Algemene inleiding

Aanleiding voor het maken van de richtlijn

Gezien het feit dat het om een grote groep patiënten met hemorroïden, fistels en fissura ani gaat met diverse behandelingsmogelijkheden, is het van belang bij deze aandoeningen de juiste behandeling voor de patiënt te kiezen.

 

In mei 2013 is een online enquête gehouden onder leden van de WCP (werkgroep coloproctologie). Er waren 63 respondenten. Vrijwel alle respondenten, waren colorectaal chirurg (79%). Het resterende percentage respondenten bestond uit CHIVO’s, GE-differentianten en algemene chirurgen met proctologische interesse (van Ruler, 2014). Uit de enquête bleek dat in Nederland er duidelijke behoefte aan uniformiteit in de behandeling haemorrhoïden, fistels en fissura ani is. Naar aanleiding van deze enquête werden de onderstaande punten als knelpunt geïdentificeerd.

 

Hemorroïden

Respondenten geven aan behoefte te hebben aan een wetenschappelijk onderbouwd behandelalgoritme ten aanzien van de diverse chirurgische behandelingen (haemorrhoïdectomie vs. transanale gestapelde mucosectomie vs. haemorrhoïdopexie volgens Pakravan vs. haemorrhoidal artery ligation (HAL)).

 

Fissura ani

Op de vraag welke onderwerpen er verder nog in de richtlijn behandeld moeten worden staat bovenaan de noodzaak tot een duidelijk en wetenschappelijk onderbouwd algoritme met betrekking tot conservatieve en chirurgische behandeling.

 

De respondenten uitten tevens vragen over de behandeling van patiënten met een hoge rustdruk, verschil in behandeling (en behandelalgoritme) voor mannen en vrouwen, optimale dosering van botuline toxine en het aantal injecties, de rol van bekkentherapie en het risico op incontinentie na partiële LIS wanneer deze behandeling wordt uitgevoerd door ervaren handen.

 

Perianale fistels

Respondenten geven aan dat de indicatie voor het verrichten van en de diagnostische waarde van de magnetic resonance imaging (MRI)-scan in de richtlijn dient te worden opgenomen. Er bestaat onduidelijkheid over hoe lang een seton (minimaal) gehandhaafd dient te worden tot het overgaan tot een definitieve chirurgische oplossing. Daarnaast is de vraag welke chirurgische oplossing de voorkeur heeft. Ook voor fistulae ani bestaat de behoefte aan een wetenschappelijk onderbouwd algoritme voor diagnostiek en behandeling.

 

Doel van de richtlijn

De richtlijn moet heldere en eenduidige aanbevelingen opleveren ter ondersteuning van de dagelijkse praktijkvoering van zorgverleners die betrokken zijn bij patiënten met hemorroïden, fissuren en perianale fistels. De richtlijn geeft aanbevelingen over de diagnostiek en zowel chirurgische als conservatieve behandeling. De richtlijn beoogt hiermee de kwaliteit van de zorgverlening te verbeteren, het klinisch handelen meer te baseren op bewijs dan op ervaringen en meningen, de transparantie te vergroten en de diversiteit van handelen door professionals te verminderen.

 

Afbakening van de richtlijn

Deze richtlijn betreft de zorg voor patiënten met hemorroïden, fissuren en perianale fistels die voor behandeling werden doorverwezen naar de tweede lijn. Voor de perianale fistels is alleen gekeken naar fistels met cryptoglandulaire oorsprong. De perianale fistels op basis van M.Crohn en recto-/ano- vaginale fistels worden hier achterwege gelaten. Deze richtlijn gaat altijd over volwassenen, tenzij anders vermeld.

 

Beoogde gebruikers van de richtlijn

Deze richtlijn is bestemd voor alle professionals die betrokken zijn bij de diagnostiek, behandeling van patiënten met hemorroïden, fissuren en perianale fistels, zoals chirurgen, MDL-artsen, dermatologen, huisartsen, gespecialiseerd verpleegkundigen/ nurse practitioners, en radiologen.

 

Literatuur

Burger JWA, Eddes EH, Gerhards MF, et al. Twee nieuwe behandelingen van hemorroïden. Ntvg 2010;154:A787.

Van Ruler O, Dunker MS, Wijffels NAT. Nederlandse Richtlijn Proctologie: bespreking enquête behandeling van haemorrhoïden, fistulae ani en fissura ani. Nederlands tijdschrift voor heelkunde 2014:23;1.