de aanverwante producten.
    • Behandeling met PCSK9-antilichamen, in combinatie met maximaal verdraagbare orale lipidenverlagende therapie, kan worden overwogen bij patiënten met een
    • (Ineke) van Dis, epidemioloog en voedingswetenschapper, werkzaam bij de Hartstichting te Den Haag, Hartstichting Y.A.
    • Bij een behandeling met statines treden soms verhoogde leverwaarden of creatinekinase (CK) in plasma op; in de meeste gevallen is dit omkeerbaar.
    • ) en werd gefinancierd door het Nederlands Huisartsen Genootschap en de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS).
    • De conceptrichtlijn is tevens voor commentaar voorgelegd aan Hartenraad en Hartstichting.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening.
    • literatuuranalyse verricht naar de volgende zoekvraag (vragen): Wat zijn de (on)gunstige effecten van ezetimib vergeleken met placebo of reguliere zorg bij
    • derde lijn en het addendum (kwetsbare) ouderen bij de CVRM-richtlijn Deelname aan fase II en II multicenter trials oer PSCK9-antilichamen.
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  • • Cardiovasculair risicomanagement (CVRM)
    • Risicofactor interventie bij CVRM
    • Bloeddruk bij CVRM
    • Kwetsbare ouderen met hypertensie bij CVRM
    Streefwaarde bloeddruk bij (kwetsbare) ouderen
    • Op basis van de literatuur blijkt behandeling van hypertensie effectief te beschermen tegen hart- en vaatziekten bij 70-plussers.
    • Ook het risico om te overlijden ten gevolge van hart- en vaatziekten was daarmee lager bij een intensieve behandeling vergeleken met een standaardbehandeling
    • Alli, 1999 SBP en SBP als voorspellers van mortaliteit Berlowitz, 1998 Ontwikkeling van een soort predictie model over behandeling van
    • Welke bloeddrukstreefwaarde dient te worden gehanteerd bij de behandeling van hypertensie bij (kwetsbare) ouderen (>70 jaar)?  
    • GRADE Het risico op hart- en vaatziekten is waarschijnlijk lager bij een intensieve behandeling met strikte bloeddrukcontrole vergeleken met een
    • Overweeg te stoppen met het verder intensiveren van bloeddrukverlagende behandeling en overweeg het verlagen van de dosering bij kwetsbare ouderen met
    • (Paul) Smits, kaderhuisarts hart- en vaatziekten, werkzaam bij De HOEDT-huisartsen te Zoetermeer, NHG Dr. M.
    • Bij stopzetting van de behandeling bij hypertensieve patiënten keert de bloeddruk meestal terug naar het niveau van voor de behandeling.
    • van deze richtlijnmodule werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • met antihypertensiva bij ouderen met en zonder hart- en vaatziekten vergeleken met een standaardbehandeling of geen behandeling?  
    • van finerenone vs placebo bij patienten met hypertensie en CKD Precision study, Idorsia Pharmaceuticals Ltd. - behandeling van aprocitentan bij patienten
    • De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren.
  • • Cardiovasculair risicomanagement (CVRM)
    • Schatten van risico op hart- en vaatziekten
    Schatten van het risico op hart- en vaatziekten (en implicaties voor het aanbieden van behandeling)
    • Alle huidige richtlijnen voor de preventie van hart- en vaatziekten bevelen beoordeling van het totale risico op hart- en vaatziekten (HVZ) aan.
    • van deze richtlijnmodule werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • Hoe kan het risico op hart- en vaatziekten het beste worden geschat?  
    • bloeddruk), de verwachte winst van medicamenteuze behandeling en persoonlijke voorkeuren van de patiënt.*   Overweeg bij relatief jonge patiënten het
    • van finerenone vs placebo bij patienten met hypertensie en CKD Precision study, Idorsia Pharmaceuticals Ltd. - behandeling van aprocitentan bij patienten
    • (en implicaties voor het aanbieden van behandeling) & Module Coronaire kalkscore Dr.
    • Bij ouderen zonder hart- en vaatziekten geldt geen absolute risicodrempel voor behandeling.
    • De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren.
  • • Cardiovasculair risicomanagement (CVRM)
    • Organisatie van zorg bij CVRM
    Zorgsettings en betrokkenen bij CVRM
    • en/of ketenzorgorganisaties.
    • met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.  
    • Hoe dient CVRM bij patiënten met (een verhoogd risico op) hart- en vaatziekten optimaal georganiseerd te worden?
    • Het implementatieplan is te vinden bij de aanverwante producten.
    • bij gedeelde zorg.
    • (Ineke) van Dis, epidemioloog en voedingswetenschapper, werkzaam bij de Hartstichting te Den Haag, Hartstichting Y.A.
    • behandeling van risicofactoren, gedrag en stemming (Anderson, 2014).
    • ) en werd gefinancierd door het Nederlands Huisartsen Genootschap en de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS).
    • De conceptrichtlijn is tevens voor commentaar voorgelegd aan Hartenraad en Hartstichting.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening.
    • de uitgangsvraag te kunnen beantwoorden is gebruik gemaakt van de Europese richtlijn Cardiovascular disease prevention in clinical practice uit 2016 en
    • derde lijn en het addendum (kwetsbare) ouderen bij de CVRM-richtlijn Deelname aan fase II en II multicenter trials oer PSCK9-antilichamen.
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  • • Cardiovasculair risicomanagement (CVRM)
    • Risicofactor interventie bij CVRM
    • Bloeddruk bij CVRM
    • Behandeling bloeddruk bij CVRM
    Wanneer moet een verhoogde bloeddruk behandeld worden?
    • De systolische bloeddruk voorspelt het risico op hart- en vaatziekten beter dan de diastolische (Kannel, 1971; Stamler, 1993; Neaton, 1992), ook bij patiënten
    • De absolute risicoreductie voor mortaliteit bij personen met een baseline bloeddruk tussen 160 en 169 mmHg was ~0,3% voor (intensieve) behandeling met
    • Studie uitgevoerd bij ouderen met reverse causation en selectiebias als probleem. Resultaten zijn niet te interpreteren.
    • van deze richtlijnmodule werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • gerelateerd) vergeleken met minder intensieve behandeling of placebo bij personen zonder hart- en vaatziekten en een baseline bloeddruk tussen 160 en 169
    • Stel bij alle overige personen met een verhoogde bloeddruk een risicoprofiel op en schat het risico op hart- en vaatziekten (zie module 3.2): Bied behandeling
    • P2: personen zonder hart- en vaatziekten met een baseline bloeddruk hoger dan 159 mmHg; I2: (intensieve) behandeling; C2: minder intensieve behandeling
    • van finerenone vs placebo bij patienten met hypertensie en CKD Precision study, Idorsia Pharmaceuticals Ltd. - behandeling van aprocitentan bij patienten
    • (Paul) Smits, kaderhuisarts hart- en vaatziekten, werkzaam bij De HOEDT-huisartsen te Zoetermeer, NHG Dr. M.
    • >140 mmHg bij wie het totale risico op hart- en vaatziekten zeer hoog is en moet overwogen worden bij personen met een hoog risico.
    • De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren.
  • • Cardiovasculair risicomanagement (CVRM)
    • Risicofactor interventie bij CVRM
    • Bloeddruk bij CVRM
    • Behandeling bloeddruk bij CVRM
    Bloeddrukstreefwaarde bij volwassenen
    • Een eerdere trial over intensieve behandeling in patiënten met diabetes mellitus (ACCORD-trial) liet geen voordeel zien van intensieve behandeling (ACCORD
    • Aan het eind van de studie was de gemiddelde bloeddruk bij een streefwaarde van < 130 mmHg 127,0 mmHg en bij een streefwaarde tussen 130 en 149 mmHg 137,0
    • van deze richtlijnmodule werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • Welke streefwaarden dienen te worden gehanteerd bij behandeling van verhoogde bloeddruk bij volwassenen (< 70 jaar)?
    • hart- en vaatziekten gerelateerd) vergeleken met een bloeddrukstreefwaarde van 130 mmHg of hoger bij personen met een verhoogde risico op hart- en vaatziekten
    • Streef naar een lagere systolische bloeddruk <130 mmHg, indien de medicatie goed verdragen wordt, met name bij personen met een hoger risico op hart- en
    • P: Personen (< 70 jaar) met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten; I: Behandeling onder streefwaarde van 120 mmHg systolische bloeddruk; C: Behandeling
    • van finerenone vs placebo bij patienten met hypertensie en CKD Precision study, Idorsia Pharmaceuticals Ltd. - behandeling van aprocitentan bij patienten
    • (Paul) Smits, kaderhuisarts hart- en vaatziekten, werkzaam bij De HOEDT-huisartsen te Zoetermeer, NHG Dr. M.
    • Thuismeten betrekt patiënten meer bij hun behandeling en kan met behulp van telemonitoring ook op afstand plaatsvinden.
    • De patiënt moet worden ondersteund bij de keuze voor de interventie of aanpak die het beste aansluit bij zijn of haar waarden en voorkeuren.
  • • Cardiovasculair risicomanagement (CVRM)
    • Risicofactor interventie bij CVRM
    • Lipiden bij CVRM
    Non-HDL-C bij CVRM
    • een betere risicoschatting kan worden gemaakt en het effect van behandeling beter kan worden gemonitord (Boekholdt, 2012).
