Toelichting en achtergrondinformatie

Wat is hematurie?

Hematurie is de medische naam voor bloed in de urine. Er wordt onderscheid gemaakt tussen macroscopische en microscopische hematurie. Bij microscopische hematurie ziet de urine er normaal uit. Met andere woorden: het bloed is niet met het blote oog zichtbaar, maar alleen met een urinestrip of onder een microscoop. Macroscopische hematurie is wel met het blote oog zichtbaar. De urine kan dan roze, rood of donkerbruin zijn en klontjes (of stolsels) bevatten.

Hoe veel bloed er aanwezig is, zegt weinig over hoe ernstig een probleem is. Maak daarom altijd een afspraak met uw huisarts als u bloed plast. Ook als dit maar een klein beetje is.

 

Hoe ontstaat hematurie?

Bloed in de urine kan verschillende oorzaken hebben. Dat kunnen zowel goedaardige als kwaadaardige oorzaken zijn. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

• Ontsteking van de urinewegen en/of blaas of nierbekken
• Nier- of urinewegstenen
• Kanker van de urinewegen (nier, urineleider, blaas, prostaat, urinebuis)
• Gevolgen van een ongeval
• Aandoeningen van de filterfunctie van de nier

 

Bloed in de urine is niet altijd een gevolg van een ziekte. Mogelijke onschuldige oorzaken zijn menstruatie, of recente seksuele of zware lichamelijke activiteit. Ook kan het zo zijn dat de urine roze of rood is gekleurd door andere oorzaken dan bloed, zoals het eten van rode bieten of rabarber, of door het gebruik van bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld rifampicine). Deze oorzaken van bloed in de urine of rode verkleuring moeten uitgesloten worden voordat verder onderzoek wordt uitgevoerd. Het is daarom belangrijk dat u uw arts vertelt of u ongesteld bent, of u bovenstaand voedsel heeft gegeten en of u medicijnen gebruikt.

 

Onderzoek bij hematurie

Als onschuldige oorzaken van hematurie of rode verkleuring door voeding of medicijnen uitgesloten zijn, wordt er verder onderzoek gedaan. Er worden verschillende onderzoeken uitgevoerd.

• In de meeste gevallen wordt microscopische hematurie aangetoond met een urinestrip. Dit is een teststrook, die in de urine gehouden wordt en verkleurt wanneer er mogelijk bloed aanwezig is. Bij roze of rode urine door voeding of medicijnen zal deze uitslag niet afwijkend zijn.
• In het laboratorium wordt de uitslag van de urinestrip gecontroleerd en de urine verder onderzocht, bijvoorbeeld door onder een microscoop te kijken welke cellen aanwezig zijn en of er andere afwijkingen te zien zijn.
• Afhankelijk van het urineonderzoek kunt u worden doorverwezen om een verklaring te vinden voor de hematurie. Dit kan naar een uroloog of naar een nefroloog zijn.
• Om een blaasontsteking uit te sluiten kan een extra onderzoek worden gedaan. Dit heet ‘dipslide’ of urinekweek. Er wordt gekeken of en hoe veel bacteriën er in een buisje groeien. Veel bacteriën wijst op een blaasontsteking.