Patiëntinformatie

Patiënten informatie fracturen bij kinderen

 

Inleiding/ algemene informatie

Veel kinderen lopen in hun jeugd een botbreuk op. De kans hierop is voor jongens tussen 6-16 jaar 40 % en voor meisjes 28%. De meeste fracturen bij kinderen ontstaan door valpartijen, met de fiets, skateboard, trampoline of door een val uit een klimrek of stapelbed

De botten van kinderen zijn verschillend van die bij volwassenen. Zo hebben kinderen om hun bot een veel steviger botvlies zitten. Ook hebben ze nog groeischijven aan de uiteinden van de lange pijpbeenderen. Vanuit deze groeischijven groeit het bot.

Bij een ongeval hoeft een bot bij een kind niet helemaal te breken. Het kan zijn dat er wel een barst in komt maar dat toch door het botvlies de botten niet van hun plaats gaan. Dit wordt een greenstick fractuur of twijgbreuk genoemd, omdat het bot net als een jong twijgje, wel breekt maar de bast (het botvlies) niet verscheurt. [Tekst overgenomen van website “mijn kinderarts”]

Vanwege hun groei hoeven tijdens het genezen de breuken bij kinderen niet precies goed te staan, dit wordt een standsafwijking genoemd. De standsafwijking die er na de breuk in het bot is kan er in de loop van de tijd nog (deels) uitgroeien Hoe groot deze standsafwijking mag zijn is hangt af van de leeftijd van uw kind (hoeveel uw kind nog gaat groeien) en de plek van de breuk (zowel welk bot gebroken is, als waar het in het bot gebroken is). Als de standsafwijking groot is, is het wel nodig de breuk te zetten, al of niet met een operatie

De richtlijn ‘Fracturen bij kinderen” helpt zorgverleners in Nederland om de behandeling overal op dezelfde goede manier uit te voeren en draagt bij aan de best mogelijke zorg voor uw kind. Zorgprofessionals kunnen afwijken van de richtlijn op basis van hun kennis, ervaring en lokale mogelijkheden.

 

Wat als mijn kind iets gebroken heeft?

Meestal zult u met uw kind naar de spoedeisende hulp (SEH) van een ziekenhuis bij u in de buurt gaan. Daar zal er vaak een röntgenfoto gemaakt worden van het pijnlijke lichaamsdeel. De straling die hierbij gebruikt wordt is van zeer lage dosering en (in deze lage dosering) niet schadelijk.

De behandelende arts zal de röntgenfoto beoordelen en (zo nodig) een behandeling starten. Deze kan bestaan uit een zogenaamde “conservatieve” behandeling waarbij de breuk meestal in gips zal worden gezet. Soms moet uw kind echter geopereerd worden.

 

Wat is het “zetten” van een breuk?

Soms is het “zetten” van de breuk nodig om een goede stand te verkrijgen. Hiermee wordt bedoeld dat het gebroken bot weer in een goede stand wordt gezet. Dit kan op de SEH gebeuren onder een roesje. Een roesje zorgt ervoor dat je bewustzijn wordt verlaagd, je valt als het ware in slaap. Daarnaast worden er pijnstillende medicijnen gegeven zodat je niets van het zetten voelt. Soms wordt het zetten van de breuk op de operatiekamer uitgevoerd onder narcose. Hierbij wordt er soms ook besloten om de breuk met een metalen pen, plaat of schroef op zijn plaats te houden. Dit metaal wordt osteosynthesemateriaal genoemd.

 

Wanneer moet mijn kind geopereerd worden?

Als de stand van de breuk erg afwijkend is en/of instabiel is (de breuk blijft bewegen ondanks een goede stand) zal uw kind geopereerd worden. Niet alle operaties gebeuren direct. Voor de veiligheid van uw kind wordt er soms enige tijd gewacht totdat uw kind nuchter is (een lege maag heeft). Soms worden breuken later geopereerd om er voor te zorgen dat de juiste voorbereidingen kunnen worden getroffen om de operatie goed te laten verlopen.

 

Heeft de breuk consequenties voor de groei?

Veel breuken bij kinderen zijn breuken in de buurt van de groeischijf. Als deze ook stuk is gegaan kan er (ook op langere termijn) een afwijkende stand van het bot ontstaan. Uw behandelend arts zal dit met u bespreken.

 

Wat kan ik verder verwachten?

De (na) behandeling zal in veel gevallen bestaan uit een periode waarbij de breuk in het gips wordt gezet. U zult hiervoor controleafspraken krijgen op de polikliniek of gipskamer.

Houdt er rekening mee dat gips niet nat mag worden (zogenaamd zwemgips uitgezonderd).

 

Moet het osteosynthesemateriaal verwijderd worden?

Mocht uw kind zijn geopereerd en hierbij een plaat/pen/schroef is gebruikt ( osteosynthesemateriaal ) dan wordt dit meestal weer verwijderd. Het materiaal groeit immers niet mee en kan gedurende het verdere leven nog klachten geven.

Afhankelijk van waarom en waarvoor het materiaal gebruikt is zal het meestal tussen enkele weken en een jaar verwijderd worden

 

Adviezen na de behandeling

Uw behandelend arts zal met u bespreken hoeveel uw kind mag bewegen (tijdens) of na een breuk. Misschien krijgt uw kind het advies om tijdelijk niet te sporten om het bot goed te laten helen.

Soms gaat het herstel niet voorspoedig, uw arts kan uw kind dan doorverwijzen naar bijvoorbeeld fysiotherapie.

Omdat dit voor elk kind anders is, kunnen hier geen algemene adviezen voor worden gegeven en wordt dit door uw arts besproken.

 

Kindermishandeling

Er is sinds enige jaren meer en meer aandacht voor botbreuken ten gevolge van kindermishandeling. Daarom wordt er bij alle presentaties op de Spoedeisende Hulp bij alle kinderen, die enig letsel hebben opgelopen gekeken naar de mogelijkheid van mishandeling. Als de behandelend arts een botbreuk ziet die hij/zij niet goed kan van verklaren en die niet logisch is, is het bij de meeste ziekenhuizen gebruikelijk dat er na de chirurg ook een kinderarts met de ouders spreekt. Dit is niet omdat u als verdachte wordt beschouwd, maar omdat het de verantwoordelijkheid is van artsen om gevallen van kindermishandeling te herkennen en hulp te bieden. Zie ook de website https://mijnkinderarts.nl/.