    • Het risico op een hart- en vaatziekte bij het wel of niet behalen van de streefwaarde met een behandeling met een statine is ook onderzocht.
    • Inclusie criteria: RCT Behandeling met statine in minmaal 1 onderzoeksarm Baseline meting en vervolgen van TC, LDL-C, HDL-C, TG en apoliproteine
    • met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.  
    • van het LDL-cholesterol en het risico op een hart- en vaatziekte bij personen met een verschillende mate van verhoogd risico op hart- en vaatziekten?
    • (waarschijnlijk zelfs sterker) als tussen de hoogte van het LDL-C en het risico op hart- en vaatziekten.  
    • Het implementatieplan is te vinden bij de aanverwante producten.
    • Gebruik LDL-C of non-HDL-C voor het monitoren van het effect van cholesterolverlagende behandeling, waarbij een LDL-C van 1,8 en 2,6 mmol/l correspondeert
    • (Ineke) van Dis, epidemioloog en voedingswetenschapper, werkzaam bij de Hartstichting te Den Haag, Hartstichting Y.A.
    • Bij individuele patiënten kunnen aanzienlijke verschillen worden gemeten in LDL-C en non-HDL-C.
    • ) en werd gefinancierd door het Nederlands Huisartsen Genootschap en de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS).
    • De conceptrichtlijn is tevens voor commentaar voorgelegd aan Hartenraad en Hartstichting.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening.
    • bij personen met een verschillende mate van verhoogd risico op hart- en vaatziekten?  
    • derde lijn en het addendum (kwetsbare) ouderen bij de CVRM-richtlijn Deelname aan fase II en II multicenter trials oer PSCK9-antilichamen.
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  • • Cardiovasculair risicomanagement (CVRM)
    • Risicofactor interventie bij CVRM
    • Bloeddruk bij CVRM
    Behandeling bloeddruk bij CVRM
    • Welke streefwaarden dienen te worden gehanteerd bij behandeling van verhoogde bloeddruk?
    • ) en werd gefinancierd door het Nederlands Huisartsen Genootschap en de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS).
    • De conceptrichtlijn is tevens voor commentaar voorgelegd aan Hartenraad en Hartstichting.
    • met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.  
    • Het implementatieplan is te vinden bij de aanverwante producten.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening.
    • derde lijn en het addendum (kwetsbare) ouderen bij de CVRM-richtlijn Deelname aan fase II en II multicenter trials oer PSCK9-antilichamen.
    • (Ineke) van Dis, epidemioloog en voedingswetenschapper, werkzaam bij de Hartstichting te Den Haag, Hartstichting Y.A.
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  Alle modules bekijken
• Marfan Syndroom
  Toont 10 van 16 relevante modules

  • • Marfan Syndroom
    Behandeling skeletafwijkingen Marfan syndroom
    • De vraag is of de behandeling van skeletafwijkingen bij marfanpatiënten anders is dan bij patiënten zonder Marfan syndroom.
    • Bij de idiopathische scoliose is bekend dat behandeling met een brace gunstiger is dan het natuurlijk beloop bij patiënten met een curve tussen de 20 en
    • , controles en behandeling van marfanpatiënten en familieonderzoek.
    • –        Kan een behandeling met brace in vergelijking met een natuurlijk beloop een operatieve interventie voorkomen? 
    • 20 en 45 graden het dragen van een brace een operatieve ingreep kan voorkomen bij een klein deel van de patiënten.  
    • De elektronische versie is te downloaden vanaf de website van de VKGN en andere participerende verenigingen en van de Kwaliteitskoepel: www.kwaliteitskoepel.nl
    • Weeg bij marfanpatiënten met een scoliose tussen de 20 en 45 graden en een nog niet uitgerijpt skelet het (lage) verwachte succespercentage van een brace
    • is in 2010 een multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die met de indicatiestelling en
    • De behandeling moet worden uitgevoerd door een chirurg met specifieke ervaring op betreffend gebied.
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten
    • Hebben jullie beperkingen gehoord wat bij het Marfan syndroom wel en niet mag?
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • De belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van Medisch Specialisten (KiMS), een overzicht vindt u hieronder
    • Omdat niet alle uitgangsvragen zich leenden voor een systematische literatuursearch is afgesproken om alleen de vragen met betrekking tot behandeling en
  • • Marfan Syndroom
    Timing aortachirurgie volwassenen Marfan
    • Electieve operaties aan de ascenderende aorta (en boog) hebben daarentegen een lage mortaliteit (2,5%) en morbiditeit, zeker in centra met een ruime ervaring
    • Symptomatische aortadilatatie: Net als bij patiënten zonder het Marfan syndroom is een operatieve correctie in combinatie met optimale medische behandeling
    • , controles en behandeling van marfanpatiënten en familieonderzoek.
    • Wat is het optimale moment voor preventieve aortachirurgie bij volwassenen?
    • De elektronische versie is te downloaden vanaf de website van de VKGN en andere participerende verenigingen en van de Kwaliteitskoepel: www.kwaliteitskoepel.nl
    • Bij iedere patiënt met een symptomatische aortadilatatie is een operatieve correctie in combinatie met optimale medicamenteuze behandeling geïndiceerd,
    • is in 2010 een multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die met de indicatiestelling en
    • Enkele opmerkingen over chirurgische procedures: Bij de operatieve correctie van een aortawortelaneurysma of type A-dissectie is, in ervaren centra, veelal
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten
    • Hebben jullie beperkingen gehoord wat bij het Marfan syndroom wel en niet mag?
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • De belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van Medisch Specialisten (KiMS), een overzicht vindt u hieronder
    • Omdat niet alle uitgangsvragen zich leenden voor een systematische literatuursearch is afgesproken om alleen de vragen met betrekking tot behandeling en
  • • Marfan Syndroom
    Controles Marfan syndroom
    • Er is geen wetenschappelijke literatuur over de noodzaak en het interval van medische controles bij kinderen of volwassenen met Marfan syndroom.
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten
    • Hebben jullie beperkingen gehoord wat bij het Marfan syndroom wel en niet mag?
    • , controles en behandeling van marfanpatiënten en familieonderzoek.
    • Wat is de frequentie en aard van de controles bij volwassenen en kinderen?
    • De elektronische versie is te downloaden vanaf de website van de VKGN en andere participerende verenigingen en van de Kwaliteitskoepel: www.kwaliteitskoepel.nl
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • Controles na aortachirurgie: Maak bij volwassenen een uitgangs-CT/MRI vóór ontslag na de operatieve ingreep.
    • De belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van Medisch Specialisten (KiMS), een overzicht vindt u hieronder
    • is in 2010 een multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die met de indicatiestelling en
    • Controles na aortachirurgie Bij volwassenen wordt een uitgangs-CT/MRI gemaakt vóór ontslag na de operatieve ingreep.
    • Omdat niet alle uitgangsvragen zich leenden voor een systematische literatuursearch is afgesproken om alleen de vragen met betrekking tot behandeling en
  • • Marfan Syndroom
    Zwangerschap en bevalling Marfan syndroom
    • Belangrijk zijn de multidisciplinaire benadering en samenwerking en het opstellen van een duidelijk behandelplan bij zwangere vrouwen met het Marfan syndroom
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten
    • Hebben jullie beperkingen gehoord wat bij het Marfan syndroom wel en niet mag?
    • , controles en behandeling van marfanpatiënten en familieonderzoek.
    • Zwangerschap en bevalling
    • De elektronische versie is te downloaden vanaf de website van de VKGN en andere participerende verenigingen en van de Kwaliteitskoepel: www.kwaliteitskoepel.nl
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • Het onderwerp zwangerschap en bevalling bij Marfan syndroom wordt uitgewerkt in verschillende modules.
    • De belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van Medisch Specialisten (KiMS), een overzicht vindt u hieronder
    • is in 2010 een multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die met de indicatiestelling en
    • Omdat niet alle uitgangsvragen zich leenden voor een systematische literatuursearch is afgesproken om alleen de vragen met betrekking tot behandeling en
  • • Marfan Syndroom
    • Zwangerschap en bevalling Marfan syndroom
    Risico zwangerschap Marfan syndroom
    • De opsporing en behandeling van te hoge bloeddruk is belangrijk.
    • , controles en behandeling van marfanpatiënten en familieonderzoek.
    • –        Wat zijn de risico’s van een zwangerschap en bevalling bij een patiënte met Marfan syndroom?
    •   Niveau 2 Aortadissectie is een belangrijke complicatie van de zwangerschap bij vrouwen met het Marfan syndroom en komt voor in 1-5%.  
    • De elektronische versie is te downloaden vanaf de website van de VKGN en andere participerende verenigingen en van de Kwaliteitskoepel: www.kwaliteitskoepel.nl
    • Spoor hoge bloeddruk actief op en behandel deze.    
    • is in 2010 een multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die met de indicatiestelling en
    • De opsporing en behandeling van te hoge bloeddruk is belangrijk.
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten
    • Hebben jullie beperkingen gehoord wat bij het Marfan syndroom wel en niet mag?
