Startpagina – Richtlijn Urine-incontinentie in de 2e en 3e lijnszorg

Opties

Beoordeeld: 11-04-2024

Waar gaat deze richtlijn over?

Deze richtlijn richt zich op wat volgens de huidige maatstaven de beste zorg voor patiënten met urine-incontinentie is in de tweede- en derdelijnszorg. In de richtlijn komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• Diagnostiek
• Conservatieve behandeling
• Medicamenteuze behandeling
• Chirurgische behandeling
• Gemengde urine-incontinentie
• Urine-incontinentie bij kwetsbare ouderen

Voor wie is deze richtlijn bedoeld?

Deze richtlijn is bestemd voor alle zorgverleners in de tweede- en derdelijnszorg die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met urine-incontinentie.

Inleiding voor patiënten

Een patiënt met urine-incontinentie verliest urine op momenten dat zij (waar “zij” staat, kan ook “hij” gelezen worden en andersom) dat niet wil. Er zijn twee soorten urine-incontinentie: aandrang-incontinentie (ook wel urge-incontinentie) en inspannings-incontinentie (ook wel stress-incontinentie). Bij aandrang-incontinentie knijpt de blaas samen op momenten dat het niet goed uitkomt. De patiënt heeft al urineverlies als zij aandrang heeft, bijvoorbeeld op weg naar het toilet. Dit kan voorkomen bij ziektes van het zenuwstelsel of aandoeningen die de blaas prikkelen, zoals blaasstenen, tumoren of infecties. Aandrang-incontinentie kan ook voorkomen bij een vernauwing van de plasbuis. Vaak is er geen duidelijke oorzaak voor aandrang-incontinentie.

Bij inspannings-incontinentie verliest een patiënt urine bij drukverhogende momenten, zoals hoesten, niezen en persen. Vrouwen die kinderen hebben gekregen, hebben een grotere kans op inspannings-incontinentie. Mannen krijgen soms inspannings-incontinentie na een operatie aan de prostaat.

Sommige mensen krijgen beide vormen van urineverlies. Dit heet gemengde incontinentie. Ongewild urineverlies komt vaak voor. Ongeveer 25 tot 50 procent van de oudere vrouwen krijgt last van urineverlies en ongeveer 10 procent van de mannen. De kans op ongewild urineverlies neemt toe met de leeftijd.

Bij aanverwante informatie op deze website staat een link naar een patiëntensamenvatting van de richtlijn.

Meer informatie over urine-incontinentie is te vinden op Thuisarts:

Plas niet goed kunnen ophouden bij vrouwen

Meer informatie over urine-incontinentie is ook te vinden op de website van de urologen/gynaecologen:

http://www.allesoverurologie.nl

www.bekkenbodemwijzer.nl

Meer informatie over urine-incontinentie is ook te vinden op de website van de patiëntenverenigingen:

• https://www.kanker.nl/bibliotheek/prostaatkanker/gevolgen/103-plasklachten-bij-prostaatkanker
• http://www.bekkenbodem4all.nl

Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?

Deze modules zijn in 2023 ontwikkeld op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU). De richtlijn is opgesteld door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordigers vanuit de urologen, gynaecologen, klinisch geriaters en de patiëntenorganisatie Bekkenbodem4All. Het Nederlands Huisartsen Genootschap, de Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland, de Nederlandse Vereniging voor Bekkenfysiotherapie (in afstemming met de Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF)) en de Nederlandse Internisten Vereniging hebben met de richtlijn meegelezen.

Toepassen

• Indicatoren
• Samenvattingskaart
• Stroomschema algoritme chirurgische behandeling
• Stroomschema algoritme diagnostiek en conservatieve behandeling

Status van de richtlijn

Deze richtlijn wordt modulair herzien. In de laatste herziening (2023) zijn de volgende modules herzien/ontwikkeld:

• SUI en prolaps chirurgie
• Injectie bulkmateriaal vrouwen
• Male sling post-prostatectomie
• Botox bij volwassenen
• Beta 3 receptor agonist
• Medicamenteuze behandeling bij ouderen
• Organisatie van zorg:
• Samen beslissen
• Juiste zorg op de juiste plek
• PROMS bij zorgevaluatie