Kennislacunes

Tijdens de ontwikkeling van de richtlijn ‘Diagnostiek en Behandeling van een COPD-longaanval in het Ziekenhuis’ is systematisch gezocht naar onderzoeksbevindingen die nuttig konden zijn voor het beantwoorden van de uitgangsvragen. Een deel (of een onderdeel) van de uitgangsvragen is met het resultaat van deze zoekacties te beantwoorden, een groot deel echter niet. Door gebruik te maken van de evidence-based methodiek (EBRO) is duidelijk geworden dat op het terrein van longaanvallen COPD nog lacunes in de beschikbare kennis bestaan. Eén van de oorzaken daarvan moet gezocht worden in het feit dat te weinig onderzoek wordt gedaan naar patiënten met een COPD-longaanval. Onderzoek richt zich vaak op patiënten met een stabiele COPD. De werkgroep is derhalve van mening dat (vervolg)onderzoek wenselijk is, om in de toekomst een duidelijker antwoord te kunnen geven op vragen uit de praktijk. Om deze reden heeft de werkgroep per module aangegeven op welke vlakken nader onderzoek gewenst is en de belangrijkste lacunes in kennis geprioriteerd.

 

De belangrijkste kennislacunes bij de richtlijn Richtlijn Diagnostiek en Behandeling van een COPD-longaanval in het Ziekenhuis hebben betrekking op:

• het ontbreken van goede gerandomiseerde klinische trials ten aanzien van de medicamenteuze behandeling van een COPD-longaanval. Bijvoorbeeld aangaande het gebruik van systemische (dosering en duur) en inhalatie corticosteroïden, antibiotica, slaapmiddelen, opioïden;
• het ontbreken van goede gerandomiseerde klinische trials ten aanzien van fysiotherapie interventies bij patiënten met COPD-longaanval in het ziekenhuis;
• het ontbreken van gevalideerde opname-, diagnose- en ontslagcriteria voor patiënten met een COPD-longaanval.

 

Kennislacunes per module

Module: Moment van ziekenhuisopname

• kennislacune:
• Het ontbreken van een gevalideerde set van opnamecriteria die gebruikt kan worden bij de beslissing tot het al dan niet overgaan tot een ziekenhuisopname bij patiënten met een COPD-longaanval.
• Het ontbreken van een gevalideerde set prognostische klinische variabelen voor mortaliteit en kwaliteit van leven bij patiënten met een klinische COPD-longaanval.

• onderzoeksvraag:
• Welke criteria voor ziekenhuisopname zijn valide bij patiënten met een COPD-longaanval?
• Wat zijn prognostische klinische variabelen voor mortaliteit en kwaliteit van leven bij patiënten met een klinische COPD-longaanval?

 

Module: Minimale initiële diagnostiek op de Spoedeisende hulp

• kennislacune:
• Het ontbreken eenduidige adviezen over welke diagnostiek minimaal noodzakelijk is bij een patiënt met een (vermoedelijke) COPD-longaanval tijdens opname op spoedeisende hulp, waardoor er veel praktijkvariatie bestaat; daarmee is er een risico op onder- dan wel overdiagnostiek.
• Het ontbreken van gevalideerde een set prognostische voorspellende klinische variabelen voor mortaliteit bij patiënten die worden opgenomen met een COPD-longaanval.

• onderzoeksvraag:
• Op welke wijze kan de ernst van de ziekteverschijnselen bij een COPD-longaanval het adequaat in kaart worden gebracht?

 

Module: Monitoring tijdens de opname en ontslag uit het ziekenhuis

• kennislacune:
• Het ontbreken van parameters voor monitoring van patiënt tijdens de ziekenhuisopname voor een COPD-longaanval.
• Het ontbreken van een gevalideerde set prognostische klinische variabelen voor mortaliteit bij patiënten tijdens een opname voor COPD-longaanval.

• onderzoeksvraag:
• Wat zijn prognostische klinische variabelen voor mortaliteit bij patiënten met een klinische COPD-longaanval?

