Implementatieplan

Inleiding

Dit plan is opgesteld ter bevordering van de implementatie van de belangrijkste aanbevelingen binnen de richtlijn Bone conduction devices. Voor het opstellen van dit plan is een inventarisatie gedaan van de mogelijk bevorderende en belemmerende factoren voor het naleven van de 5 belangrijkste aanbevelingen. Daarbij heeft de richtlijncommissie een advies uitgebracht over het tijdspad voor implementatie, de daarvoor benodigde randvoorwaarden en de acties die voor verschillende partijen ondernomen dienen te worden.

Werkwijze

De werkgroep heeft een selectie gemaakt van de vijf belangrijkste aanbevelingen binnen deze richtlijn. Voor elk van deze aanbevelingen is het volgende geïnventariseerd:

per wanneer de aanbeveling overal geïmplementeerd moet kunnen zijn;
de verwachte impact van implementatie van de aanbeveling op de zorgkosten;
randvoorwaarden om de aanbeveling te kunnen implementeren;
overige mogelijke barrières om de aanbeveling te kunnen implementeren;
mogelijke acties om de implementatie van de aanbeveling te bevorderen;
verantwoordelijke partij voor de te ondernemen acties.

Voor iedere aanbeveling is nagedacht over de hierboven genoemde punten. Echter niet voor iedere aanbeveling kon ieder punt worden beantwoord. Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen sterk geformuleerde aanbevelingen en zwak geformuleerde aanbevelingen. In het eerste geval doet de richtlijncommissie een duidelijke uitspraak over iets dat zeker wel of zeker niet gedaan moet worden. In het tweede geval wordt de aanbeveling minder zeker gesteld (bijvoorbeeld Overweeg om …) en wordt dus meer ruimte gelaten voor alternatieve opties. Voor sterk geformuleerde aanbevelingen zijn bovengenoemde punten in principe meer uitgewerkt dan voor de zwak geformuleerde aanbevelingen.

Aanbevelingen

*Aanbeveling*	Tijdspad voor implementatie: <1 jaar, *1-3 jaar of* *>3 jaar*	*Mogelijke barrières voor implementatie¹*	*Te ondernemen acties voor implementatie*	*Verantwoordelijken voor acties²*	*Overige opmerkingen*
Zorg voor het stellen van een juiste indicatie voor BCD en doe dit in samenwerking met, in elk geval onder supervisie van, de klinisch fysicus-audioloog (KFA) en de KNO-arts (module ‘Indicatiestelling voor BCD’)	1-3 jaar	Ontbreken van een samenwerkingsstructuur Er is geen KFA in het zorgpad	Inrichten van een BCD team in de zorgcentra waar de behandeling wordt toegepast. Waar een KNO-arts en KFA in zitting hebben	Wetenschappelijke verenigingen (NVKNO, NVKF)	Het is belangrijk dat er een duidelijke communicatiestructuur is binnen dit BCD team
Laat alternatieven horen of bespreek in ieder geval alle chirurgische en niet-chirurgische opties van toepassing voor betreffende patiënt (module ‘Informatieverstrekking aan de patiënt bij BCD’)	< 1 jaar	Ziekenhuis of Audiologisch Centrum beschikt niet over alle alternatieven voor een proef Niet alle alternatieven zijn bekend bij hulpverleners in de zorgketen	Afspraken maken met verschillende zorginstellingen in de regio waardoor alle alternatieven op proef kunnen worden aangeboden Voorlichting van alle professionals in de zorgketen over alternatieven door BCD-teams	Ziekenhuisbestuur (geïnitieerd door de wetenschappelijke verenigingen) Wetenschappelijke verenigingen (NVKNO, NVKF)
Kies een processor die voldoende krachtig is; minimaal een krachtig toestel en in de meeste gevallen een zeer krachtig toestel (modules ‘Criteria voor headband/softband trial BCD’ en ‘BCD klasse bij type gehoorverlies/toepassing’)	1-3 jaar	Esthetiek: toestellen met meer power zijn vaak ook groter en worden minder mooi gevonden Kennis: Vaak is onvoldoende duidelijk wat de meerwaarde van een toestel met meer power is. Kosten: toestellen met meer power zijn in sommige gevallen duurder	Informatieverstrekking aan de patiënt en professionals over voordelen van een krachtiger toestel ten opzichte van de ervaren nadelen	Wetenschappelijke vereniging (NVKF)
Gebruik bij het plaatsen van een percutaan implantaat ten behoeve van een BCD de lineaire incisie, waarbij de huid niet uitgedund hoeft te worden (volwassenen) middels 1-fase chirurgie (module ‘Operatietechnieken BCD bij volwassenen’)	1-3 jaar	Niet alle KNO-artsen kunnen de lineaire incisietechniek zonder weefseluitdunning uitvoeren.	Educatie van KNO-artsen die de operatie uitvoeren waarin het BCD implantaat wordt geplaatst.	Wetenschappelijke vereniging (NVKNO)
Overweeg verwijzing van kinderen die speciale zorg behoeven naar een centrum met specifieke expertise op het gebied van hoorimplantaten (modules ‘Klinische diagnostiek voor BCD’ en ‘Operatietechnieken BCD bij kinderen’)	1-3 jaar	Door relatieve onervarenheid van professionals in de zorgketen kan het lastig zijn de behandeling aan te passen aan de specifieke kenmerken van het betreffende kind. Onbekendheid met verwijsstromen naar centra met specifieke expertise.	Educatie over specifieke kenmerken van behandeling bij kinderen aan alle professionals in de zorgketen die betrokken zijn bij de behandeling met BCD bij kinderen, inclusief mogelijkheden voor verwijzing naar centra met specifieke expertise	Wetenschappelijke verenigingen (NVKNO, NVKF)	Sommige aspecten van behandeling met BCD bij kinderen zijn nog onvoldoende onderbouwd met wetenschappelijke literatuur (zie de module ‘Operatietechnieken BCD bij kinderen’). Onderzoek is gewenst (zie kennislacunes)

