De richtlijnendatabase is de centrale plek voor evidence based richtlijnen van alle specialismen.
Ontwikkeld door medisch specialisten gelieerd aan de wetenschappelijke verenigingen en het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten.
Zoeken
568 resultaten voor 'Aankomend bewindsman: niet Kamer maar rechter bepaalt of less kan'
Resultaten voor "Aankomend bewindsman: niet Kamer maar rechter bepaalt of less kan" in plaats van "Aankomend bewindsman: niet Kamer maar rechter bepaalt of leus kan"
-
Niet kleincellig longcarcinoom
- Platinum of niet-platinumhoudende combinatie
- Vergelijkingen tussen platinum en niet-platinumhoudende combinaties lieten een significant betere tumorrespons (OR 1,62, 95% BI 1,46-1,80, p<0,0001) en
- De richtlijn kan worden gebruikt bij het geven van voorlichting aan patiënten.
- Moeten we een platinumhoudende of een niet-platinumhoudende combinatie chemotherapie gebruiken bij stadium IV NSCLC?
- De vraag of de richtlijn wordt opgevolgd zal beantwoord worden door metingen in het veld te doen naar de implementatie van de richtlijn.
- Om verscheidene redenen kan actualisatie eerder dan beoogd nodig zijn. Zo nodig zal de richtlijn tussentijds op onderdelen worden bijgesteld.
- Bij het ontbreken van contra-indicaties heeft een platinumhoudende combinatiechemotherapie de voorkeur boven een niet-platinumhoudende combinatie bij patiënten
- spreiding van de werkgroepleden, met een evenredige vertegenwoordiging van de diverse betrokken verenigingen en instanties, alsmede met een spreiding al dan niet
- Het beoordeelt de kans dat een richtlijn zijn gewenste doel zal behalen, maar niet de daadwerkelijke impact op patiëntuitkomsten.
- Tumorstatus
- van tumorweefsel ter hoogte van het ostium van de bronchus of ingroei in de a. pulmonalis, kan een (bi)lobectomie niet voldoende zijn.
- De richtlijn kan worden gebruikt bij het geven van voorlichting aan patiënten.
- Bij iedere centraal groeiende tumor moet derhalve worden nagegaan of een ‘sleeve'-lobectomie kan worden uitgevoerd.
- De vraag of de richtlijn wordt opgevolgd zal beantwoord worden door metingen in het veld te doen naar de implementatie van de richtlijn.
- Om verscheidene redenen kan actualisatie eerder dan beoogd nodig zijn. Zo nodig zal de richtlijn tussentijds op onderdelen worden bijgesteld.
- Indien dit niet mogelijk is, wordt aan de rechterzijde direct nagegaan of een ‘sleeve'-pneumonectomie kan worden uitgevoerd.
- spreiding van de werkgroepleden, met een evenredige vertegenwoordiging van de diverse betrokken verenigingen en instanties, alsmede met een spreiding al dan niet
- Dat wijst erop dat niet altijd wordt nagegaan of een ‘sleeve'-resectie tot de mogelijkheden behoort. 3.
- Het beoordeelt de kans dat een richtlijn zijn gewenste doel zal behalen, maar niet de daadwerkelijke impact op patiëntuitkomsten.
- Chirurgie of radiotherapie bij stadium I NSCLC
- Het is de vraag of SBRT inderdaad als een volwaardig alternatief voor lobectomie of segmentectomie mag worden aangeboden aan operabele patiënten, dan wel
- of patients).
- Of the 16 studies, 11 scored 7 of 9, and the remainder scored 8 of 9 Evidence table for intervention studies (randomized controlled trials and non-randomized
- Er is een focusgroepbijeenkomst georganiseerd om knelpunten en aandachtspunten voor goede zorg te inventariseren bij patiënten met niet-kleincellig longcarcinoom
- Wat is de behandeling van voorkeur voor operabele patiënten met een stadium I niet-kleincellig longcarcinoom: chirurgie bestaande uit een lobectomie of
- be comparable with patients’ quality of life after surgery in patients with stage I NSCLC.
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de module in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Hoewel niet vergelijkend tov SBRT, zullen deze studies van invloed zijn op de therapie keuze.
- The assessment of the risk of bias is depicted in the risk of bias tables.
- sluiten als trekker of uit te sluiten bij het formuleren van overwegingen en aanbevelingen.
- Waarden en voorkeuren van patiënten (en eventueel hun verzorgers) Uit de literatuur kan niet worden opgemaakt of er in het algemeen bij patiënten en familie
- De werkgroep waardeerde deze uitkomstmaten volgens hun relatieve belang bij de besluitvorming rondom aanbevelingen, als kritiek, belangrijk (maar niet
- Tweedelijnsbehandeling met immunotherapie bij NSCLC
- De tweedelijns behandeling bij het niet kleincellig longcarcinoom is variabel.
- Patients receiving nivolumab had a clinically relevant difference of 26% less adverse events (all grades) compared to patients with chemotherapy (RR 0.74
- Eu 2017 Voldoet niet aan PICO: EGFR driver mutatie Antonia 2016 Geen RCT (fase 1 studie) Borghaei 2015 Geëncludeerd in review Huang 2017 Hayashi 2017
- Er is een focusgroepbijeenkomst georganiseerd om knelpunten en aandachtspunten voor goede zorg te inventariseren bij patiënten met niet-kleincellig longcarcinoom
- Wat is de plaats van immunotherapie of een combinatie van immunotherapie en chemotherapie in de tweede lijn (secundaire of tertiaire behandeling) bij patiënten
- Reference: (Huang, 2018) - GRADE Because of a lack of data, it was not possible to compare quality of life of pembrolizumab with chemotherapy in patients
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de module in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- De volgende aanbevelingen gelden voor patiënten met niet-curatief te behandelen NSCLC, performance score 0-1, geen contra-indicaties voor immunotherapie
- The assessment of the risk of bias is depicted in the risk of bias tables.
- sluiten als trekker of uit te sluiten bij het formuleren van overwegingen en aanbevelingen.
- Het prijsniveau is echter door prijsafspraken met de overheid niet inzichtelijk.
- De werkgroep waardeerde deze uitkomstmaten volgens hun relatieve belang bij de besluitvorming rondom aanbevelingen, als kritiek, belangrijk (maar niet
- Startpagina - Niet-kleincellig longcarcinoom
- Bij niet-kleincellige longkanker groeien de cellen meestal langzaam.
- Metastasendiagnostiek
- Men heeft meer extrathoracale metastasen gevonden in de intensief gescreende groep (7% versus 3%; p=0,04), maar geen significant verschil in ‘open-dicht
- De richtlijn kan worden gebruikt bij het geven van voorlichting aan patiënten.
- /of MRI van de hersenen noodzakelijk.
- De vraag of de richtlijn wordt opgevolgd zal beantwoord worden door metingen in het veld te doen naar de implementatie van de richtlijn.
- Om verscheidene redenen kan actualisatie eerder dan beoogd nodig zijn. Zo nodig zal de richtlijn tussentijds op onderdelen worden bijgesteld.
- De klinische waarde van nieuwere MRI-technieken is nog niet duidelijk, maar wellicht kunnen perfusie en diffusie MRI een bijdrage leveren bij de differentiatie
- spreiding van de werkgroepleden, met een evenredige vertegenwoordiging van de diverse betrokken verenigingen en instanties, alsmede met een spreiding al dan niet
- Indien chirurgie of een combinatietherapie in het verschiet ligt, is het uitsluiten van metastasen van belang, omdat hiermee onnodige behandelingen vermeden
- Het beoordeelt de kans dat een richtlijn zijn gewenste doel zal behalen, maar niet de daadwerkelijke impact op patiëntuitkomsten.
- Eerstelijnsbehandeling met immunotherapie bij NSCLC
- or death 0.62 (95% CI 0.44 to 0.88) and those with a level of less than 1% (HR 0.48 (95% CI 0.27 to 0.85). 3.
- 2018 Voldoet niet aan PICO: geen anti-PD1, anti-PDL1, anti-CTLA4 Giri 2016 Geen systematisch review of originele studie Hu 2014 Voldoet niet aan PICO:
- Er is een focusgroepbijeenkomst georganiseerd om knelpunten en aandachtspunten voor goede zorg te inventariseren bij patiënten met niet-kleincellig longcarcinoom
- Wat is de plaats van immunotherapie of een combinatie van immunotherapie en chemotherapie in de eerstelijnsbehandeling (primaire behandeling) van patiënten
- Reference: (Brahmer, 2017) Low GRADE Pembrolizumab possibly results in less treatment-related adverse events compared with chemotherapy in patients with
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de module in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- actualiteit Wie houdt er toezicht op actualiteit Relevante factoren voor wijzigingen in aanbeveling Immunotherapie bij de erstelijnsbehandelinng van niet-curatief
- Behandel patiënten met niet-plaveiselcel NSCLC en een PD-L1 <50% bij voorkeur primair met platinum-pemetrexed-pembrolizumab of carboplatin-paclitaxel-bevacizumab-atezolizumab
- The assessment of the risk of bias is depicted in the risk of bias tables.
- sluiten als trekker of uit te sluiten bij het formuleren van overwegingen en aanbevelingen.
- De exacte impact op het geneesmiddelenbudget kan dus niet worden vastgesteld, maar vast staat dat deze impact hoog is.
- De werkgroep waardeerde deze uitkomstmaten volgens hun relatieve belang bij de besluitvorming rondom aanbevelingen, als kritiek, belangrijk (maar niet
- TNM classificatie
- Er is een focusgroepbijeenkomst georganiseerd om knelpunten en aandachtspunten voor goede zorg te inventariseren bij patiënten met niet-kleincellig longcarcinoom
- Hoe dient het ziektestadium van niet-kleincellig longcarcinoom te worden geclassificeerd?
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de module in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Gebruik de 8e editie van de TNM classificatie voor de vaststelling van het ziektestadium van niet-kleincellig longcarcinoom.
- sluiten als trekker of uit te sluiten bij het formuleren van overwegingen en aanbevelingen.
- coronaal) bepaalt het T stadium.
- De werkgroep waardeerde deze uitkomstmaten volgens hun relatieve belang bij de besluitvorming rondom aanbevelingen, als kritiek, belangrijk (maar niet
- Mediastinale stadiëring
- Er is momenteel een multicentertrial (MEDIASTrial) gaande in Nederland, maar resultaten zijn nog niet bekend).
- procedures in mediastinal staging of NSCLC, in the same set of subjects, and 3) studies providing diagnostic sensitivity values of both the procedures
- 2009 Voldoet niet aan PICO: this study was designed to address the question of whether EBUS-guided TBNA can decrease the need of mediastinoscopy.
- Er is een focusgroepbijeenkomst georganiseerd om knelpunten en aandachtspunten voor goede zorg te inventariseren bij patiënten met niet-kleincellig longcarcinoom
- Wat is de beste diagnostische strategie voor mediastinale stadiëring bij patiënten met mediastinale lymphadenopathie en/of een centraal gelegen tumor?
- Low GRADE EBUS/ EUS possibly results in a higher diagnostic sensitivity compared to mediastinoscopy in the mediastinal staging of patients with non-small
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de module in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- of nauwelijks op.
- The assessment of the risk of bias is summarized in the risk of bias tables.
- sluiten als trekker of uit te sluiten bij het formuleren van overwegingen en aanbevelingen.
- Aangezien niet alle klierstations met EBUS, EUS en/of mediastinoscopie bereikt kunnen worden, kan afhankelijk van de lokalisatie van een voor metastase
- De werkgroep waardeerde deze uitkomstmaten volgens hun relatieve belang bij de besluitvorming rondom aanbevelingen, als kritiek, belangrijk (maar niet
- Chirugie na inductiebehandeling
- Sinds publicatie van de data van de Pacific-trial (Antonia, 2018; Antonia, 2017) wordt bij patiënten met een niet-resectabel stadium III NSCLC gelijktijdige
- Quality of life The included study did not report on quality of life. 5.
- Pulmonary function criteria were mandated (predicted post-resection FEV1 of at least 800 cc on quantitative perfusion scan if FEV1 overall was less than
- Er is een focusgroepbijeenkomst georganiseerd om knelpunten en aandachtspunten voor goede zorg te inventariseren bij patiënten met niet-kleincellig longcarcinoom
- What is the effectivity and safety of resection after chemoradiotherapy compared to chemoradiotherapy (with or without adjuvant durvalumab) in patients
- Source: (Albain, 2009) - GRADE Because of a lack of data, it was not possible to compare quality of life of resection after chemoradiotherapy with chemoradiotherapy
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de module in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Bespreek tijdens een multidisciplinair overleg of de patiënt met stadium III-N2 niet-kleincellig longcarcinoom in aanmerking komt voor een operatie na
- The assessment of the risk of bias is summarized in the risk of bias tables.
- sluiten als trekker of uit te sluiten bij het formuleren van overwegingen en aanbevelingen.
- De progressievrije overleving is hoger na toevoeging van een resectie, maar het verschil is klein en niet klinisch relevant.
- De werkgroep waardeerde deze uitkomstmaten volgens hun relatieve belang bij de besluitvorming rondom aanbevelingen, als kritiek, belangrijk (maar niet
- Platinum of niet-platinumhoudende combinatie
-
Mannelijke niet-neurogene LUTS
- Operatieve behandeling van LUTS
- Kang (2016) vergeleek zowel 80-W als 120-W PVP, maar één van de geïncludeerde studies voldeed niet aan de PICO.
- less than 15ml/s - normal serum creatinin Exclusion criteria: - life expectancy of less than 2 years - any concurrent study - active infection - diagnosis
- Daarnaast kan deze richtlijn ook gebruikt voor door bijvoorbeeld huisartsen of andere zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met LUTS
- Welke chirurgische behandeling kan het beste worden toegepast bij patiënten met lower urinary tract symptoms op basis van blaasuitgangsobstructie: bij
- Bronnen (Li, 2015) HoLEP versus TURP Laag GRADE HoLEP lijkt te resulteren in een klein, maar niet merkbaar, betere IPSS na twaalf maanden vergeleken met
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Met de Urolift is nog maar beperkte lange-termijnervaring, maar lijkt een plaats te hebben bij patiënten met een wens tot behoud van antegrade ejaculatie
- Middels deze techniek kan een resectie en of vaporisatie plaatsvinden van de prostaat.
- De werkgroep heeft er daarom voor gekozen om de focusgroepbijeenkomst niet door te laten gaan en de patiëntenvereniging Stichting Bekkenbodem4all te betrekken
- Uiterlijk in 2022 bepaalt het bestuur van de NVU of de modules van deze richtlijn nog actueel zijn.
- Wanneer uitkomstmaten niet in de systematische review werden beschreven, gingen wij in de originele studies na of er wel informatie beschikbaar was over
- financiële belangen, onderzoeksfinanciering) of indirecte belangen (persoonlijke relaties, reputatie management, kennisvalorisatie) hebben gehad.
- zorgen, maar eerder een kostenverschuiving waarbij de totale kosten min of meer gelijk blijven.
