Startpagina - Richtlijn Otitis Externa

Opties

Deze richtlijn valt onder het cluster otologie.

Waar gaat deze richtlijn over?

Deze richtlijn richt zich op wat volgens de huidige maatstaven de beste zorg is voor volwassen patiënten met otitis externa. In de richtlijn komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• De diagnose acute otitis externa en het onderscheid met andere typen (oor)ontstekingen
• Factoren die van invloed zijn op het ziektebeloop en consequenties hiervan voor de behandeling
• De optimale pijnbehandeling van acute otitis externa
• De medicamenteuze behandeling en adviezen aan patiënten met acute otitis externa
• De keuze van het type oordruppels, de toedieningswijze en behandelduur bij acute otitis externa, evenals het beleid in geval van therapieresistente otitis externa
• De plaats van chirurgische behandeling van chronische otitis externa

Otitis externa (OE) is een diffuse ontsteking van de huid van de gehoorgang met pijn, jeuk, afscheiding, schilfering, roodheid of zwelling, eventueel in combinatie met gehoorverlies. Er kan onderscheid gemaakt worden in een primaire vorm en een secundaire vorm. Primair heeft zijn oorzaak in een bacteriële ontsteking van de gehoorganghuid zonder andere bijkomende pathologie. Secundair houdt in dat de gehoorgang ontsteekt bij aanwezigheid van andere pathologie (bijv. chronische suppuratieve otitis media (CSOM), trommelvliesperforatie, cholesteatoom, occlusie door hoortoestel, obstruerende osteomata en/of exostosen, keratosis obturans en/of huidziekten (zoals eczeem en psoriasis)). Wanneer OE minder dan 12 weken aanhoudt of minder dan 3 keer recidiveert in 12 weken, wordt gesproken van acute otitis externa (AOE).

Voor wie is deze richtlijn bedoeld?

Deze richtlijn is bestemd voor alle zorgverleners in de tweede (of derde) lijn die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met otitis externa. De richtlijn is primair bedoeld voor tweede en derde lijn, voor de eerste lijn, wordt verwezen naar de NHG standaard otitis externa.

Voor patiënten

Primaire otitis externa is een ontsteking van de huid van de gehoorgang, ook wel bekend als ‘zwemmersoor’. De oorzaak is meestal een bacteriële infectie, maar een schimmelinfectie is ook mogelijk. De ontsteking gaat gepaard met roodheid of zwelling van de gehoorgang. De klachten die daarbij optreden zijn pijn, jeuk en/of een loopoor. Soms treedt ook gehoorverlies op door afsluiting van de gehoorgang vanwege opgehoopte viezigheid of zwelling. Een acute otitis externa duurt minder dan drie weken. Bij een duur van meer dan 12 weken, ondanks adequate behandeling, spreekt men van chronische otitis externa. In de huisartsenpraktijk wordt de diagnose jaarlijks bij ongeveer 14 per 1000 patiënten gesteld. De huisarts kan otitis externa meestal zelf behandelen, slechts een klein aantal patiënten met otitis externa wordt verwezen naar de KNO-arts.

Meer informatie over otitis externa is te vinden op de website van de KNO-artsen:

http://www.kno.nl/index.php/patienten-informatie/oor/gehoorgangontsteking

Meer informatie over otitis externa is ook te vinden op Thuisarts:

Ontsteking van de gehoorgang

Ik heb een ontsteking van de gehoorgang

Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?

Het initiatief voor deze richtlijn is afkomstig van de Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied (NVKNO) en wordt vanaf 2022 modulair herzien door het cluster otologie. De richtlijn is opgesteld door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordigers vanuit de KNO-artsen, medisch microbiologen, klinisch fysici, oogartsen en radiologen. Er werd aandacht besteed aan het patiëntenperspectief door de conceptmodules voor commentaar voor te leggen aan Stichting Hoormij en de eventueel aangeleverde commentaren zijn bekeken en verwerkt.

Toepassen

Het cluster otologie heeft een stroomschema ontwikkeld wat betreft de topische behandeling van de primaire acute otitis externa. Daarnaast staat in de bijlage een overzicht van alle oordruppels die beschikbaar zijn voor patiënten met een primaire otitis externa met daarbij een overzicht van het werkingsspectrum voor deze topische middelen (zie bijlagen).

Geldigheid van de richtlijn

In onderstaande tabel is te zien wat de geldigheid is van de richtlijnmodules. Tevens zijn de aandachtspunten vermeld die van belang zijn voor een herziening. Het cluster otologie is als houder van deze richtlijn de eerstverantwoordelijke voor de actualiteit van deze richtlijn.