Kennislacunes

VOORSTEL VOOR VERDER WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK

 

4.1. Algemene aanbevelingen

De uitkomst van deze richtlijn laat zien dat er weinig studies zijn op het gebied van functionele buikpijn. Daarbij zijn deze studies zeer heterogeen met betrekking tot de gebruikte definitie van functionele buikpijn, interventies, uitkomstmaten en follow-up. Het is van groot belang dat bij toekomstige studies bij kinderen met functionele buikpijn dezelfde inclusiecriteria en uitkomstmaten worden gebruikt. Dit geldt voor alle hulpverleners zoals jeugdartsen, huisartsen, kinderartsen en artsen die de zorg dragen voor kinderen met een verstandelijke beperking. De huidige Rome IV criteria voor functionele buikpijn vormen een goede opstap om tot een meer homogene onderzoekspopulatie te komen. Daarnaast zijn er recent aanbevelingen verschenen voor een gestandaardiseerde set aan uitkomstmaten voor studies bij kinderen met functionele buikpijn.25 Wanneer toekomstige studies deze uitkomstmaten zullen gebruiken, evenals de bijbehorende meetinstrumenten, zal de kwaliteit van het onderzoek verbeteren, en conclusies met meer zekerheid kunnen worden getrokken.

Verder valt op dat er weinig onderzoek vanuit de eerste lijn is verricht naar functionele buikpijn ondanks de hoge prevalentie van dit ziektebeeld.

 

4.2. Specifieke aanbevelingen

Diagnostiek

Verhoogde waardes van calprotectine worden gedetecteerd in de feces van kinderen met IBD. Calprotectine lijkt dan ook een veelbelovende non-invasieve test om IBD van functionele buikpijn te onderscheiden. Echter, de normaalwaardes zijn niet geheel eenduidig. Prospectieve studies naar een betrouwbare afkapwaarde van calprotectine moeten worden opgezet waardoor IBD met zekerheid uitgesloten kan worden bij kinderen met chronische buikpijn waarbij men nog twijfelt aan de diagnose functionele buikpijn. Van belang is om te streven naar studies met een grote sample size en bij voorkeur in samenwerking met de eerste lijn.

 

Therapie

Alle therapeutische studies zijn voornamelijk uitgevoerd in de tweede- en derdelijns gezondheidszorg. De meeste kinderen met functionele buikpijn worden echter in de eerste lijn gezien. Of deze studies toepasbaar zijn op kinderen in de eerste lijn, zal door onderzoek in de eerste lijn onderzocht moeten worden. In het merendeel van de gerapporteerde studies met geneesmiddelen is de follow-up slechts enkele dagen tot weken. Voor valide gegevens over de effectiviteit en veiligheid van geneesmiddelen op lange termijn is een langere follow-up duur nodig van minimaal 2 maanden noodzakelijk. Ook is het van belang om het optreden van bijwerkingen tijdens therapeutische studies goed te registreren.

Verder is opmerkelijk dat de meeste geïncludeerde studies van slechte tot zeer slechte kwaliteit zijn. Daarom is het van belang dat het effect van pepermuntolie, mebeverine en verschillende antidepressiva verder wordt onderzocht in studies van goede kwaliteit maar daarnaast ook het effect van andere geneesmiddelen die mogelijk effectief kunnen zijn.

Tevens kan onderzoek naar de effectiviteit van een fecestransplantatie in de behandeling bij kinderen met functionele buikpijn waardevol zijn, omdat de resultaten bij volwassenen veelbelovend lijken, met name binnen de groep patienten met IBS. Daarbij dient ook het lange termijn effect in kaart te worden gebracht.

 

Mogelijk kunnen moderne technologische ontwikkelingen, zoals het gebruik van een virtual-reality bril, een rol spelen in de behandeling voor kinderen met functionele buikpijn. Ook moet de (kosten)effectiviteit van hypnotherapie en gedragstherapie verder onderzocht worden in de eerste en tweede lijn, evenals de (kosten)effectiviteit van complementaire en alternatieve geneeswijzen.

Verder is het van belang de effectiviteit van de verschillende interventies per buikpijnsyndroom te onderzoeken, om zo gerichter een behandeling te kunnen inzetten. Daarnaast moet onderzoek zich richten op individualisering van de therapie.

Omdat uit eerder onderzoek is gebleken dat het placebo-effect bij kinderen met functionele buikpijn 41% bedraagt, kan het waardevol zijn de verdere mogelijkheden voor een placebo behandeling voor kinderen met functionele buikpijn te onderzoeken.

 

Prognose

Prognostische factoren dienen verder onderzocht te worden, zoals leeftijd en het effect van vroegtijdig starten van de behandeling.