- Aanvullend onderzoek bij LUTS
- Het is niet bekend of met behulp van een cystometrie of pressure flow studie bij patiënten die een urineretentie hebben doorgemaakt en nog altijd een blaaskatheter
- B Onderzoek ten opzichte van een referentietest, maar niet met alle kenmerken die onder A2 zijn genoemd Prospectief cohort onderzoek, maar niet met alle
- Hakenberg, 1999 Patiëntpopulatie bestaat niet uit enkel patiënten met acute urineretentie, maar uit patiënten die hinderlijke LUTS hebben, aantal patiënten
- Daarnaast kan deze richtlijn ook gebruikt voor door bijvoorbeeld huisartsen of andere zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met LUTS
- transurethrale) resectie/vaporisatie/enucleatie van de prostaat bij mannen die een acute urineretentie hebben doorgemaakt en nog een blaaskatheter in situ hebben of
- Bronnen (Djavan, 1997; Mitchell, 2014; Radomski, 1995) B EBRO DO tijdens vullingscystometrie lijkt niet van voorspellende waarde te zijn op de mictieklachten
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Alleen bij verdenking op onderliggende urethrale of vesicale pathologie, of bij consequenties voor een operatieve ingreep kan een urethrocystoscopie voorafgaand
- Er zijn enkele voorspellende factoren, maar voor een individuele patiënt is op basis van een PFS niet de individuele kans op spontane mictie postoperatief
- De werkgroep heeft er daarom voor gekozen om de focusgroepbijeenkomst niet door te laten gaan en de patiëntenvereniging Stichting Bekkenbodem4all te betrekken
- Uiterlijk in 2022 bepaalt het bestuur van de NVU of de modules van deze richtlijn nog actueel zijn.
- P(atiëntcategorie) mannen, >40 jaar, urineretentie, transurethrale of suprapubische katheter in situ of zelfkatheterisatie (en/of residu na mictie >150
- financiële belangen, onderzoeksfinanciering) of indirecte belangen (persoonlijke relaties, reputatie management, kennisvalorisatie) hebben gehad.
- zorgen, maar eerder een kostenverschuiving waarbij de totale kosten min of meer gelijk blijven.
- Perioperatief beleid bij LUTS
- tot spontane mictie komt en die niet kan of wil zelfkatheteriseren ter blaasontlediging.
- B Onderzoek ten opzichte van een referentietest, maar niet met alle kenmerken die onder A2 zijn genoemd Prospectief cohortonderzoek, maar niet met alle
- instability and maximal detrusor pressure less than 28cm water are at high risk for treatment failure.
- Daarnaast kan deze richtlijn ook gebruikt voor door bijvoorbeeld huisartsen of andere zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met LUTS
- peroperatief plaatsen van een suprapubische verblijfskatheter tegelijk met een desobstruerende ingreep geïndiceerd, omdat ze na de ingreep waarschijnlijk niet
- leeftijd; hogere nycturie frequentie; hogere retentie volume; lagere maximale detrusordruk; ontbreken van detrusoroveractiviteit; grotere blaascapaciteit; niet
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- retentie volume (>1500 ml); lagere maximale detrusordruk tijdens de mictie; ontbreken van detrusoroveractiviteit; grotere blaascapaciteit; mannen die niet
- Ook kan met het gebruik van een SPC de opnameduur worden verkort, of een extra dagopname voorkomen worden: een (verlengde) mictietrial kan in de thuissituatie
- De werkgroep heeft er daarom voor gekozen om de focusgroepbijeenkomst niet door te laten gaan en de patiëntenvereniging Stichting Bekkenbodem4all te betrekken
- Uiterlijk in 2022 bepaalt het bestuur van de NVU of de modules van deze richtlijn nog actueel zijn.
- suprapubische verblijfskatheter te plaatsen, in verband met wederom een urineretentie, maar ook wanneer een suprapubische verblijfskatheter is geplaatst
- financiële belangen, onderzoeksfinanciering) of indirecte belangen (persoonlijke relaties, reputatie management, kennisvalorisatie) hebben gehad.
- zorgen, maar eerder een kostenverschuiving waarbij de totale kosten min of meer gelijk blijven.
- Conservatieve/medicamenteuze behandeling LUTS
- Een behandeling, medicamenteus of operatief, is voor hen niet geïndiceerd.
- De patiëntpopulatie bestond bij deze studies niet uit enkel mannen >70 jaar, maar het grootste deel van de populatie was ouder dan 70.
- Michel, 1998 Patiënten met leeftijd >70 jaar niet apart geanalyseerd, uitkomstmaten niet afzonderlijk gerapporteerd.
- Daarnaast kan deze richtlijn ook gebruikt voor door bijvoorbeeld huisartsen of andere zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met LUTS
- Deelvraag Hoe kan medicamenteuze therapie voor LUTS zo veilig mogelijk voorgeschreven worden aan ouderen?
- het gebruik van finasteride niet.
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Overweeg een anticholinergicum of een beta-3-agonist bij een overwegend opslagprobleem van de blaas, waarbij voorzichtigheid dient te worden betracht bij
- Verder kan worden gedacht aan bekkenbodem relaxerende adviezen of verwijzing naar een bekkenfysiotherapeut.
- De werkgroep heeft er daarom voor gekozen om de focusgroepbijeenkomst niet door te laten gaan en de patiëntenvereniging Stichting Bekkenbodem4all te betrekken
- Uiterlijk in 2022 bepaalt het bestuur van de NVU of de modules van deze richtlijn nog actueel zijn.
- De beoordeling van de individuele studieopzet (risk of bias) is opgenomen in de risk of bias tabellen.
- financiële belangen, onderzoeksfinanciering) of indirecte belangen (persoonlijke relaties, reputatie management, kennisvalorisatie) hebben gehad.
- zorgen, maar eerder een kostenverschuiving waarbij de totale kosten min of meer gelijk blijven.
- Startpagina - Mannelijke niet-neurogene LUTS
- medicamenteuze behandeling kan worden gegeven hoe kan medicamenteuze therapie zo veilig mogelijk worden voorgeschreven aan ouderen welke chirurgische
- Terugverwijzing naar huisarts bij LUTS
- Een deel van de mannen zou vervolgens niet onder urologische controle hoeven te blijven.
- B Onderzoek ten opzichte van een referentietest, maar niet met alle kenmerken die onder A2 zijn genoemd Prospectief cohortonderzoek, maar niet met alle
- specific types of alpha-blockers, and exclusion of patients who were dispensed finasteride for less than 60 or 180 days.
- Daarnaast kan deze richtlijn ook gebruikt voor door bijvoorbeeld huisartsen of andere zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met LUTS
- B EBRO Het is aangetoond dat de incidentie van klinisch relevant geachte toename van symptomen of acute urineretentie van mannen met LUTS, waarvan de behandeling
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- het beloop van de aandoening, bij patiënten met LUTS het verdere verloop van zonder vooraf afgesproken controlemomenten te volgen (af te wachten) en/of
- De uitgangsvraag kan niet beantwoord worden op basis van specifiek onderzoek.
- De werkgroep heeft er daarom voor gekozen om de focusgroepbijeenkomst niet door te laten gaan en de patiëntenvereniging Stichting Bekkenbodem4all te betrekken
- Uiterlijk in 2022 bepaalt het bestuur van de NVU of de modules van deze richtlijn nog actueel zijn.
- met LUTS bij de uroloog hadden gepresenteerd en bij wie de diagnose niet-neurogene LUTS is gesteld; (interventie):een conservatieve behandeling (expectatief
- financiële belangen, onderzoeksfinanciering) of indirecte belangen (persoonlijke relaties, reputatie management, kennisvalorisatie) hebben gehad.
- zorgen, maar eerder een kostenverschuiving waarbij de totale kosten min of meer gelijk blijven.
- Traject voorafgaande aan verwijzing LUTS
- module wordt de NHG-Standaard kort beschreven, waarmee voor de uroloog inzichtelijk wordt gemaakt welke afwegingen de huisarts voor verwijzing gemaakt kan
- De werkgroep heeft er daarom voor gekozen om de focusgroepbijeenkomst niet door te laten gaan en de patiëntenvereniging Stichting Bekkenbodem4all te betrekken
- Daarnaast kan deze richtlijn ook gebruikt voor door bijvoorbeeld huisartsen of andere zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met LUTS
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Uiterlijk in 2022 bepaalt het bestuur van de NVU of de modules van deze richtlijn nog actueel zijn.
- Andere medicamenteuze behandeling zal meestal niet zijn gestart.
- De werkgroep was van mening dat deze uitgangsvraag niet beantwoord kon worden middels een literatuursearch, omdat er vrijwel geen literatuur beschikbaar
- financiële belangen, onderzoeksfinanciering) of indirecte belangen (persoonlijke relaties, reputatie management, kennisvalorisatie) hebben gehad.
- Combinatietherapie (anticholinergica en alfablokkers, of 5-alfa-reductaseremmers en alfablokkers) worden vermeld als effectiever dan placebo, maar niet
- zorgen, maar eerder een kostenverschuiving waarbij de totale kosten min of meer gelijk blijven.
- Initiële diagnostiek bij LUTS
- Dit geldt uiteraard ook voor de man met niet-neurogene LUTS. In deze module zal hierop verder in worden gegaan.
- De werkgroep heeft er daarom voor gekozen om de focusgroepbijeenkomst niet door te laten gaan en de patiëntenvereniging Stichting Bekkenbodem4all te betrekken
- Daarnaast kan deze richtlijn ook gebruikt voor door bijvoorbeeld huisartsen of andere zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met LUTS
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Uiterlijk in 2022 bepaalt het bestuur van de NVU of de modules van deze richtlijn nog actueel zijn.
- Laat elke man met LUTS gedurende minimaal 24 uur een representatieve mictielijst of -dagboek invullen.
- Voor deze module is gebruik gemaakt van de EAU-richtlijn 2016 update Management of Non-Neurogenic Male Lower Urinary Tract Symptoms (LUTS) inclusief Benign
- financiële belangen, onderzoeksfinanciering) of indirecte belangen (persoonlijke relaties, reputatie management, kennisvalorisatie) hebben gehad.
- Tot op heden zijn deze niet ziekte- of leeftijdspecifiek.
- zorgen, maar eerder een kostenverschuiving waarbij de totale kosten min of meer gelijk blijven.
- Organisatie van zorg bij LUTS
- Bij vermoeden van een urineretentie of bij het vermoeden van een urethrastrictuur of bij een niet effectieve niet-invasieve therapie kan verwezen worden
- De werkgroep heeft er daarom voor gekozen om de focusgroepbijeenkomst niet door te laten gaan en de patiëntenvereniging Stichting Bekkenbodem4all te betrekken
- Daarnaast kan deze richtlijn ook gebruikt voor door bijvoorbeeld huisartsen of andere zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met LUTS
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Uiterlijk in 2022 bepaalt het bestuur van de NVU of de modules van deze richtlijn nog actueel zijn.
- financiële belangen, onderzoeksfinanciering) of indirecte belangen (persoonlijke relaties, reputatie management, kennisvalorisatie) hebben gehad.
- zorgen, maar eerder een kostenverschuiving waarbij de totale kosten min of meer gelijk blijven.
- Operatieve behandeling van LUTS
-
Open fractures of the lower limb
- Internal fixation of open limb fractures
- However, choice of treatment for fractures of the proximal or distal metaphyses is less clear-cut.
- Meta-analysis of these results shows the risk of failure for a reamed nail is 47% less than for an unreamed nail.
- of open fracture.
- The recognition and acknowledgement of the complexity of a fracture of the lower limb with significant soft tissue injury is of the greatest of importance
- What type of internal fixation should be used in open fracture of the lower limb?
- internal fixation of an open fracture of the lower limb with a nail or with a plate.
- these drugs being they are less effective against S aureus).
- Apply a spanning external fixator if definitive fixation and immediate soft tissue cover are not carried out at the time of initial debridement Replace
- With the help of: Dr W.A. van Enst, senior advisor, Knowledge Institute of Medical Specialists With thanks to: Dr C.W.
- In very distal or proximal fractures there is less contact between bone and implant which leads to lower intrinsic stability.
- The development of these guidelines was financed by the Quality Foundation of the Dutch Medical Specialists (SKMS).
- The perspective of the patient was included by organising a focus group. This report can be found in the appendices.
- As owners of these guidelines, the primary responsibility to keep them up-to-date rests with the NVvH.
- What are the favourable and unfavourable effects of reamed and of unreamed nails in patients with an open fracture of the lower limb?
- Name of member of working party Interests: Yes/No Remarks M.J. Elzinga No Dr J.M.
- of evidence.
- Debridement of open limb fractures
- Treatment within five hours of trauma was compared with treatment of between five and ten hours of trauma.
- from LOW to VERY low, because of no adjustment for confounders (Risk of Bias) and small number of infection in studies (Imprecision).
- The recognition and acknowledgement of the complexity of a fracture of the lower limb with significant soft tissue injury is of the greatest of importance
- type II or III fracture of the lower limb.
- these drugs being they are less effective against S aureus).
- Irrigate under low pressure with copious amounts of saline solution.
- With the help of: Dr W.A. van Enst, senior advisor, Knowledge Institute of Medical Specialists With thanks to: Dr C.W.
- Less than complete debridement carries the risk of developing infection. Debridement should be carried out systematically from skin to bone.
- The development of these guidelines was financed by the Quality Foundation of the Dutch Medical Specialists (SKMS).
- The perspective of the patient was included by organising a focus group. This report can be found in the appendices.
- As owners of these guidelines, the primary responsibility to keep them up-to-date rests with the NVvH.
- , number of readmissions, number of reoperations, function (ADL), pain (VAS), complications, return to work, mobility (distance walked, speed of walking
- Name of member of working party Interests: Yes/No Remarks M.J. Elzinga No Dr J.M.
- of evidence.
- Postoperative antibiotics open limb fractures
- This module examines if the longer-term administration of antibiotics following fracture reconstruction is of any extra benefit.
- Duration of treatment of one day was used as the reference value.
- 2 Yes/no/unclear Description of included and excluded studies?3 Yes/no/unclear Description of relevant characteristics of included studies?
- The recognition and acknowledgement of the complexity of a fracture of the lower limb with significant soft tissue injury is of the greatest of importance
- What postoperative antibiotic coverage should be given after reconstruction of an open fracture of the lower limb?
- No GRADE There are a number of studies that conclude that there are indications that treatment with antibiotics (short or long term) reduces the risk of
- these drugs being they are less effective against S aureus).
- these drugs being they are less effective against S aureus).
- With the help of: Dr W.A. van Enst, senior advisor, Knowledge Institute of Medical Specialists With thanks to: Dr C.W.
- A third-generation cephalosporin may also be used, although one potential disadvantage is that these drugs are less effective against S aureus.
- The development of these guidelines was financed by the Quality Foundation of the Dutch Medical Specialists (SKMS).
- The perspective of the patient was included by organising a focus group. This report can be found in the appendices.
- As owners of these guidelines, the primary responsibility to keep them up-to-date rests with the NVvH.
- for less than three days from time of reconstruction; O: Infections, side effects, reoperations Relevant outcome measures The working party did not define
- Name of member of working party Interests: Yes/No Remarks M.J. Elzinga No Dr J.M.
- of evidence.
