Achtergrondinformatie diagnose astma

Kernsymptomen:

 

Expiratoir piepen is een van de vele ademhalingsgeluiden die kunnen voorkomen. Ouders gebruiken de term ‘piepen’ vaak om (elk) abnormaal hoorbare ademhaling aan te duiden. Er zijn verschillende oorzaken van expiratoir piepen op kinderleeftijd en verschillende klinische patronen (‘fenotypes’). In het algemeen worden deze retrospectief vastgesteld. Er kan geen betrouwbaar onderscheid worden gemaakt in fenotype als het kind zich voor het eerst presenteert met piepen.

 

Episodisch piepen

Het meest voorkomende klinische patroon, vooral bij zuigelingen, peuters en kleuters, is periodes van piepen, hoesten en kortademigheid geassocieerd met virale bovenste luchtweginfecties (blwi), zonder blijvende symptomen, dus tussendoor symptoomvrij [episodisch (viraal) piepen, episodic viral wheeze]. Het grootste deel van deze kinderen zal geen symptomen meer hebben op de schoolgaande leeftijd.

 

Piepen op meerdere prikkels

Een minderheid van de kinderen met episodisch piepen ten tijde van virale infecties ontwikkelt piepen dat ook optreedt bij andere prikkels zodat ze tussen acute episodes ook symptomen hebben, net zoals oudere kinderen met astma [piepen op meerdere prikkels, multiple trigger wheeze].

 

Kinderen met persisterende symptomen of symptomen tussen acute episodes door hebben de meeste kans om baat te hebben van therapeutische interventies.

 

 

Leeftijd

in het algemeen geldt, hoe vroeger de start van het piepen, hoe gunstiger de prognose. Cohortstudies tonen een ‘breekpunt’ rond de leeftijd van 2 jaar. Kinderen die zich voor deze leeftijd presenteren met eerste symptomen worden het vaakst asymptomatisch.

 

Gelijktijdig vóórkomen van atopie is een risicofactor voor persisterend piepen onafhankelijk van de leeftijd van presentatie.

 

 

Geslacht

Astma komt voor de puberteit meer voor bij jongens. Jongens met astma groeien er vaker ‘overheen’ gedurende de adolescentie dan meisjes. Vrouwelijk geslacht is een risicofactor voor het blijven bestaan van astma tot in de volwassenheid.

 

 

Ernst en frequentie van voorgaande periodes met piepen

Frequente of zwaardere periodes met piepen zijn geassocieerd met terugkerend piepen dat blijft bestaan in de adolescentie.

 

 

Atopie

Het gelijktijdig vóórkomen van andere atopische aandoeningen zoals eczeem en allergische rhinitis vergroot de kans op de diagnose astma. Een positieve test voor atopie bij een kind met piepen vergroot ook de kans op astma. Een verhoogd specifiek IgE voor tarwe, kippenei-eiwit of inhalatieallergenen zoals huisstofmijt of kattenroos, voorspelt later astma.

 

Het opsporen en zo nodig behandelen van allergische rhinitis kan een bijdrage leveren aan de stabiliteit van de onderste luchtweg (common airway concept ). Zie voor een overicht van diagnostiek en behandeling van allergische rhinitis: http://www.whiar.org/docs/ARIAReport_2010.pdf.

 

Familieanamnese

Een positieve familieanamnese voor atopie is de duidelijkste risicofactor voor atopie en astma bij kinderen. Maternale atopie is het sterkst geassocieerd met childhood onset of asthma.