Implementatieplan

Inleiding

In de richtlijn update van 2018 is voor 5 uitgangsvragen uit de eerdere richtlijn (van 2008) opnieuw een literatuursearch gedaan en zijn nieuwe aanbevelingen geformuleerd.

 

De aanbevelingen betreffen zowel diagnostiek als behandeling van de Ziekte van Crohn (ZvC) en colitis ulcerosa (CU) bij kinderen en jongeren tot 18 jaar, en zijn allen van belang voor de huidige praktijk van kinderartsen, en kinderartsen-MDL. Het hoofdstuk transitie zorg is essentieel voor de MDL-artsen, en zal overgenomen worden in de herziening richtlijn IBD bij volwassen patiënten. Voor de implementatie van de eerste richtlijn in 2008 werd een NVK-symposium georganiseerd, een aantal kleinere workshops rondom de academische centra gehouden en is een samenvatting in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde gepubliceerd. De richtlijn van 2008, vindbaar op de richtlijnen database (https://richtlijnendatabase.nl/) is in deze update modulair aangepast, en zal niet meer in boekvorm verschijnen. De periode van implementatie van de huidige richtlijn zal ook minder uitgebreid zijn, maar het is wel van belang dat behandelaars in Nederland goed op de hoogte zijn van de aanpassingen. Bij de implementatie voorziet men onderstaande punten, waarvoor suggesties worden gedaan.

 

Werkwijze

De werkgroep heeft per aanbeveling het volgende geïnventariseerd:

• belemmerende en bevorderende factoren;
• het tijdspad voor implementatie;
• verwachte impact op zorgkosten;
• randvoorwaarden voor implementatie;
• mogelijke oplossingen en verantwoordelijken.

 

Implementatie tijdlijn

Kennisnemen van richtlijn: 0 tot 1 jaar.

 

Impact op zorgkosten

• Gezien de bewijsvoering dat een normale uitslag van het calprotectine in de ontlasting de kans op het bestaan van IBD-minimaal tot nul reduceert, zal het aantal verrichtte endoscopieën mogelijk doen afnemen. Dit zou kunnen leiden tot kostenbesparing.
• Het effect van vroegere introductie in het ziektebeloop van biologicals zoals infliximab en adalimumab, is moeilijk te voorspellen. Enerzijds zal dit leiden tot betere ziektecontrole, en minder complicaties van de ziekte; anderzijds is bekend dat deze dure biologicals, en ook de iets minder dure biosimilars, de grootste kostenpost zijn in de volwassen IBD zorg in Nederland.
• In de module over psychosociale zorg wordt gepleit voor screening op veelvoorkomende problemen zoals angst en depressie en voor psychologische ondersteuning waar nodig. Dit heeft ongetwijfeld op korte termijn een kostenverhogend effect, dat mogelijk op de lange termijn weer wordt gecompenseerd door minder zorggebruik en een beter ziektebeloop bij patiënten die minder last ervaren van hun chronische ziekte.
• Formele bekostiging van transitie van zorg is momenteel niet in het DBC-stelsel voorzien, aangezien het niet mogelijk is om met twee behandelaars (kinderarts-MDL en MDL-arts) beiden een DBC te openen voor dezelfde ziekte. Dit is een landelijk probleem dat speelt voor alle chronische ziektes. De module bepleit deze zorg goed te organiseren, afhankelijk van de lokale situatie. Totdat een transitie-DBC met tijdelijke dubbelbehandeling mogelijk wordt gemaakt, zal dit probleem in de lokale situatie moeten worden opgepakt.

 

Te ondernemen acties door verschillende stakeholders

Hieronder wordt per partij toegelicht welke acties zij kunnen ondernemen om de implementatie van de richtlijn te bevorderen.

 

Alle direct betrokken wetenschappelijk verenigingen/beroepsorganisaties: Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK)

• Bekend maken van de richtlijn onder de leden. In eerste instantie zal een digitale versie beschikbaar komen op de website van de NVK.
• Publiciteit voor de richtlijn maken door over de richtlijn te publiceren in tijdschriften en te vertellen op congressen. Nationale publicatie in Praktische Pediatrie en het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.
• Ontwikkelen van gerichte bijscholing/trainingen, bv actieve inzet om dit onderwerp in te brengen op refereeravonden.
• Ontwikkelen van PowerPointpresentatie, die gebruikt kan worden in het assistentenonderwijs.
• Ontwikkelen en aanpassen van patiënteninformatie. Er zal een versie van de richtlijn voor patiënten worden ontwikkeld in voor hen begrijpelijke taal en geplaatst op www.thuisarts.nl.
• Gezamenlijk afspraken maken over en opstarten van continu modulair onderhoud van de richtlijn.

