Kwaliteitsstandaard Intramurale Spoedzorg

Initiatief: NIV / NVVH Aantal modules: 6

Beschikbaarheid en max wachttijd diagnostiek

Uitgangsvraag

Beschikbaarheid en maximale wachttijd diagnostiek

Aanbeveling

Laboratoriumdiagnostiek

 

  • Klinisch Chemische Laboratoriumuitslagen zijn regulier binnen maximaal 60 minuten na aanvraag beschikbaar.
  • Microbiologische diagnostiek is op indicatie 24/7 cito beschikbaar.

 

Radiologie

  • Maak lokaal duidelijke afspraken over minimale beschikbaarheid en maximale wachttijd voor diagnostiek (zowel de beschikbaarheid van apparatuur en personeel als de beoordeling van het onderzoek). Evalueer deze afspraken jaarlijks.
  • Een röntgenfoto moet binnen 30 minuten na aanvraag vervaardigd kunnen worden. Bij een vitaal bedreigde patiënt moet het mogelijk zijn binnen 60 minuten na aanvraag een CT te maken, binnen 30 minuten na het onderzoek wordt deze beoordeeld, eventueel door middel van een beveiligde verbinding op afstand.
  • Maak lokaal afspraken over wie de echo maakt, binnen welke tijd, en wie eindverantwoordelijk is voor het maken van spoedecho’s.

 

Hartecho’s

Maak lokaal, in samenspraak met de cardioloog, afspraken over wie de echo maakt, binnen welke tijd en wie verantwoordelijk is voor het maken van hartecho’s.

 

ECG

Bij binnenkomst op de SEH wordt de patiënt bij verdenking op hartproblemen aangesloten aan de monitor en wordt een ECG gemaakt. Het ECG wordt zo snel mogelijk beoordeeld door een daarvoor geschoolde arts (bijvoorbeeld een cardioloog of SEH-arts), bij de vitaal bedreigde patiënt wordt het ECG direct beoordeeld. Bij voorkeur kunnen de ECG’s via het EPD of door middel van een beveiligde verbinding op afstand worden geraadpleegd.

Overwegingen

Het is van belang dat er lokaal afspraken gemaakt worden over de minimale beschikbaarheid en de maximale wachttijd voor diagnostiek. Met name omdat het voorkomt dat de vitaal bedreigde patiënt te lang moet wachten op diagnostiek.

Onderbouwing

Om de juiste diagnose zo spoedig mogelijk te kunnen stellen is het van belang dat bepaalde vormen van diagnostiek snel en adequaat gedaan kunnen worden, met name radiologische diagnostiek en laboratoriumdiagnostiek. Momenteel zijn er verschillen in de beschikbaarheid van diagnostiek op de SEH. Daarom is het van belang om afspraken te maken over de minimale beschikbaarheid.

Het is belangrijk dat de ondersteunende specialismen, waaronder laboratorium- en radiologie faciliteiten, snel beschikbaar zijn. Er wordt beschreven dat deze diensten 24/7 beschikbaar moeten zijn, maar ook de kennis en kunde moet 24/7 beschikbaar zijn. Uit inventarisatie blijkt echter dat tijdens de ANW-uren vaak geen radioloog aanwezig is om de beelden te beoordelen, terwijl deze behoefte er wel is.

Rapport Gezondheidsraad De basis moet goed

De Gezondheidsraad geeft in haar adviesrapport aan dat als ondersteunende specialismen snel beschikbaar moeten zijn: apotheek, klinische chemie, medische microbiologie en pathologie. Omdat er snel geopereerd moet kunnen worden, is de beschikbaarheid van een anesthesist en een OK-team onontbeerlijk. Ook laboratorium- en radiologiefaciliteiten moeten direct toegankelijk zijn. Een 24-uurs verkoeverfunctie en observatieafdeling voor acute problematiek zijn eveneens geboden.

 

Beschikbaarheid, specialisatie en bereikbaarheid van Spoedeisende hulp in Nederland, Analyse gevoelige ziekenhuizen RIVM Briefrapport 2015-0077 Krommer, (2015).

Het is belangrijk dat op elke SEH snelle diagnostiek kan plaatsvinden. Dit geldt in het bijzonder bij alarmerende symptomen en wanneer niet duidelijk is wat de vervolgstappen moeten zijn. Ook na initiële stabilisatie is vaak primaire diagnostiek nodig om goede vervolgzorg te kunnen bieden. Momenteel leidt 64% van de SEH-bezoeken tot diagnostiek en bijna 50% tot laboratoriumonderzoek. Voor de beschikbaarheid van een radioloog om de CT of MRI te beoordelen zijn in het algemeen geen tijdsnormen genoemd. Wel is benoemd dat het beoordelen van de CT-scan door de radioloog een van de vertragende barrières is bij de opvang in de acute fase van een beroerte.

 

Het RIVM heeft een inventarisatie gedaan van bereikbaarheid van SEH’s en aanwezigheid en beschikbaarheid van specialisten, verpleegkundigen en (diagnostische) faciliteiten. Uit de inventarisatie van de aanwezigheid van laboratorium- en radiologiefaciliteiten volgt dat deze op vrijwel alle SEH’s met 24/7 openingstijden tijdens kantooruren aanwezig zijn. Tijdens ANW-uren is op bijna 20% van de SEH’s een radioloog aanwezig om te beoordelen. Een aantal ziekenhuizen gaf aan dat de beoordeling door de radioloog vanaf het huisadres gebeurt waarbij de radioloog via een internetverbinding de beelden beschikbaar krijgt.

