Wat is nieuw?

• Aandacht voor vroegdetectie van persoonlijkheidsstoornissen bij jeugdigen
• Aanbevelingen voor diagnostiek en behandeling van ouderen.
• Aanbevelingen voor een stappenplan voor diagnostiek.
• De aanbeveling om gezamenlijke besluitvorming t.a,v. de te kiezen behandeling te faciliteren.
• De aanbeveling om psychotherapeutische behandelingen breed in te zetten en geen patiënten hiervan a priori uit te sluiten. Diverse goed gestructureerde behandelvormen zijn hiervoor geschikt, zowel specialitische als generalistische.
• De aanbeveling om vanaf de start van de behandeling aandacht te schenken aan herstel en maatschappelijk functioneren.
• De aanbeveling om naasten bij de behandeling te betrekken.
• De aanbeveling om bij comorbiditeit de behandeling uit te voeren vanuit een geïntegreerd behandelplan.

Waar gaat deze richtlijn over?

Deze richtlijn richt zich op diagnostiek en behandeling van persoonlijkheidsstoornissen zoals gedefinieerd in de DSM-5 (American Psychiatric Association, 2014). Daarnaast worden in deze richtlijn specifiek in het deel over vroeginterventie aanbevelingen gedaan voor jonge mensen met voorstadia van een persoonlijkheidsstoornis, die deels (nog) niet aan alle criteria van een persoonlijkheidsstoornis voldoen, maar wel zodanige klachten en problemen vertonen dat het sterke vermoeden bestaat dat zich een persoonlijkheidsstoornis aan het ontwikkelen is.

In de richtlijn komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• Preventie en Vroegsignalering
• Screening en Diagnostiek
• Indicatiestelling
• Psychotherapie
• Farmacotherapie
• Vaktherapie
• Herstel en Rehabilitatie
• Systeeminterventies en Naasten
• Comorbiditeit
• Organisatie van Zorg

Voor wie is deze richtlijn bedoeld?

Deze richtlijn is bestemd voor alle professionals in de GGz, die betrokken zijn bij de diagnostiek en behandeling van persoonlijkheidsstoornissen. Ook patiënten kunnen de richtlijn gebruiken bij het overleg met hun hulpverleners.

Voor patiënten

Het is de uitdrukkelijke wens van patiënten dat een aantal modules die nu nog deel uitmaken van deze richtlijn te zijner tijd ook in de aan te passen zorgstandaard persoonlijkheidsstoornissen 1. Introductie - Persoonlijkheidsstoornissen (zorgstandaard 2017) | GGZ Standaarden worden opgenomen dan wel zo mogelijk daarnaar worden verplaatst. Het gaat om de hoofdstukken screening, diagnostiek en classificatie, indicatiestelling en organisatie plus de paragrafen verpleegkundige diagnostiek, verpleegkundige attitude, zelfbeschadiging, ouderrol en ouderen uit het hoofdstuk sociaalpsychiatrische interventies en de paragraaf herstel en rehabilitatie uit het hoofdstuk herstel en rehabilitatie.

Meer informatie over de diagnostiek en behandeling van persoonlijkheidsstoornissen is te vinden op:

• Algemene informatie: Persoonlijkheidsstoornis | Thuisarts.nl
• Informatie over behandeling van een persoonlijkheidsstoornis: Ik heb een persoonlijkheidsstoornis | Thuisarts.nl. N.B. Deze info wordt nog aangepast.

 Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?

Het initiatief voor deze richtlijn is afkomstig van Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). De richtlijn is opgesteld door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordigers vanuit psychiaters, psychologen, vaktherapeuten, schematherapeuten, psychotherapeuten en verpleegkundigen. Patiënten en hun naasten waren eveneens vertegenwoordigd in de commissie.