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • De belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van Medisch Specialisten (KiMS), een overzicht vindt u hieronder
    • Omdat niet alle uitgangsvragen zich leenden voor een systematische literatuursearch is afgesproken om alleen de vragen met betrekking tot behandeling en
  • • Marfan Syndroom
    Timing aortachirurgie kinderen Marfan
    • Terwijl bij volwassenen de discussie over het optimale moment van aortachirurgie zich centreert rond de vraag bij welke absolute aortaworteldiameter de
    • Laag risico bij aortadiameter kleiner dan 2,75 cm/m² BSA, matig risico bij diameter van 2,75 tot 4,25 cm/m² BSA en hoog risico op complicaties bij geïndexeerde
    • , controles en behandeling van marfanpatiënten en familieonderzoek.
    • Wat is het optimale moment voor preventieve aortachirurgie bij kinderen?
    •   Niveau  4 Er bestaat een indicatie voor preventieve aortawortelvervanging bij een kind met Marfan syndroom bij aanwezigheid van een “giant
    • De elektronische versie is te downloaden vanaf de website van de VKGN en andere participerende verenigingen en van de Kwaliteitskoepel: www.kwaliteitskoepel.nl
    • Criteria die hierbij een rol spelen zijn, naast de z-score,  toename van de aortaworteldiameter met meer dan 8-10 mm per jaar en/of het ontstaan van aortainsuffiëntie
    • is in 2010 een multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die met de indicatiestelling en
    • Enkele opmerkingen over chirurgische procedures: Bij de operatieve correctie van een aortawortelaneurysma of type A-dissectie is, in ervaren centra, veelal
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten
    • Hebben jullie beperkingen gehoord wat bij het Marfan syndroom wel en niet mag?
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • De belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van Medisch Specialisten (KiMS), een overzicht vindt u hieronder
    • Omdat niet alle uitgangsvragen zich leenden voor een systematische literatuursearch is afgesproken om alleen de vragen met betrekking tot behandeling en
  • • Marfan Syndroom
    • Zwangerschap en bevalling Marfan syndroom
    Begeleiding bevalling Marfan syndroom
    • eventueel electieve kunstverlossing IIa C Bij Marfan en aorta 40-45 mm: vaginale partus met epiduraal en electieve kunstverlossing
    • Bij coumarinederivaten zijn congenitale afwijkingen beschreven, bij heparine en low molecular weight heparine (LMWH) derivaten niet (deze stoffen passeren
    • , controles en behandeling van marfanpatiënten en familieonderzoek.
    • Waar en hoe dient de bevalling plaats te vinden?
    • C Friedreich & Hameed, 2010; Barbour et al., 2004   Niveau 4 Bij patiënten met een laag risico (aortadiameter <40 mm en geen haemodynamische
    • De elektronische versie is te downloaden vanaf de website van de VKGN en andere participerende verenigingen en van de Kwaliteitskoepel: www.kwaliteitskoepel.nl
    • Voer hierbij periodieke controle van de aortadiameter uit (vóór de zwangerschap, bij 20-24 weken, bij 36 weken, 2 dagen postpartum en 6 weken postpartum
    • is in 2010 een multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die met de indicatiestelling en
    • met een cardiochirurgisch centrum gemaakt worden over controles, behandeling en maatregelen bij de partus en duidelijk moet zijn besproken in welke gevallen
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten
    • Hebben jullie beperkingen gehoord wat bij het Marfan syndroom wel en niet mag?
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • De belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van Medisch Specialisten (KiMS), een overzicht vindt u hieronder
    • Omdat niet alle uitgangsvragen zich leenden voor een systematische literatuursearch is afgesproken om alleen de vragen met betrekking tot behandeling en
  • • Marfan Syndroom
    Voorlichting Marfan syndroom
    • Bij gebleken behoefte van de patiënt aan “lotgenotencontact” kan de behandelde arts doorverwijzen naar de Contactgroep. 
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten
    • Hebben jullie beperkingen gehoord wat bij het Marfan syndroom wel en niet mag?
    • , controles en behandeling van marfanpatiënten en familieonderzoek.
    • De elektronische versie is te downloaden vanaf de website van de VKGN en andere participerende verenigingen en van de Kwaliteitskoepel: www.kwaliteitskoepel.nl
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • Gedurende controle en behandeling: –        Introduceer één zorgcoördinator voor de patiënt die als aanspreekpunt voor de patiënt en zijn/haar ouders
    • De belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van Medisch Specialisten (KiMS), een overzicht vindt u hieronder
    • is in 2010 een multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die met de indicatiestelling en
    • met roken en/of adequate behandeling van hypertensie.
    • Omdat niet alle uitgangsvragen zich leenden voor een systematische literatuursearch is afgesproken om alleen de vragen met betrekking tot behandeling en
  • • Marfan Syndroom
    Beeldvorming aortaworteldilatatie Marfan
    • Bij de diagnostiek, follow-up en behandeling van patiënten met het Marfan syndroom neemt de aanwezigheid en mate van aortaworteldilatatie een centrale
    • vond dat een afmeting van ≥46 mm bij mannen en ≥43 mm bij vrouwen abnormaal was.
    • , controles en behandeling van marfanpatiënten en familieonderzoek.
    • Welk beeldvormend onderzoek is aangewezen en hoe wordt het uitgevoerd?
    •     Niveau 4 Richtlijnen voor volwassenen en kinderen bevelen aan bij echocardiografisch onderzoek van de aortawortel bij patiënten verdacht
    • De elektronische versie is te downloaden vanaf de website van de VKGN en andere participerende verenigingen en van de Kwaliteitskoepel: www.kwaliteitskoepel.nl
    • Houd bij de beoordeling van de aortaworteldiameter altijd rekening met leeftijd, geslacht en BSA van de patiënt.
    • is in 2010 een multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die met de indicatiestelling en
    • Bij twijfel over een verwijding kunnen de vorm van de aortawortel (peervorm) en de verhouding van de aortawortel tot de directe omgeving, linker boezem
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten
    • Hebben jullie beperkingen gehoord wat bij het Marfan syndroom wel en niet mag?
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • De belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van Medisch Specialisten (KiMS), een overzicht vindt u hieronder
    • Omdat niet alle uitgangsvragen zich leenden voor een systematische literatuursearch is afgesproken om alleen de vragen met betrekking tot behandeling en
  • • Marfan Syndroom
    Medicamenteuze therapie Marfan syndroom
    • niet alleen de bloeddruk, maar grijpt ook aan op de moleculaire mechanismen die ten grondslag liggen aan aneurysma ontwikkeling, zoals de TGF-β cascade en
    • Na behandeling met Losartan werd een significante vertraging van aortagroei gezien, gecorrigeerd voor leeftijd en BSA (Brooke et al., 2008).  
    • , controles en behandeling van marfanpatiënten en familieonderzoek.
    • Wat is het effect van medicamenteuze behandeling op de verwijding van de aortawortel? 
    •   Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat bij marfanpatiënten boven de 12 jaar bètablokkers een remmende invloed hebben op de groei van de aortadiameter
    • De elektronische versie is te downloaden vanaf de website van de VKGN en andere participerende verenigingen en van de Kwaliteitskoepel: www.kwaliteitskoepel.nl
    • Schrijf bij kinderen met Marfan syndroom bètablokkers niet routinematig voor, maar weeg voor- en nadelen zorgvuldig af op individueel niveau.
    • is in 2010 een multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die met de indicatiestelling en
    • Bètablokkers kunnen bijwerkingen hebben zoals bronchospasme, vermoeidheid, depressie, slapeloosheid en gedragsproblemen, die met name bij kinderen onacceptabel
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten
    • Hebben jullie beperkingen gehoord wat bij het Marfan syndroom wel en niet mag?
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • De belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van Medisch Specialisten (KiMS), een overzicht vindt u hieronder
    • Omdat niet alle uitgangsvragen zich leenden voor een systematische literatuursearch is afgesproken om alleen de vragen met betrekking tot behandeling en
  Alle modules bekijken
• Ingegroeide teennagel
  4 relevante modules

  • • Ingegroeide teennagel
    Behandeling ingegroeide teennagel
    • In deze module wordt hier vorm aan gegeven en wordt een voorstel voor een stapsgewijze operatieve aanpak aangereikt.
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door het uitnodigen van de Patiëntenfederatie Nederland bij de knelpunteninventarisatie (invitational
    • Doelgroep De richtlijn is ontwikkeld voor alle zorgverleners in de eerste en tweede lijn die bij de behandeling van patiënten met ingegroeide teennagel
    • Het implementatieplan is te vinden bij de aanverwante producten.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • Overweeg operatieve behandeling voor stadium II-III ingegroeide teennagels en bij falende conservatieve behandeling (alle stadia).
    • De ondertekende belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten.  
    • (Leon) Plusjé, dermatoloog, werkzaam bij het Rode Kruis ziekenhuis en Brandwondencentrum te Beverwijk en het Erasmus Medisch Centrum te Rotterdam, NVDV
    • De operatieve behandeling van een ingroeiende teennagel verdient aandacht, zorgvuldigheid en vaardigheid bij de technische uitvoering.
