Patiëntinformatie

Afgesloten zaadleiders en kinderwens.

U bent in het verleden gesteriliseerd of uw zaadleiders zijn op een andere manier niet doorgankelijk. U en uw vrouw hebben een kinderwens. In dit geval zijn er twee mogelijkheden om een zwangerschap te bereiken:

• Hersteloperatie van de zaadleiders
• Een ICSI-behandeling* in combinatie met MESA*/PESA* of TESE*

*deze afkortingen worden verderop in de tekst verklaard

 

Hersteloperatie (refertilisatie)

De uroloog(-androloog) herstelt de zaadleiders door deze met behulp van een operatiemicroscoop weer aan elkaar te hechten (vasovasostomie). Of door de zaadleider op de bijbal te hechten (vaso-epididymostomie). Voor de ingreep gaat u onder narcose, of krijgt u een ruggenprik.

 

Controle

Na de ingreep komt u een aantal keren terug om sperma in te leveren zodat gecontroleerd kan worden of er weer zaadcellen aanwezig zijn. Er is een kans dat dit eerst wel zo is en later niet meer, of andersom. U probeert in de tussentijd een zwangerschap tot stand te brengen.

 

Geslaagd

De zaadleiders zijn hersteld en er worden voldoende zaadcellen gevonden in het sperma. U kunt zonder hulp van het ziekenhuis één of meerdere zwangerschappen bereiken. Of het lukt om een zwangerschap te bereiken ligt ook aan andere factoren. De leeftijd van de vrouw speelt een belangrijke rol in de kans op succes.

 

Niet geslaagd

Soms lukt het niet om de zaadleiders weer te herstellen. De kans dat de operatie niet lukt, is groter wanneer uw sterilisatie langer geleden is. Als tijdens de operatie al blijkt dat herstel niet lukt, bekijkt de uroloog(-androloog) of er wel zaadcellen in de bijbal of testikel zijn. Deze zaadcellen kunnen worden ingevroren. Met de ingevroren zaadcellen kan later een ICSI-behandeling gedaan worden

Als na de hersteloperatie de kwaliteit van het zaad matig is, kan het team dat u behandeld voorstellen te starten met inseminaties, IVF of ICSI met zaadcellen uit het sperma.

Als de kwaliteit van het zaad terugloopt in het eerste jaar, kan er alsnog zaad uit het sperma worden ingevroren voor een ICSI-behandeling.

Als er na de ingreep toch geen zaadcellen (meer) aanwezig zijn in het sperma stelt de uroloog soms nogmaals een hersteloperatie voor of kunt u alsnog kiezen voor een MESA/PESA/TESE-ICSI behandeling.

 

Risico’s

Elke operatie kan complicaties geven zoals een nabloeding, infectie en wondgenezingsstoornis. Bij een hersteloperatie is de kans hiervoor groter dan bij een MESA, PESA of TESE.

De eerste 2 weken na een hersteloperatie mag niet zwaar tillen, fietsen, sporten of een zaadlozing hebben. De meeste mannen zijn 6 weken na de hersteloperatie volledig hersteld. De herstelperiode is bij een hersteloperatie langer dan na een MESA, PESA of TESE. De herstelperiode is ook langer, als er een complicatie optreedt.

 

Vergoeding

Een refertilisatie wordt niet vanuit de basisverzekering vergoed. Bent u aanvullend verzekerd? Dan kunt u het beste bij uw eigen zorgverzekeraar informeren of er een vergoeding is vanuit de aanvullende polis.

 

ICSI-behandeling in combinatie met MESA/PESA of TESE

In plaats van een hersteloperatie kunnen zaadcellen direct uit de bijbal (epididymis) worden geoogst. Als dit door de huid met een dunne holle naald als punctie uit de bijbal gebeurd spreken we van een PESA (Percutane Epididymale Sperma Aspiratie). Gebeurt dit met een microchirurgische operatie dan spreken wij van MESA (Microchirurgische Epididymale Sperma Aspiratie). Als deze procedures geen of onvoldoende beweeglijke zaadcellen opleveren, kan een biopt uit de teelbal worden genomen. Dit heet een TESE (Testiculaire Sperma Extractie). Met deze zaadcellen uit de bijbal of teelbal kan alleen een zwangerschap ontstaan met behulp van een ICSI-behandeling (intra cytoplasmatische sperma injectie).

 

ICSI-behandeling

ICSI is een vorm van IVF (in vitro fertilisatie) waarbij in het fertiliteitslaboratorium één zaadcel van de man in één eicel van de vrouw wordt geprikt om een bevruchting tot stand te brengen. De vrouw moet hiervoor een intensieve en niet ongevaarlijke behandeling ondergaan. Met hormooninjecties worden meerdere eicellen tot rijping gebracht. Met een holle naald worden deze eicellen uit haar lichaam gehaald (punctie).

