Patiëntenversie Cellulitis & Erysipelas

Wondroos (erysipelas & cellulitis)

Wat is wondroos?

Wondroos is een ernstige bacteriële infectieziekte van de huid en het onderhuidse vetweefsel. De infectie zorgt ervoor dat de huid rood wordt. Wondroos komt het meest voor aan de benen. Dit gaat veelal gepaard met koorts, pijn en een algeheel gevoel van ziek zijn.

Wondroos wordt ook wel belroos, erysipelas of cellulitis genoemd. Eigenlijk zijn cellulitis en erysipelas niet helemaal hetzelfde. Het onderscheid hiertussen is vaak moeilijk te maken. In deze folder wordt hier niet verder op ingegaan. Cellulitis moet niet verward worden met de bekende ‘sinaasappelhuid’ van de bovenbenen van vrouwen, dat heet namelijk officieel ‘cellulite’.

Hoe krijgt u wondroos?

Wondroos wordt veroorzaakt door bacteriën, meestal stafylokokken of streptokokken. De bacteriën dringen de huid binnen via een wondje. Dit kunnen allerlei wondjes zijn zoals een puistje, een schaafwond, een brandwond of een operatiewond. Maar deze wondjes kunnen ook veroorzaakt worden door een kloofje, eczeem of een schimmel ('zwemmerseczeem'). Bij wondroos in het gezicht kan de bacterie ook afkomstig zijn uit de oren, de neus of de bijholtes (neusbijholte, voorhoofdsholte).

Hoe ziet wondroos eruit?

Bij wondroos is meestal één been aangedaan. Ook kan wondroos in het gezicht of op andere plekken op het lichaam voorkomen. De huid wordt dan plotseling rood, warm, gezwollen en pijnlijk. Soms ontstaan er ook blaren, of zelfs bloedblaren. De lymfeklieren kunnen opgezet zijn: bij wondroos van het been in de liezen, bij wondroos van het gezicht in de hals. De lymfebanen kunnen ontstoken zijn. De meeste mensen voelen zich ziek en hebben (hoge) koorts.

Wondroos in het gezicht bij jonge kinderen zit meestal aan één kant en het kind heeft dan vaak ook een oorontsteking aan dezelfde kant.

Is wondroos besmettelijk?

Ja, wondroos is wel besmettelijk. Maar de kans dat iemand anders ook wondroos krijgt is heel erg klein. Wel wordt geadviseerd om handen te desinfecteren indien u in contact komt met de ontstoken huid.

Hoe weet uw arts of u wondroos heeft?

Uw arts kan aan de rode plekken op de huid zien of u wondroos heeft. Wondroos gaat meestal gepaard met (hoge) koorts, pijn en algehele malaise. Over het algemeen is verder bloedonderzoek of het nemen van kweken niet nodig.

Welke behandelingen van wondroos zijn er?

Wondroos wordt altijd behandeld met antibioticum, Daarnaast wordt vaak pijnstilling voorgeschreven. Afhankelijk van de ernst van de wondroos, uw leeftijd en reeds bestaande ziektes zal uw arts besluiten u thuis te behandelen of in het ziekenhuis te laten opnemen. Bij die afweging zal uw arts zich laten leiden door hoe u reageert op de ingestelde behandeling en de risicofactoren op een afwijkend beloop. Het is van belang dat u bij verergering of het slikken van antibiotica niet goed lukt door overgeven, aan de bel trekt.

Ook zal uw arts kijken of het wondje waardoor de bacterie in de huid gekomen is, behandeld moet worden. Welke behandeling dit is, is afhankelijk van de oorzaak van dit wondje.

Het is de ervaring van veel dermatologen dat zwachtelen bij zwelling door oedeem in de acute fase van wondroos aan een been de pijn verlicht, de genezing bespoedigt en kan voorkomen dat het terugkomt. Daarna kan men het beste een elastische kous dragen. Als het oedeem is verdwenen en ook zonder kous wegblijft, hoeft de elastische kous niet meer te worden gedragen.

Bij telkens terugkerende wondroos wordt er soms gedurende langere periode antibiotica gegeven. Bij mensen die daar last van hebben wordt vaak gekozen om een aangemeten elastische kous te blijven dragen om oedeem te beperken.

Is wondroos te genezen of blijft u er altijd last van houden?

De meeste mensen met wondroos krijgen het maar één keer in hun leven en daarna nooit meer Een kleine groep krijgt vaker wondroos. Dat gebeurt vooral bij mensen met lymfoedeem die daarbij een wondje hebben waardoor de op de huid aanwezige bacteriën kunnen binnendringen. Dat kan al het geval zijn bij een licht beschadigde huid door eczeem of een schimmelinfectie. Ook is er meer kans op het terugkeren van de wondroos indien u te zwaar bent of als de doorbloeding aan het been minder goed is.

Wat kunt u zelf doen?

Neem contact op met uw arts bij verergering van het ziektebeeld zoals uitbreiding van de roodheid, toename van de koorts of enorme pijnklachten.
Neem contact op met uw arts indien inname van antibiotica niet lukt, bijvoorbeeld door misselijkheid of braken.
Probeer te achterhalen waar het wondje zit waardoor de bacterie in de huid is gekomen. Vaak zijn deze wondjes veroorzaakt door een schimmelinfectie en wordt dit behandeld met een anti-schimmelcrème.
Draag een verband of elastische kous indien u oedeem in uw benen houdt en als u lymfoedeem heeft.
Hou ook na genezing van wondroos aan het been de huid tussen de tenen goed in de gaten. Het is belangrijk de huid na het douchen goed af te drogen. Schimmelinfecties hebben de neiging vaak terug te komen. In dat geval moet er weer snel met de crème worden behandeld.
Overgewicht geeft een verhoogde kans dat wondroos recidiveert. Bovendien is er meer kans dat wondroos ernstiger verloopt. Afvallen in gewicht kan dan ook bijdragen om in de toekomst minder risico's hierop te hebben.

_________________________________________________________________________

Steun het werk van het Huidfonds en word donateur!

Bezoek de website www.huidfonds.nl voor meer informatie

of om u aan te melden als donateur.

Telefonisch mag ook: 030 28 23 995

Voor informatie over patiëntenorganisaties zie:

www.huidpatienten-nederland.nl

Deze folder is een uitgave van de

Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie

www.huidarts.info

Aangepast op 28-3-2013

Bij het samenstellen van deze informatie is grote zorgvuldigheid betracht. De Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie wijst desondanks iedere aansprakelijkheid af voor eventuele onjuistheden of andere tekortkomingen in de aangeboden informatie en voor de mogelijke gevolgen daarvan.