- Amputation of open limb fractures
- There is considerably less experience with such an amputation and the complication ratio is possibly higher.
- Strength of evidence of the literature The strength of evidence for the outcome measures quality of life, functioning/mobility, return to work and pain
- †The number of 49 TKAs could not be verified from the table with information on characteristics of the included studies.
- The recognition and acknowledgement of the complexity of a fracture of the lower limb with significant soft tissue injury is of the greatest of importance
- What is the most suitable type of amputation in patients who require amputation following very severe injury to the lower limb in which a transtibial lower
- Quality of life Very low GRADE There are indications that patients with a knee disarticulation experience slightly better physical health than patients
- these drugs being they are less effective against S aureus).
- If a transtibial amputation is not possible, carry out disarticulation of the knee in preference to transfemoral amputation.
- With the help of: Dr W.A. van Enst, senior advisor, Knowledge Institute of Medical Specialists With thanks to: Dr C.W.
- what can be expected of the level of functioning (Guideline Amputation and Prosthetics of Lower Extremity VRA, 2012).
- The development of these guidelines was financed by the Quality Foundation of the Dutch Medical Specialists (SKMS).
- The perspective of the patient was included by organising a focus group. This report can be found in the appendices.
- As owners of these guidelines, the primary responsibility to keep them up-to-date rests with the NVvH.
- I: Disarticulation of the knee C: Transfemoral amputation O: Return to work, patient satisfaction, functioning, pain Method of searching and selection
- Name of member of working party Interests: Yes/No Remarks M.J. Elzinga No Dr J.M.
- of evidence.
- Provisional treatment of soft tissue injury
- There are a number of arguments in favour of its use.
- The review wanted to compare temporary wound cover of less and more than 72 hours, but the studies included used other cut-off points.
- A to M: Unknown N: yes A to N: VAC A to M: gauze dressings N: Saline dressings End-point of follow-up: Unknown N: number of days until appearance of 100%
- The recognition and acknowledgement of the complexity of a fracture of the lower limb with significant soft tissue injury is of the greatest of importance
- with longer-term treatment of the soft tissues in patients with a grade III open fracture of the lower limb?
- that of saline-soaked gauze.
- these drugs being they are less effective against S aureus).
- The application of a temporary wound cover should not deter the early and definitive covering of soft tissues.
- With the help of: Dr W.A. van Enst, senior advisor, Knowledge Institute of Medical Specialists With thanks to: Dr C.W.
- Until definitive coverage, one of the treatment goals is the prevention of infection.
- The development of these guidelines was financed by the Quality Foundation of the Dutch Medical Specialists (SKMS).
- The perspective of the patient was included by organising a focus group. This report can be found in the appendices.
- As owners of these guidelines, the primary responsibility to keep them up-to-date rests with the NVvH.
- of the lower limb?
- Name of member of working party Interests: Yes/No Remarks M.J. Elzinga No Dr J.M.
- of evidence.
- Definitive treatment of soft tissue injuries
- In open fracture of the lower limb, good care of the soft tissues is of the greatest importance.
- Results The majority of the studies reported on the positive effects of early closure of the wound in the area of prevention of complications, including
- (p1082, par. 1) Limitations of this review were the differences in types of injuries; types of flaps; definitions of the timing of wound closure (early
- The recognition and acknowledgement of the complexity of a fracture of the lower limb with significant soft tissue injury is of the greatest of importance
- When should definitive reconstruction of soft tissue injuries in patients with open fracture of the lower limb take place?
- Very low GRADE There are indications that delay in closure of the soft tissues may lead to an increased risk of complications, including the risk of infection
- these drugs being they are less effective against S aureus).
- Definitive reconstruction of the soft tissues in open fracture of the lower limb should take place as quickly as possible, i.e. within a maximum of one
- With the help of: Dr W.A. van Enst, senior advisor, Knowledge Institute of Medical Specialists With thanks to: Dr C.W.
- A meta-analysis of observational data shows that the timing of definitve closure of the soft tissues is important in reducing the risk of infections and
- The development of these guidelines was financed by the Quality Foundation of the Dutch Medical Specialists (SKMS).
- The perspective of the patient was included by organising a focus group. This report can be found in the appendices.
- As owners of these guidelines, the primary responsibility to keep them up-to-date rests with the NVvH.
- closure of the soft tissues within two weeks versus beyond six weeks in patients with an open fracture of the lower limb?
- Name of member of working party Interests: Yes/No Remarks M.J. Elzinga No Dr J.M.
- of evidence.
- Organisation of care open limb fractures
- The optimal treatment of this injury is to imitate that of closed fracture as far as is possible.
- The recognition and acknowledgement of the complexity of a fracture of the lower limb with significant soft tissue injury is of the greatest of importance
- How should the care for patients with an open fracture of the lower limb be organised?
- these drugs being they are less effective against S aureus).
- Make local or regional arrangements regarding the organisation of care for patients with a grade III open fracture of the lower limb and register this
- With the help of: Dr W.A. van Enst, senior advisor, Knowledge Institute of Medical Specialists With thanks to: Dr C.W.
- Or in the event of a failure of pediculated or free-flap coverage?
- The development of these guidelines was financed by the Quality Foundation of the Dutch Medical Specialists (SKMS).
- The perspective of the patient was included by organising a focus group. This report can be found in the appendices.
- As owners of these guidelines, the primary responsibility to keep them up-to-date rests with the NVvH.
- given in these guidelines, and in this way have evaluated the effectiveness of the care structure.
- Name of member of working party Interests: Yes/No Remarks M.J. Elzinga No Dr J.M.
- of evidence.
- Primary treatment of open limb fractures
- The mechanism of trauma is important as it provides information about the degree of energy transfer to the casualty.
- The development of these guidelines was financed by the Quality Foundation of the Dutch Medical Specialists (SKMS).
- The perspective of the patient was included by organising a focus group. This report can be found in the appendices.
- The recognition and acknowledgement of the complexity of a fracture of the lower limb with significant soft tissue injury is of the greatest of importance
- these drugs being they are less effective against S aureus).
- As owners of these guidelines, the primary responsibility to keep them up-to-date rests with the NVvH.
- In ED remove those contaminants that are easy to remove, and leave perforating objects (e.g. cables or slivers of metal or glass) in situ.
- to answer the clinical question, existing guidelines, textbooks and relevant articles known the guideline committee have been examined and the input of
- Name of member of working party Interests: Yes/No Remarks M.J. Elzinga No Dr J.M.
- With the help of: Dr W.A. van Enst, senior advisor, Knowledge Institute of Medical Specialists With thanks to: Dr C.W.
- The treatment of an open fracture of the lower limb in an emergency department mainly comprises the administration of antibiotics, wound treatment and
- of evidence.
- Diagnosis & treatment of open limb fractures
- What type of physical examination should take place in the emergency department before the assessment and classification of an open lower limb fracture
- The development of these guidelines was financed by the Quality Foundation of the Dutch Medical Specialists (SKMS).
- The perspective of the patient was included by organising a focus group. This report can be found in the appendices.
- The recognition and acknowledgement of the complexity of a fracture of the lower limb with significant soft tissue injury is of the greatest of importance
- these drugs being they are less effective against S aureus).
- As owners of these guidelines, the primary responsibility to keep them up-to-date rests with the NVvH.
- Name of member of working party Interests: Yes/No Remarks M.J. Elzinga No Dr J.M.
- With the help of: Dr W.A. van Enst, senior advisor, Knowledge Institute of Medical Specialists With thanks to: Dr C.W.
- of evidence.
- Physical examination for open limb fractures
- This means that the care of this type of injury in an emergency department is of a temporary nature and is limited to the first diagnostic inventory and
- The recognition and acknowledgement of the complexity of a fracture of the lower limb with significant soft tissue injury is of the greatest of importance
- What type of physical examination should take place in the emergency department before the assessment and classification of an open lower limb fracture
- these drugs being they are less effective against S aureus).
- Assess and describe the degree of contamination and the extent of the soft tissue injuries.
- With the help of: Dr W.A. van Enst, senior advisor, Knowledge Institute of Medical Specialists With thanks to: Dr C.W.
- compromised leg in the event of traumatic transection of the popliteal artery.
- The development of these guidelines was financed by the Quality Foundation of the Dutch Medical Specialists (SKMS).
- The perspective of the patient was included by organising a focus group. This report can be found in the appendices.
- As owners of these guidelines, the primary responsibility to keep them up-to-date rests with the NVvH.
- is contributory to but not a central tenet of treatment.
- Name of member of working party Interests: Yes/No Remarks M.J. Elzinga No Dr J.M.
- of evidence.
- Internal fixation of open limb fractures
-
Pijn bij COPD of Hartfalen
- Ondersteunende zorg
- Onderzoek laat zien dat patiënten met COPD en kanker behoefte hebben aan ondersteunende c.q. palliatieve zorg, maar dat deze zorg vaak onvoldoende wordt
- De inhoud van de richtlijn c.q. module is niet beïnvloed door de financierende instantie.
- De richtlijn 'Pijn’ geeft aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen
- Hoe dient ondersteunende zorg te worden vormgegeven bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen?
- Er zijn aanwijzingen dat patiënten met pijn bij kanker of gevorderde stadia van COPD of hartfalen onvoldoende ondersteuning door professionele zorgverleners
- Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme.
- Het is mogelijk dat deze aanbevelingen in een individueel geval niet van toepassing zijn.
- palliatief verpleegkundige van ziekenhuis of thuiszorgorganisatie; fysiotherapeut (zie de module Niet-medicamenteuze behandeling van pijn); maatschappelijk
- Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep
- Zo nodig kan de patiënt worden verwezen naar een pijnteam of kan advies gevraagd worden bij een palliatief team (via IKNL of eigen ziekenhuis).
- Dit wordt niet beschouwd als een vorm van doorbraakpijn, maar als een uiting van onvoldoende (lang) effect van de onderhoudsmedicatie.
- Niet-medicamenteuze behandeling
- Wat is het effect van massage op pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen?
- De inhoud van de richtlijn c.q. module is niet beïnvloed door de financierende instantie.
- De richtlijn 'Pijn’ geeft aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen
- Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme.
- Het is mogelijk dat deze aanbevelingen in een individueel geval niet van toepassing zijn.
- Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep
- Dit wordt niet beschouwd als een vorm van doorbraakpijn, maar als een uiting van onvoldoende (lang) effect van de onderhoudsmedicatie.
- Obstipatie
- Alvimopan is niet geregistreerd in Nederland. Een combinatie van oxycodon en naloxon is in Nederland geregistreerd, maar wordt niet vergoed.
- De systematische review van Ruston (2013) heeft geen studies geïncludeerd en er kan geen kwaliteit van bewijs van worden bepaald.
- 55 studies Several kind of treatment of nausea/vomiting Several kinds of treatment of nausea/vomiting Not mentioned Only narrative summary of findings
- De richtlijn 'Pijn’ geeft aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen
- Op welke wijze dienen bijwerkingen van opioïden behandeld te worden bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen?
- (Ahmedzai 2010) Er kan geen uitspraak worden gedaan over verschillen in effectiviteit tussen lactulose, senna en macrogol/elektrolyten.
- Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme.
- met een contactlaxans (senna of bisacodyl) (1C).
- Methylnaltrexon in een dosering van 8 mg (bij een gewicht van minder dan 62 kg) of 12 mg (bij een gewicht van 62 kg of meer) s.c. om de dag kan worden
- De inhoud van de richtlijn c.q. module is niet beïnvloed door de financierende instantie.
- Het is mogelijk dat deze aanbevelingen in een individueel geval niet van toepassing zijn.
- Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep
- Dit wordt niet beschouwd als een vorm van doorbraakpijn, maar als een uiting van onvoldoende (lang) effect van de onderhoudsmedicatie.
- Massage
- Massage kan al dan niet in combinatie met etherische oliën worden toegepast (aromatherapie).
- Er is geen vergelijkende studie gevonden die het effect evalueerde van massage op pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen.
- De inhoud van de richtlijn c.q. module is niet beïnvloed door de financierende instantie.
- De richtlijn 'Pijn’ geeft aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen
- Wat is het effect van massage op pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen?
- stadia van COPD of hartfalen.
- Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme.
- Het is mogelijk dat deze aanbevelingen in een individueel geval niet van toepassing zijn.
- Bij pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen: Pas klassieke massage (al dan niet met etherische oliën) of hand- of voetmassage alleen
- Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep
- De werkgroep is van mening dat de overwegingen t.a.v. massage bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen niet anders zijn dan bij patiënten
- Dit wordt niet beschouwd als een vorm van doorbraakpijn, maar als een uiting van onvoldoende (lang) effect van de onderhoudsmedicatie.
- Sterkwerkende opioïden
- De patiënt mag opioïden daarom nooit in één keer stoppen, maar moet ze in enkele dagen uitsluipen.
- op de pijn en kwaliteit van leven bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen.
- De inhoud van de richtlijn c.q. module is niet beïnvloed door de financierende instantie.
- De richtlijn 'Pijn’ geeft aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen
- leven bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen?
- van leven bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen.
- Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme.
- Het is mogelijk dat deze aanbevelingen in een individueel geval niet van toepassing zijn.
- Kies voor transdermale toediening van fentanyl indien orale toediening niet mogelijk of gewenst is (1D).
- Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep
- De werkgroep is van mening dat het beleid t.a.v. het gebruik van sterkwerkende opioïden bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen niet
- Dit wordt niet beschouwd als een vorm van doorbraakpijn, maar als een uiting van onvoldoende (lang) effect van de onderhoudsmedicatie.
- Warmtetherapie
- Warmte kan worden toegepast bij oppervlakkige pijn met behulp van diverse soorten warmtepakkingen of door middel van warme baden.
- Er is geen vergelijkende studie gevonden die het effect evalueerde van warmtetherapie op pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen
- De inhoud van de richtlijn c.q. module is niet beïnvloed door de financierende instantie.
- De richtlijn 'Pijn’ geeft aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen
- Wat is het effect van warmtetherapie op pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen?
- stadia van COPD of hartfalen.
- Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme.
- Het is mogelijk dat deze aanbevelingen in een individueel geval niet van toepassing zijn.
- Over het effect van warmtetherapie op pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen kan geen aanbeveling worden gedaan.
- Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep
- bij patiënten met kanker link) kan geen aanbeveling over warmtetherapie worden gedaan.
- Dit wordt niet beschouwd als een vorm van doorbraakpijn, maar als een uiting van onvoldoende (lang) effect van de onderhoudsmedicatie.
- Cognitieve veranderingen, hallucinaties en/of delier
- Dit geldt niet voor patiënten met een afgenomen nierfunctie omdat in dit geval actieve metabolieten van de opioïden kunnen stapelen (vooral bij morfine
- adviezen voor de behandeling geven zoals deze bij hallucinaties door andere oorzaken gelden In de systematische review van Dale (2010) werden bij meerdere (niet-gerandomiseerde
- 55 studies Several kind of treatment of nausea/vomiting Several kinds of treatment of nausea/vomiting Not mentioned Only narrative summary of findings
- De richtlijn 'Pijn’ geeft aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen
- Op welke wijze dienen bijwerkingen van opioïden behandeld te worden bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen?