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  • • Ingegroeide teennagel
    Wondgenezingsproblemen bij behandeling ingegroeide teennagel
    • Bovendien kan de wondgenezing in deze populatie ook verstoord zijn vanwege perifere vasculopathie en neuropathie met risico op postoperatieve infecties
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door het uitnodigen van de Patiëntenfederatie Nederland bij de knelpunteninventarisatie (invitational
    • Doelgroep De richtlijn is ontwikkeld voor alle zorgverleners in de eerste en tweede lijn die bij de behandeling van patiënten met ingegroeide teennagel
    • Wat is de optimale behandeling van een ingegroeide teennagel bij patiënten met te verwachten wondgenezingsproblemen?
    • Het implementatieplan is te vinden bij de aanverwante producten.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • Behandel de ingegroeide teennagel bij een patiënt met te verwachten wondgenezingsproblemen zoals beschreven in de module ‘Behandeling ingegroeide teennagel
    • De ondertekende belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten.  
    • (Leon) Plusjé, dermatoloog, werkzaam bij het Rode Kruis ziekenhuis en Brandwondencentrum te Beverwijk en het Erasmus Medisch Centrum te Rotterdam, NVDV
    • Het toevoegen van een chemische destructie lijkt vergelijkbaar veilig en effectief te zijn bij patiënten met en zonder diabetes en bij rokers en niet rokers
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  • • Ingegroeide teennagel
    Recidiverende ingegroeide teennagel
    • De optimale behandeling van recidief ingroeiende of ingegroeide teennagels na een eerdere chirurgische behandeling is echter onbekend.
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door het uitnodigen van de Patiëntenfederatie Nederland bij de knelpunteninventarisatie (invitational
    • Doelgroep De richtlijn is ontwikkeld voor alle zorgverleners in de eerste en tweede lijn die bij de behandeling van patiënten met ingegroeide teennagel
    • Wat is de optimale behandeling voor een recidiverende ingegroeide teennagel?
    • Het implementatieplan is te vinden bij de aanverwante producten.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • Herhaal, bij een patiënt met een recidief ingegroeide teennagel na een eerdere chirurgische interventie, de procedure zoals beschreven in de module ‘Behandeling
    • De ondertekende belangenverklaringen zijn op te vragen bij het secretariaat van het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten.  
    • (Leon) Plusjé, dermatoloog, werkzaam bij het Rode Kruis ziekenhuis en Brandwondencentrum te Beverwijk en het Erasmus Medisch Centrum te Rotterdam, NVDV
    • 2 in het aanverwante product: Stapsgewijze operatieve aanpak, bij de module ‘Behandeling ingegroeide teennagel’).  
    • Bij het opmaken van de balans werden de gunstige en ongunstige effecten voor de patiënt afgewogen.
  • • Ingegroeide teennagel
    Startpagina - Ingegroeide teennagel
    • Deze richtlijn is geschreven voor zorgverleners in de eerste en tweede lijn die bij de behandeling van patiënten met ingegroeide teennagel betrokken zijn
  Alle modules bekijken
• Loopvaardigheid Spina Bifida
  Toont 10 van 22 relevante modules

  • • Loopvaardigheid Spina Bifida
    • Chirurgische behandeling bij Spina Bifida
    • Neurochirurgische behandeling SB
    Chirurgische untethering ruggenmerg bij SB
    • en bij 7% van de patiënten verbeterde het motorische niveau.  
    • Het perspectief van kinderen en jongeren met SB en hun verzorgers wordt gezien als een waardevolle en essentiële aanvulling bij het tot stand komen van
    • Doel Door de in Nederland bestaande expertise op het gebied van diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB en de bestaande
    • Welke neurochirurgische behandeling is bij kinderen met SB geïndiceerd om het lopen te verbeteren of zoveel mogelijk te behouden?
    • spierkracht in de benen, het gangpatroon en het ambulantieniveau.  
    • In de verschillende fasen van de richtlijnontwikkeling is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijn en de praktische uitvoerbaarheid van
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn, delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • De werkgroep adviseert om bij achteruitgang van het lopen door progressieve neurologische uitval ook orthopedische en urologische diagnostiek te verrichten
    • belangen te hebben die mogelijk kunnen interfereren met de besluitvorming in de werkgroep ten aanzien van de interpretatie van het wetenschappelijk bewijs en
    • De meeste studies geven aanwijzingen dat untethering kan bijdragen aan het behoud of verbetering van motorische functies en het lopen, maar verslechtering
    • de diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).
  • • Loopvaardigheid Spina Bifida
    • Chirurgische behandeling bij Spina Bifida
    • Orthopedisch chirurgische behandeling SB
    Knieoperaties bij Spina Bifida
    • Eén prospectieve studie onderzocht het effect van chirurgische behandeling van knieflexie contracturen op lopen bij kinderen met SB (Marshall et al., 1996
    • Het perspectief van kinderen en jongeren met SB en hun verzorgers wordt gezien als een waardevolle en essentiële aanvulling bij het tot stand komen van
    • Doel Door de in Nederland bestaande expertise op het gebied van diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB en de bestaande
    • Welke orthopedisch chirurgische behandeling is bij kinderen met SB geïndiceerd om het lopen te verbeteren of zoveel mogelijk te behouden?
    •   Niveau 4 Chirurgische correctie van knieflexie contracturen bij lopende kinderen met een lumbaal of sacraal uitvalsniveau (L3-S1) kan mogelijk
    • In de verschillende fasen van de richtlijnontwikkeling is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijn en de praktische uitvoerbaarheid van
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn, delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • orthese/schoencombinatie, een chirurgische behandeling van de knieflexie contractuur uit te voeren.
    • belangen te hebben die mogelijk kunnen interfereren met de besluitvorming in de werkgroep ten aanzien van de interpretatie van het wetenschappelijk bewijs en
    • Operatieve behandeling kan een weke delen release (hamstring en achterste kapsel release) zijn.
    • de diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).
  • • Loopvaardigheid Spina Bifida
    Chirurgische behandeling bij Spina Bifida
    • In deze richtlijn worden alleen operatieve behandelingen besproken die gericht zijn op het verbeteren en behouden van het lopen.
    • Het perspectief van kinderen en jongeren met SB en hun verzorgers wordt gezien als een waardevolle en essentiële aanvulling bij het tot stand komen van
    • Doel Door de in Nederland bestaande expertise op het gebied van diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB en de bestaande
    • Het onderwerp 'chirurgische behandeling bij spina bifida' wordt uitgewerkt in verschillende modules.
    • In de verschillende fasen van de richtlijnontwikkeling is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijn en de praktische uitvoerbaarheid van
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn, delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • Speciefieke aanbevelingen en onderbouwing kunt u vinden in deze (sub)modules.
    • belangen te hebben die mogelijk kunnen interfereren met de besluitvorming in de werkgroep ten aanzien van de interpretatie van het wetenschappelijk bewijs en
    • de diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).
  • • Loopvaardigheid Spina Bifida
    • Prognostische factoren bij kinderen met SB
    Prognostische factoren lopen bij SB
    • Het neurologische uitvalsniveau Het motorische uitvalsniveau en daarmee de spierkracht in de onderste extremiteiten lijkt de belangrijkste prognostische
    • observation)   Muscle Function Class (1-5) MFC I indication the lowest neurological level of impairment with weakness of intrinsic foot muscles, MFC II en
    • Het perspectief van kinderen en jongeren met SB en hun verzorgers wordt gezien als een waardevolle en essentiële aanvulling bij het tot stand komen van
    • Doel Door de in Nederland bestaande expertise op het gebied van diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB en de bestaande
    • te worden gebracht om een onderbouwde uitspraak te kunnen doen of een kind met SB zal gaan lopen, over het te verwachten (maximale) ambulantieniveau en
    • Bronnen (C: Sival et al., 1997)   Postnatale prognostische factoren Niveau 2 Het is aannemelijk dat bij kinderen met MMC het motorische
    • In de verschillende fasen van de richtlijnontwikkeling is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijn en de praktische uitvoerbaarheid van
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn, delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • Aanbevolen wordt om bij kinderen met SBA uitspraken betreffende het te verwachten (maximale) ambulantieniveau en de leeftijd waarop het kind gaat lopen
    • belangen te hebben die mogelijk kunnen interfereren met de besluitvorming in de werkgroep ten aanzien van de interpretatie van het wetenschappelijk bewijs en
    • Classificatie van het niveau van de neurologische uitval is bij de pasgeborene en het jonge kind minder betrouwbaar (zie module 'Meetinstrumenten bij Spina
    • de diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).
  • • Loopvaardigheid Spina Bifida
    • Chirurgische behandeling bij Spina Bifida
    Neurochirurgische behandeling SB
    • Welke neurochirurgische behandeling is bij kinderen met SB geïndiceerd om het lopen te verbeteren of zoveel mogelijk te behouden?  
    • Het perspectief van kinderen en jongeren met SB en hun verzorgers wordt gezien als een waardevolle en essentiële aanvulling bij het tot stand komen van
    • Doel Door de in Nederland bestaande expertise op het gebied van diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB en de bestaande
    • In de verschillende fasen van de richtlijnontwikkeling is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijn en de praktische uitvoerbaarheid van
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn, delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • belangen te hebben die mogelijk kunnen interfereren met de besluitvorming in de werkgroep ten aanzien van de interpretatie van het wetenschappelijk bewijs en
    • de diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).
