EBV tonsillitis en tonsillectomie
Uitgangsvraag
Wanneer is een tonsillectomie à chaud geïndiceerd bij een EBV tonsillitis met een bovenste luchtwegobstructie?
Aanbeveling
Overweeg een tonsillectomie à chaud bij een EBV tonsillitis met een bovenste luchtwegobstructie alleen als er sprake is van een progressief beloop, zoals toename van dyspnoe en wanneer conservatieve (medicamenteuze) therapie faalt.
Overwegingen
Uit de beschikbare onderzoeken kan het volgende geconcludeerd worden:
- Geen per- en postoperatieve complicaties werden beschreven (in totaal 17 tonsillectomieën), behoudens een laryngospasme bij één patiënt.
- Verrassend aantal peritonsillair abces peroperatief bij alle studies.
Er zijn een aantal beperkingen aan de beschikbare literatuur:
- Het betreft slechts (matig beschreven) retrospectief onderzoek.
- Patiëntengroepen worden in sommige studies weliswaar in groepen verdeeld (wel/geen luchtwegobstructie), doch worden de in-/exclusiecriteria van de groepen niet beschreven.
- De patiënteninclusie is beperkt. Dit is begrijpelijk, aangezien EBV tonsillitis vrij weinig voorkomt.
- Summiere beschrijving van de per- en postoperatieve complicaties. Er wordt met name volstaan met beschrijving van "geen complicaties". De hoeveelheid bloedverlies wordt niet beschreven. Ook wordt er geen vermelding gedaan over de anesthesiologische problemen.
Onderbouwing
Achtergrond
In de huidige praktijk ziet de KNO-arts niet frequent patiënten die met een Epstein-Barr Virus (EBV) tonsillitis worden ingestuurd. Vaak betreft het patiënten die vanuit de 1e lijn worden ingestuurd voor het uitsluiten van een peri-tonsillair abces. Dubbelzijdig komt een abces bij een EBV tonsillitis zelden voor, zodat de meeste patiënten niet een tonsillectomie à chaud ondergaan. Wel kunnen toename van slikklachten, dyspnoe en algeheel gevoel van ziek zijn, een reden zijn om een tonsillectomie à chaud te overwegen. Dit lemma beschrijft de mogelijke peroperatieve complicaties bij een tonsillectomie à chaud voor een EBV tonsillitis.
Samenvatting literatuur
Er zijn in totaal 3 relevante studies meegenomen. De uitkomsten worden hieronder in tabelvorm weergegeven.
Tabel 1: overzicht uitkomsten
|
Stevenson et al., 1992 |
Winther, letter to the editor, 1993 |
Chan et al., 2001 |
|
Acute tonsillectomy in the management of infectious mononucleosis |
Acute tonsillectomy in the management of infectious mononucleosis |
The management of severe infectious mononucleosis tonsillitis and airway obstruction |
|
Dunedin, Nieuw Zeeland |
Holstebro, Denmark |
Dunedin, Nieuw Zeeland |
|
N= 25 (1985- 1990) |
N=11 (1986-1987) |
N= 36 (1995-1999) |
|
Bewezen EBV infectie |
? |
Bewezen EBV infectie |
|
Groep A: conservatief/ standaard (rehydratie en benzylpenicilline, pcm) 10/25 = 40%, 8 < 48 uur ontslagen Groep B: Additionele therapie, i.v.m. luchtwegobstructie of onvoldoende reactie na 24 uur (15/25 = 60%): aanvullend: Iv dexamethason 8 mg 4xdd |
- |
Groep A (UAO): 9/36, ATE: 5 Groep B (non-UAO): 25/36, ATE: 2
|
|
ATE n=6/25 (24%) |
ATE: n=4/11 (36%) |
ATE totaal: n=7/36 (20%) |
|
Indicatie beschreven: "ernstige luchtwegobstructie", OF klachten ondanks therapie> 3 dagen |
Indicatie niet beschreven |
Indicatie niet duidelijk omschreven
|
|
Peroperatief: geen complicaties
|
Peroperatief; complicaties niet beschreven
|
Peroperatief: geen complicaties |
|
3/6: blijkt peritonsillair abces te hebben
|
Groot aantal (hoeveelheid niet beschreven) peritonsillair abces |
1 peritonsillair abces |
|
Postoperatief: 5/6 ongecompliceerd 1/6 laryngospasme |
Postoperatief: "rapidly" |
Postoperatief: "geen bijzonderheden" |
|
Follow-up: Ontslag < 2 dagen 3/19 alsnog (A)TE |
Follow-up: ? |
Follow-up: Ontslag: ? 4 dagen 7/29 alsnog (A)TE |
Zoeken en selecteren
In Pubmed is met relevante zoektermen gezocht naar per- en postoperatieve complicaties bij een tonsillectomie à chaud bij een Epstein-Barr Virus (EBV) tonsillitis met een bovenste luchtwegobstructie t/m juni 2012. De zoektermen zijn weergegeven onder ‘zoekverantwoording’. De literatuurzoekactie leverde 44 treffers op.
Op basis van titel werden in eerste instantie 18 studies voorgeselecteerd. Na raadpleging van de abstracts werden vervolgens 3 studies definitief geselecteerd (Chan et al., 2001; Stevenson et al., 1992; Winther, 1993). De overige artikelen werden geexcludeerd vanwege 1) geen beantwoording van de vraag (n=6), 2) artikel in het Duits of Deens (n=8) of 3) nog niet gepubliceerd (n=1).
Referenties
- Chan SC, Dawes PJ. The management of severe infectious mononucleosis tonsillitis and upper airway obstruction. J Laryngol Otol. 2001; 115(12):973-7.
- Stevenson DS, Webster G, Stewart IA. Acute tonsillectomy in the management of infectious mononucleosis. J Laryngol Otol. 1992; 106(11):989-91.
- Winther LK. Acute tonsillectomy in the management of infectious mononucleosis. The Journal of Laryngology & Otology. 1993; 107(7):666-667.
Verantwoording
Autorisatiedatum en geldigheid
Laatst beoordeeld : 01-03-2020
Laatst geautoriseerd : 01-03-2020
Geplande herbeoordeling :
Geen herbeoordelingsdatum opgenomen.
Algemene gegevens
Deze module is overgenomen van het WiKiNO systeem van de KNO-vereniging. Dit is een online, interactieve databank van evidence-based kennis in de KNO-heelkunde.
Alle KNO-artsen en AIOS kunnen KNO-vraagstukken in dit flexibele systeem zoeken, plaatsen en becommentariëren. De huidige content van WiKiNO bestaat uit modules ontwikkeld door de achterban en modules van geautoriseerde KNO-richtlijnen.
Door de komst van de Richtlijnendatabase en de mogelijkheid van interactief richtlijnonderhoud, is een apart WiKiNO systeem niet meer nodig en worden de relevante modules, na een commentaar- en autorisatiefase, overgezet in de Richtlijnendatabase.
Samenstelling werkgroep
De auteur van de module is dr. R.J. Scheenstra, KNO-arts, Luzerner Kantonsspital, Zwitserland.
Methode ontwikkeling
Evidence based
Zoekverantwoording
Zoekacties zijn opvraagbaar. Neem hiervoor contact op met de Richtlijnendatabase.