Implementatieplan

Inleiding

Deze bijlage is opgesteld ter bevordering van de implementatie van de richtlijn Herkenning en behandeling van anafylaxie bij kinderen. Voor het opstellen van deze bijlage is een inventarisatie gedaan van de mogelijk bevorderende en belemmerende factoren voor het naleven van de aanbevelingen. Daarbij heeft de richtlijnwerkgroep een advies uitgebracht over het tijdspad voor implementatie, de daarvoor benodigde randvoorwaarden en de acties die voor verschillende partijen ondernomen dienen te worden.

Werkwijze

De werkgroep heeft per aanbeveling geïnventariseerd:

per wanneer de aanbeveling overal geïmplementeerd moet kunnen zijn;
de verwachtte impact van implementatie van de aanbeveling op de zorgkosten;
randvoorwaarden om de aanbeveling te kunnen implementeren;
mogelijk barrières om de aanbeveling te kunnen implementeren;
mogelijke acties om de implementatie van de aanbeveling te bevorderen;
verantwoordelijke partij voor de te ondernemen acties.

Voor iedere aanbeveling is nagedacht over de hierboven genoemde punten. Echter niet voor iedere aanbeveling kon ieder punt worden beantwoord. Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen “sterk geformuleerde aanbevelingen” en “zwak geformuleerde aanbevelingen”. In het eerste geval doet de richtlijncommissie een duidelijke uitspraak over iets dat zeker wel of zeker niet gedaan moet worden. In het tweede geval wordt de aanbeveling minder zeker gesteld (bijvoorbeeld “Overweeg om …”) en wordt dus meer ruimte gelaten voor alternatieve opties. Voor “sterk geformuleerde aanbevelingen” zijn bovengenoemde punten in principe meer uitgewerkt dan voor de “zwak geformuleerde aanbevelingen”.

Het implementatieplan geeft een kort overzicht van de wijze waarop barrières geïnventariseerd zijn.

*Aanbeveling*	Tijdspad voor implementatie: < 1 jaar, *1 tot 3 jaar of* *> 3 jaar*	*Verwacht effect op kosten*	*Randvoorwaarden voor implementatie (binnen aangegeven tijdspad)*	*Mogelijke barrières voor implementatie¹*	*Te ondernemen acties voor implementatie²*	*Verantwoordelijken voor acties³*
Submodule 1.1 Adrenaline
Behandel anafylaxie direct met adrenaline intramusculair, toegediend anterolateraal in het bovenbeen. Herhaal dit indien na 5 of 10 minuten onvoldoende effect is bereikt. Verwijder de luxerende/onderhoudende factor. Controleer vitale parameters, geef zo nodig zuurstof en volg behandelschema (zie tabel 1.2)	< 1 jaar	Geen effect verwacht op kosten	Kennisnemen van de richtlijn		Uitrollen richtlijn naar betrokken beroepsgroepen, met name kinderartsen, SEH-artsen, ambulancezorgprofessionals, KNO-artsen, anesthesisten en huisartsen.	Kinderartsen
Submodule 1.2 Antihistaminicum
Overweeg 2e generatie antihistaminica bij cutane reacties ten tijde van anafylaxie. Gebruik bij kinderen onder de leeftijd van 1 jaar desloratadine- of (levo)cetirizinedrank. Gebruik bij voorkeur geen Clemastine (Tavegyl) oraal, i.v. of i.m. voor de behandeling van anafylaxie bij kinderen (vanwege bijwerkingen onder andere sufheid en hypotensie).	< 1 jaar	Geen effect verwacht op kosten	Kennisnemen van de richtlijn	Mogelijk verandering werkwijze ten opzichte van huidige situatie voor aantal beroepsbeoefenaren	Uitrollen richtlijn naar betrokken beroepsgroepen, met name kinderartsen, SEH-artsen, ambulancezorgprofessionals, KNO-artsen, anesthesisten en huisartsen.	Kinderartsen
Submodule 1.3 Corticosteroïden
Overweeg corticosteroïden als vervolginterventie na adrenaline i.m. bij: • Hoge luchtwegobstructie (stridor) • Slecht gecontroleerd en/of ernstig astma	< 1 jaar	Geen effect verwacht op kosten	Kennisnemen van de richtlijn	Mogelijk verandering werkwijze ten opzichte van huidige situatie voor aantal beroepsbeoefenaren	Uitrollen richtlijn naar betrokken beroepsgroepen, met name kinderartsen, SEH-artsen, ambulancezorgprofessionals, KNO-artsen, anesthesisten en huisartsen.	Kinderartsen
Module 2 Diagnostiek in de acute fase
Verricht geen aanvullende diagnostiek in de acute fase van anafylaxie. Overweeg bepaling van tryptase (in de 2e/3e lijn) bij twijfel over de diagnose anafylaxie.	< 1 jaar	Geen effect verwacht op kosten	Kennisnemen van de richtlijn		Uitrollen richtlijn naar betrokken beroepsgroepen, met name kinderartsen, SEH-artsen, ambulancezorgprofessionals, KNO-artsen, anesthesisten en huisartsen.	Kinderartsen
Module 3 Organisatie van de zorg
Behandel anafylaxie direct met adrenaline intramusculair, toegediend in het bovenbeen; dit geldt voor zowel ouders, leerkrachten, omstanders, medisch hulpverleners, et cetera. Observeer ten minste 4 uur in specialistische setting. Verwijs voor verdere poliklinische follow-up na anafylaxie naar de 2e/3e lijn.	< 1 jaar	Geen effect verwacht op kosten	Kennisnemen van de richtlijn		Uitrollen richtlijn naar betrokken beroepsgroepen, met name kinderartsen, SEH-artsen, ambulancezorgprofessionals, KNO-artsen, anesthesisten en huisartsen.	Kinderartsen