  • • Loopvaardigheid Spina Bifida
    • Chirurgische behandeling bij Spina Bifida
    • Orthopedisch chirurgische behandeling SB
    Scoliosecorrectie bij Spina Bifida
    • Indicatie voor een chirurgische correctie van een scoliose bij kinderen met SB is niet om het lopen te verbeteren of behouden, maar wel om bijvoorbeeld
    • Ook de score op motorische vaardigheden (onder andere staan en lopen met of zonder hulpmiddelen, rolstoelgebruik) verslechterde na de operatie vergeleken
    • Het perspectief van kinderen en jongeren met SB en hun verzorgers wordt gezien als een waardevolle en essentiële aanvulling bij het tot stand komen van
    • Doel Door de in Nederland bestaande expertise op het gebied van diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB en de bestaande
    • Welke orthopedisch chirurgische behandeling is bij kinderen met SB geïndiceerd om het lopen te verbeteren of zoveel mogelijk te behouden?
    •   Niveau 3 Er zijn aanwijzingen dat chirurgische correctie van een scoliose bij kinderen met SBA kan leiden tot verslechtering of verlies
    • In de verschillende fasen van de richtlijnontwikkeling is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijn en de praktische uitvoerbaarheid van
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn, delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • De werkgroep adviseert om, wanneer een scoliosecorrectie bij lopende kinderen met SBA is geïndiceerd, het kind en de ouders/verzorgers te informeren dat
    • belangen te hebben die mogelijk kunnen interfereren met de besluitvorming in de werkgroep ten aanzien van de interpretatie van het wetenschappelijk bewijs en
    • De scoliosecorrecties bij kinderen met SB gaan gepaard met een hoog (meer dan 50%) complicatiepercentage (onder andere wondinfectie, non-union (botgenezing
    • de diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).
  • • Loopvaardigheid Spina Bifida
    • Chirurgische behandeling bij Spina Bifida
    • Orthopedisch chirurgische behandeling SB
    Heupoperaties bij Spina Bifida
    • De vraag is of operatieve behandeling van heupluxatie wezenlijk van invloed is op de loopvaardigheid. 
    • aantal functionele en niet-lopers) tussen de interventie- en controlegroep.  
    • Het perspectief van kinderen en jongeren met SB en hun verzorgers wordt gezien als een waardevolle en essentiële aanvulling bij het tot stand komen van
    • Doel Door de in Nederland bestaande expertise op het gebied van diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB en de bestaande
    • Welke orthopedisch chirurgische behandeling is bij kinderen met SB geïndiceerd om het lopen te verbeteren of zoveel mogelijk te behouden?
    •   Niveau 4 Bij lopende kinderen met L3 of L4 uitvalsniveau met een gedisloceerde heup zijn er mogelijk geen verschillen in het ambulantieniveau
    • In de verschillende fasen van de richtlijnontwikkeling is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijn en de praktische uitvoerbaarheid van
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn, delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • De werkgroep adviseert om de patiënt en zijn ouders/verzorgers te informeren dat heupluxatie geen contra-indicatie voor het staan en lopen is.
    • belangen te hebben die mogelijk kunnen interfereren met de besluitvorming in de werkgroep ten aanzien van de interpretatie van het wetenschappelijk bewijs en
    • Bij lopende kinderen is het vooral de mate van contractuurvorming en specifiek de adductie contractuur die een negatieve invloed lijkt te hebben op het
    • de diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).
  • • Loopvaardigheid Spina Bifida
    Organisatie van zorg bij Spina Bifida
    • In deze module wordt besproken hoe de zorg ten aanzien van diagnose en behandeling van de loopvaardigheid bij kinderen met SB in de ogen van de werkgroep
    • Het perspectief van kinderen en jongeren met SB en hun verzorgers wordt gezien als een waardevolle en essentiële aanvulling bij het tot stand komen van
    • Doel Door de in Nederland bestaande expertise op het gebied van diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB en de bestaande
    • Welke informatie is voor de ouders en kinderen van belang bij de behandeling van de loopvaardigheid?
    • In de verschillende fasen van de richtlijnontwikkeling is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijn en de praktische uitvoerbaarheid van
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn, delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • over het beleid ten aanzien van diagnose en behandeling van loopstoornissen bij kinderen met SB.  
    • belangen te hebben die mogelijk kunnen interfereren met de besluitvorming in de werkgroep ten aanzien van de interpretatie van het wetenschappelijk bewijs en
    • coördinerende rol behoudt bij de verdere behandeling en toegang heeft tot multidisciplinair overleg en behandeling met andere relevante specialisten.
    • de diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).
  • • Loopvaardigheid Spina Bifida
    • Chirurgische behandeling bij Spina Bifida
    Orthopedisch chirurgische behandeling SB
    • Welke orthopedisch chirurgische behandeling is bij kinderen met SB geïndiceerd om het lopen te verbeteren of zoveel mogelijk te behouden?  
    • Het perspectief van kinderen en jongeren met SB en hun verzorgers wordt gezien als een waardevolle en essentiële aanvulling bij het tot stand komen van
    • Doel Door de in Nederland bestaande expertise op het gebied van diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB en de bestaande
    • In de verschillende fasen van de richtlijnontwikkeling is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijn en de praktische uitvoerbaarheid van
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn, delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • belangen te hebben die mogelijk kunnen interfereren met de besluitvorming in de werkgroep ten aanzien van de interpretatie van het wetenschappelijk bewijs en
    • de diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).
  • • Loopvaardigheid Spina Bifida
    • Chirurgische behandeling bij Spina Bifida
    • Orthopedisch chirurgische behandeling SB
    Onderbeen operaties bij Spina Bifida
    • Effect op activiteiten- en participatieniveau De studie geeft geen resultaten op activiteiten- en participatieniveau.
    • Het perspectief van kinderen en jongeren met SB en hun verzorgers wordt gezien als een waardevolle en essentiële aanvulling bij het tot stand komen van
    • Doel Door de in Nederland bestaande expertise op het gebied van diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB en de bestaande
    • Welke orthopedisch chirurgische behandeling is bij kinderen met SB geïndiceerd om het lopen te verbeteren of zoveel mogelijk te behouden?
    • Het is mogelijk dat interne derotatie osteotomie van het onderbeen een gunstig effect heeft op het gangpatroon (toename knie-extensie in standfase en
    • In de verschillende fasen van de richtlijnontwikkeling is rekening gehouden met de implementatie van de richtlijn en de praktische uitvoerbaarheid van
    • De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn, delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke
    • Er is terughoudendheid geboden om bij lopende kinderen met SB een valgus correctie van de enkel uit te voeren om het lopen te verbeteren.
    • belangen te hebben die mogelijk kunnen interfereren met de besluitvorming in de werkgroep ten aanzien van de interpretatie van het wetenschappelijk bewijs en
    • Behandeling van deze enkel valgus door middel van lokale groeiremming of osteotomie is mogelijk om deze lokale overbelasting te verminderen.
    • de diagnostiek en behandeling van de loopstoornissen bij kinderen met SB (zie hiervoor de samenstelling van de werkgroep).
  Alle modules bekijken
• Totaalruptuur
  Toont 10 van 12 relevante modules

  • • Totaalruptuur
    Primair herstel na totaalruptuur
    • Het nadeel van de overlappende techniek is dat deze alleen kan worden toegepast bij een ruptuur graad 3B of meer en dat operateurs dus getraind moeten
    • Bij deze vrouwen werd een chirurgische exploratie verricht en bij 16 van de 21 vrouwen werd het sfincterletsel bevestigd en hersteld (4.3%).
    • 1: Is er een verschil in risico op fecale incontinentie bij vrouwen met een totaalruptuur die gehecht zijn door een ervaren gespecialiseerd zorgverlener
    • Met het opstellen van een dergelijke richtlijn wordt beoogd de onduidelijkheid en onzekerheid te verminderen over de preventie  en de behandeling van een
    • Is er een verschil in risico op fecale incontinentie bij vrouwen met een totaalruptuur die gehecht zijn door een speciaal getrainde zorgverlener versus
    • positief effect heeft op theoretische kennis en de operatieve vaardigheden in trainingssetting.  
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante beroepsgroepen en ziekenhuizen. Daarnaast is een patiëntenfolder opgesteld.
    • Bij een primair herstel van een totaalruptuur kan zowel een overlap- als een end-to-end techniek worden gebruikt.
    • de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en Pré- en Postpartum Gezondheidszorg (NVFB).
    • In de literatuur zijn wel aanwijzingen dat training een positief effect heeft op theoretische kennis en operatieve vaardigheden in trainingssetting.
    • Ook in samenwerking met: Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en
    • Een behandeling moet immers voldoen aan de wensen en eisen van patiënten en zorgverleners.
    • Uiterlijk in 2018 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie of deze richtlijn nog actueel is.
    • Bij meer dan deze drie vermeldingen graag een extra blad bijvoegen.  
    • Bij de overwegingen spelen de ervaring en opvattingen van de werkgroepleden een rol.
  • • Totaalruptuur
    • Preventie van een ruptuur
    Risicofactoren en preventie van totaalruptuur
    • In eerste instantie is er een overzicht van de mogelijke risicofactoren voor het ontstaan van een totaalruptuur bij de bevalling opgesteld.
