Algemene inleiding

Achtergrond

Het aneurysma van de abdominale aorta (AAA) is een veelal asymptomatische aandoening die meestal bij toeval wordt ontdekt. Het risico van het AAA is een bloeding ten gevolge van een ruptuur, die gepaard gaat met een hoge kans op overlijden. Een electieve operatie om het AAA uit te schakelen is een preventieve ingreep. Het doel van een dergelijke operatie is het voorkomen van een ruptuur en zodoende de kans op overlijden te verlagen.

 

Aanleiding voor de herziening van de richtlijn

De anno 2019 geldende richtlijn ‘Aneurysma van de abdominale aorta (AAA)’ dateert uit 2009. Sinds die tijd heeft de ontwikkeling van, met name de endovasculaire behandeling van het AAA, een vlucht genomen. Daarnaast is er sprake van veel praktijkvariatie.

 

Adaptatie ESVS-richtlijn

Deze herziene richtlijn AAA betreft een adaptatie van de richtlijn van de European Society of Vascular Surgeons (ESVS) uit 2019. Er is gekozen voor adaptatie van deze richtlijn vanwege het feit dat elk lid van de Nederlandse Vereniging voor Vaatchirurgie (NVvV, subvereniging van de NVvH) tevens lid is van de ESVS. De werkgroep adapteerde deze ESVS-richtlijn conform het Adviesrapport Adapteren van internationale richtlijnen naar de Nederlandse praktijk (2016). De werkgroep heeft het stappenplan van het adaptatieproces gebruikt om de ESVS-richtlijn aan te passen voor de Nederlandse situatie. Een gedetailleerde beschrijving van de methodiek die de Nederlandse werkgroep heeft gevolgd is beschreven in de Verantwoording van deze Nederlandse richtlijn (zie tabblad Verantwoording).

 

De eerste richtlijn van de ESVS over AAA werd gepubliceerd in 2011. In 2015 is de ESVS-werkgroep, onder de leiding van Philippe Kolh, gestart met de herziening van deze richtlijn welke uiteindelijk werd gepubliceerd in 2019. De ESVS-richtlijn (2019) onderging een complete make-over in vergelijking met die uit 2011. Verscheidene nieuwe onderwerpen zijn toegevoegd: het juxtarenale AAA, het geïsoleerde iliacale aneurysma, het mycotische en inflammatoire AAA. Ook nieuwe behandelconcepten, zoals Fenestrated EndoVasculair Aneurysm Repair (FEVAR), chimney-EVAR (chEVAR) en EndoVasculaire Aneurysm Sealing (EVAS) komen aan bod. In de ESVS-richtlijn (2019) besteedde de werkgroep voor de eerste keer aandacht aan het patiënten perspectief.

 

Doel van de richtlijn

Deze richtlijn richt zich op wat volgens de huidige maatstaven de beste zorg is voor het vaststellen en behandelen van het AAA in Nederland. Het doel van de richtlijn is om de zorg voor patiënten met (verdenking op) een AAA te standaardiseren en af stemmen op hun wensen.

 

Afbakening van de richtlijn

Om welke patiëntengroep gaat het?

De richtlijn gaat over alle patiënten met (verdenking op) een AAA in de tweede lijn. De richtlijn betreft zowel de electieve als de acute zorg en omvat zowel de operatie als de perioperatieve zorg. In de richtlijn komen niet aan bod:

 

Wat zijn de belangrijkste en voor de patiënt relevante uitkomstmaten?

 

Overige belangrijke parameters zijn:

 

Beoogde gebruikers van de richtlijn

Deze richtlijn is bestemd voor alle zorgverleners in de tweede lijn die betrokken zijn bij de zorg voor patiënten met een AAA in Nederland.

 

Literatuurlijst

Wanhainen, A., Verzini, F., Van Herzeele, I., Allaire, E., Bown, M., Cohnert, T., Dick, F., van Herwaarden, J., Karkos, C., Koelemay, M., Kölbel, T., Loftus, I., Mani, K., Melissano, G., Powell, J., Szeberin, Z., Esvs Guidelines Committee, de Borst, G. J., Chakfe, N., Debus, S., … Verhagen, H. (2019). Editor's Choice - European Society for Vascular Surgery (ESVS) 2019 Clinical Practice Guidelines on the Management of Abdominal Aorto-iliac Artery Aneurysms. European journal of vascular and endovascular surgery : the official journal of the European Society for Vascular Surgery, 57(1), 8–93. https://doi.org/10.1016/j.ejvs.2018.09.020 (ESVS-richtlijn 2019).