Waar gaat deze richtlijn over?

• Het herkennen van acute en chronische ondervoeding waarbij gebruik gemaakt wordt van metingen van gewicht en lengte waarvan de standaard deviatie score (SD) wordt berekend. Indien de SD score <-2 is of er een ongewilde afbuiging van >1 SD is van de groeicurve van gewicht voor leeftijd (<1 jaar) of gewicht voor lengte (> 1 jaar) is er sprake van ondervoeding als het kind wordt opgenomen in het ziekenhuis.
• Het herkennen van het risico op ondervoeding. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van het screeningsinstrument STRONGkids. Aan de hand van een 4-tal vragen wordt het risico op het ontstaan van ondervoeding in het ziekenhuis vastgesteld. Aan de hand  van een score wordt bepaald of het kind een laag, matig of hoog risico heeft op ondervoeding.
• Evaluatie voedselinname patiënt. Bij een acute opname in het ziekenhuis van een kind dat ondervoed is, dient een voedingsanamnese gedaan te worden, zo mogelijk in combinatie met een 24-uurs recall, door een zorgprofessional die hierin getraind is. Bij een geplande opname in het ziekenhuis bij een kind dat bekend is met ondervoeding wordt geadviseerd een voedingsdagboek bij te houden van tenminste de laatste 3 dagen voor opname.
• Behandeling van ondervoeding of risico op ondervoeding bij kinderen opgenomen in het ziekenhuis en na ontslag uit het ziekenhuis. Bij het dieetbehandelplan dienen de volgende aspecten aan bod komen:
  • Het vaststellen van het doel door het bepalen van het streefgewicht en de termijn waarop deze bereikt moet worden.
  • Bepaling van de energie- en de eiwitbehoefte
  • Bepaling van de inname en of deze voldoet aan de berekende behoefte.
  • Zo nodig bepaling van de dieetpreparaten op basis van leeftijd, gewicht en specifieke behoeftes.
  • Afhankelijk van de ernst van de ondervoeding en inname kan voor de behandeling gekozen worden voor 1) normalisatie, 2) verrijking of 3) suppletie van drink- of sondevoeding.
  • De keuze van de route van toediening. Gebruik bij het geven van sondevoeding een maagsonde van polyurethaan of silicone.
  • Het gebruik van een opbouwschema voor volume en calorische inname afhankelijk van de voedingstolerantie.
  • Werken volgens een medisch en verpleegkundig protocol waarin bovenstaande punten zijn opgenomen.

Voor wie is deze richtlijn bedoeld?

Alle zorgverleners betrokken bij het voedingsbeleid van kinderen die opgenomen zijn in het ziekenhuis zoals kinderartsen, diëtisten, kinderverpleegkundigen, logopedisten, fysiotherapeuten, psychologen, pedagogisch medewerkers en revalidatieartsen.

Voor patiënten

Kinderen die worden opgenomen in het ziekenhuis kunnen bij opname in gewicht zodanig zijn afgevallen dat er sprake is van een acute ondervoeding. Daarnaast hebben kinderen die ziek zijn een verhoogd risico om ondervoed te raken tijdens de ziekenhuisopname. Herkenning van ondervoeding bij opname is van belang omdat dit invloed heeft op het beloop van de ziekte. Tijdige behandeling is belangrijk voor een sneller herstel op korte en lange termijn.

Om de voedingsinname van het kind goed in kaart te brengen zowel voor als tijdens de ziekenhuisopname zijn er diverse methodes beschikbaar om dit te evalueren. Afhankelijk van de hoeveelheid voeding die het zieke kind zelf tot zich kan nemen zal een behandelplan gemaakt worden. Tijdens de ziekenhuisopname zal de voedingstoestand van het gewicht regelmatig worden gemeten en hiervoor worden het gewicht, de lengte en de schedelomtrek gemeten.

Behandeling van ondervoeding gebeurt vaak door inzet van meerdere disciplines waarbij naast de kinderarts en diëtist ook de verpleegkundige, logopedist, fysiotherapeut, psycholoog, orthopedagoog, revalidatiearts en maatschappelijk werker betrokken kunnen zijn.

Na ontslag uit het ziekenhuis dient de voedingszorg overgedragen te worden en moeten duidelijke adviezen met betrekking duur voedingstherapie in relatie met herstel voedingstoestand gegeven te worden.

Meer informatie over ondervoeding bij kinderen is te vinden op Thuisarts.nl

• Mijn kind weegt (misschien) te weinig en wordt opgenomen in het ziekenhuis
• Mijn kind weegt te weinig en krijgt hiervoor een behandeling in het ziekenhuis
• Mijn kind woog te weinig en gaat uit het ziekenhuis met een behandelplan
• Mijn kind krijgt eten via een slangetje in de neus of mond omdat het te weinig weegt

Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?

Het initiatief voor deze richtlijn is afkomstig van Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK). Voor het ontwikkelen van de richtlijnmodules is een multidisciplinaire werkgroep ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van alle relevante specialismen die betrokken zijn bij de voedingszorg voor kinderen opgenomen in het ziekenhuis.

Toepassen

www.stuurgroepondervoeding.nl

www.nvk.nl