    • -0.13) en bij een forcipale extractie (OR 0.08, 95% BI 0.07-0.11).
    • 1: Welke risicofactoren zijn er bekend voor het optreden van een totaalruptuur bij de bevalling?
    • Met het opstellen van een dergelijke richtlijn wordt beoogd de onduidelijkheid en onzekerheid te verminderen over de preventie  en de behandeling van een
    • Er is overlap met de nieuwe modules over mediolaterale episiotomie bij kunstverlossing en preventieprogramma (training gericht op de zorgverlener).
    • Er zijn aanwijzingen dat bij het plaatsen van een mediolaterale episiotomie er een verband is tussen de hoek tussen de episiotomie en de middenlijn van
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante beroepsgroepen en ziekenhuizen. Daarnaast is een patiëntenfolder opgesteld.
    • Bij ‘stapeling’ van risicofactoren voor het optreden van een totaalruptuur dient tijdens de uitdrijving hier rekening mee gehouden worden en dient dit
    • de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en Pré- en Postpartum Gezondheidszorg (NVFB).
    • geen verband te bestaan tussen de mediolaterale episiotomie en het voorkomen van totaalrupturen, terwijl bij multipare vrouwen het risico op een totaalruptuur
    • Ook in samenwerking met: Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en
    • Een behandeling moet immers voldoen aan de wensen en eisen van patiënten en zorgverleners.
    • Uiterlijk in 2018 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie of deze richtlijn nog actueel is.
    • Bij meer dan deze drie vermeldingen graag een extra blad bijvoegen.  
    • Bij de overwegingen spelen de ervaring en opvattingen van de werkgroepleden een rol.
  • • Totaalruptuur
    • Onderzoek na een ruptuur
    Endoanale echo en manometrie bij een volgende zwangerschap na eerdere totaalruptuur
    • In de Engelse richtlijn van de Royal College of Obstericians and Gynaecologists (RCOG) wordt geadviseerd bij een afwijkende endoanale echo en/of afwijkende
    • van deze richtlijnmodule werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • Wat is de plaats van de endoanale echo en manometrie bij het nemen van een beslissing over de modus partus bij vrouwen met een totaalruptuur in de voorgeschiedenis
    • Voer niet routinematig endoanale echografie en/of manometrie uit bij alle vrouwen na een totaalruptuur met als doel counseling over de modus partus in
    • Wetenschappelijk adviseur bij de KNOV en bij coöperatie VIDA in Amersfoort e.o. (betaald).
    • Deze personen werden aangewezen als vertegenwoordigers door de relevante beroepsgroepen die betrokken zijn bij de in de module beschreven zorg (zie hiervoor
    • geweest als de ene studielocatie met beleid 1, werd vergeleken met een studielocatie met beleid 2, waarbij de studielocaties verder gelijk waren in de behandeling
    • Redelijk Er is redelijke zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt.
  • • Totaalruptuur
    Persisterende fecale incontinentie na ruptuur
    • Bij 7 tot 57% van de vrouwen (zie module ‘Counseling voor volgende baring’, uitgangsvraag 1) die na een partus met een totaalruptuur gehecht zijn treden
    • Deze module zal daarom gebaseerd zijn op expertise en op literatuur over de behandeling van vrouwen met fecale incontinentie ongeacht de oorzaak van de
    • Met het opstellen van een dergelijke richtlijn wordt beoogd de onduidelijkheid en onzekerheid te verminderen over de preventie  en de behandeling van een
    • Wat is een expertisecentrum op het gebied van de behandeling van fecale incontinentie?
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante beroepsgroepen en ziekenhuizen. Daarnaast is een patiëntenfolder opgesteld.
    • Het is aan te bevelen om vrouwen die werden behandeld met bekkenfysiotherapie voor een totaalruptuur en die 6-12 maanden postpartum fecale incontinentie
    • de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en Pré- en Postpartum Gezondheidszorg (NVFB).
    • Bij onvoldoende verbetering van de fecale incontinentie klachten met conservatieve behandeling kan verwijzing naar een centrum met expertise op het gebied
    • Ook in samenwerking met: Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en
    • Een behandeling moet immers voldoen aan de wensen en eisen van patiënten en zorgverleners.
    • Uiterlijk in 2018 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie of deze richtlijn nog actueel is.
    • Bij meer dan deze drie vermeldingen graag een extra blad bijvoegen.  
    • Bij de overwegingen spelen de ervaring en opvattingen van de werkgroepleden een rol.
  • • Totaalruptuur
    • Preventie van een ruptuur
    Routinematige episiotomie bij kunstverlossing
    • Gezien de mogelijke complicaties en nadelen van een episiotomie wordt het eerdere advies opnieuw geanalyseerd aan de hand van nieuwe literatuur.
    • van deze richtlijnmodule werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • Dient er ter preventie van een 3e/4e-graads-ruptuur bij een vaginale kunstverlossing routinematig een mediolaterale episiotomie toegepast te worden?
    • Verricht, in overleg met de patiënt, laagdrempelig een mediolaterale episiotomie bij het uitvoeren van een vacuümextractie bij een primigravida met als
    • Wetenschappelijk adviseur bij de KNOV en bij coöperatie VIDA in Amersfoort e.o. (betaald).
    • Deze personen werden aangewezen als vertegenwoordigers door de relevante beroepsgroepen die betrokken zijn bij de in de module beschreven zorg (zie hiervoor
    • Er is een klinisch relevante associatie tussen het verrichten van een episiotomie ten tijde van een vaginale kunstverlossing bij primiparae en het verminderen
    • Redelijk Er is redelijke zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt.
  • • Totaalruptuur
    Follow up behandelingen na totaalruptuur
    • nodig over de effectiviteit van de bekkenfysiotherapeutische behandeling (inclusief elektrostimulatie, en biofeedback en ballonttraining).
    • Ook in samenwerking met: Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en
    • Een behandeling moet immers voldoen aan de wensen en eisen van patiënten en zorgverleners.
    • Met het opstellen van een dergelijke richtlijn wordt beoogd de onduidelijkheid en onzekerheid te verminderen over de preventie  en de behandeling van een
    • Is er een verschil in prevalentie van fecale incontinentie bij vrouwen met een totaalruptuur die postpartum respectievelijk wel en niet behandeld zijn
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante beroepsgroepen en ziekenhuizen. Daarnaast is een patiëntenfolder opgesteld.
    • Uiterlijk in 2018 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie of deze richtlijn nog actueel is.
    • Het verdient aanbeveling om een onderzoek naar de effectiviteit van bekkenfysiotherapie bij vrouwen met een totaalruptuur te starten.
    • Bij meer dan deze drie vermeldingen graag een extra blad bijvoegen.  
    • de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en Pré- en Postpartum Gezondheidszorg (NVFB).
    • vrouwen die een behandeling ondergingen ongeacht welk soort behandeling, bekkenfysiotherapie inclusief oefentherapie en/of biofeedback en/of elektrostimulatie
    • Bij de overwegingen spelen de ervaring en opvattingen van de werkgroepleden een rol.
  • • Totaalruptuur
    • Onderzoek na een ruptuur
    Onderzoek vaststellen sfincterdefecten
    • occulte sfincterletsels worden defecten van de sfincter bedoeld die direct postpartum zijn vastgesteld met endo-anale echoscopie terwijl deze defecten bij
    • Bij 30 van de 42 betrof het alleen de externe sfincter, bij 2 van de 42 alleen de interne sfincter en bij 10 betrof het de externe én interne sfincter.
    • Met het opstellen van een dergelijke richtlijn wordt beoogd de onduidelijkheid en onzekerheid te verminderen over de preventie  en de behandeling van een
    • Kwaliteit van bewijs: MATIG Er zijn aanwijzingen dat bij (extra) klinische beoordeling door een ervaren zorgverlener er minder totaalrupturen
    • De richtlijn wordt verspreid onder alle relevante beroepsgroepen en ziekenhuizen. Daarnaast is een patiëntenfolder opgesteld.
    • Bij twijfel dient er de mogelijkheid te zijn om een ervaren zorgverlener te laten herbeoordelen.  
    • de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en Pré- en Postpartum Gezondheidszorg (NVFB).
    • Er is tot nu toe één onderzoek van lage kwaliteit waarin aanwijzing is dat het herkennen door middel van endo-echoscopie bij tweede graads rupturen en
    • Ook in samenwerking met: Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en
    • Een behandeling moet immers voldoen aan de wensen en eisen van patiënten en zorgverleners.
    • Uiterlijk in 2018 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie of deze richtlijn nog actueel is.
    • Bij meer dan deze drie vermeldingen graag een extra blad bijvoegen.  
    • Bij de overwegingen spelen de ervaring en opvattingen van de werkgroepleden een rol.
  • • Totaalruptuur
    Counseling volgende baring na totaalruptuur
    • helpen bij het maken van een individuele keuze ten aanzien van de modus partus.
    • van deze richtlijnmodule werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • voorgeschiedenis hebben in elk geval de volgende aspecten: De kans op het optreden van ernstige anale incontinentie (20 jaar na de bevalling) is hoger bij
    • Wetenschappelijk adviseur bij de KNOV en bij coöperatie VIDA in Amersfoort e.o. (betaald).