- (Dale 2010) Over de behandeling van hallucinaties ten gevolge van opioïden kan geen uitspraak worden gedaan. (Sivanesan 2016)
- Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme.
- Indien de bovenstaande strategieën niet mogelijk of niet effectief zijn: start niet-medicamenteuze behandeling, al dan niet in combinatie met haloperidol
- Behandeling bestaat uit het verminderen van de opioïd dosering met 25% of opioïdrotatie, indien mogelijk (McNicol 2008).
- De inhoud van de richtlijn c.q. module is niet beïnvloed door de financierende instantie.
- Het is mogelijk dat deze aanbevelingen in een individueel geval niet van toepassing zijn.
- Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep
- Dit wordt niet beschouwd als een vorm van doorbraakpijn, maar als een uiting van onvoldoende (lang) effect van de onderhoudsmedicatie.
- TENS
- De patiënt kan hier zelf in sturen.
- studie gevonden die het effect evalueerde van TENS (transcutane elektrische zenuwstimulatie) op de pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of
- De inhoud van de richtlijn c.q. module is niet beïnvloed door de financierende instantie.
- De richtlijn 'Pijn’ geeft aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen
- Wat is het effect van TENS op pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen?
- ) op pijn bij patiënten met pijn en gevorderde stadia van COPD of hartfalen.
- Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme.
- Het is mogelijk dat deze aanbevelingen in een individueel geval niet van toepassing zijn.
- De toepassing van TENS ter behandeling van pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen wordt niet aanbevolen (2D).
- Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep
- Daarbij wordt TENS ter behandeling van pijn niet aanbevolen link. Het gebruik van TENS wordt derhalve niet aanbevolen.
- Dit wordt niet beschouwd als een vorm van doorbraakpijn, maar als een uiting van onvoldoende (lang) effect van de onderhoudsmedicatie.
- Patiënten in de stervensfase
- Er is geen literatuur gevonden over pijnbestrijding in de stervensfase bij patiënten met COPD of hartfalen.
- De inhoud van de richtlijn c.q. module is niet beïnvloed door de financierende instantie.
- De richtlijn 'Pijn’ geeft aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen
- Hoe moet pijn worden behandeld bij patiënten met COPD of hartfalen in de stervensfase?
- Over het effect van pijnbestrijding bij patiënten met COPD of hartfalen in de stervensfase kan op basis van het literatuuronderzoek geen uitspraak worden
- Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme.
- Het is mogelijk dat deze aanbevelingen in een individueel geval niet van toepassing zijn.
- Rectale toediening is mogelijk, maar meestal niet gewenst. Continueer transdermale toediening van fentanyl of evt. buprenorfine.
- Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep
- De werkgroep ziet geen reden waarom het beleid bij patiënten met kanker in de stervensfase anders zou zijn dan bij patiënten met COPD of hartfalen in de
- Dit wordt niet beschouwd als een vorm van doorbraakpijn, maar als een uiting van onvoldoende (lang) effect van de onderhoudsmedicatie.
- Opioïdrotatie
- Opioïdrotatie of opioïdswitch is het vervangen van het ene opioïd door een ander bij patiënten die ofwel te veel pijn houden ondanks adequate dosering
- Er is geen enkele studie gevonden die het effect evalueerde van opioïdrotatie op pijn en/of bijwerkingen bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of
- De inhoud van de richtlijn c.q. module is niet beïnvloed door de financierende instantie.
- De richtlijn 'Pijn’ geeft aanbevelingen over begeleiding en behandeling van patiënten met pijn bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen
- Leidt opioïdrotatie tot betere pijnbehandeling en/of minder bijwerkingen bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen?
- Er kan op basis van het literatuuronderzoek geen uitspraak worden gedaan over het effect van opioïdrotatie op pijn en/of bijwerkingen bij patiënten met
- Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme.
- Het is mogelijk dat deze aanbevelingen in een individueel geval niet van toepassing zijn.
- Bij patiënten met gevorderde stadia van COPD of hartfalen: Pas opioïdrotatie toe als er sprake is van onvoldoende effect en/of onacceptabele bijwerkingen
- Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep
- COPD of hartfalen dan bij patiënten met kanker.
- Dit wordt niet beschouwd als een vorm van doorbraakpijn, maar als een uiting van onvoldoende (lang) effect van de onderhoudsmedicatie.
- Ondersteunende zorg
-
Cerebrale en/of spinale spasticiteit
- Behandeling spasticiteit elektrostimulatie
- Toepassen van NMES wordt meestal naast of tegelijk met (functionele oefentherapie) gebruikt.
- Het gepoolde effect was statistisch significant op passieve ROM (mean difference 3,91: 95% BI 1.43 tot 6.38; I2=54%; N=265), maar niet op de actieve ROM
- Mazzolene, 2013 N=5 Carty, 2013 Niet vergelijkend cohort Rayegani, 2011 P: SCI I: electrical passive cycling Krause, 2008 Spinal cord injury patients N
- De incidentie/prevalentie van spasticiteit is niet exact bekend.
- Is er een plaats voor elektrostimulatie bij de behandeling van cerebrale en/of spinale spasticiteit?
- Bronnen (Stein, 2015) Zeer laag GRADE Toepassing van NMES zonder andere therapieën is waarschijnlijk niet effectief om spasticiteit te verminderen.
- Indien onnodige behandelingen niet worden toegepast, kan sneller de meeste effectieve therapie voor de individuele patiënt worden gevonden.
- Overweeg neuromusculaire elektrische stimulatie (NMES) als co-interventie in het geval van cerebrale en/of spinale spasticiteit om spiertonus, veelal kortdurend
- werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met cerebrale en/of
- Alhoewel elektrostimulatie al lang bekend is in de medisch wereld is het niet goed geïntegreerd als behandeloptie voor cerebrale of spinale spasticiteit
- Uiterlijk in 2021 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen of deze richtlijn nog actueel is.
- De werkgroep definieerde niet a priori de genoemde uitkomstmaten, maar hanteerde de in de studies gebruikte definities.
- , organisaties of instellingen die in verband staan met het onderwerp van de richtlijn.
- Bij interventievragen verwijst de conclusie niet naar één of meer artikelen, maar wordt getrokken op basis van alle studies samen (body of evidence).
- Evaluatie van spasticiteit
- Het knipmesfenomeen (‘catch and release’) is kenmerkend voor spasticiteit, maar is bij ernstige vormen meestal niet meer waarneembaar.
- De incidentie/prevalentie van spasticiteit is niet exact bekend.
- Indien onnodige behandelingen niet worden toegepast, kan sneller de meeste effectieve therapie voor de individuele patiënt worden gevonden.
- Uiterlijk in 2021 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen of deze richtlijn nog actueel is.
- Indien chirurgische (al dan niet reversibele) behandeling wordt overwogen (bijvoorbeeld weke delen chirurgie of intrathecale baclofen behandeling) dient
- verricht omdat voor de evaluatie van spasticiteit geen gouden standaard is en het daadwerkelijk aantonen dan wel uitsluiten van spasticiteit daardoor niet
- , organisaties of instellingen die in verband staan met het onderwerp van de richtlijn.
- werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met cerebrale en/of
- Positionering van de patiënt of snelheid van bewegen waren oorspronkelijk niet gestandaardiseerd, maar in latere studies wordt gepleit voor een beweging
- Bij interventievragen verwijst de conclusie niet naar één of meer artikelen, maar wordt getrokken op basis van alle studies samen (body of evidence).
- Orthesen bij spasticiteit
- Inmiddels is er consensus dat deze vorm van passieve bewegingstherapie op zichzelf niet voldoende effectief is (KNGF, 2014).
- De behandeling kon niet worden geblindeerd voor de patiënt of behandelaar. Dit kan mogelijk vertekening van de resultaten geven.
- Stoffers 1996 Een studie arm Brown 1993 Artikel niet te achterhalen, ook niet via koninklijke bibliotheek. Iom de werkgroep exclusie.
- De incidentie/prevalentie van spasticiteit is niet exact bekend.
- Is er een indicatie voor het gebruik van orthesen bij patiënten met cerebrale en/of spinale spasticiteit?
- Bronnen (Santanamo 2015, Carda 2011) Zeer laag GRADE Er zijn geringe aanwijzingen dat behandeling met tapen of een orthese niet gepaard gaat met ernstige
- Indien onnodige behandelingen niet worden toegepast, kan sneller de meeste effectieve therapie voor de individuele patiënt worden gevonden.
- Het inzetten van een orthese en/of tapen dient overwogen te worden ter correctie van een standsafwijking (redressie) en/of stabilisatie van abnormale gewrichtsmobiliteit
- werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met cerebrale en/of
- Hoewel de bewijskracht voor het toepassen van orthesen en/of tapen na botulinetoxine injectie laag is, kan wel aangenomen worden dat het inzetten van een
- Uiterlijk in 2021 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen of deze richtlijn nog actueel is.
- De trials gebruikten een gerandomiseerd gecontroleerde trial design of een cross-over design. Eén studie gebruikte een 2x2 factorial design.
- , organisaties of instellingen die in verband staan met het onderwerp van de richtlijn.
- Bij interventievragen verwijst de conclusie niet naar één of meer artikelen, maar wordt getrokken op basis van alle studies samen (body of evidence).
- Intrathecale baclofen bij spasticiteit
- ITB geeft weliswaar vergelijkbare bijwerkingen, maar deze komen (samenhangend met de aanzienlijk lagere dosering (100 maal of meer), het voornamelijk spinale
- Bijwerkingen of ongunstige effecten werden niet gevonden (Meythaler, 1996), niet gerapporteerd (Penn, 1989; Herman, 1992; Middel, 1997) of waren mild (
- Bensmail, 2009 Kosten-effectiviteit beoordeeld, maar onduidelijk hoe effectiviteit is gemeten
- De incidentie/prevalentie van spasticiteit is niet exact bekend.
- Wat is de plaats van intrathecale toediening van baclofen (ITB) bij patiënten met cerebrale en/of spinale spasticiteit?
- GRADE Intrathecale baclofen (proef)behandeling is effectief in het verminderen van spasticiteit ten opzichte van placebo bij patiënten met cerebrale en/of
- Indien onnodige behandelingen niet worden toegepast, kan sneller de meeste effectieve therapie voor de individuele patiënt worden gevonden.
- spasmolytica te behandelen met intrathecaal baclofen om een betere functionaliteit of betere verzorgbaarheid of comfort te bereiken.
- werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met cerebrale en/of
- Bij een proefbehandeling kan met nauwkeurige titratie met een extern pompsysteem nagegaan worden of een dosis kan worden gevonden waarbij wél reductie
- Uiterlijk in 2021 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen of deze richtlijn nog actueel is.
- P: Patiënten met cerebrale en/of spinale spasticiteit met onvoldoende respons op niet-medicamenteuze en orale spasmolytica en/of lokale therapie I: Intrathecaal
- , organisaties of instellingen die in verband staan met het onderwerp van de richtlijn.
- Bij interventievragen verwijst de conclusie niet naar één of meer artikelen, maar wordt getrokken op basis van alle studies samen (body of evidence).
- Botulinetoxine injecties bij spasticiteit
- De p-waarde was in alle gevallen niet significant (>0,05). Dit kan een gevolg zijn van de kleine studiegrootte.
- alleen RCT’s, maar ook single-interventie trials Ghasemi, 2013 Exclusie Gezocht tot december 2012; niet systematisch gezocht Iskedjian, 2010 Exclusie
- De incidentie/prevalentie van spasticiteit is niet exact bekend.
- Wat is de effectiviteit van intramusculaire injecties met botulinetoxine bij patiënten met cerebrale en/of spinale spasticiteit?
- Bronnen (Ward, 2014; Kaji, 2010; Pittock, 2003; Gusev, 2008) Bijwerkingen Zeer laag GRADE Behandeling met botulinetoxine injecties lijkt niet tot meer
- Indien onnodige behandelingen niet worden toegepast, kan sneller de meeste effectieve therapie voor de individuele patiënt worden gevonden.
- Behandel pijn bij een spastische parese niet primair met botulinetoxine injecties, tenzij de causaliteit met de spasticiteit overtuigend is.
- werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met cerebrale en/of
- Langdurig gebruik, in termen van vele jaren, lijkt veilig maar is niet per definitie doelmatig en is zeker niet goed onderzocht.
- Uiterlijk in 2021 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen of deze richtlijn nog actueel is.
- De werkgroep definieerde niet a priori de genoemde uitkomstmaten, maar hanteerde de in de studies gebruikte definities.
- , organisaties of instellingen die in verband staan met het onderwerp van de richtlijn.
- Bij interventievragen verwijst de conclusie niet naar één of meer artikelen, maar wordt getrokken op basis van alle studies samen (body of evidence).
- Orale spasmolytica bij spasticiteit
- Spasticiteit als entiteit op zich behoeft niet altijd behandeling, de focus ligt meer op de mogelijke negatieve gevolgen.
- Daarnaast kregen zes patiënten de interventie of placebobehandeling niet.
- Exclusion: Studies where less than 50% of patients had a spinal cord injury 7 studies included (6 RCT’s) Important patient characteristics at baseline:
- De incidentie/prevalentie van spasticiteit is niet exact bekend.
- Is er een plaats voor orale spasmolytica bij patiënten met cerebrale en/of spinale spasticiteit?
- is onvoldoende bewijs om aan te geven welke orale spasmolytica het gunstigste (bij)werkingenprofiel hebben bij de behandeling van spinale spasticiteit of
- Indien onnodige behandelingen niet worden toegepast, kan sneller de meeste effectieve therapie voor de individuele patiënt worden gevonden.
- sensaties van pijnlijke stijfheid en/of kramp die niet anderszins effectief te behandelen zijn.
- werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met cerebrale en/of
- In dergelijke gevallen kan gekozen worden voor een oraal spasmolyticum, waarbij de bijwerking (slaperigheid, sufheid) niet per sé een belemmering is, maar
- Uiterlijk in 2021 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen of deze richtlijn nog actueel is.
- Hiervan onderzochten vijf RCT’s een middel dat niet in Nederland is geregistreerd (L-threonine) of middelen die vanwege toxiciteit niet therapeutisch gebruikt
- , organisaties of instellingen die in verband staan met het onderwerp van de richtlijn.
- Bij interventievragen verwijst de conclusie niet naar één of meer artikelen, maar wordt getrokken op basis van alle studies samen (body of evidence).
- Toediening van botulinetoxine bij spasticitei
- Eén van de methode van lokale behandeling van verhoogde tonus of spasticiteit is intramusculaire toediening van botulinetoxine.
- gemeten of zich niet heeft voorgaan in de studies (Picelli, 2012b; Ploumis, 2014).
- Exclusion criteria: Any previous administration of botulinum toxin, age <16 or >70 years, spasticity less than 2 grades according to the modified Ashworth
- De incidentie/prevalentie van spasticiteit is niet exact bekend.
- methode van injecteren verdient de voorkeur bij het toedienen van botulinetoxine door middel van intramusculaire injecties bij patiënten met cerebrale en/of
- Laag GRADE Er zijn aanwijzingen dat het geven van botulinetoxine injecties onder begeleiding van elektrostimulatie of echografie nauwkeuriger is dan op
- Indien onnodige behandelingen niet worden toegepast, kan sneller de meeste effectieve therapie voor de individuele patiënt worden gevonden.
