Uitgangsvraag

Inleiding

Eén van de meest serieuze complicaties tijdens de LH is optreden van ureterletsel. Tijdens de implementatiefase van geavanceerde laparoscopische ingrepen, was het percentage ureterletsel na LH hoger dan bij de abdominale en vaginale benadering (Brummer et al. 2011). Echter, recent werd aangetoond dat inmiddels de incidentie van ureterletsel door laparoscopie (geschat tussen 0.02-0.4%) vergelijkbaar was met de andere twee modi (Adelman et al. 2014), wat impliceert dat de laparoscopische hysterectomie een leercurve doorlopen heeft.

In alle gevallen is snelle herkenning en diagnostiek van een ureterletsel (bij voorkeur peroperatief) bevorderlijk voor het voorkomen van uitgebreide morbiditeit. Helaas wordt ruim 80% van de ureterletsels pas postoperatief ontdekt (Janssen et al. 2013). Dit leidt vaak tot een herstelingreep. Om ureterletsels tijdens de LH te voorkomen, zijn er diverse technieken gesuggereerd.

Uterusmanipulator – zie hoofdstuk 9

Ureterstents:  De stents worden preoperatief ingebracht, waarbij de gedachte is om ureterletsels te kunnen voorkomen door de aanwezigheid van tactiele terugkoppeling tijdens de ingreep.

Cystoscopie: Een peroperatieve cystoscopie zou urineweglaesies kunnen opsporen. De vraag is of een cystoscopie aan het einde van elke ingreep zou moeten worden uitgevoerd om mogelijke laesies aan te tonen of uit te sluiten.

Het doel van deze PICO is drieledig:

1. Adviezen geven ten aanzien van het voorkomen van ureterletsel.

2. De effectiviteit onderzoeken van stents, manipulator (zie hoofdstuk 9) en de cystoscopie met betrekking tot ureterletsel.

3. Advies geven bij het vermoeden van ureterletsels postoperatief.

Overige instrumenten die postoperatief worden gebruikt wanneer er een vermoeden op ureterletsel bestaat zoals echo-jetstream of pyelogram (IVP), zullen in dit hoofdstuk niet besproken worden.