Implementatietermijnen

Voor “sterk geformuleerde aanbevelingen” geldt dat zij zo spoedig mogelijk geïmplementeerd dienen te worden. Voor alle geformuleerde aanbevelingen betekent dat dat zij komend jaar direct geïmplementeerd moeten worden en dat per 2021 dus iedereen aan deze aanbevelingen dient te voldoen.

Impact op zorgkosten

De geformuleerde aanbevelingen brengen geen of nauwelijks gevolgen met zich mee voor de zorgkosten.

Te ondernemen acties per partij

Hieronder wordt per partij toegelicht welke acties zij kunnen ondernemen om de implementatie van de richtlijn te bevorderen.

Alle direct betrokken wetenschappelijk verenigingen/beroepsorganisaties (NVK)

Bekend maken van de richtlijn onder de leden.
Publiciteit voor de richtlijn maken door over de richtlijn te publiceren in tijdschriften en te vertellen op congressen.
Ontwikkelen van gerichte bijscholing/trainingen, onder andere voor kinderartsen
Ontwikkelen en aanpassen van patiënteninformatie/keuzehulpen.
Controleren van de toepassing van de aanbevelingen middels audits en de kwaliteitsvisitatie.
Gezamenlijk afspraken maken over en opstarten van continu modulair onderhoud van de richtlijn.

De lokale vakgroepen/individuele medisch professionals

Het bespreken van de aanbevelingen in de vakgroepsvergadering en lokale werkgroepen.
Het volgen van bijscholing die bij deze richtlijn ontwikkeld gaat worden.
Aanpassen lokale patiënteninformatie op grond van de materialen die door de verenigingen beschikbaar gesteld zullen worden.
Afstemmen en afspraken maken met andere betrokken disciplines om de toepassing van de aanbevelingen in de praktijk te borgen.

De systeemstakeholders (onder andere zorgverzekeraars, (koepelorganisaties van) ziekenhuisbestuurders, IGJ)

Ten aanzien van de financiering van de zorg voor kinderen met anafylaxie van het bestuur van de ziekenhuizen verwacht dat zij bereid zijn om de nodige investeringen te doen (zie hierboven bij impact op zorgkosten) om de aanbevelingen in deze richtlijn te kunnen implementeren. Daarnaast wordt van de bestuurders verwacht dat zij bij de betrokken medisch professionals nagaan op welke wijze zij kennis hebben genomen van de nieuwe richtlijn en deze toepassen in de praktijk.

Van zorgverzekeraars wordt verwacht dat zij de zorg die in deze richtlijn wordt voorgeschreven zullen vergoeden. De “sterk geformuleerde aanbevelingen” in deze richtlijn kunnen, na verloop van de aangegeven implementatietermijnen door zorgverzekeraars worden gebruikt voor de inkoop van zorg.

Het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten

Toevoegen van richtlijn aan richtlijnendatabase. Daarbij opnemen van dit implementatieplan op een voor alle partijen goed te vinden plaats.