Barrières kunnen zich bevinden op het niveau van de professional, op het niveau van de organisatie (het ziekenhuis) of op het niveau van het systeem (buiten het ziekenhuis). Denk bijvoorbeeld aan onenigheid in het land met betrekking tot de aanbeveling, onvoldoende motivatie of kennis bij de specialist, onvoldoende faciliteiten of personeel, nodige concentratie van zorg, kosten, slechte samenwerking tussen disciplines, nodige taakherschikking, etcetera.
Wie de verantwoordelijkheden draagt voor implementatie van de aanbevelingen, zal tevens afhankelijk zijn van het niveau waarop zich barrières bevinden. Barrières op het niveau van de professional zullen vaak opgelost moeten worden door de beroepsvereniging. Barrières op het niveau van de organisatie zullen vaak onder verantwoordelijkheid van de ziekenhuisbestuurders vallen. Bij het oplossen van barrières op het niveau van het systeem zijn ook andere partijen, zoals de NZA en zorgverzekeraars, van belang. Echter, aangezien de richtlijn vaak enkel wordt geautoriseerd door de (participerende) wetenschappelijke verenigingen is het aan de wetenschappelijke verenigingen om deze problemen bij de andere partijen aan te kaarten.

Implementatietermijnen

Voor sterk geformuleerde aanbevelingen geldt dat zij zo spoedig mogelijk geïmplementeerd dienen te worden. Voor de meeste sterk geformuleerde aanbevelingen betekent dat dat zij komend jaar direct geïmplementeerd moeten worden en dat per 2019 dus iedereen aan deze aanbevelingen dient te voldoen.

Voor sommige aanbevelingen dient echter een langer implementatietermijn van 1 tot 3 jaar aangehouden te worden vanwege de tijd die nodig is om de barrières te nemen, wat dus betekent dat per 2021 iedereen aan deze aanbevelingen dient te voldoen.

Te ondernemen acties per partij

Hieronder wordt per partij toegelicht welke acties zij kunnen ondernemen om de implementatie van de richtlijn te bevorderen.

Alle direct betrokken wetenschappelijk verenigingen/beroepsorganisaties (NVKNO, NVKF)

bekend maken van de richtlijn onder de leden;
publiciteit voor de richtlijn maken door over de richtlijn te publiceren in tijdschriften en te vertellen op congressen;
ontwikkelen van gerichte bijscholing/trainingen
ontwikkelen en aanpassen van patiënteninformatie/keuzehulpen;
controleren van de toepassing van de aanbevelingen middels audits en de kwaliteitsvisitatie;
gezamenlijk afspraken maken over en opstarten van continu modulair onderhoud van de richtlijn.

De lokale vakgroepen/individuele medisch professionals

het bespreken van de aanbevelingen in de vakgroepsvergadering en lokale werkgroepen;
het volgen van bijscholing die bij deze richtlijn ontwikkeld gaat worden;
aanpassen lokale patiënteninformatie op grond van de materialen die door de verenigingen beschikbaar gesteld zullen worden;
afstemmen en afspraken maken met andere betrokken disciplines om de toepassing van de aanbevelingen in de praktijk te borgen.

De systeemstakeholders (onder andere zorgverzekeraars, (koepelorganisaties van) ziekenhuisbestuurders, IGZ)

Ten aanzien van de financiering van de zorg voor patiënten wordt van het bestuur van de ziekenhuizen verwacht bereidheid te tonen om de nodige investeringen te doen om de aanbevelingen in deze richtlijn te kunnen implementeren. Daarnaast wordt van de bestuurders verwacht dat zij bij de betrokken medisch professionals nagaan op welke wijze zij kennis hebben genomen van de nieuwe richtlijn en deze toepassen in de praktijk.

Van zorgverleners wordt verwacht dat zij de zorg die in deze richtlijn wordt voorgeschreven zullen vergoeden. De sterk geformuleerde aanbevelingen in deze richtlijn kunnen, na verloop van de aangegeven implementatietermijnen door zorgverzekeraars worden gebruikt voor de inkoop van zorg.

Het Kennisinstituut van Medisch Specialisten

Toevoegen van de richtlijn en dit implementatieplan aan de richtlijnendatabase (http://www.richtlijnendatabase.nl) op een voor alle partijen goed te vinden plaats.