 

Module: Niet-beademen niet-reanimeren beleid

• kennislacune:
• Er zijn weinig data beschikbaar om de kans op leven me acceptabele kwaliteit van leven na reanimatie en/of beademen op de intensive care goed in te schatten. Dit leidt gemakkelijk tot frictie tussen bijvoorbeeld longartsen en intensivisten bij keuzes over wel of niet actief beleid en opname op de IC.

• onderzoeksvraag:
• Wat is een hanteerbare set klinische parameters om medische beslissingen over wel of niet beademen en opname op de IC mee te ondersteunen.

 

Module: Systemische corticosteroïden

• kennislacune:
• Onduidelijkheid over de effectiviteit van het systemische corticosteroïden, en met name optimale duur en dosering, bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis na een COPD-longaanval.
• Het ontbreekt aan voldoende gegevens om te beoordelen of systemische corticosteroïden door inhalatie corticosteroïden vervangen kunnen worden bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis na een COPD-longaanval.

• onderzoeksvraag:
• Wat is de effectiviteit van systemische corticosteroïden bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis met een COPD-longaanval?
• Wat is de effectiviteit van IV toediening van systemische corticosteroïden vergeleken met orale toediening bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis met een COPD-longaanval?
• Wat is optimale dosering en duur van behandeling met systemische corticosteroïden bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis met een COPD-longaanval?

 

Module: Bronchusverwijders

• kennislacune:
• Onduidelijkheid over de effectiviteit van langwerkende bronchusverwijders bij de behandeling van een COPD-longaanval.
• Het ontbreekt aan voldoende gegevens om te beoordelen of er verschil is in effect van behandeling tussen verschillende toedieningswijze van bronchusverwijders bij een COPD-longaanval.

• onderzoeksvraag:
• Wat is de effectiviteit van bronchusverwijders bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis met een COPD-longaanval?
• Wat is de effectiviteit van bronchusverwijders toegediend middels verneveling vergeleken met dosis aerosol of droog poeder bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis met een COPD-longaanval?

 

Module: Antibiotica

• kennislacune:
• Onduidelijkheid over de effectiviteit van het antibiotica bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis na een COPD-longaanval.

• onderzoeksvraag­
• Wat is de effectiviteit van antibiotica bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis na een COPD-longaanval?

 

Module: Opioïden           

• kennislacune:
• Onduidelijkheid over de effectiviteit, veiligheid, en optimale (doserings)vorm van opioïden bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis na een COPD-longaanval.

• onderzoeksvraag:
• Wat is de effectiviteit van opioïden bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis na een COPD-longaanval?

 

Module: Slaapmiddelen               

• kennislacune:
• Het is onvoldoende bekend of slaapmiddelen veilig aan een patiënt met COPD kunnen worden gegeven tijdens een opname in het ziekenhuis na een COPD-longaanval.
• Onduidelijkheid over de effectiviteit van het slaapmiddelen bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis na een COPD-longaanval.

• onderzoeksvraag:
• Wat is de effectiviteit van slaapmiddelen bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis na een COPD-longaanval?

 

Module: Voedingstoestand tijdens de ziekenhuisopname

• kennislacune:
• Niet van toepassing (overgenomen uit richtlijn voeding)

Module: Mucus evacuerende technieken

• kennislacune:
• Onduidelijkheid over de effectiviteit van mucus evacuerende technieken bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis na een COPD-longaanval.

• onderzoeksvraag:
• Wat zijn (on)gunstige effecten van mucus evacuerende technieken bij patiënten met een COPD-longaanval opgenomen in het ziekenhuis met problemen met sputum ten opzichte van standaardtherapie?

 

Module: Mobilisatie in het ziekenhuis

• kennislacune:
• Onduidelijkheid over de effectiviteit van vroegtijdige mobilisatie bij patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis na een COPD-longaanval.

• onderzoeksvraag:
• Wat zijn (on)gunstige effecten van vroegtijdige mobilisatie bij patiënten met COPD opgenomen in het ziekenhuis omwille van een longaanval ten opzichte van standaardtherapie?