Implementatieplan

Aanbeveling	Tijdspad voor implementatie: < 1 jaar, 1 tot 3 jaar of >3 jaar	Verwacht effect op kosten	Randvoorwaarden voor implementatie (binnen aangegeven tijdspad)	Mogelijke barrières voor implementatie¹	Te ondernemen acties voor implementatie²	Verantwoordelijken voor acties³	Overige opmerkingen
Adviseer bij patiënten met CNS veilige en effectieve anticonceptie indien er (nog) geen actieve kinderwens bestaat. Vraag actief naar latente kinderwens vanaf 18 jaar.	1-3 jaar	Onduidelijk	Organisatie samenwerking tweede en derde lijn, kennis van richtlijn	Gebrek aan kennis	Verspreiding richtlijn	NIV en NVOG
Bij de counseling van een patiënte met CNS en kinderwens door zowel een ter zake kundige internist-nefroloog als gynaecoloog-perinatoloog dienen in ieder geval de volgende aspecten besproken te worden: Geef advies over het mogelijke effect van de zwangerschap op onderliggende nierziekte en geef een risico-inschatting van de kans op tijdelijke en/of permanente achteruitgang van nierfunctie. Timing van zwangerschap dient besproken te worden. Bespreek het effect van chronische nierschade op de zwangerschap en benoem daarbij de specifiek de risico’s op zwangerschapscomplicaties als hypertensie, pre-eclampsie, intra-uteriene groei-restrictie en (iatrogene) vroeggeboorte Bespreek daarbij met patiënte en partner naast de risico’s van een eventuele zwangerschap ook de levensverwachting en kwaliteit van leven (evt terminale nierinsufficientie in toekomst) zodat het echtpaar een weloverwogen keuze kan maken over de invulling van een kinderwens. Het netwerk van patiente en partner kan hierin mee worden genomen. Geef advies over risico’s van (potentieel) teratogene medicatie en staak of wijzig deze zo mogelijk in een veilig alternatief. Evalueer met enige regelmaat of er mogelijk sprake kan zijn van een erfelijke nierziekte bij patiënten (m/v) met latente kinderwens en betrek laagdrempelig en vroegtijdig een klinisch geneticus. Ga bij een erfelijke nierziekte met een verhoogde kans op overerving bij toekomstige kinderen na of het koppel nader geïnformeerd wil worden over de verschillende opties voor het invullen van hun kinderwens. [zie de module 3] Bespreek ook algemene preconceptionele adviezen zoals stoppen met roken en gebruik van alcohol en/of drugs, gewichtsreductie bij BMI > 25 en starten foliumzuur 400 mcg preconceptioneel.	1-3 jaar	Onduidelijk	Organisatie samenwerking tweede en derde lijn, kennis van richtlijn	Gebrek aan kennis	Verspreiding richtlijn	NIV en NVOG
Streef bij patiënten met CNS en kinderwens preconceptioneel naar stabiele ziekte en reguleer de bloeddruk adequaat (<130/80 mmHg).	1-3 jaar	Onduidelijk	Organisatie samenwerking tweede en derde lijn, kennis van richtlijn	Gebrek aan kennis	Verspreiding richtlijn	NIV en NVOG
Stel afhankelijk van de maternale conditie en risico-inschatting op complicaties een multidisciplinair behandelplan op.	1-3 jaar	Onduidelijk	Organisatie samenwerking tweede en derde lijn, kennis van richtlijn	Gebrek aan kennis	Verspreiding richtlijn	NIV en NVOG
Adviseer ook het gebruik van acetylsalicylzuur ter preventie van hypertensieve ziekten tijdens de zwangerschap (overeenkomstig advies in de module 7).	1-3 jaar	Onduidelijk	Organisatie samenwerking tweede en derde lijn, kennis van richtlijn	Gebrek aan kennis	Verspreiding richtlijn	NIV en NVOG

¹ Barriëres kunnen zich bevinden op het niveau van de professional, op het niveau van de organisatie (het ziekenhuis) of op het niveau van het systeem (buiten het ziekenhuis). Denk bijvoorbeeld aan onenigheid in het land met betrekking tot de aanbeveling, onvoldoende motivatie of kennis bij de specialist, onvoldoende faciliteiten of personeel, nodige concentratie van zorg, kosten, slechte samenwerking tussen disciplines, nodige taakherschikking, et cetera.

² Denk aan acties die noodzakelijk zijn voor implementatie, maar ook acties die mogelijk zijn om de implementatie te bevorderen. Denk bijvoorbeeld aan controleren aanbeveling tijdens kwaliteitsvisitatie, publicatie van de richtlijn, ontwikkelen van implementatietools, informeren van ziekenhuisbestuurders, regelen van goede vergoeding voor een bepaald type behandeling, maken van samenwerkingsafspraken.

³ Wie de verantwoordelijkheden draagt voor implementatie van de aanbevelingen, zal tevens afhankelijk zijn van het niveau waarop zich barrières bevinden. Barrières op het niveau van de professional zullen vaak opgelost moeten worden door de beroepsvereniging. Barrières op het niveau van de organisatie zullen vaak onder verantwoordelijkheid van de ziekenhuisbestuurders vallen. Bij het oplossen van barrières op het niveau van het systeem zijn ook andere partijen, zoals de NZA en zorgverzekeraars, van belang.