 

 Als de zaadcel in de eicel zit gaat deze zich delen, zo ontstaan embryo’s. Deze worden enkele dagen in het laboratorium opgekweekt. Na drie tot vijf dagen wordt een embryo in de baarmoeder geplaatst. Daarna kunt u alleen nog afwachten of het embryo zich gaat innestelen.

 

Kans op succes bij ICSI

Er kunnen meerdere ICSI-behandelingen nodig zijn om een zwangerschap te bereiken. De kans op een zwangerschap verschilt per paar en ligt bij rond 25-35% per poging. Soms is het nodig de PESA/MESA/TESE te herhalen voor een volgende ICSI poging.

Het lukt niet altijd om met ICSI-behandelingen de kinderwens te vervullen. Veel andere factoren zijn van invloed. De leeftijd van de vrouw speelt een belangrijke rol in de kans op succes.

 

Risico’s

• Bij ICSI bestaat in 2 van 100 vrouwen de kans op overstimulatie van de eierstokken. Overstimulatie is de veelgebruikte term voor Ovarieel Hyperstimulatie Syndroom (kort: OHSS). De hormonen die de vrouw krijgt, zijn bedoeld om meerdere eicellen tegelijk te laten rijpen. Elke vrouw reageert anders op hormonen. Vooral als er veel eiblaasjes groeien en de hormoonwaarden in het bloed erg hoog wordt, neemt het risico toe. Doordat de eierstokken abnormaal vergroten, kan de bloedvatwand tijdelijk worden beschadigd. Vocht uit de bloedvaten lekt weg in de buikholte en het bloed dikt in.
• Er is een kleine kans op een bloeding of een infectie na de punctie. Dit komt bij 1 van de 100 vrouwen voor.
• Bij een spontane zwangerschap krijgen gemiddeld 10 - 15 van de 100 vrouwen een miskraam. De kans op een miskraam is na ICSI hoger dan bij spontane zwangerschappen. Tussen 15 en 25 van de 100 vrouwen krijgen een miskraam na ICSI. Voor een deel is dit te verklaren doordat u bij ICSI vroeger weet dat er sprake is van een zwangerschap.
  Bovenstaande zijn de gemiddelde kansen voor alle vrouwen. De leeftijd van de vrouw is van invloed op de kans op een miskraam. Dat komt door de toename van het aantal chromosoomafwijkingen in de oudere eicellen.
  Kans op miskramen in verschillende leeftijdsgroepen:

• • tussen 20 en 24 jaar: circa 9 van de 100
  • 35 jaar: 20 van de 100
  • 42 jaar: meer dan 50 van de 100
  • 45 jaar: tot 75 van de 100

 

Vergoeding

Vanuit de basisverzekering worden maximaal 3 ICSI-behandelingen vergoed via de verzekering van de vrouw. Informeer bij uw eigen zorgverzekeraar of de PESA/MESA/TESE vergoed wordt. Houd er rekening mee dat de behandeling bij beide partners meetelt voor het eigen risico.

 

Behandeling	Slagingskans	Voordelen	Nadelen	Mogelijke bijwerkingen	Belemmerende factoren
Refertilisatie	0 – 89%	Kans op (meerdere) spontane zwangerschappen. Soms kan er zaad worden ingevroren tijdens/na de ingreep, zodat bij mislukken ICSI zonder aanvullende ingreep of PESA-MESA-TESE nodig is	De ingreep gebeurt onder narcose of ruggenprik . Ingreep kan mislukken De tijd tot zwangerschap na de operatie kan oplopen tot 1,5-2 jaar	Kans op een bloeding, infectie of wondgenezingproblemen Na een geslaagde operatie kan de kwaliteit van zaad slecht zijn of kunnen de zaadleiders spontaan weer dicht gaan zitten	Hoe langer de sterilisatie geleden is, hoe lager de kans op normale zaadkwaliteit na de operatie. Als de vrouw verminderd vruchtbaar is, kan de kans op spontane zwangerschap laag zijn. Bij een leeftijd van de vrouw hoger dan 38 jaar is de kans op een zwangerschap lager.
Behandeling	Slagingskans	Voordelen	Nadelen	Mogelijke bijwerkingen	Belemmerende factoren
MESA/PESA/TESE-ICSI behandeling	0-25 tot 35% per poging	Mogelijk sneller te starten met poging zwanger te raken.	De vrouw wordt behandeld door gynaecoloog of fertiliteitsarts. Tijdens ICSI-behandeling krijgt ze hormonen en een eicelpunctie(s).	Overstimulatie va de eierstokken. De eicelpunctie kan pijnlijk zijn. Kleine kans op een bloeding of infectie.	Bij een leeftijd van de vrouw hoger dan 38 jaar is de kans op een zwangerschap lager
			De man wordt behandeld door de uroloog(-androloog) (PESA, MESA, of TESE).	Kleine kans op een bloeding of infectie bij de man
			Meerdere pogingen kunnen nodig zijn; alle behandelingen kunnen mislukken.	Verhoogde kans op miskramen.
			Voor elke zwangerschap opnieuw de ICSI behandeling(en) starten.