Schriftelijke knelpuntenanalyse

Schriftelijk ingebrachte knelpunten inclusief reactie van de werkgroep

Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd	Reactie
Is de NVOG de aangewezen partij om het aanpassen van deze richtlijn te initiëren (NVvH meer voor de hand liggend)?	De NVOG heeft samen met de Nederlandse Vereniging voor Endoscopische Chirurgie het voortouw genomen voor de herziening van de richtlijn. Naast deze twee verenigingen, hebben we een multidisciplinaire werkgroep samengesteld met afgevaardigden vanuit de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, Nederlandse Vereniging voor Urologie, Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica, en de Patiëntenfederatie Nederland.
Bij een richtlijn waar zoveel partijen bij betrokken (moeten) zijn voegt een Invitational conference meer toe dan het vragen van een schriftelijke reactie. De inspectie vindt het zorgelijk dat hiervoor onvoldoende belangstelling voor was.	We delen uw zorg. We verwachten wel dat de verschillende verenigingen voldoende borging biedt om een brede blik op de spelende problematiek te houden.
Wij missen in het raamwerk de indicaties voor het uitvoeren van bestaande MIC technieken in nieuwe inhoudelijke gebieden.	Dank voor uw opmerking. De indicatiestelling voor MIC valt buiten de afbakening van deze richtlijn en zal niet worden uitgewerkt.
Mist alle vragen rondom conversie: hoe blijft het veilig? Anesthesiologische maatregelen, positionering, bekwaamheid chirurg in open procedure, patiënt informatie.	Dank voor uw opmerking. We zijn het met u eens dat conversie een belangrijk thema is. We zullen conversie specifiek benoemen in de richtlijn en waar relevant meenemen bij de uitwerking van de uitgangsvragen. We zullen niet ingaan op de bekwaamheid van een chirurg, we zijn van mening dat deze criteria door de beroepsgroep zelf moeten worden opgesteld.
Titel is verwarrend: laparoscopie is een vorm van MIC, MIC is niet alleen laparoscopie (de inhoud van de richtlijn is gericht op laparoscopie). Als deze gericht is op laparoscopie volgen er dan nog meer? Eenduidige terminologie gebruiken: het gaat niet over MIC maar over laparoscopie.	Dank voor uw opmerking. We zijn het met u eens dat laparoscopie een vorm is van minimaal invasieve chirurgie. Echter, internationaal wordt de term Minimal Invasive Surgery vaak gebruikt in deze context. Daarom kiezen we ervoor deze naam te blijven gebruiken. We zullen in de richtlijntekst duidelijk beschrijven dat andere vormen van minimaal invasieve chirurgie buiten beschouwing worden gelaten.
Kopje entreetechnieken: wat zijn de risico’s (meer overkoepelend)	Dit onderwerp zal meegenomen worden bij de herziening van de richtlijn.
Energievormen en elektrochirurgie Mist bewustzijn van de gebruikers van risico’s van het gebruik van elektriciteit in een ok/persoon (bevoegd bekwaamheid)	Dan voor deze opmerking. We zijn ons bewust van het veiligheidsrisico bij het gebruik van elektriciteit. We zullen dit aspect bij de relevante uitgangsvragen benoemen en meenemen bij het formuleren van aanbevelingen.
Opleidingscriteria minimaal invasieve chirurgie Opnemen bevoegd- en bekwaamheden: criteria hiervoor opnemen (ook voor her-accreditatie opgeleide chirurgen).	We zullen niet ingaan op de bekwaamheid van een chirurg, we zijn van mening dat deze criteria door de beroepsgroep zelf moeten worden opgesteld. Waar relevant, zullen we zullen wel verwijzen naar bestaande documenten.
Patiëntenvoorlichting Niet alleen gunstige effecten benoemen	We zullen bij het aspect patiëntenvoorlichting zowel gunstige effecten benoemen, als de mogelijke risico’s van minimaal invasieve chirurgie.
