Startpagina – Tweedelijns Astmazorg

Opties

Beoordeeld: 12-09-2025

Waar gaat deze richtlijn over?

In Nederland zijn er circa 600.000 patiënten met astma. Onderdelen van de astmazorg zijn goed beschreven in de NHG-standaarden en in specialistische richtlijnen voor ernstig astma, astma & zwangerschap en astma-aanval. Echter, voor de tweedelijns astmazorg is geen richtlijn. Kenmerkend voor astma patiënten is dat ze een hoog klachtenniveau accepteren. Hier wordt door longartsen wisselend mee omgegaan, waardoor er een grote praktijkvariatie is. Potentieel leidt dit tot onder- en overbehandeling: enerzijds veel patiënten met onbehandelde klachten en onnodige exacerbaties en anderzijds overbehandeling met orale steroïden. Daarom ontwikkelen we in dit project een richtlijn voor de tweedelijns astmazorg, waarin staat beschreven hoe de diagnostiek, behandeling en vervolg van deze grote patiëntengroep dient te verlopen. De voornaamste doelen zijn om het klachtenniveau van patiënten te verbeteren en de hoeveelheid voorgeschreven orale steroïden te verminderen.

Afbakening van de richtlijn

Deze richtlijn richt zich op de diagnostiek, behandeling en follow-up van volwassen patiënten met niet-acute en niet-ernstig astma in de tweedelijn. In de richtlijn worden ook adviezen opgesteld voor kinderen en volwassenen, rondom het toepassen van e-health.

Onderdelen van de astmazorg in Nederland zijn goed beschreven in de NHG-standaarden astma bij volwassenen en in de richtlijnen ernstig astma, astma & zwangerschap en astma-aanval. Hiermee is de astmazorg in de eerstelijn en derdelijn gedekt. Deze richtlijn beschrijft daarom de zorg voor de niet-acute tweedelijns astmazorg.

Voor wie is deze richtlijn bedoeld?

Deze richtlijn is van toepassing op volwassenen met niet-acute en niet-ernstig astma in de tweedelijn. Eén module richt zich op zowel volwassenen als kinderen (e-health).

Astmazorg voor patiënten met ongecontroleerd, moeilijk behandelbaar en ernstig astma staat beschreven in de richtlijn ernstig astma.

Voor patiënten

Astma is een chronische ontstekingsziekte van de onderste luchtwegen. Bij astma zijn de luchtwegen overgevoelig voor bepaalde prikkels, wat ertoe leidt dat de luchtwegen zich van tijd tot tijd vernauwen. Patiënten met astma hebben onder andere last van benauwdheid, hoesten en een piepende ademhaling.

Meer informatie over astma bij volwassenen is te vinden op Thuisarts:

https://www.thuisarts.nl/astma-bij-volwassenen

Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?

Het initiatief voor deze richtlijn is afkomstig van de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en TBC (NVALT). De richtlijn is opgesteld door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordigers vanuit de longartsen, huisartsen, allergologen, KNO-artsen, verpleegkundig specialisten en patiëntvertegenwoordigers.  

Toepassen

• Implementatieplan

Status van de richtlijn

De richtlijn maakt deel uit van een cluster en zal op deze wijze jaarlijks beoordeeld worden op geldigheid van aanbevelingen (Cluster Astma & COPD).