Algemene inleiding

Aanleiding voor het maken van de richtlijn

In 2005 is de NIV richtlijn voor de behandeling van acute ontregeling van Diabetes Mellitus (DM) verschenen, in 2006 de NIV richtlijnen diabetische nefropathie, diabetes en zwangerschap en diabetische voet en implementatieplan richtlijnen Diabetes Mellitus. Conform afspraak zouden deze richtlijnen uiterlijk 2011 moeten worden herzien. Tevens zouden deze richtlijnen meer op elkaar moeten worden afgestemd en aangevuld met basiszorg voor DM patiënten in de tweedelijn uitgaande van de Landelijke Transmurale Afspraak 2012 (LTA; Sluiter et al., 2012), zodat er één integrale, modulair opgebouwde NIV richtlijn diabetes ontstaat. 

 

Afbakening en uitgangsvragen

Uitdrukkelijk wordt er vanuit gegaan dat zorg in de eerste lijn geboden wordt waar dat kan en alleen in specifieke gevallen (conform LTA 2012), doorverwezen wordt naar de tweedelijn, waar het diabetesteam onder eindverantwoordelijkheid van de internist de zorg op zich neemt en coördineert met andere behandelaars in tweede en zo nodig in eerste lijn.

 

De richtlijn is volgens het concept netwerkrichtlijnen ontwikkeld, i.e. internisten hebben aanbevelingen vanuit hun deelgebied geformuleerd en sluiten aan op de werkzaamheden van andere disciplines, zoals NVOG diabetes en zwangerschap, NOG diabetische retinopathie, NVvH indicaties bariatrische chirurgie, Ned Ver Podotherapie diabetische voetzorg, EADV diabetes educatie, Verenso de kwetsbare oudere en CVRM (zie figuur hieronder).

 

Tevens is de richtlijn afgestemd met de volgende, gedurende de richtlijnontwikkelingsperiode, lopende projecten:

• Co- en Multimorbiditeit in de zorgstandaard (NAD; uitgevoerd door NDF);

• Farmaceutische zorg in de zorgstandaard (NAD; uitgevoerd door NDF);

• Multidisciplinaire samenwerking rond de diabetische voet (NAD; Uitgevoerd door Provoet);

• LTA Diabetes (NAD; uitvoering NIV/NHG);

• Competentieprofiel Zelfmanagementeducatie bij diabetes (NAD; uitgevoerd door NDF);

• Richtlijn Diabetes en depressie (NAD; uitvoering door NDF);

• Leefstijlinterventies (NAD; uitvoering door RIVM);

• Individueel zorgplan (NAD; Uitvoering Vilans);

• Samenwerking en verantwoording op basis van een uniforme kernset: (NAD; uitvoering kenniscentrum ketenzorg (Henk Bilo) en Nictiz).

 

Literatuurlijst

• ADA (2011, 2012). Clinical Practice Recommendations 2011, Diabetes Care, 34, suppl 1, S1-S98. Revision (2012): Diabetes Care, 35, suppl 1, S1-S110.

• Atkins, D., Best, D., Briss, P.A., Eccles, M., Falck-Ytter, Y., Flottorp, S., & Zaza, S. GRADE Working Group. (2004). Grading quality of evidence and strength of recommendations. BMJ Jun; 19, 328(7454), 1490.

• DDG (2011). S3-Leitlinie Therapie des Typ-1-Diabetes - Version 1.0. Geraadpleegd via http://www.deutsche-diabetes-gesellschaft.de [21-10-2013].

• NDF (2007). NDF Zorgstandaard Transparantie en kwaliteit van diabeteszorg voor mensen met diabetes type 2.Geraadpleegd via www.zorgstandaarddiabetes.nl [21 oktober 2013].

• NHG (2006, 2013). NHG standaard diabetes mellitus type 2. M01. Geraadpleegd via www.nhg.org [21 oktober 2013].

• NHS (2004, 2010). Type 1 diabetes: diagnosis and management of type 1 diabetes in children, young people and adults. National Institute for Clinical Excellence (NICE); 2004, 2010 (update). Geraadpleegd via www.nice.org.uk [21-10-2013].

• NIV (2005). Richtlijn voor de behandeling van acute ontregeling van Diabetes Mellitus. Geraadpleegd via www.kwaliteitskoepel.nl [21-10-2013].

• NIV (2006). Diabetes en zwangerschap. Geraadpleegd via www.kwaliteitskoepel.nl [21-10-2013].

• NIV (2006). Implementatieplan richtlijnen diabetes mellitus. Geraadpleegd via www.kwaliteitskoepel.nl [21-10-2013].

• NIV (2006). Richtlijn Diabetische nefropathie, Monitoring, diagnostiek en behandeling. Geraadpleegd via www.kwaliteitskoepel.nl [21-10-2013].

• NIV (2006). Richtlijn Diabetische voet. Geraadpleegd via www.kwaliteitskoepel.nl [21-10-2013].

• NIV, commissie richtlijnen (2011). Procedureboek NIV richtlijnen. http://www.internisten.nl/commissies/richtlijnen (geraadpleegd 27 sept 2013).

• SIGN (2010). Management of diabetes. Geraadpleegd via http://www.sign.ac.uk [21-10-2013].

• Sluiter, A., van Wijland, H., Arntzenius, A., Bots, A., Dijkhorst-Oei, L.T., van der Does, F., Palmen, J., Potter van Loon, B.J., Schaper, N., & van Balen, J. (2012). Landelijke Transmurale Afspraak Diabetes mellitus type 2. Huisarts en Wetenschap, 55, S1-S12. Geraadpleegd via www.kwaliteitskoepel.nl [21-10-2013].

• van Everdingen, J.J.E., Burgers, J.S., Assendelft, W.J.J., Swinkels, J.A., van Barneveld, T.A., van de Klundert, J.L.M. (2004). Evidence-based richtlijnontwikkeling. Bohn Stafleu Van Loghum.