- Als alternatief op echografische methoden kan overwogen worden om botulinetoxine onder geleiding van elektrostimulatie te injecteren.
- werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met cerebrale en/of
- Elektrostimulatie op zich kan pijnsensatie geven maar ook de spiercontracties die door de elektrostimulatie worden opgewekt.
- Uiterlijk in 2021 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen of deze richtlijn nog actueel is.
- P: Patiënten met cerebrale en/of spinale spasticiteit I: Intramusculaire injectie van botulinetoxine volgens verschillende methoden (EMG, elektrostimulatie
- , organisaties of instellingen die in verband staan met het onderwerp van de richtlijn.
- Bij interventievragen verwijst de conclusie niet naar één of meer artikelen, maar wordt getrokken op basis van alle studies samen (body of evidence).
- Chirurgische behandeling bij spasticiteit
- Chirurgie richt zich op het blijvend of tenminste langdurig verminderen van de spanning in spieren van arm en hand en/of been en op het verbeteren van
- specifiek spasticiteit Rayan, 1999 Case series (n=9); patiënten met cerebrale parese zijn geïncludeerd (n=6); geen pees verlenging, maar fixatie van het
- De incidentie/prevalentie van spasticiteit is niet exact bekend.
- Wat is de rol van chirurgie aan de bovenste en onderste extremiteit bij patiënten met cerebrale en/of spinale spasticiteit?
- Indien onnodige behandelingen niet worden toegepast, kan sneller de meeste effectieve therapie voor de individuele patiënt worden gevonden.
- Uiterlijk in 2021 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen of deze richtlijn nog actueel is.
- met een niet-functionele spastische arm/hand op basis van cerebrale spasticiteit.
- a priori de genoemde uitkomstmaten, maar hanteerde de in de studies gebruikte definities.
- , organisaties of instellingen die in verband staan met het onderwerp van de richtlijn.
- werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met cerebrale en/of
- Een 'clenched fist' kan zich beperken tot de extrinsieke vinger- en duimflexoren, maar is vaak gecombineerd met een verhoogde spanning of contractuur van
- Bij interventievragen verwijst de conclusie niet naar één of meer artikelen, maar wordt getrokken op basis van alle studies samen (body of evidence).
- Organisatie van zorg bij spasticiteit
- Niet alleen de beschikbaarheid maar ook scholing en ervaring met deze apparatuur is van belang.
- De incidentie/prevalentie van spasticiteit is niet exact bekend.
- Hoe dient de zorg voor patiënten met cerebrale en/of spinale spasticiteit geoganiseerd te worden?
- Indien onnodige behandelingen niet worden toegepast, kan sneller de meeste effectieve therapie voor de individuele patiënt worden gevonden.
- Uiterlijk in 2021 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen of deze richtlijn nog actueel is.
- Dit geldt zeker voor het gebruik van botulinetoxine injecties, maar ook voor het aanbieden van fenol, intrathecale baclofenbehandeling of chirurgische
- , organisaties of instellingen die in verband staan met het onderwerp van de richtlijn.
- werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met cerebrale en/of
- Bij interventievragen verwijst de conclusie niet naar één of meer artikelen, maar wordt getrokken op basis van alle studies samen (body of evidence).
- Neurochirurgie bij spasticiteit
- Neurotomie van de extremiteiten is een neurochirurgische ingreep waarbij een of meerdere perifere zenuwen selectief worden doorgenomen om focale ernstige
- en botulinetoxine injecties twee maanden (p=0,279) of zes maanden (p=0,161) na behandeling.
- Examples of inadequate procedures are generation of allocation sequences by alternation, according to case record number, date of birth or date of admission
- De incidentie/prevalentie van spasticiteit is niet exact bekend.
- Is er een indicatie voor neurochirurgie, waaronder neurotomie en selectieve dorsale rhizotomie bij patiënten met cerebrale en/of spinale spasticiteit?
- Bronnen (Bollens, 2013) Zeer laag GRADE Selectieve neurotomie van de nervus tibialis (primair gericht op de zenuwtak van de m. soleus) leidt niet tot een
- Indien onnodige behandelingen niet worden toegepast, kan sneller de meeste effectieve therapie voor de individuele patiënt worden gevonden.
- Deze afweging dient interdisciplinair te geschieden in een samenwerking van tenminste revalidatiearts, neurochirurg (of orthopedisch of plastisch chirurg
- werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met cerebrale en/of
- In Nederland worden derhalve nog maar weinig neurotomieën verricht in het kader van de behandeling van cerebrale en/of spinale spasticiteit.
- Uiterlijk in 2021 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen of deze richtlijn nog actueel is.
- De werkgroep definieerde niet a priori de genoemde uitkomstmaten, maar hanteerde de in de studies gebruikte definities.
- , organisaties of instellingen die in verband staan met het onderwerp van de richtlijn.
- Bij interventievragen verwijst de conclusie niet naar één of meer artikelen, maar wordt getrokken op basis van alle studies samen (body of evidence).
- Behandeling spasticiteit elektrostimulatie
-
Niet-obstetrische perioperatieve zorg bij zwangeren
- Anesthesietechniek (algehele anesthesie vs. locoregionale of neuraxiale anesthesie)
- Veel anesthesiologen geven daarom de voorkeur aan een locoregionale of neuraxiale anesthesietechniek bij een zwangere patiënt die een operatieve ingreep
- Level of evidence of the literature According to GRADE, retrospective studies start at a low level of evidence.
- Outcome of interest Can we be confident that the outcome of interest was not present at start of study?
- Uit de toetsing volgt dat de aanbeveling(en) niet breed toepasbaar zijn (<5.000 patiënten) en zal daarom naar verwachting geen substantiële financiële
- Welke anesthesietechniek (algehele anesthesie versus locoregionale of neuraxiale anesthesie) heeft de voorkeur bij een zwangere patiënt die een niet-obstetrische
- Devroe, 2019; Jenkins, 2003; Hong, 2006 No GRADE No evidence was found regarding the effect of type of anesthesia on severe complications, surgical wound
- volgt 2029 Nieuwe module 3, Aspiratieprofylaxe Datum volgt Datum volgt 2029 Nieuwe module 4, Anesthesietechniek (algehele anesthesie vs. locoregionale of
- en de aanwezigheid van contra- indicaties en/of risicofactoren.
- The assessment of the risk of bias is summarized in the risk of bias tables.
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Waarschijnlijk draagt dit ook bij in de obstetrische populatie, maar aanvullende evidence in deze patiëntengroep hierover is gewenst (Mushambi, 2015 en
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Uteruscontracties
- Tijdens algehele narcose voor niet-obstetrische operaties tijdens de zwangerschap kan een totale intraveneuze anesthesie (TIVA) met propofol of een damp
- Level of evidence of the literature The level of evidence could not be determined as no studies were included in the analysis of the literature.
- Journal of Anaesthesiology Clinical Pharmacology, 26(1), 27-30.
- gevolgen in het kader van de Wkkgz Bij de richtlijn is conform de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) een kwalitatieve raming uitgevoerd of
- Wat is de plaats van anesthesie met behulp van dampvormige anesthetica versus propofol in het derde trimester bij zwangere vrouwen die een niet-obstetrische
- surgery under general anesthesia during their third trimester of pregnancy. - GRADE No evidence was found regarding the effect of TIVA with propofol on
- volgt 2029 Nieuwe module 3, Aspiratieprofylaxe Datum volgt Datum volgt 2029 Nieuwe module 4, Anesthesietechniek (algehele anesthesie vs. locoregionale of
- Baseer de keuze voor TIVA of dampvormige anesthesie niet op de zwangerschap, maar maak voor de keuze van het middel dezelfde afweging als bij niet-zwangeren
- A systematic review of the literature was performed to answer the following question: What are the (un)favorable effects of total intravenous anesthesia
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Over het algemeen zijn de nadelige effecten van beide anesthetica klein en behandelbaar, maar de voordelen (uterusrelaxatie) zijn niet aangetoond of niet
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Startpagina – Niet-obstetrische perioperatieve zorg bij zwangeren
- Uteruscontracties Baseer de keuze voor TIVA of dampvormige anesthesie niet op de zwangerschap, maar maak voor de keuze van het middel dezelfde afweging
- Postoperatieve pijn
- Niet iedere arts is hiervan op de hoogte.
- Level of evidence of the literature The level of evidence could not be determined as no studies were included in the analysis of the literature.
- Analgesic efficacy of a hydrocodone with ibuprofen combination compared with ibuprofen alone for the treatment of acute postoperative pain.
- gevolgen in het kader van de Wkkgz Bij de richtlijn is conform de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) een kwalitatieve raming uitgevoerd of
- Wat is de plaats van NSAIDs als postoperatieve pijnstilling bij zwangere patiënten die een niet-obstetrische ingreep hebben ondergaan?
- - GRADE No evidence was found regarding the effect of postoperative NSAIDs on maternal pain when compared with paracetamol or opioids in pregnant patients
- volgt 2029 Nieuwe module 3, Aspiratieprofylaxe Datum volgt Datum volgt 2029 Nieuwe module 4, Anesthesietechniek (algehele anesthesie vs. locoregionale of
- Schrijf metamizol niet voor in de zwangerschap, omdat er alternatieven zijn. Schrijf NSAIDs niet voor in het derde trimester.
- A systematic review of the literature was performed to answer the following question: What are the benefits and risks of NSAIDs compared to other postoperative
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Een alternatief voor NSAIDs zijn opioïden maar er kan een contra-indicatie zijn voor het gebruik van opioïden of de bijwerkingen zijn een bezwaar.
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Esketamine
- stabiliteit bij inductie van anesthesie (denk aan trauma- of septisch zieke patiënten) en behoud van spontane ademhaling en luchtwegreflexen, alsmede
- Wrong comparison: no comparison of regular anesthesia with and without ketamine
- Module Uitkomst raming Toelichting Esketamine Geen substantiële financiële gevolgen Uit de toetsing volgt dat de aanbeveling(en) niet breed toepasbaar
- Wat is de plaats van esketamine als anestheticum of analgeticum als aanvulling op de reguliere anesthesiemiddelen bij zwangere patiënten die een niet-obstetrische
- NO GRADE No evidence was found regarding the effect of regular anesthesia with esketamine on maternal and fetal mortality, severe complications, miscarriage
- volgt 2029 Nieuwe module 3, Aspiratieprofylaxe Datum volgt Datum volgt 2029 Nieuwe module 4, Anesthesietechniek (algehele anesthesie vs. locoregionale of
- Overweeg esketamine te gebruiken wanneer met andere middelen onvoldoende of minder adequate anesthesie of analgesie bereikt kan worden.
- A systematic review of the literature was performed to answer the following question: What is the effect of ketamine as a supplement to regular anesthetics
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- In de FDA waarschuwing worden zwangere vrouwen in het derde trimester en neonaten dus tezamen genomen en gaat het niet alleen om esketamine, maar om algehele
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Foetale monitoring
- Wanneer een zwangere vrouw vanwege een niet-obstetrische indicatie een operatieve ingreep ondergaat, bestaat de vraag of foetale bewaking tijdens de ingreep
- Level of evidence of the literature The level of evidence could not be determined as no studies were included in the analysis of the literature.
- Peri-operative management of percutaneous fetoscopic spina-bifida repair: a descriptive review of five cases from the United Kingdom, with focus on anaesthetic
- gevolgen in het kader van de Wkkgz Bij de richtlijn is conform de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) een kwalitatieve raming uitgevoerd of
- Wat is de plaats van foetale monitoring of bewaking tijdens een niet-obstetrische ingreep bij een zwangere patiënt met een levensvatbare foetus waarbij
- undergoing non obstetric surgery under general anesthesia and being pregnant of a viable fetus. - GRADE No evidence was found regarding the effect of
- volgt 2029 Nieuwe module 3, Aspiratieprofylaxe Datum volgt Datum volgt 2029 Nieuwe module 4, Anesthesietechniek (algehele anesthesie vs. locoregionale of
- Monitor de foetale conditie niet routinematig tijdens niet-obstetrische operatieve interventies.
- A systematic review of the literature was performed to answer the following question: Wat are the benefits and risks of fetal monitoring compared to no
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Bijkomend probleem van foetale bewaking tijdens een operatieve ingreep is dat de toegepaste narcose niet alleen moeder, maar ook de foetus bereikt.
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Aspiratieprofylaxe
- Vrouwen vanaf ongeveer de 12e zwangerschapsweek worden over het algemeen beschouwd als “niet nuchter” tijdens een niet-obstetrische ingreep en hebben mogelijk
- Level of evidence of the literature The level of evidence could not be determined as no studies were included in the analysis of the literature.
- Pregnancy outcomes after emergent laparoscopic surgery for acute adnexal disorders at less than 10 weeks of gestation.
- gevolgen in het kader van de Wkkgz Bij de richtlijn is conform de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) een kwalitatieve raming uitgevoerd of
- te voorkomen tijdens een niet-obstetrische ingreep bij een zwangere patiënt onder algehele anesthesie?
- - GRADE No evidence was found regarding the effect of aspiration prophylaxis on pulmonary complications (aspiration, pneumonia), anaphylactic reaction,
- volgt 2029 Nieuwe module 3, Aspiratieprofylaxe Datum volgt Datum volgt 2029 Nieuwe module 4, Anesthesietechniek (algehele anesthesie vs. locoregionale of
- risico bestaat op aspiratie ten gevolge van het actuele ziektebeeld en/of co-morbiditeit.
- A systematic review of the literature was performed to answer the following question: What are the benefits and risks of aspiration prophylaxis versus
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Wanneer de patiënt additionele risicofactoren voor aspiratie heeft, vanwege het actuele ziektebeeld en/of co-morbiditeit, kan aspiratieprofylaxe overwogen
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Tocolytica
- Op dit moment bestaat er geen richtlijn over het al dan niet voorschrijven van weeënremmende medicatie (tocolytica) rondom niet-obstetrische ingrepen verricht
- Level of evidence of the literature The level of evidence could not be determined as no studies were included in the analysis of the literature.
- Endoscopic Management of Common Bile Duct Stones. Journal of Gastroenterology and Hepatology Research, 5(6), 2212-2227.
- Module Uitkomst raming Toelichting Tocolytica Geen substantiële financiële gevolgen Uit de toetsing volgt dat de aanbeveling(en) niet breed toepasbaar
- Wat is de plaats van toediening van tocolytica om vroeggeboorte te voorkomen bij zwangere vrouwen die een niet-obstetrische ingreep onder algehele anesthesie
- - GRADE No evidence was found regarding the effect of the use of tocolytic agents on preterm birth during surgery when compared with not using tocolytic
- volgt 2029 Nieuwe module 3, Aspiratieprofylaxe Datum volgt Datum volgt 2029 Nieuwe module 4, Anesthesietechniek (algehele anesthesie vs. locoregionale of
- Overweeg maatregelen passend bij de amenorroeduur (bijvoorbeeld tocolytica al dan niet in combinatie met corticosteroïden ter foetale longrijping of magnesium
- A systematic review of the literature was performed to answer the following question: Wat are the benefits and risks of the use of tocolytic agents compared
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Wel suggereert de literatuur dat het niet waarschijnlijk is dat de chirurgische ingrepen zelf een vroeggeboorte veroorzaken maar dat dit risico mogelijk
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Vasopressoren
- of noradrenaline.