 

Uitkomsten bespreking patiënt journeys samenvattend overzicht, om te komen tot een landelijk Kwaliteitskader Spoedzorg. 2 december 2016. LNAZ

In de beschrijving van de patiënt journeys wordt benoemd dat op de SEH de toegang tot veel diagnostische faciliteiten georganiseerd moet worden, waaronder de CT. Deze middelen moeten 24/7 beschikbaar zijn, dit geldt voor de apparatuur, kennis en kunde. Ook wordt benoemd dat zo spoedig mogelijk moet worden gestart met diagnostiek.

  1. De basis moet goed! Kwaliteit bij een Basis Spoedeisende Hulp binnen een regionaal netwerk. Gezondheidsraad, 2012.
  2. Krommer G.J, et al. Beschikbaarheid, specialisatie en bereikbaarheid van Spoedeisende hulp in Nederland. Analyse gevoelige ziekenhuizen. RIVM Briefrapport 2015-0077.

Autorisatiedatum en geldigheid

Laatst beoordeeld  : 30-08-2019

Laatst geautoriseerd  : 30-08-2019

Geplande herbeoordeling  :

Initiatief en autorisatie

Initiatief:
  • Nederlandse Internisten Vereniging
  • Nederlandse Vereniging voor Heelkunde
Geautoriseerd door:
  • Nederlandse Internisten Vereniging
  • Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen
  • Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie
  • Nederlandse Vereniging voor Cardiologie
  • Nederlandse Vereniging voor Heelkunde
  • Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde
  • Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie
  • Nederlandse Vereniging voor Neurologie
  • Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie
  • Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie
  • Nederlandse Vereniging voor Radiologie
  • Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland
  • Nederlandse Vereniging Spoedeisende Hulp Verpleegkundigen

Algemene gegevens

De richtlijnontwikkeling werd gefinancierd uit de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS).

Doel en doelgroep

Doel

Deze kwaliteitsstandaard intramurale spoedzorg richt zich op de verbetering van de kwaliteit van de spoedeisende hulp binnen de Nederlandse ziekenhuizen. De kwaliteitsstandaard geeft aanbevelingen met betrekking tot minimale eisen waaraan een SEH moet voldoen om deze kwalitatief hoogwaardige zorg efficiënt te kunnen bieden aan de patiënt die op de spoedeisende hulp binnen komt met een nog onduidelijke zorgvraag. Voor een aantal aanbevelingen in dit document geldt dat er tijd nodig is om deze te kunnen implementeren.

 

Doelgroep

De standaard is bestemd voor alle intramuraal werkende zorgverleners die betrokken zijn bij de spoedeisende hulp. Dit betreft primair alle SEH-artsen en medisch specialisten die betrokken zijn bij de spoedeisende zorg in de Nederlandse ziekenhuizen. Maar ook andere beroepsgroepen die betrokken zijn bij de Intramurale Spoedzorg (verpleegkundigen, ketenpartners) worden als belangrijke gebruikers gezien. De werkgroep realiseert zich dat er tijd nodig is voor implementatie, ieder ziekenhuis zal een aantoonbaar implementatietraject moeten opstellen.

Samenstelling werkgroep

  • Drs. S.J. Huisman, Nederlands Internisten Vereniging (NIV), (voorzitter)
  • Dr. D. den Hartog, Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH), (vicevoorzitter),
  • Drs. L.F.M. Beenen, Nederlandse Vereniging voor Radiologie (NVVR)
  • Dr. S.A.A. Berben, Nederlandse Vereniging Spoedeisende Hulp Verpleegkundigen (NVSHV)
  • W.M.E. Bil MANP, Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN)
  • Drs. M. Gaakeer, Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulpartsen (NVSHA) tot augustus 2017
  • M. ten Horn, Patiëntenfederatie Nederland
  • Dr. N. Hoogerwerf, Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA)
  • Dr. W.E. Hueting, Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVVH)
  • Dr. K. Jellema, Nederlandse Vereniging voor Neurologie (NVN)
  • Prof. Dr. H.A.H. Kaasjager, Nederlandse Internisten Vereniging (NIV)
  • Dr. N. van Mello, Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG)
  • Dr. B.J.H.B. de Pont, Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVVP)
  • Prof. Dr. M. Schalij, Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVVC)
  • Drs. H. Stokvis, Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (NVKG)
  • Drs. H. Ticheler, Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulpartsen (NVSHA) vanaf augustus 2017
  • Drs. P.G. Valerio, Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK)
  • Drs. J. Zewald, Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulpartsen (NVSHA)

 

Met ondersteuning van:

  • Dr. M.A. Pols, senior adviseur, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten
  • Dr. M. de Weerd, adviseur, Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten

Inbreng patiëntenperspectief

Er werd aandacht besteed aan het patiënten perspectief door een afgevaardigde van de Patiëntenfederatie Nederland in de werkgroep op te nemen. Daarnaast is gebruik gemaakt van informatie uit het rapport: https://www.patientenfederatie.nl/over-de-zorg/spoedzorg.

Methode ontwikkeling

Evidence based

Volgende:
Regievoering en verantwoordelijkheid