Waar gaat deze kwaliteitsstandaard over?

Een lichamelijke ziekte of intensieve medische behandeling kan het leven ingrijpend verstoren. Niet alleen op somatisch gebied, maar ook op psychisch, sociaal en maatschappelijk vlak. Patiënten ervaren vaak gevoelens van onzekerheid, machteloosheid, angst, woede, eenzaamheid, twijfel, onbegrip, frustratie en zorg. Het zijn natuurlijke en veelvoorkomende reacties op ziek zijn. Ook kunnen er problemen ontstaan op het gebied van maatschappelijk functioneren, zingeving, werk, slaap, relatie en seksualiteit. Patiënten moeten het hoofd bieden aan onzekerheid over de toekomst, veranderingen in relaties (afhankelijkheid van anderen, veranderde rolpatronen, seksualiteit) en in maatschappelijke rollen (maatschappelijke positie, arbeid, financiële positie).

Een deel van de patiënten en naasten doorloopt het aanpassingsproces bij een somatische ziekte zonder onoverkomelijke problemen en heeft voldoende aan de steun van naasten en directe zorgverleners. Er bestaat echter ook een groep patiënten die behoefte heeft aan (extra) professionele ondersteuning bij het kunnen omgaan met de ingrijpende gevolgen van hun lichamelijke ziekte of behandeling.

Deze kwaliteitsstandaard richt zich op psychosociale zorg voor volwassenen (en hun naasten) met een somatische ziekte(n) met een impact op het psychisch en/of sociaal functioneren tijdens het somatische zorgtraject en de periode daarna.

De kwaliteitsstandaard beschrijft wat psychosociale zorg bij somatische ziekte inhoudt; op welke wijze deze geleverd kan worden; en hoe deze zorg in onderlinge samenwerking georganiseerd kan worden gedurende het hele ziekteproces van de patiënt.

Deze kwaliteitsstandaard beschrijft algemene aanbevelingen voor psychosociale zorg voor mensen met een somatische ziekte. Voor ziektespecifieke aandachtspunten, ook op het vlak van psychosociale zorg, wordt verwezen naar richtlijnen, protocollen, standaarden, keuzehulpen en informatie over ziekte en behandeling.

Voor wie is deze kwaliteitsstandaard bedoeld?

Deze standaard is geschreven voor alle zorgverleners en zorgaanbieders betrokken bij de zorg voor mensen met een somatische ziekte die een impact heeft op het psychisch en/of sociaal functioneren.

Hoe is de kwaliteitsstandaard tot stand gekomen?

De standaard is een gezamenlijk initiatief van de partijen die vertegenwoordigd waren in de VWS-werkgroep Psychosociale zorg bij een ingrijpende somatische aandoening. De kwaliteitsstandaard is opgesteld door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordigers vanuit de cardiologen, KNO-artsen, neurologen, medische psychologie, psychologie, maatschappelijke werkers, verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten. In de commissie was tevens Patiëntenfederatie Nederland vertegenwoordigd; en zij werden bijgestaan door een meeleesgroep met vertegenwoordigers van zeven patiëntenverenigingen. De standaard is breed uitgezet voor commentaar en tevens voor autorisatie waaronder de genoemde patiëntenverenigingen.

Toepassen

In de standaard is een disseminatie- en implementatieplan opgenomen.

Eventueel ook ‘Status van de kwaliteitsstandaard’

Voor het beoordelen van de actualiteit van deze standaard is de schrijfgroep niet in stand gehouden. Uiterlijk in 2023 wordt bepaald of de modules van deze standaard nog actueel zijn. De geldigheid van de standaard komt eerder te vervallen indien nieuwe ontwikkelingen aanleiding zijn een herzieningstraject te starten.