 

De lokale vakgroepen/individuele medisch professionals

• Verspreiden van de richtlijn onder de leden. Het bespreken van de aanbevelingen in de vakgroepsvergadering en lokale werkgroepen.
• Aanpassen lokale patiënteninformatie op grond van de materialen die door de verenigingen beschikbaar gesteld zullen worden.
• Afstemmen en afspraken maken met andere betrokken disciplines om de toepassing van de aanbevelingen in de praktijk te borgen.

 

Het Kennisinstituut van Medisch Specialisten

• Toevoegen van richtlijn aan richtlijnendatabase (https://richtlijnendatabase.nl/)
• Opnemen van dit implementatieplan in de richtlijnendatabase op een voor alle partijen goed te vinden plaats.

 

Afstemming met MDL-artsen

Voor goede continuïteit van zorg is het van belang dat er geen grote verschillen bestaan in de behandeling van de ZvC en CU bij kinderen, jongeren en volwassenen. Afstemming met de NVMDL heeft plaatsgevonden, waarbij is gekeken naar de Handleiding behandeling IBD volwassenen 2014 tot 2015. Ook zal de NVMDL bij de revisie van haar richtlijn afstemmen met de huidige herziene tekst van de richtlijn kinder-IBD. Het spreekt vanzelf dat de modules transitie van zorg in beide richtlijnen in grote lijnen overeenkomen.

 

Aanbeveling	Tijdspad voor implementatie: <1 jaar, 1 tot 3 jaar of >3 jaar	Verwacht effect op kosten	Randvoorwaarden voor implementatie (binnen aangegeven tijdspad)	Mogelijke barrières voor implementatie1	Te ondernemen acties voor implementatie2	Verantwoordelijken voor acties3	Overige opmerkingen
Gebruik FCP in tweede en derdelijns ziekenhuizen als triagetest bij patiënten met een klinische verdenking op IBD om hoog risico van laag risico te onderscheiden en het aantal onterecht uitgevoerde endoscopische procedures te verminderen.	<1 jaar	Mogelijke kosten besparing door voorkomen onnodige endoscopieën	Verspreiding van de richtlijn	Geen kennis van de richtlijn	Uitrollen richtlijn naar betrokken beroepsgroepen	NVK en andere verenigingen die de richtlijn autoriseren. Kinder-Maag-darm-leverartsen, Algemeen kinderartsen, Maag-darm-leverartsen
Verricht geen endoscopisch onderzoek ter evaluatie van IBD wanneer het FCP lager is dan 100 μg/g.	<1 jaar	Mogelijke kosten besparing door voorkomen onnodige endoscopieën	Verspreiding van de richtlijn	Geen kennis van de richtlijn	Uitrollen richtlijn naar betrokken beroepsgroepen	NVK en andere verenigingen die de richtlijn autoriseren. Kinder-Maag-darm-leverartsen, Algemeen kinderartsen, Maag-darm-leverartsen
Verricht endoscopisch onderzoek wanneer het FCP hoger is dan 250 μg/g en colonpathogenen zijn uitgesloten.	<1 jaar	Mogelijke kosten besparing door voorkomen onnodige endoscopieën	Verspreiding van de richtlijn	Geen kennis van de richtlijn	Uitrollen richtlijn naar betrokken beroepsgroepen	NVK en andere verenigingen die de richtlijn autoriseren. Kinder-Maag-darm-leverartsen, Algemeen kinderartsen, Maag-darm-leverartsen
Verricht endoscopisch onderzoek, ongeacht de hoogte van het FCP, wanneer er sprake is van persisterend rectaal bloedverlies.	<1 jaar	Geen	Verspreiding van de richtlijn	Geen kennis van de richtlijn	Uitrollen richtlijn naar betrokken beroepsgroepen	NVK en andere verenigingen die de richtlijn autoriseren. Kinder-Maag-darm-leverartsen, Algemeen kinderartsen, Maag-darm-leverartsen
Verricht MR-enterografie of video-capsuleonderzoek, wanneer er sprake is van een verhoogd FCP, maar er bij endoscopisch onderzoek van de bovenste en onderste tractus digestivus geen afwijkingen gevonden worden, en de verdenking op ZvC blijvend hoog is.	<1 jaar	Geen	Verspreiding van de richtlijn	Geen kennis van de richtlijn	Uitrollen richtlijn naar betrokken beroepsgroepen	NVK en andere verenigingen die de richtlijn autoriseren. Kinder-Maag-darm-leverartsen, Algemeen kinderartsen, Maag-darm-leverartsen