- Level of evidence of the literature The level of evidence could not be determined as no studies were included in the analysis of the literature.
- Comparison of spread of subarachnoid sensory block and incidence of hypotension in early and late second trimester of pregnancy.
- gevolgen in het kader van de Wkkgz Bij de richtlijn is conform de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) een kwalitatieve raming uitgevoerd of
- Welk middel (fenylefrine; efedrine; noradrenaline) heeft de voorkeur bij hypotensie bij zwangere patiënten die een niet-obstetrische ingreep ondergaan?
- - GRADE No evidence was found regarding the effect of Ephedrine, Phenylephrine, or Noradrenaline on the maternal outcome blood pressure when compared with
- volgt 2029 Nieuwe module 3, Aspiratieprofylaxe Datum volgt Datum volgt 2029 Nieuwe module 4, Anesthesietechniek (algehele anesthesie vs. locoregionale of
- maak voor de keuze van het middel hierbij dezelfde afwegingen als bij niet-zwangeren.
- A systematic review of the literature was performed to answer the following question: What are the favorable and unfavorable effects of Ephedrine, Phenylephrine
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Theoretisch zou dit meegewogen kunnen worden in de besluitvorming, maar in de praktijk is de kostenoverweging ten aanzien van deze middelen waarschijnlijk
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Anesthesietechniek (sedatie vs. algeheel)
- Ook zwangere vrouwen kunnen behandelingen dan wel onderzoeken nodig hebben waarbij sedatie geïndiceerd kan zijn.
- Level of evidence of the literature Level of evidence could not be graded as no studies were included in the analysis of the literature.
- Effects of general anaesthesia during pregnancy on neurocognitive development of the fetus: a systematic review and meta-analysis.
- gevolgen in het kader van de Wkkgz Bij de richtlijn is conform de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) een kwalitatieve raming uitgevoerd of
- Wat is de plaats van sedatie versus algehele anesthesie tijdens een diagnostisch onderzoek of een minimaal invasieve ingreep in de acute setting bij zwangere
- - GRADE No evidence was found regarding the effect of sedation on safety when compared with general anesthesia in pregnant patients undergoing diagnostic
- volgt 2029 Nieuwe module 3, Aspiratieprofylaxe Datum volgt Datum volgt 2029 Nieuwe module 4, Anesthesietechniek (algehele anesthesie vs. locoregionale of
- Overweeg de keuze voor het toepassen van sedatie of algehele anesthesie te maken op basis van een individuele risico-afweging van patiënt- en proceduregerelateerde
- For pain (mother) a difference of 10% of the maximum score was considered clinically relevant.
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Hieruit kan mogelijk geëxtrapoleerd worden dat zwangere vrouwen niet meer of minder nuchter zijn dan niet zwangere patiënten.
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Anesthesietechniek (algehele anesthesie vs. locoregionale of neuraxiale anesthesie)
-
Immunotherapie voor patiënten met allergische rhinoconjunctivitis (AR) met of zonder astma
- Conservatief of cluster
- In het algemeen kan worden gesteld dat de meeste preparaten lang geleden zijn geregistreerd en de onderbouwing vanuit de literatuur beperkt of zelfs afwezig
- Een totale duur van 11, 14 of 17 weken voor de procedure maakte niet uit voor het aantal bijwerkingen.
- Huisstofmijt: zelfde schema maar dan alleen dag 2,3 en 4.
- Voor de eerste lijn wordt verwezen naar de NHG-Standaard ‘Allergische en niet-allergische rhinitis’.
- Wat is de beste manier van opdoseren met één preparaat: conservatief of cluster?
- of ernst van bijwerkingen.
- worden of er een adequate set indicatoren ontwikkeld kan worden.
- Kies alleen voor opdoseren in een cluster-schema of rush-schema bij geschikte patiënten en wanneer het behandelcentrum voldoende ervaring heeft met de
- In dit geval kan met shared decision making de patiënt gevraagd worden naar zijn of haar voorkeuren voor het opdoseer-schema, rekening houdend met de voor
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie of deze richtlijn of module nog actueel
- Hierbij bleek dat er helaas geen literatuur is gevonden waarmee de uitgangsvraag in zijn geheel beantwoord kan worden.
- Maar sinds uitbreiding werkzaamheden als huisarts sinds 2018 niet meer daar gewerkt.
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Voorwaarden zorgverleners
- Aan welke voorwaarden of competenties een zorgverlener moet voldoen om de indicatie te kunnen stellen is echter niet beschreven in Nederland.
- Voor de eerste lijn wordt verwezen naar de NHG-Standaard ‘Allergische en niet-allergische rhinitis’.
- worden of er een adequate set indicatoren ontwikkeld kan worden.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie of deze richtlijn of module nog actueel
- Adrenaline 1 mg/ml voor i.m. toediening en wat eventueel ook gebruikt kan worden voor aerosoltherapie/verneveling.
- De voorwaarden zijn overgenomen vanuit de EAACI richtlijn, de NHG standaard allergische en niet-allergische rinitis en vervolgens voor de Nederlandse situatie
- Maar sinds uitbreiding werkzaamheden als huisarts sinds 2018 niet meer daar gewerkt.
- Het gaat hierbij om voorwaarden ten aanzien van de setting maar ook ten aanzien van de zorgverleners.
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- SCIT en SLIT therapie
- Er zijn sublinguale druppels (niet in Nederland) en smelttabletten (sublinguale vormen) en er zijn injecties voor subcutane toepassing (subcutane vormen
- Kritiek op de studie kan zijn dat conflict of interest niet goed is te vinden, en helaas zijn er voor de adolescenten te weinig data voor een subgroep
- concealment Laag Laag Laag Selective reporting Niet bekend Niet bekend Niet bekend Incomplete outcome Laag Laag Laag Other bias Mogelijk selectie-bias
- Voor de eerste lijn wordt verwezen naar de NHG-Standaard ‘Allergische en niet-allergische rhinitis’.
- Wat is de beste keuze voor SLIT bij een niet-seizoensgebonden allergie?
- Kan niet worden aanbevolen bij kinderen gebaseerd op 4 negatieve RCT’s en 1 positieve RCT Laag risico op ernstige systemische allergische bijwerkingen.
- worden of er een adequate set indicatoren ontwikkeld kan worden.
- SLIT bij perenniale AR Behandel patiënten met perenniale AR niet met SLIT met waterige oplossingen.
- Niet alle allergenen zijn nog beschikbaar voor de adolescenten of jongere kinderen.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie of deze richtlijn of module nog actueel
- gepubliceerd voor 2017 Onderzoek buiten niet-westerse landen Case reports Brieven Editorials Verhalende reviews Eerder geïncludeerd in de EAACI Dit leverde
- Maar sinds uitbreiding werkzaamheden als huisarts sinds 2018 niet meer daar gewerkt.
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Contra-indicaties en risicofactoren
- van allergeen immunotherapie het verwachte gunstige klinische effect niet overtreft.
- Daarom wordt geadviseerd niet te starten met AIT tijdens zwangerschap (Graad D bewijs), maar kan er wel doorgegaan worden bij een eerder ongecompliceerd
- Omdat literatuur is overgenomen uit de EAACI en de door EAACI gebruikte methode in stand is gehouden, zijn er geen GRADE tabellen of Risk of bias beoordelingen
- Voor de eerste lijn wordt verwezen naar de NHG-Standaard ‘Allergische en niet-allergische rhinitis’.
- Evidence level V Graad D Absolute contra-indicaties om te starten met AIT Ongecontroleerd of ernstig astma Actieve, systemische auto-immuunziekten (niet
- worden of er een adequate set indicatoren ontwikkeld kan worden.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie of deze richtlijn of module nog actueel
- Start geen immunotherapie bij patiënten met ernstig of ongecontroleerd astma; actieve systemische auto-immuunziekten; actieve maligniteiten.
- In mei 2020 is de zoekstrategie herhaald om te kijken of er recent nog relevante publicaties zijn geweest.
- Maar sinds uitbreiding werkzaamheden als huisarts sinds 2018 niet meer daar gewerkt.
- zijn of de klachten van een pollenallergie kunnen verergeren zodat het effect van allergeen immunotherapie tegen kan vallen.
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Astma criteria
- Een niet erkend, gemist astma of astma dat slecht of niet adequaat onder controle is, is een contra-indicatie voor allergeen immunotherapie (5,11).
- Als niet wordt voldaan aan de onder a, b en c gestelde criteria, is de diagnose astma zeer onwaarschijnlijk.
- ROC of sens/spec van deze diagnostiek is in de geraadpleegde richtlijnen niet terug te vinden, maar deze criteria zijn breed geaccepteerd en gebruikt.
- Voor de eerste lijn wordt verwezen naar de NHG-Standaard ‘Allergische en niet-allergische rhinitis’.
- Welke criteria kunnen worden gehanteerd bij het bevestigen of uitsluiten van de diagnose (atypisch) astma bij kinderen en volwassenen met allergische rhinitis
- Kwaliteit van bewijs: Hoog Het is aangetoond dat de diagnose astma wordt gesteld op grond van anamnese en longfunctieonderzoek (spirometrie of flowvolumecurve
- worden of er een adequate set indicatoren ontwikkeld kan worden.
- Voer voorafgaand aan start AIT een gerichte astma anamnese en longfunctieonderzoek uit om een nog niet bekend astma op te sporen of de mate van controle
- Kwaliteit van bewijs Voor de criteria van astma is de kwaliteit van bewijs redelijk maar heerst wel een algehele consensus.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie of deze richtlijn of module nog actueel
- Criteria, astma, kinderen, volwassenen Exclusie criteria Originele studies met <10 geïncludeerde patiënten Artikelen gepubliceerd voor 2008 Onderzoek buiten niet-westerse
- Maar sinds uitbreiding werkzaamheden als huisarts sinds 2018 niet meer daar gewerkt.
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Interval tabletten
- Vanuit de dagelijkse praktijk van subcutane immunotherapie is combinatie van meerdere preparaten niet ongebruikelijk.
- Het bevat tevens nuttige do’s and don’ts maar gaat niet in op de meest gunstige interval tussen tabletten.
- Er is enkel observationele, niet-vergelijkende literatuur geïncludeerd. Er waren geen uitkomstmaten die met GRADE beoordeeld konden worden.
- Voor de eerste lijn wordt verwezen naar de NHG-Standaard ‘Allergische en niet-allergische rhinitis’.
- worden of er een adequate set indicatoren ontwikkeld kan worden.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie of deze richtlijn of module nog actueel
- meer sublinguale immunotherapie (SLIT) preparaten voor huisstofmijt- en/of gras- en/of -boompollenallergie Onderwerp SLIT, effectiviteit, veiligheid Exclusie
- Maar sinds uitbreiding werkzaamheden als huisarts sinds 2018 niet meer daar gewerkt.
- Indien niet dan verdient monotherapie de voorkeur en kan de behandeling indien gewenst sequentieel worden uitgevoerd.
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Premedicatie
- Allergeen immunotherapie kan gepaard gaan met bijwerkingen.
- SCIT ceder pollen en/of huisstofmijt ernstige allergische reacties kan voorkomen ten tijde van de instelfase.
- kan voorkomen. - 134 patiënten - Inclusie criteria: allergische rhinitis en sensibilisatie met ceder pollen en huisstofmijt en leeftijd > 6 jaar oud -
- Voor de eerste lijn wordt verwezen naar de NHG-Standaard ‘Allergische en niet-allergische rhinitis’.
- worden of er een adequate set indicatoren ontwikkeld kan worden.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie of deze richtlijn of module nog actueel
- Een behandelaar kan echter op basis van expert opinie besluiten premedicatie met H1 antihistaminica bij SCIT te adviseren.
- studies met <10 geïncludeerde patiënten Artikelen gepubliceerd voor 2005 Onderzoek buiten niet-westerse landen Case reports Brieven Editorials Verhalende
- Maar sinds uitbreiding werkzaamheden als huisarts sinds 2018 niet meer daar gewerkt.
- Of hiermee anafylaxie kan worden voorkomen, acht men niet bewezen.
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Behandeling met meerdere allergenen
- Het is echter onduidelijk met hoeveel allergenen tegelijkertijd behandeld kan worden.
- Aan de hand van anamnese en sensibilisatieonderzoek kan worden bepaald of een patiënt mono- of multi-allergisch is.
- Voor de eerste lijn wordt verwezen naar de NHG-Standaard ‘Allergische en niet-allergische rhinitis’.
- Hoeveel allergenen mogen tegelijkertijd gegeven worden bij volwassenen of kinderen die behandeld worden met allergeen immunotherapie?
- homologe allergenen Voor multi-allergische patiënten, met klachten van niet homologe allergenen, wordt geadviseerd aparte AIT preparaten voor één of twee
- worden of er een adequate set indicatoren ontwikkeld kan worden.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie of deze richtlijn of module nog actueel
- verantwoordelijk voor de meeste AR klachten (het dominante allergeen) of separaat met de twee of drie klinisch meest belangrijke allergenen (zoals berkpollen
- Deze artikelen zijn niet meegenomen in de analyse en daarom niet met GRADE beoordeeld.
- Maar sinds uitbreiding werkzaamheden als huisarts sinds 2018 niet meer daar gewerkt.
- De eerste conclusie is gebaseerd op RCT’s met lage risk of bias en expert review van de EAACI taskforce van RCT data.
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Duur van allergeen immunotherapie
- van de immunologische veranderingen die plaats vinden bij AIT, maar zij kunnen de klinische beoordeling niet vervangen (12, 16).
- Recent werd aangetoond dat zowel SCIT als SLIT effectief was na twee jaar behandeling, maar deze twee jaar waren niet voldoende voor een lange-termijn
- Omdat literatuur is overgenomen uit de EAACI en de door EAACI gebruikte methode in stand is gehouden, zijn er geen GRADE tabellen of Risk of bias beoordelingen
- Voor de eerste lijn wordt verwezen naar de NHG-Standaard ‘Allergische en niet-allergische rhinitis’.
- 26, 30); één hoge risk-of-bias studie in kinderen (gerandomiseerd maar open ontwerp, 27) en één lage risk-of-bias studie in kinderen (3).
- worden of er een adequate set indicatoren ontwikkeld kan worden.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie of deze richtlijn of module nog actueel
- Vanaf 1 jaar na de start van AIT behandeling wordt bij patiënten met allergische rhinoconjunctivitis met of zonder astma een klinische relevant gunstig
- In mei 2020 is de zoekstrategie herhaald om te kijken of er recent nog relevante publicaties zijn geweest.
- Maar sinds uitbreiding werkzaamheden als huisarts sinds 2018 niet meer daar gewerkt.
- Professioneel Perspectief De werkgroep is van mening dat bij individuele patiënten wellicht langer dan 3 jaar AIT gegeven kan worden.
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Verwijzing voorafgaand aan AIT
- Daarbij horen ook de contra-indicaties zoals een niet erkend, onbehandeld of ongecontroleerd astma.