    • Deze personen werden aangewezen als vertegenwoordigers door de relevante beroepsgroepen die betrokken zijn bij de in de module beschreven zorg (zie hiervoor
    • Ernstige anale incontinentie kwam bij 5% van de vrouwen zonder totaal ruptuur voor, bij 11% van de vrouwen met één totaalruptuur en bij 20% van de vrouwen
    • Redelijk Er is redelijke zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt.
  • • Totaalruptuur
    • Preventie van een ruptuur
    Preventieprogramma
    • In individuele ziekenhuizen en verloskundige praktijken worden echter wel dergelijke initiatieven ondernomen mogelijk leidend tot praktijkvariatie en,
    • van deze richtlijnmodule werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (www.demedischspecialist.nl/kennisinstituut) en
    • De verkregen input is meegenomen bij het opstellen van de uitgangsvragen, de keuze voor de uitkomstmaten en bij het opstellen van de overwegingen.
    • Wetenschappelijk adviseur bij de KNOV en bij coöperatie VIDA in Amersfoort e.o. (betaald).
    • Deze personen werden aangewezen als vertegenwoordigers door de relevante beroepsgroepen die betrokken zijn bij de in de module beschreven zorg (zie hiervoor
    • Aangezien behandeling van anale incontinentie uitermate lastig blijkt te zijn, is primaire preventie daarom belangrijk.
    • Redelijk Er is redelijke zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt.
  • • Totaalruptuur
    Startpagina - Totaalruptuur
    • Er zijn drie nieuwe modules ontwikkeld over mediolaterale episiotomie bij kunstverlossing, preventieprogramma en endoanale echo en manometrie bij een volgende
  Alle modules bekijken
• Chronische bekkenpijn
  Toont 10 van 19 relevante modules

  • • Chronische bekkenpijn
    Medicamenteuze behandeling
    • De diagnose 'chronische bekkenpijn' is een diagnose die gesteld wordt bij vrouwen en mannen die langdurig (langer dan 6 maanden) klachten hebben in de
    • Alfablokkers Er werden geen studies geïncludeerd waarin de uitkomstmaat patiënttevredenheid bij behandeling met alfablokkers bij chronische bekkenpijn
    • van medicamenteuze (farmacologische) behandeling van pijn ten opzichte van placebo, elkaar of een niet medicamenteuze behandeling bij patiënten met chronische
    • Alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met chronische bekkenpijn.
    • Wat is de plaats van medicamenteuze behandeling bij patiënten met chronische bekkenpijn?
    • en een opgeblazen gevoel bij vrouwen met chronische bekkenpijn.  
    • Er zijn geen indicatoren ontwikkeld bij deze richtlijn.
    • Overweeg bij mannen met chronische bekkenpijn en mictieklachten behandeling van de pijn met een alfablokker.
    • (Irina) Mostovaya, senior-adviseur en teamleider, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten Dr.
    • Wel heeft een behandeling met progesteron waarschijnlijk nadelige effecten zoals gewichtstoename en een opgeblazen gevoel bij patiënten met chronische
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door middel van een afgevaardigde patiëntenvereniging in de werkgroep en in de klankbordgroep.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • behandeling van chronische bekkenpijn.
    • Trainer hechtcursus Leiderdorp NVOG voor beiden ontvang ik een vergoeding Bij Bergman Clinics zien we patiënten met chronische pijn in buik en bekken
    • GRADE Definitie Hoog er is hoge zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt
  • • Chronische bekkenpijn
    Psychologische behandeling
    • Onduidelijk is of en wanneer EMDR effectief is bij pijnbehandeling.
    • Beschrijving studies Wang (2018) voerde een RCT uit bij mannen met chronische prostatitis en/of chronische bekkenpijn.
    • type en duur van pijn).
    • Alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met chronische bekkenpijn.
    • Wat is (toegevoegde) waarde van psychologische behandeling bij patiënten met chronische bekkenpijn?
    • Laag GRADE Bij mannen met chronische prostatitis en/of chronische bekkenpijn lijkt na 3 maanden een grotere verbetering in pijn, mictie en
    • Er zijn geen indicatoren ontwikkeld bij deze richtlijn.
    • Bespreek in een multidisciplinair overleg of er een indicatie is om te verwijzen voor een psychologische behandeling.
    • (Irina) Mostovaya, senior-adviseur en teamleider, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten Dr.
    • De literatuur bij mannen met chronische (bekken)pijn laat zien dat deze populatie mogelijk baat heeft bij behandeling met cognitieve gedragstherapie.
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door middel van een afgevaardigde patiëntenvereniging in de werkgroep en in de klankbordgroep.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • *Omdat op voorhand bekend was dat er geen goede studies over de effectiviteit van de seksuologische behandeling bij patiënten met chronische bekkenpijn
    • Trainer hechtcursus Leiderdorp NVOG voor beiden ontvang ik een vergoeding Bij Bergman Clinics zien we patiënten met chronische pijn in buik en bekken
    • GRADE Definitie Hoog er is hoge zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt
  • • Chronische bekkenpijn
    Predictie behandeling
    • Pijn is een complexe klacht en wordt beïnvloed door biomedische (somatische), psychologische en sociale aspecten.
    • Kuo (2015) rapporteerde een succesvolle behandeling bij 45,5% van de deelnemers (n=46) en een gefaalde behandeling bij 55,5% (n=55).
    • Tabel Exclusie na het lezen van het volledige artikel Auteur en jaartal Redenen van exclusie Bergeron 2008 voldoet niet aan
    • Alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met chronische bekkenpijn.
    • Welke patiënteigenschappen of factoren kunnen helpen om de patiënt te karakteriseren en op basis hiervan de meest effectieve behandeling te kiezen?
    • - GRADE Het is onduidelijk wat prognostische factoren van een succesvolle behandeling zijn bij patiënten met chronische bekkenpijn.  
    • Er zijn geen indicatoren ontwikkeld bij deze richtlijn.
    • Kies de behandeling die het meest past bij het fenotype van de patiënt.
    • (Irina) Mostovaya, senior-adviseur en teamleider, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten Dr.
    • het kiezen van de behandeling.
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door middel van een afgevaardigde patiëntenvereniging in de werkgroep en in de klankbordgroep.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • (afname van pijn en een verbetering van QoL) binnen een jaar bij patiënten met chronische bekkenpijn?  
    • Trainer hechtcursus Leiderdorp NVOG voor beiden ontvang ik een vergoeding Bij Bergman Clinics zien we patiënten met chronische pijn in buik en bekken
    • GRADE Definitie Hoog er is hoge zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt
  • • Chronische bekkenpijn
    Bekkenfysiotherapie
    • en behandeling door een geregistreerde bekkenfysiotherapeut bij patiënten met chronische bekkenpijn nog onbekend bij veel zorgverleners.
    • Bekkenfysiotherapie door middel van percutane zenuwstimulatie bij vrouwen met chronische bekkenpijn Istek (2014) rapporteerde de VAS en de sensorische
    • Poli-Neto, 2018 voldoet niet aan PICO (betreft behandeling trigger points bij vrouwen met CPP en trigger points na keizersnede) Polpeta,
    • Alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met chronische bekkenpijn.
    • Wat is de plaats van bekkenfysiotherapie bij de diagnostiek en de behandeling van patiënten met chronische bekkenpijn?
    • Deelvraag 2 Zeer laag GRADE Het is onzeker of bekkenfysiotherapie en graded activity een verbetering van pijn geeft drie maanden na de behandeling
    • Er zijn geen indicatoren ontwikkeld bij deze richtlijn.
    • Verwijs bij chronische bekkenpijn in een vroeg stadium naar een geregistreerd bekkenfysiotherapeut voor zowel diagnostiek als behandeling als er verdenking
    • (Irina) Mostovaya, senior-adviseur en teamleider, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten Dr.
    • TENS lijkt een positief effect te hebben op de pijnintensiteit bij mannen met idiopathische chronische testiculaire pijn twee maanden na de behandeling
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door middel van een afgevaardigde patiëntenvereniging in de werkgroep en in de klankbordgroep.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • behandeling of controlegroep bij volwassenen met chronische bekkenpijn en ten minste één van de volgend uitkomstmaten rapporteerden op meer dan 3 maanden
    • Trainer hechtcursus Leiderdorp NVOG voor beiden ontvang ik een vergoeding Bij Bergman Clinics zien we patiënten met chronische pijn in buik en bekken
    • GRADE Definitie Hoog er is hoge zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt
  • • Chronische bekkenpijn
    Neuromodulatie
    • In het bekkengebied wordt het ook op verschillende locaties toegepast en via verschillende modaliteiten en technieken die meer of minder invasief zijn.
    • Figuur 2 Forest plot uitkomstmaat ‘pijnintensiteit’ op basis van het gewogen gemiddelde verschil tussen de interventie en controlegroep bij de behandeling
    • versus. behandeling) Vancaillie, 2018 gepubliceerd binnen search periode van reviews Mahran 2019, Tutolo 2018 en Tirlapur 2013
    • Alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met chronische bekkenpijn.
    • Wat is de plaats van neuromodulatie als behandeling voor patiënten met chronische bekkenpijn?
