Waar gaat deze richtlijn over?

Deze richtlijn beschrijft de reiniging en desinfectie van ruimten (oppervlakken), meubilair en voorwerpen in zorginstellingen die niet zijn aangemerkt als medisch hulpmiddel conform de verordening medische hulpmiddelen (Verordening medische hulpmiddelen EU 2017/745). 

Voor het reinigen van gordijnen wordt verwezen naar de richtlijn ‘Linnengoed’ (in ontwikkeling).

De richtlijn is gebaseerd op de algemene uitgangspunten van reiniging en desinfectie. In de richtlijn komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• Randvoorwaarden voor het reinigen van patiëntgebonden ruimten en oppervlakten in zorginstellingen
  • Effectiviteit van microvezeldoekjes versus kant-en-klare reinigingsdoekjes
  • Reinigingsfrequenties
• Randvoorwaarden voor het desinfecteren van patiëntgebonden ruimten en oppervlakken in zorginstellingen
• Nieuwe desinfectiemethoden
• Kwaliteitscontrole van het reiniging- en desinfectieproces 
• Reiniging en desinfectie bij Clostridioides difficile

Voor wie is deze richtlijn bedoeld?

De beoogde gebruikers van de richtlijn betreffen medewerkers die betrokken zijn bij de uitvoering of het opstellen van beleid op het gebied van infectiepreventie in de medisch specialistische zorg (zie www.sri-richtlijnen.nl). 

Voor patiënten

Reinigen, ook wel schoonmaken, is het verwijderen van zichtbaar vuil en onzichtbaar organisch en anorganisch materiaal om te voorkomen dat micro-organismen zich kunnen handhaven, vermeerderen en verspreiden. Er komt veel kijken bij een goede schoonmaak. Als er verkeerd wordt schoongemaakt kunnen er micro-organismen achterblijven of zelfs verspreid worden. 

Desinfectie betreft het onschadelijk maken van micro-organismen waarbij het aantal micro-organismen wordt teruggebracht tot een aanvaardbaar niveau. In deze richtlijn worden de reiniging- en desinfectieprocessen van ruimten, meubilair en voorwerpen in zorginstellingen beschreven.

Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?

De richtlijn betreft de (gedeeltelijke) herziening van de WIP-richtlijnen ‘Reiniging & Desinfectie: Ruimte [Ziekenhuizen]’ , ‘Reiniging, Desinfectie & Sterilisatie: Beleid [Ziekenhuizen]’, WIP-richtlijn ‘Reiniging, Desinfectie & Sterilisatie [Verpleeghuizen, woon- en thuiszorg ]/[Revalidatiecentra] en ‘Reiniging & Desinfectie: Validatie [Ziekenhuizen]’. Deze richtlijnen zijn samengevoegd tot één overkoepelende richtlijn ‘Reiniging en desinfectie van ruimten’ die voor de verschillende zorgdomeinen toepasbaar is. Met het uitbrengen van deze richtlijn komen bovengenoemde richtlijnen te vervallen.

De richtlijn is in eerste instantie generiek opgesteld door een multidisciplinaire werkgroep met vertegenwoordigers uit de relevante domeinen, afkomstig van NVMM, NVZA, NVvH, RIVM, VHIG en NVvA. Tijdens de commentaarfase is de richtlijn voorgelegd aan onder andere de Patiëntenfederatie Nederland (PFNL), de koepelorganisaties van ziekenhuizen en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Op 1 juli 2025 is de richtlijn vervolgens gespecificeerd voor de medisch specialistische zorg. Hierbij zijn uitsluitend tekstuele aanpassingen gedaan (dus geen inhoudelijke wijzigingen), zodat alleen de aanbevelingen en adviezen relevant voor ziekenhuizen zijn opgenomen. Elk domein maakt deze vertaalslag afzonderlijk. Dit zorgt voor een betere aansluiting bij de praktijk en maakt toekomstige herzieningen eenvoudiger.

Het SRI is als houder van deze richtlijn de eerstverantwoordelijke voor de actualiteit van deze richtlijn. De andere aan deze richtlijn deelnemende wetenschappelijk verenigingen of gebruikers van de richtlijn delen de verantwoordelijkheid en informeren de eerstverantwoordelijke over relevante ontwikkelingen binnen hun vakgebied. 

De Federatie Medisch Specialisten heeft namens het SRI de leidende rol gehad bij de richtlijnontwikkeling. De richtlijnontwikkeling is ondersteund door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en werd gefinancierd door het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport). De financier heeft geen enkele invloed gehad op de inhoud van de richtlijn.