Waar gaat deze richtlijn over?

Deze richtlijn beschrijft de overwegingen en invulling van zorg rondom de chirurgische behandeling van obesitas. De richtlijn begint daar waar de patiënt verwezen wordt naar de chirurg. Het gaat hier over patiënten met een sterk verhoogd gezondheidsrisico, bij wie er een mogelijke indicatie is voor een operatie.

In deze richtlijn is uitgezocht hoe om te gaan met de indicatiestelling voor chirurgie, de selectie van patiënten, de overwegingen voor de keuze van operatie en welke voor- en nazorg (bijvoorbeeld pre- en postoperatieve leefstijl) een patiënt moet krijgen ter voorbereiding op metabole chirurgie en als nabehandeling. Voor het eerst is in de richtlijn meegenomen de overwegingen bij de indicatiestelling en keuze voor type metabole chirurgie bij vrouwen in de fertiele leeftijd. In deze richtlijn is niet uitgezocht welke conservatieve behandelingen het meest effectief zijn voor de bredere groep patiënten met obesitas.

De indicatiestelling van een metabole operatie bij patiënten jonger dan 18 jaar is in de richtlijn: ‘Behandeling van kinderen met obesitas’ uitgewerkt. De keuze voor het type chirurgische ingreep als er een indicatie is gesteld voor een metabole operatie bij een patiënt jonger dan 18 jaar is wel in de richtlijn ‘Chirurgische behandeling van obesitas’ opgenomen.

Deze herziene richtlijn richt zich op de operatieve behandeling van obesitas in alle gradaties. In de huidige praktijk gaat het daarbij om: de gastric bypass (RYGB), de sleeve gastrectomie (SG), de one anastomosis gastric bypass (OAGB) en de Single Anastomosis Duodenal-Ileal bypass (SADI). De maagband is in Nederland als standaardbehandeling verlaten en om die reden wordt in deze richtlijn de maagband niet langer meegenomen als vergelijkende operatie.

Voor wie is deze richtlijn bedoeld?

Deze richtlijn is geschreven voor alle leden van de beroepsgroepen die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met obesitas.

Voor patiënten

De richtlijn gaat over maagverkleiningen. Een maagverkleining is een operatie die helpt om voor langere tijd veel gewicht te verliezen bij ernstig overgewicht (obesitas). De chirurg maakt uw maag kleiner. Daardoor kunt u nog maar kleine porties eten. Ook  heeft u minder honger. Hierdoor valt u af.

Er zijn verschillende operaties om de maag kleiner te maken. De meest uitgevoerde zijn de gastric bypass, gastric sleeve en de One Anastomosis Gastric Bypass (mini-gastric bypass). U bespreekt met de chirurg welke operatie het beste bij u past. In deze richtlijn is beschreven hoe de zorg rondom een maagverkleining eruit moet zien.

Voor meer informatie zie Thuisarts.nl

Hoe is de richtlijn tot stand gekomen?

De oude richtlijn Morbide Obesitas van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde stamt uit 2011. Het was het eerste document dat voor de Nederlandse situatie adviezen en aanbevelingen gaf voor de chirurgische behandeling van patiënten met ernstige obesitas (morbide obesitas). De aanbevelingen in deze richtlijn waren logischerwijs gebaseerd op de literatuur van de jaren voor publicatie, dat wil zeggen van voor 2010. De huidige herziening van de richtlijn richt zich op patiënten met obesitas bij wie er mogelijk een indicatie aanwezig is voor chirurgische behandeling. Voor deze herziening is in 2018 is een multidisciplinaire werkgroep ingesteld.

Status van de richtlijn

De richtlijn is modulair opgebouwd en is gereed om op modulaire wijze te onderhouden. Per module is aangegeven wanneer herbeoordeling van de actualiteit gewenst is.