    • Er werden geen studies gevonden waarin deze uitkomstmaten werden vergeleken tussen patiënten die PTNS en een placebo/geen behandeling ondergingen.
    • Er zijn geen indicatoren ontwikkeld bij deze richtlijn.
    • Aanbeveling-1 Overweeg patiënten met chronische bekkenpijn in een vroege fase van behandeling percutane Posterior Tibial Nerve Stimulation (P-PTNS) aan
    • (Irina) Mostovaya, senior-adviseur en teamleider, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten Dr.
    • sacrale neuromodulatie: operatieve procedure, complicatierisico’s, de verwachte batterijduur en verwachte re-operaties. 4) bij P-PTNS: het aantal klinische
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door middel van een afgevaardigde patiëntenvereniging in de werkgroep en in de klankbordgroep.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • reviews, randomized controlled trials (RCT’s) en observationele cohortstudies waarin was gekeken naar de effectiviteit en veiligheid van behandeling van
    • Trainer hechtcursus Leiderdorp NVOG voor beiden ontvang ik een vergoeding Bij Bergman Clinics zien we patiënten met chronische pijn in buik en bekken
    • GRADE Definitie Hoog er is hoge zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt
  • • Chronische bekkenpijn
    Pijnblokkades
    • De blokkades kunnen bestaan uit selectieve sacrale wortelblokkades (bijvoorbeeld S1,S2), perifere zenuwblokkades (n. ilio-inguinalis, n. pudendus) en plexus
    • en n. genitofemoralis bij mannen met chronische testiculaire pijn.
    • Tabel Exclusie na het lezen van het volledige artikel Auteur en jaartal Redenen van exclusie Adas, 2016 voldoet niet aan PICO
    • Alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met chronische bekkenpijn.
    • Wat is de plaats van invasieve behandeling door middel van blokkades door de anesthesioloog-pijnspecialist voor patiënten met chronische bekkenpijn?
    • kwaliteit van leven bij patiënten met chronische bekkenpijn en/of chronische perineale pijn is 12 maanden na behandeling.   1.2.
    • Er zijn geen indicatoren ontwikkeld bij deze richtlijn.
    • Aanbeveling-1 Overweeg een behandeling met impar blokkade bij patiënten met chronische bekkenpijn en/of perineale pijn (inclusief coccygodynie).  
    • (Irina) Mostovaya, senior-adviseur en teamleider, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten Dr.
    • Ervaring uit de praktijk bij chronische pijnpatiënten ondersteunt alleen een behandeling door middel van wortelblokkade bij chronische bekkenpijn indien
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door middel van een afgevaardigde patiëntenvereniging in de werkgroep en in de klankbordgroep.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • Er werden geen studies geïncludeerd waarin pijnblokkades werden vergeleken met een medicamenteuze behandeling of conservatieve behandeling bij patiënten
    • Trainer hechtcursus Leiderdorp NVOG voor beiden ontvang ik een vergoeding Bij Bergman Clinics zien we patiënten met chronische pijn in buik en bekken
    • GRADE Definitie Hoog er is hoge zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt
  • • Chronische bekkenpijn
    Botuline toxine injecties
    • De behandeling van patiënten met chronisch bekkenpijn is lastig omdat de oorzaak vaak niet bekend is.
    • Shim (2016) voerde een systematische review en meta-analyse uit naar de effectiviteit en veiligheid van intradetrusor botuline toxine A (BTX-A) bij patiënten
    • periode van Shim 2016 en Pereira 2018 Kuo, 2015 voldoet niet aan PICO (gaat over voorspellers behandeling) LeClaire, 2018
    • Alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met chronische bekkenpijn.
    • Wat is waarde van botulinetoxine injecties in de behandeling van patiënten met chronische bekkenpijn?
    • waarschijnlijk de kwaliteit van leven 1, 3 en 6 maanden na behandeling.  
    • Er zijn geen indicatoren ontwikkeld bij deze richtlijn.
    • Overweeg een behandeling met intradetrusor botuline toxine A (BTX-A) bij patiënten met chronische bekkenpijn die blaaspijnsyndroom/ interstitiële cystitis
    • (Irina) Mostovaya, senior-adviseur en teamleider, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten Dr.
    • Drie maanden na behandeling lijkt het erop dat botulinetoxine injecties in de blaas de pijnintensiteit verminderen bij patiënten met interstitiële cystitis
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door middel van een afgevaardigde patiëntenvereniging in de werkgroep en in de klankbordgroep.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • reviews, randomized controlled trials (RCT’s) en observationele cohortstudies waarin was gekeken naar de effectiviteit en veiligheid van behandeling van
    • Trainer hechtcursus Leiderdorp NVOG voor beiden ontvang ik een vergoeding Bij Bergman Clinics zien we patiënten met chronische pijn in buik en bekken
    • GRADE Definitie Hoog er is hoge zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt
  • • Chronische bekkenpijn
    • Diagnostiek
    Psychosociale en seksuologische anamnese
    • Psychosociale zorg verbetert patiëntuitkomsten, therapietrouw en patiënttevredenheid (Kwaliteitsstandaard Psychosociale zorg bij somatische ziekte, 2019
    • Tabel Exclusie na het lezen van het volledige artikel Auteur en jaartal Redenen van exclusie Adams, 2013 Voldoet niet aan PICO
    • Alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met chronische bekkenpijn.
    • Wat is de meerwaarde van een psychosociale en seksuologische anamnese in het diagnostisch proces bij patiënten met chronische bekkenpijn?
    • en patiënttevredenheid en psychische klachten.
    • Er zijn geen indicatoren ontwikkeld bij deze richtlijn.
    • Neem een psychosociale en seksuologische anamnese naast de standaardanamnese af bij iedere patiënt met chronische bekkenpijn.
    • (Irina) Mostovaya, senior-adviseur en teamleider, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten Dr.
    • bij psychosociale en seksuele problematiek (Kwaliteitsstandaard Psychosociale zorg bij somatische ziekte, 2019).
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door middel van een afgevaardigde patiëntenvereniging in de werkgroep en in de klankbordgroep.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • seksuologische anamnese in het diagnostisch proces bij patiënten met chronische bekkenpijn?  
    • Trainer hechtcursus Leiderdorp NVOG voor beiden ontvang ik een vergoeding Bij Bergman Clinics zien we patiënten met chronische pijn in buik en bekken
    • GRADE Definitie Hoog er is hoge zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt
  • • Chronische bekkenpijn
    Pijneducatie
    • In de huidige situatie is het onduidelijk of er bij (aanvang van) de behandeling van chronische bekkenpijn pijneducatie wordt gegeven.
    • Jeyarajah 2010 narrative review Lee 2015 Voldoet niet aan PICO (betreft interventie met algemene gezondheidsvoorlichting bij
    • Alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met chronische bekkenpijn.
    • Wat is de waarde van pijneducatie in de behandeling van patiënten met chronische bekkenpijn?
    • Er zijn geen indicatoren ontwikkeld bij deze richtlijn.
    • Zorg ervoor dat pijneducatie bij chronische bekkenpijn in ieder geval dezelfde elementen bevat als pijneducatie bij algemene chronische pijn.  
    • (Irina) Mostovaya, senior-adviseur en teamleider, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten Dr.
    • Een goed geïnformeerde patiënt heeft kennis over en inzicht in zijn aandoening, zijn behandeling, in de gevolgen voor zijn dagelijks leven en welke mogelijkheden
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door middel van een afgevaardigde patiëntenvereniging in de werkgroep en in de klankbordgroep.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • een standaard pijnprogramma (folder en gesprek) bij mensen met chronische bekkenpijn is.
    • Trainer hechtcursus Leiderdorp NVOG voor beiden ontvang ik een vergoeding Bij Bergman Clinics zien we patiënten met chronische pijn in buik en bekken
    • GRADE Definitie Hoog er is hoge zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt
  • • Chronische bekkenpijn
    Evaluatie
    • In deze module zal worden ingegaan op de evaluatie van de behandeling van chronische bekkenpijn tussen patiënt en behandelaar.
    • De richtlijnontwikkeling werd ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden
    • Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door middel van een afgevaardigde patiëntenvereniging in de werkgroep en in de klankbordgroep.
    • Alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met chronische bekkenpijn.
    • Hoe moet de evaluatie van de behandeling eruitzien bij patiënten met chronische bekkenpijn?
    • Er zijn geen indicatoren ontwikkeld bij deze richtlijn.
    • en eventuele aandachtspunten geformuleerd die van belang zijn bij een toekomstige herziening (update).
    • Indien er op dat moment een behandelwens is en myofasciale klachten en sensitisatie een belangrijke rol spelen, wordt een consult gevraagd bij een pijnrevalidatiecentrum
    • Trainer hechtcursus Leiderdorp NVOG voor beiden ontvang ik een vergoeding Bij Bergman Clinics zien we patiënten met chronische pijn in buik en bekken
    • (Irina) Mostovaya, senior-adviseur en teamleider, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten Dr.
    • Bij dit laatste valt te denken aan de algemene aspecten die in de voorgaande behandeling aan de orde zijn geweest, zoals de oefeningen van de bekkenfysiotherapeut
    • GRADE Definitie Hoog er is hoge zekerheid dat het ware effect van behandeling dicht bij het geschatte effect van behandeling ligt
  Alle modules bekijken