- Voor de eerste lijn wordt verwezen naar de NHG-Standaard ‘Allergische en niet-allergische rhinitis’.
- Wanneer dient, voorafgaand aan het starten met allergeen immunotherapie, een patiënt verwezen te worden naar de longgeneeskunde of kindergeneeskunde?
- worden of er een adequate set indicatoren ontwikkeld kan worden.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie of deze richtlijn of module nog actueel
- Indien de diagnostiek en behandeling van patiënten met astma niet binnen de competenties van de eigen discipline vallen, verwijs patiënten met een verdenking
- Er is tevens gezocht in de EAACI richtlijn en bijbehorende papers maar ook hier werd geen relevante informatie gevonden.
- Maar sinds uitbreiding werkzaamheden als huisarts sinds 2018 niet meer daar gewerkt.
- De behandelaar kan, mits daartoe bekwaam, zelf deze inschatting maken maar een laagdrempelige verwijzing naar de longarts of kinderarts wordt geadviseerd
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Conservatief of cluster
-
Niet epitheliale maligniteiten van het ovarium
- Diagnostiek
- Om de inhoud te bekijken klikt u in de linkerkolom op de subhoofdstuk- en/of paragraaftitel.
- Dit hoofdstuk is onderverdeeld in subhoofdstukken en/of paragrafen.
- Behandeling
- Om de inhoud te bekijken klikt u in de linkerkolom op de subhoofdstuk- en/of paragraaftitel.
- Dit hoofdstuk is onderverdeeld in subhoofdstukken en/of paragrafen.
- Algemeen
- )o Endodermale sinustumor (ook dooierzaktumor of Yolk sac tumor genoemd)o Embryonaalcelcarcinoomo Immatuur teratoomo Polyembryoomo Gemengde kiemceltumoro
- )o Endodermale sinustumor (ook dooierzaktumor of Yolk sac tumor genoemd)o Embryonaalcelcarcinoomo Immatuur teratoomo Polyembryoomo Gemengde kiemceltumoro
- Recidief
- De richtlijn zoals die nu is opgenomen voldoet nog niet aan alle kwaliteitseisen die aan publicatie in de Richtlijnendatabase worden gesteld en is daarom
- Tevens kan bij patiënten met een asymptomatisch recidief anti-hormonale therapie met tamoxifen, aromatase-remming, GnRH-analogen of progestagenen worden
- Screening
- Screening naar niet epitheliale tumoren van het ovarium is niet zinvol.
- Screening naar niet epitheliale tumoren van het ovarium is niet zinvol.
- Ondersteunende zorg
- Het inschakelen van een psychosociale hulpverlener (oncologisch of sociaal verpleegkundige, maatschappelijk werker) kan zinvol of zelfs aangewezen zijn
- Het inschakelen van een psychosociale hulpverlener (oncologisch of sociaal verpleegkundige, maatschappelijk werker) kan zinvol of zelfs aangewezen zijn
- Medisch technisch
- De richtlijn zoals die nu is opgenomen voldoet nog niet aan alle kwaliteitseisen die aan publicatie in de Richtlijnendatabase worden gesteld en is daarom
- , melanomen of sarcomen.
- Kiemceltumoren
- Om de inhoud te bekijken klikt u in de linkerkolom op de subhoofdstuk- en/of paragraaftitel.
- Kiemceltumoren worden ingedeeld in dysgerminomen versus niet-dysgerminomen.
- Follow-up
- Om de inhoud te bekijken klikt u in de linkerkolom op de subhoofdstuk- en/of paragraaftitel.
- Dit hoofdstuk is onderverdeeld in subhoofdstukken en/of paragrafen.
- Diagnostiek
- De richtlijn zoals die nu is opgenomen voldoet nog niet aan alle kwaliteitseisen die aan publicatie in de Richtlijnendatabase worden gesteld en is daarom
- Buikpijn ten gevolge van een groeiende massa kan ook een symptoom zijn.
- Diagnostiek
-
Conservatieve behandeling van artrose in heup of knie
- Geïntegreerd beleid
- Artrose kan worden behandeld door huisarts, fysio- of oefentherapeut en specialist (orthopeed, reumatoloog, revalidatiearts, sportarts).
- stap 2 en/of 3.
- Patients in the SCS-consistent group (intervention) were younger, had fewer comorbidities and less painful joints, and were more likely to have an additional
- huisartsen, klinisch geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, anesthesiologen, sportartsen, arbo-artsen en bedrijfsartsen, en bijvoorbeeld ook alle artsen (niet
- Deelvragen Wat is de waarde van stepped-care en multidisciplinaire packages of care bij de behandeling van patiënten met artrose van heup of knie?
- Zeer Laag GRADE De meerwaarde van de stepped-care strategie ten aanzien van pijnvermindering bij patiënten met artrose aan heup of knie is onzeker.
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- goed, niet lang genoeg, of niet volledig genoeg doorlopen is; als na beoordeling van de orthopeed blijkt dat er (nog) geen plaats voor operatieve therapie
- multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor personen met artrose aan heup of
- In dat geval kan alsnog de orthopeed een conservatief beleid inzetten of terugverwijzen naar de eerste lijn, maar in een studie van Hofstede (2015) werd
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) of deze richtlijn (module) nog actueel is.
- De werkgroep definieerde voor deelvraag 1 niet a priori de genoemde uitkomstmaten, maar hanteerde, waar mogelijk, de, in de studies gebruikte, definities
- Omdat de nieuwe pijnstiller (Soft Gel Capsule of Ibuprofen) niet verkrijgbaar is op de Nederlandse markt en geen onderdeel vormt van de richtlijnmodule
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Oefentherapie bij heup- of knieartrose
- In de praktijk maken niet alle mensen met artrose van de heup en/of knie die ervoor in aanmerking komen gebruik van oefentherapie, en niet alle oefentherapie
- van blindering niet geheel kan worden uitgesloten.
- Voor evidencetabellen en risk-of-biastabellen zie de systematische reviews van Verhagen (2016) en Vijgen (2017; zie aanverwante producten).
- huisartsen, klinisch geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, anesthesiologen, sportartsen, arbo-artsen en bedrijfsartsen, en bijvoorbeeld ook alle artsen (niet
- Wat is de waarde van oefentherapie bij behandeling van artrose van heup of knie?
- ) de kwaliteit van leven bij patiënten met heupartrose niet of nauwelijks te beïnvloeden, in vergelijking met standaard zorg.
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- uitvoering van een oefen- en beweegprogramma om de klachten te verminderen niet volstaan.
- multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor personen met artrose aan heup of
- Daarom kan niet op grond van vergelijkend onderzoek worden vastgesteld welke kenmerken van het oefenprogramma tot het grootste effect leiden.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) of deze richtlijn (module) nog actueel is.
- In afwijking van de NICE richtlijn Osteoarhritis (NICE 2014) wordt gewrichtsstijfheid niet als een cruciale maar als een belangrijke (niet-cruciale) uitkomstmaat
- Omdat de nieuwe pijnstiller (Soft Gel Capsule of Ibuprofen) niet verkrijgbaar is op de Nederlandse markt en geen onderdeel vormt van de richtlijnmodule
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Diagnostiek heup- of knieartrose
- Het American College of Rheumatology heeft criteria opgesteld op basis waarvan de diagnose heup- en knieartrose gedefinieerd kan worden Altman (1986, 1991
- De werkgroep heeft zich gebaseerd op (inter-) nationale richtlijnen: richtlijn Totale knieprothese NOV 2(014), NHG-Standaard Niet-traumatische knieklachten
- huisartsen, klinisch geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, anesthesiologen, sportartsen, arbo-artsen en bedrijfsartsen, en bijvoorbeeld ook alle artsen (niet
- Hoe dient de diagnose artrose van heup of knie te worden gesteld in de eerste en tweede lijn?
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) of deze richtlijn (module) nog actueel is.
- Leg de patiënt uit dat beeldvormend onderzoek niet zinvol of noodzakelijk is.
- De werkgroep heeft zich gebaseerd op (inter-) nationale richtlijnen: richtlijn Totale knieprothese (NOV 2014), NHG-Standaard Niet-traumatische knieklachten
- Omdat de nieuwe pijnstiller (Soft Gel Capsule of Ibuprofen) niet verkrijgbaar is op de Nederlandse markt en geen onderdeel vormt van de richtlijnmodule
- multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor personen met artrose aan heup of
- Routinematig beeldvormend onderzoek bij de follow-up van knieartrose wordt door de EULAR-richtlijn niet aanbevolen, maar wordt wel geadviseerd bij onverwacht
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Zelfmanagement, educatie en informatie
- Patiënten met knie-of heupartrose ervaren vaak klachten zoals pijn, functiebeperking, en verminderde kwaliteit van leven.
- Anderzijds kan wel worden opgemerkt dat zelfmanagementtraining vrijwel zeker niet tot relevante bijwerkingen of complicaties leidt bij patiënten met heup
- >14 drinks per week; 7) ST segment depression of at least 2 mm at an exercise level of 4 METS or less, hypotension, or complex arrhythmias during a graded
- huisartsen, klinisch geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, anesthesiologen, sportartsen, arbo-artsen en bedrijfsartsen, en bijvoorbeeld ook alle artsen (niet
- Welke adviezen en informatie (patiënteneducatie en -informatie) moeten aan patiënten met artrose aan heup of knie worden verstrekt (onder andere met betrekking
- Laag GRADE Zelfmanagementprogramma’s zouden mogelijk op middellange termijn kunnen resulteren in een kleine (maar waarschijnlijk niet klinisch-relevante
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Adviseer niet routinematig een speciaal programma ter bevordering van zelfmanagement voor pijnvermindering en verbetering van fysiek functioneren bij symptomatische
- multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor personen met artrose aan heup of
- Daarbij gaat het dan niet alleen om de gewichtsreductie op zich, maar ook om het verlaagde gewicht te handhaven.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) of deze richtlijn (module) nog actueel is.
- De werkgroep definieerde voor deelvraag 1 niet a priori de genoemde uitkomstmaten, maar hanteerde, waar mogelijk, de in de Cochrane Review van Kroon (2014
- Omdat de nieuwe pijnstiller (Soft Gel Capsule of Ibuprofen) niet verkrijgbaar is op de Nederlandse markt en geen onderdeel vormt van de richtlijnmodule
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Pijnmedicatie (oraal, dermaal)
- Aanvankelijk hebben deze klachten vooral een periodisch karakter, maar na verloop van tijd kunnen de pijnklachten chronisch en meer belemmerend worden.
- Een van de doseringen voor diclofenac (70 mg) is niet verkrijgbaar in Nederland maar kan gelijkwaardig worden beschouwd aan een dosering van 75 mg die
- than MID i.e. appear not clinically relevant (also see meta-analysis in guideline text: SMD= -0.21 (-0.45; 0.04) i.e. not statistically significant and less
- huisartsen, klinisch geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, anesthesiologen, sportartsen, arbo-artsen en bedrijfsartsen, en bijvoorbeeld ook alle artsen (niet
- Wat is de optimale strategie voor medicamenteuze pijnstilling bij patiënten met artrose van heup of knie?
- definitie (zeer goed of excellent behandelresultaat, of geen of geringe pijn tijdens rust of activiteit).
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- diabetes; hoge dosering van een niet-selectief NSAID; gebruik van comedicatie met een hoger risico op maagcomplicaties.
- multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor personen met artrose aan heup of
- De pijnmedicatie vermindert de pijn, maar neemt de pijn niet weg.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) of deze richtlijn (module) nog actueel is.
- In de voorbereidingsfase kwam de herziene NHG-Standaard Niet-traumatische knieklachten (NHG 2016) beschikbaar.
- Omdat de nieuwe pijnstiller (Soft Gel Capsule of Ibuprofen) niet verkrijgbaar is op de Nederlandse markt en geen onderdeel vormt van de richtlijnmodule
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Behandeling heup- of knieartrose
- Deze module omvat de volgende submodules: Zelfmanagement, educatie en informatie Oefentherapie bij heup- of knieartrose Pijnmedicatie (Oraal, Dermaal)
- huisartsen, klinisch geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, anesthesiologen, sportartsen, arbo-artsen en bedrijfsartsen, en bijvoorbeeld ook alle artsen (niet
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) of deze richtlijn (module) nog actueel is.
- Omdat de nieuwe pijnstiller (Soft Gel Capsule of Ibuprofen) niet verkrijgbaar is op de Nederlandse markt en geen onderdeel vormt van de richtlijnmodule
- multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor personen met artrose aan heup of
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Intra-articulaire injecties
- Vanwege dit recente standpunt zal de waarde van hyaluronzuurinjecties bij behandeling van artrose aan heup of knie pas bij een volgende herziening van
- De risk of bias van de studies was over het algemeen hoog of onduidelijk (geen adequate beschrijving van randomisatie en/of blindering, of het niet volgen
- studies to allow pooling Yes (Quote: ‘’we cannot exclude publication bias in which trials that failed to show a treatment effect for IASI may have been less
- huisartsen, klinisch geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, anesthesiologen, sportartsen, arbo-artsen en bedrijfsartsen, en bijvoorbeeld ook alle artsen (niet
- Wat is de waarde van intra-articulaire injecties bij behandeling van artrose van heup of knie?
- Bronnen (niet van toepassing)
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- heupartrose indien reguliere orale of dermale pijnmedicatie (zie module Pijnmedicatie) niet wenselijk, gecontra-indiceerd of onvoldoende effectief is.
- multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor personen met artrose aan heup of
- Rationale Voorgaande afwegend kan men zeggen dat de IA corticosteroïdinjectie vooral op de korte termijn mogelijk verlichting van de pijn kan bieden voor
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) of deze richtlijn (module) nog actueel is.
- geselecteerd op grond van de volgende selectiecriteria: (quasi-) gerandomiseerd vergelijkend onderzoek; interventie-groep ontving corticosteroïd-injectie (niet
- Omdat de nieuwe pijnstiller (Soft Gel Capsule of Ibuprofen) niet verkrijgbaar is op de Nederlandse markt en geen onderdeel vormt van de richtlijnmodule
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Startpagina - Heup- of knieartrose
- Veel mensen noemen het ook wel "slijtage" van de knie of heup. Artrose kan pijn en stijfheid van je gewricht veroorzaken.
- Beleid bij specifieke subgroepen artrose
- Dit kan leiden tot polyfarmacie.
- Bij deelvraag-1 is de bewijskracht voor alle uitkomstmaten met een niveau verlaagd vanwege risk of bias (deelnemers en zorgvoorzieners waren niet geblindeerd
- Examples of inadequate procedures are generation of allocation sequences by alternation, according to case record number, date of birth or date of admission
- huisartsen, klinisch geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, anesthesiologen, sportartsen, arbo-artsen en bedrijfsartsen, en bijvoorbeeld ook alle artsen (niet
- Wat is de waarde van aangepaste (patient-centered, tailored) oefentherapie bij kwetsbare ouderen met artrose aan heup of knie?
- Bron (de Rooij 2017) Laag GRADE Op maat gesneden (op de individuele comorbiditeiten afgestemde) oefentherapie resulteert mogelijk niet in een verbetering
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Schakel zo nodig een geriater of specialist ouderengeneeskunde in.
- multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor personen met artrose aan heup of
- Het betreft vaak kwetsbare ouderen maar ook bij jongere patiënten kan dementie voorkomen.
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) of deze richtlijn (module) nog actueel is.
- Deze studie is relevant voor zowel deelvraag-1 als deelvraag-2, maar alleen met betrekking tot de vergelijking van tailored (patient-centered) oefentherapie
- Omdat de nieuwe pijnstiller (Soft Gel Capsule of Ibuprofen) niet verkrijgbaar is op de Nederlandse markt en geen onderdeel vormt van de richtlijnmodule
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Kniebraces en voetortheses
- (Baghaei Roodsari 2017), is het vooral van belang of deze interventies met kniebraces of inlegzooltjes ook symptomatisch gunstige effecten kunnen bewerkstelligen
- of slechte pasvorm.
- of adults with symptomatic osteoarthritis of the knee?
- huisartsen, klinisch geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, anesthesiologen, sportartsen, arbo-artsen en bedrijfsartsen, en bijvoorbeeld ook alle artsen (niet
- Laag10 GRADE Een wigvormige inlegzool lijkt niet of nauwelijks te resulteren in adverse events (bijwerkingen of complicaties) bij patiënten met mediale
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Een valgiserende kniebrace dient te worden voorgeschreven door een orthopedisch chirurg, revalidatiearts of sportarts.
- multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van relevante specialismen die betrokken zijn bij de zorg voor personen met artrose aan heup of
- De enige studie die de patellabrace onderzocht was van redelijke kwaliteit (niet van hoge kwaliteit omdat deze niet geblindeerd was), maar had slechts
- Uiterlijk in 2024 bepaalt het bestuur van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) of deze richtlijn (module) nog actueel is.
- kniebrace of voetorthese, of met chirurgische behandeling.
- Omdat de nieuwe pijnstiller (Soft Gel Capsule of Ibuprofen) niet verkrijgbaar is op de Nederlandse markt en geen onderdeel vormt van de richtlijnmodule
- niet cruciaal) en onbelangrijk.
- Geïntegreerd beleid
-
Antipsychotica en niet-SSRI antidepressiva tijdens zwangerschap en lactatie
- Antidepressiva (niet-SSRI's) en langetermijneffecten bij het kind
- Bij het afwegen van de voor- en nadelen van het voorschrijven van niet-SSRI antidepressiva in de zwangerschap en tijdens lactatie, is naast kennis over
- a psychiatric disorder or depressive symptoms (score less than 16 on CES-D) and were unexposed to any drug; chosen randomly from a list of women who had
- a psychiatric disorder or depressive symptoms (score less than 16 on CES-D) and were unexposed to any drug; chosen randomly from a list of women who had
- Welke niet-SSRI antidepressiva hebben de voorkeur voor gebruik in de zwangerschap met betrekking tot het risico op late gevolgen op motoriek, cognitie,
- pregnancy on growth, vision and hearing of the children, compared to no use of non-SSRI antidepressants.
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- op het kind, geen voorkeur aangegeven kan worden voor een specifiek niet-SSRI antidepressivum.
- ’ antidepressiva en/of antipsychotica gebruiken.
- laten een klein maar niet statistisch significant verhoogd risico zien op de ontwikkeling van ADHD bij het kind.
- Het bleek niet mogelijk een patiëntvertegenwoordiger voor de werkgroep te vinden.
- , gedeelde regievoerende verenigingen, of (multidisciplinaire) werkgroep die in stand blijft 5Lopend onderzoek, wijzigingen in vergoeding/organisatie,
- The assessment of the risk of bias is summarized in the risk of bias tables.
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Antidepressiva (niet-SSRI's) en neonatale effecten en symptomen
- De vraag is of dit veilig kan en of dit geen toename van psychische klachten geeft.
- The exact time of administration of antidepressants was not specified in about 40% of cases.
- Data from births of more than one child from 1996 to 2006 were included Exclusion criteria: twin births, infants with a gestational age of less than 22
- Welke niet-SSRI antidepressiva hebben de voorkeur voor gebruik in de zwangerschap met betrekking tot het risico op neonatale effecten en symptomen?
- days postpartum in children of women with depression using TCA’s in the first trimester of pregnancy, compared to children of women with depression not
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- of bijvoorbeeld clomipramine gebruik, dan wel prematuriteit, kan geïndividualiseerd beleid ten aanzien van de duur van de observatie dan wel monitorbewaking
- ’ antidepressiva en/of antipsychotica gebruiken.
- Er kan niet altijd voor een van de voorkeursmedicijnen gekozen worden, bijvoorbeeld als patiënte in het verleden, ondanks adequate behandeling, geen effect
- Het bleek niet mogelijk een patiëntvertegenwoordiger voor de werkgroep te vinden.
- Frequentie van beoordeling op actualiteit3 Wie houdt er toezicht op actualiteit4 Relevante factoren voor wijzigingen in aanbeveling5 Antidepressiva (niet-SSRI's
- The assessment of the risk of bias is summarized in the risk of bias table.
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Antidepressiva (niet-SSRI’s) tijdens lactatieperiode
- Er zullen adviezen gegeven worden over het wel of niet toestaan, en zo nodig onder welke voorwaarden, van het geven van borstvoeding.
- The assessment of the risk of bias is summarized in the risk of bias table.
- Flawed measurement, or differences in measurement of outcome in treatment and control group; bias may also result from a lack of blinding of those assessing
- Welke niet-SSRI antidepressiva hebben de voorkeur voor gebruik tijdens de lactatieperiode met betrekking tot de bijwerkingen bij het kind?
- Very low GRADE The evidence is very uncertain about the effect of maternal use of TCAs during lactation on the risk of adverse outcomes in children within
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Bespreek met de patiënte dat de huidige kennis over de effecten van niet-SSRI antidepressiva-gebruik tijdens de lactatieperiode beperkt is.
- ’ antidepressiva en/of antipsychotica gebruiken.
- Echter, bij reeds bestaand gebruik van een niet-SSRI is het niet raadzaam deze medicatie te stoppen of te veranderen.
- Het bleek niet mogelijk een patiëntvertegenwoordiger voor de werkgroep te vinden.
- vereniging, gedeelde regievoerende verenigingen, of (multidisciplinaire) werkgroep die in stand blijft 5Lopend onderzoek, wijzigingen in vergoeding/organisatie
- A systematic review of the literature was performed to answer the following question: What are the possible side effects due to the passage of antidepressants
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Antidepressiva (niet-SSRI’s) en aangeboren afwijkingen
- Daartegenover staat dat het niet behandelen van een depressie of angststoornis tijdens de zwangerschap een ongunstige invloed kan hebben op het beloop
- The assessment of the risk of bias is summarized in the risk of bias tables.
- Asked if they took any of a list of medications mothers having depression but did not report use of antidepressant during pregnancy were excluded n=90
- Welke niet-SSRI antidepressiva hebben de voorkeur voor gebruik in de zwangerschap met betrekking tot het risico op aangeboren afwijkingen?
- of) pregnancy as compared to children of women with unmedicated depression.
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Bespreek met de zwangere dat bij gebruik van een niet-SSRI antidepressivum, met uitzondering van MAO-remmers, er geen reden is om te switchen naar een
- ’ antidepressiva en/of antipsychotica gebruiken.
- Er kan niet altijd voor een van de voorkeursmedicijnen gekozen worden, bijvoorbeeld als patiënte in het verleden, ondanks adequate behandeling, geen effect
- Het bleek niet mogelijk een patiëntvertegenwoordiger voor de werkgroep te vinden.
- jaar 4 Regievoerende vereniging, gedeelde regievoerende verenigingen, of (multidisciplinaire) werkgroep die in stand blijft 5Lopend onderzoek, wijzigingen
- A systematic review of the literature was performed to answer the following question: What is the effect of non-SSRI antidepressant use during pregnancy
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Antipsychotica en niet-SSRI antidepressiva en veranderingen in farmacokinetiek tijdens zwangerschap
- Vanwege deze veranderde fysiologie kan dosisaanpassing, bijvoorbeeld bij tricyclische antidepressiva (TCA’s), noodzakelijk zijn.
- Table of excluded studies Author and year Reason for exclusion Ververs 2009 does not fit the PICO: intervention was a SSRI (paroxetine); the determinant
- Het bleek niet mogelijk een patiëntvertegenwoordiger voor de werkgroep te vinden.
- Welke fysiologische veranderingen in de zwangerschap hebben invloed op de farmacokinetiek van antipsychotica en overige (niet-SSRI) antidepressiva?
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- toezicht op actualiteit4 Relevante factoren voor wijzigingen in aanbeveling5 Fysiologische veranderingen tijdens zwangerschap en farmacokinetiek van niet-SSRI
- waarbij een therapeutisch venster op basis van bloedspiegel bepalingen niet bekend is.
- of antipsychotics and non-SSRI antidepressants in women with psychiatric disorders, compared to women taking these medications outside of pregnancy?
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- ’ antidepressiva en/of antipsychotica gebruiken.
- maar ook doelmatig en effectief antipsychoticum of antidepressivum.
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Antidepressiva (niet SSRI’s) en recidief na staken
- De vraag is of dit veilig kan en of dit geen toename van psychische klachten geeft.
- Table of excluded studies Author and year Reason for exclusion Anonymous, 2016 does not fit PICO Banu, 2011 SSRI included, does not fit PICO Benard-Laribiere
- Is het mogelijk en veilig de niet-SSRI antidepressiva tijdens de zwangerschap tijdelijk te staken met betrekking tot psychiatrische conditie van de vrouw
- , because of the absence of relevant comparative studies.
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Weeg de kans op terugval van de psychiatrische stoornis sterk mee in de beslissing om niet-SSRI antidepressiva tijdens de zwangerschap of kraamperiode
- ’ antidepressiva en/of antipsychotica gebruiken.
- Dit kan bij de behandelaar of de POP-poli/ team tot een jaar post partum.
- Het bleek niet mogelijk een patiëntvertegenwoordiger voor de werkgroep te vinden.
- actualiteit richtlijn2 Frequentie van beoordeling op actualiteit3 Wie houdt er toezicht op actualiteit4 Relevante factoren voor wijzigingen in aanbeveling5 Niet-SSRI
- Level of evidence of the literature Due to the absence of relevant studies, the level of evidence for the outcome measures ‘relapse of psychiatric conditions
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Antidepressiva (niet SSRI’s) en zwangerschaps- en baringscomplicaties
- De vraag is of dit veilig kan en of dit geen toename van psychische klachten geeft.
- The quality of evidence for NDRI’s regarding the critical outcome measure ‘risk of pre-eclampsia’ was downgraded because of study limitations (risk of
- N cases=5124 N control=51240 Mean age ± SD: Cases 28.7 ±(6.6) Controls 27.4 ±(5.7) Less depression / anxiety / bipolar disorder in control group Potential
- Welke niet-SSRI antidepressiva hebben de voorkeur voor gebruik in de zwangerschap met betrekking tot het risico op zwangerschaps- en baringscomplicaties
- non-SSRI antidepressants during pregnancy, compared with no use of antidepressants or use of SSRI’s, in women with psychiatric disorders, because of the
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Er is geen voorkeursmiddel voor de overige niet-SSRI antidepressiva voorhanden op basis van de literatuur.
- ’ antidepressiva en/of antipsychotica gebruiken.
- Er kan niet altijd voor een van de voorkeursmedicijnen gekozen worden, bijvoorbeeld als patiënte in het verleden, ondanks adequate behandeling, geen effect
- Het bleek niet mogelijk een patiëntvertegenwoordiger voor de werkgroep te vinden.
- jaar 4 Regievoerende vereniging, gedeelde regievoerende verenigingen, of (multidisciplinaire) werkgroep die in stand blijft 5Lopend onderzoek, wijzigingen
- The assessment of the risk of bias is summarized in the risk of bias tables.
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Postpartum
- uitsluitend gebaseerd op overwegingen die zijn opgesteld door de werkgroepleden op basis van kennis uit de praktijk en waar mogelijk onderbouwd door niet-systematisch
- Het bleek niet mogelijk een patiëntvertegenwoordiger voor de werkgroep te vinden.
- Hoe dient de organisatie van postpartum zorg voor vrouwen die antipsychotica en/ of niet-SSRI-antidepressiva gebruiken eruit te zien?
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Observeer de neonaat voor minimaal 24 uur en registreer eventuele neonatale symptomen bij gebruik van antipsychotica en/ of niet-SSRI antidepressiva.
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- ’ antidepressiva en/of antipsychotica gebruiken.
- Binnen de groep van antipsychotica en/ of niet-SSRI-antidepressiva gebruikers varieert dit risico sterk, onder andere afhankelijk van de psychopathologie
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Antipsychotica en langetermijneffecten bij het kind
- of 5 to 18 years old, compared to no use of antipsychotics.
- ) Slone, 1977 het risico op bias kan niet worden geschat, geen full text Platt, 1989 het risico op bias kan niet worden geschat, geen full text
- Het bleek niet mogelijk een patiëntvertegenwoordiger voor de werkgroep te vinden.
- of women with psychiatric disorders, compared to children of antipsychotic unexposed healthy women.
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- vijf jaar [5] regievoerende vereniging, gedeelde regievoerende verenigingen, of (multidisciplinaire) werkgroep die in stand blijft [6] Lopend onderzoek
- Bespreek met patiënte dat er nog niet veel bekend is over de lange termijneffecten van in de zwangerschap gebruikte antipsychotica op het kind, maar dat
- The assessment of the risk of bias is summarized in the risk of bias tables.
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- ’ antidepressiva en/of antipsychotica gebruiken.
- in de praktijk in veel gevallen niet de financiële of logistieke middelen voor.
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Tijdens de zwangerschap
- uitsluitend gebaseerd op overwegingen die zijn opgesteld door de werkgroepleden op basis van kennis uit de praktijk en waar mogelijk onderbouwd door niet-systematisch
- Het bleek niet mogelijk een patiëntvertegenwoordiger voor de werkgroep te vinden.
- Hoe dient de organisatie van zorg voor vrouwen die antipsychotica en/ of niet-SSRI-antidepressiva gebruiken tijdens de zwangerschap eruit te zien?
- Daarbij is uitdrukkelijk gelet op factoren die de invoering van de richtlijn in de praktijk kunnen bevorderen of belemmeren.
- Wel kan op het Verloskundig Samenwerkingsverband (VSV) niveau besloten worden om een deel van de antenatale controles in de eerste lijn plaats te laten
- Gedurende de ontwikkeling of herziening van een module worden wijzigingen in belangen aan de voorzitter doorgegeven.
- ’ antidepressiva en/of antipsychotica gebruiken.
- Geïntegreerd geboortezorgplan Binnen de geboortezorg voor vrouwen die antipsychotica en/ of niet-SSRI-antidepressiva gebruikten is heldere communicatie
- Een aanzienlijk deel van de patiënten zouden de aanbevolen interventie of aanpak kiezen, maar veel patiënten ook niet.
- Antidepressiva (niet-SSRI's) en langetermijneffecten bij het kind