Complicatieregistratie en bespreking Is het wenselijk een aparte definitie te hebben voor een complicatie (ten opzichte van algemene definitie complicatie)?	We zullen dit niet specifiek benoemen in de richtlijn. Waar relevant verwijzen we naar de algemene complicatie registratie.
Lareb
Vanuit Bijwerkingencentrum Lareb wil ik ten aanzien van de betreffende richtlijn Minimaal invasieve chirurgie/laparoscopie graag het volgende inbrengen: Om te overwegen bij eventuele teksten over geneesmiddelen, als een van de bronnen van informatie de officiële productinformatie (SmPC) van de betreffende geneesmiddelen te raadplegen, welke u desgewenst kunt raadplegen via de website van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG-MEB) via https://www.cbg-meb.nl/	Dank, dit nemen we mee.
Nederlands Huisartsen Genootschap
Vanwege het specialistische karakter van deze richtlijn zal het NHG niet deelnemen aan deze schriftelijke knelpuntenanalyse.	Dank voor deze reactie.
Nederlandse Vereniging voor Heelkunde
Vanuit de NVvH willen wij aangeven dat de herziening van de richtlijn MIC een goed initiatief is.	Dank voor uw compliment.
Wel zouden wij graag opmerken dat de robotchirurgie beter buiten beschouwing gelaten kan worden voor deze richtlijn.	Dank voor uw opmerking, dit zal worden meegewogen door de werkgroep.
Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica
Trocarbeleid In het verleden werden combinatie trocars gebruikt waarbij zowel metaal als kunststof werd gebruikt. Hierbij ontstaat het risico op overslag. Dit stond in vorige richtlijn. Is deze toevoeging obsoleet geworden?	Dank, dit nemen we mee.
Energievormen en elektrochirurgie keuze type energievorm en bijbehorende aandachtspunten/risico’s (monopolair, bipolair, argonplasma, ultrageluid, cryo, waterjet, laser, …) chirurgische rook: hoe gaan we hiermee om https://mtintegraal.nl/artikelen/121/risicoprofiel-elektrochirurgie	We zijn ons bewust van de risico’s van elektrochirurgie. We zullen dit meenemen bij de herziening van de richtlijn.
Tegengaan van gebruik van OK-instrumentarium als verlengde van monopolaire elektrode	We zijn ons bewust van de risico’s van elektrochirurgie. We zullen dit meenemen bij de herziening van de richtlijn.
Opleidingcriteria minimaal invasieve chirurgie Wat is de status van het NIVEL (Emgo + VUmc) document (zie bijlage)	Dank voor uw opmerking. We nemen dit mee bij de overwegingen.
Introductie van nieuwe technieken Verwijzing naar NIKP voor introductie van nieuwe technieken.	Dank voor uw opmerking. We zullen in de richtlijn verwijzen naar de leidraad NIKP voor het introduceren van nieuwe technieken.
Robotchirurgie een betere benaming is telemanipulatietechnieken, want echte robots komen er ook aan opleidingscriteria en risico’s	Dank voor uw suggestie, dit zal bediscussieerd worden door de werkgroep.
Wat volgens onze vereniging en achterban onderwerpen zijn voor nieuw te ontwikkelen modules Technische aspecten 0 of 30 graden kijkhoek 5 of 10 mm optieken (of gebruik van 3mm optieken) hoe om te gaan met beeld en video opslag (wat, waar, formaat, bewaartermijn) Visualisatietechnieken (fluorescentie, 3D, 4K) hoe visualisatietechnieken in te zetten beeldroutering: schalen en gebruik van beeldschermen beeldopslag: welke beelden en video’s moeten worden opgeslagen voor korte en lange termijn Navigatietechnieken hoe navigatietechnieken in te zetten toepassing van AR/VR Ergonomie plaats en positionering van beeldschermen bediening van de apparatuur grabbing mogelijkheden beelden en video’s	Dank voor deze suggesties.
Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie
Patiëntenpositionering Wat ik nog miste zijn de volgende onderwerpen: Hulpmiddelen voor optimale positionering van de patiënt in Trendelenburg: korrelmatras, pink pad, schoudersteunen? Welke voorzorgsmaatregelen kan men treffen bij het positioneren van de patiënt om het risico op een postoperatieve perifere neuropathie te reduceren?	Dank voor uw opmerking. We zullen dit meenemen bij de herziening van de richtlijn.
Anesthesiologie bij laparoscopie Wat ik nog miste zijn de volgende onderwerpen: Verhoogt continue high flow het risico op hypothermie bij de patiënt? Wat is bij een CO2-pneumoperitoneum de bovengrens van de intra-abdominale druk die mag worden gegeven?	Dank voor uw opmerking. We zullen dit meenemen bij de herziening van de richtlijn.
Hoe te handelen bij relatief vaak voorkomende milde complicaties, zoals preperitoneale insufflatie en bloedingen vanuit de trocaropeningen?	Dank voor uw opmerking. We nemen het optreden van complicaties mee als uitkomstmaat bij de uitgangsvragen.
Sluiten van insteekopeningen Vanaf welke grootte van de insteek moet de fascie van trocarinsteekopeningen worden gesloten? Welke methode voor het sluiten van de fascie is aan te bevelen? Voorkomt het sluiten een poortherniatie?	Dank voor uw opmerking. We zullen dit meenemen bij de herziening van de richtlijn.
Entreetechnieken Welke entreetechniek, de open of de gesloten, brengt de minste risico’s met zich mee? Gesloten techniek: bij welke intra-abdominale druk mag de hoofdtrocar worden ingebracht?	Dank voor uw opmerking. We zijn ons bewust dat aanbevelingen bijgesteld moeten worden. We zullen dit meenemen bij de herziening van de richtlijn.
Robotchirurgie Bij welke ingrepen/soort ingrepen heeft robotchirurgie voordelen boven conventionele chirurgie/laparoscopie?	Dank voor uw opmerking. We zullen dit meenemen bij de herziening van de richtlijn.
Introductie van nieuwe technieken Hoe kan de besluitvorming rond de introductie van nieuwe chirurgische (minimaal invasieve) technieken geoptimaliseerd worden?	Dank voor uw opmerking. We zullen in de richtlijn verwijzen naar de leidraad NIKP voor het introduceren van nieuwe technieken.
Opleidingscriteria MIC Hoe moet een specialist de basale vaardigheden van de MIC onderhouden (skillslab, operatieve vaardigheden, aantallen?)	Dank voor uw opmerking, dit zal bediscussieerd worden door de werkgroep.
Complicatie en bespreking Wat is de definitie van een complicatie?	Dank voor uw opmerking. We zullen dit meenemen bij de herziening van de richtlijn.
Vereniging Innovatieve geneesmiddelen
Hartelijk dank voor de uitnodiging voor de schriftelijke knelpuntenanalyse aangaande herziening richtlijn ‘minimaal invasieve chirurgie/laparoscopie’. De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen zal hier niet aan deelnemen aangezien er geen knelpunten door de leden zijn aangedragen. Wel stellen wij het op prijs in de toekomst bij de conceptrichtlijnen betrokken te blijven.	Dank voor uw reactie.
Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland
Ik heb geen knelpunten ontvangen. Ik hoop je hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.	Dank voor uw reactie.
Zorginstituut Nederland
Dank voor de uitnodiging om knelpunten aan te leveren voor herziening van de richtlijn Minimaal invasieve chirurgie / laparoscopie. Vanuit het Zorginstituut zullen we hier geen gebruik van maken. De richtlijn gaat vooral over de techniek van laparoscopische ingrepen en die heeft als onderwerp, gezien vanuit pakketbeheer minder prioriteit. Vanzelfsprekend is het van belang dat nieuwe technieken zorgvuldig worden geïntroduceerd.	Dank voor uw reactie.