Algemene inleiding

Aanleiding voor het maken van de richtlijn

Littekenbreuken komen veel voor. 1 op de 10 abdominale incisies ontwikkelt zich tot een breuk. Hoeveel littekenbreuken in Nederland vastgesteld worden is onbekend, maar het aantal patiënten dat hieraan geopereerd wordt, wordt ingeschat op 8500 per jaar. Klachten van discomfort tot pijn, met invloed op kwaliteit van leven, kunnen reden geweest zijn voor een operatief herstel. Bij het herstel wordt meestal gebruikgemaakt van een mesh. Dit wordt ongeveer 2 keer zo vaak met een open benadering verricht dan via een laparoscopische route.

Algemene complicaties zijn pijn, infectie en recidief. Dit is anders bij een acute presentatie waarbij de uitpuiling niet meer terug te duwen is of wanneer het herstel van een meer complexe breuk samengaat met het opheffen van fistels/stoma’s, verschuivingsplastiek van de weke delen of gebruik van grote meshes. De mogelijke complicaties zijn dan ernstiger, zoals mortaliteit, abdominaal compartimentsyndroom, darmletsel en pulmonale complicaties. Afhankelijk van de definitie kan 4 tot 14% van het totale aantal littekenbreuken geclassificeerd worden als complex. Het onderscheid tussen een niet- complexe en een complexe littekenbreuk is uitgewerkt in de module Classificatie.

Buikwandchirurgie is een onderdeel van de algemene chirurgie. In een laatste voorstel vanuit de NVvH kan het onderdeel littekenbreukchirurgie verricht worden door elke chirurg mits een GE-gedifferentieerde dedicated chirurg in dezelfde chirurgengroep zit. Daarmee is deze zorg echter niet gelijk verdeeld over de Nederlandse ziekenhuizen. Dedicated teams hebben zich in sommige regio’s reeds ontwikkeld en trekken de meer complexe breuken aan. Het is aannemelijk dat voor deze groep concentratie leidt tot hogere kwaliteit. Dit wordt in de module Organisatie van zorg toegelicht. Daarnaast zal een samenvatting voor patiënten worden ontwikkeld, een overzicht van de kennislacunes, en een implementatieplan en een set indicatoren worden opgesteld. Deze kunnen als basis dienen om implementatie en resultaat van de richtlijn te meten en evalueren, om het beleid zo nodig bij te stellen.

Doel van de richtlijn

Het doel van het project is het ontwikkelen van een multidisciplinaire evidencebased richtlijn voor de diagnostiek en behandeling van patiënten met littekenbreuken. Met behulp van deze richtlijn kan de zorg aan deze patiëntengroep worden verbeterd. Een evidencebased richtlijn zal bijdragen aan meer uniformiteit in de behandeling en zal waardevol zijn om dedicated chirurgen en andere gerelateerde zorgverleners te ondersteunen bij een effectieve en veilige behandeling.

Afbakening van de richtlijn

Deze richtlijn geldt voor alle volwassen patiënten met één of meerdere littekenbreuken in de buikwand tussen de laterale zijde van de musculus abdominis recti. De werkgroep ziet mogelijkheden de zogenaamde laterale en/of lumbale en/of parastomale breuken toe te voegen als een addendum in een later stadium.