Implementatie en evaluatie

Implementatie en evaluatie van de richtlijn

 

Implementatie van deze richtlijn

Uit onderzoek is bekend dat allerlei beperkende en bevorderende factoren van invloed

zijn op het in gebruik nemen van een nieuwe richtlijn door professionals in de dagelijkse

praktijk (Fleuren e.a., 2002; Grol & Wensing, 2006 Leentjens & Burgers, 2008).

 

Algemene factoren

De richtlijn ADHD bij volwassenen beperkt zich tot de onderwerpen diagnostiek en

medicamenteuze behandeling. Dit vereenvoudigt de implementatie en biedt, indien goed

uitgevoerd, een stevige basis voor de invoering van de toekomstige Zorgstandaard

ADHD.

 

Professional

ADHD is binnen het veld van de volwassenenpsychiatrie een vrij nieuwe diagnose en

maakt pas sinds 2012 deel uit van de opleiding tot psychiater. Dit betekent dat de

kennis over ADHD bij volwassenen bij een grote groep professionals mogelijk nog

onvoldoende is. Wat is de attitude van de professional ten opzichte van de richtlijn?

 

Patiënt

Belangrijke factoren zijn: is de patiënt voldoende op de hoogte van de inhoud van de

richtlijn? Voelt de patiëntenvereniging zich voldoende gehoord bij de ontwikkeling van de

richtlijn? Is er weerstand tegen de aanbevelingen in de richtlijn?

Bij de totstandkoming van deze richtlijn is de patiëntenvereniging betrokken geweest bij

het bepalen van de uitgangsvragen, tijdens de ontwikkeling, en in de klankbordfase.

 

Beroepsvereniging

Promoot de beroepsvereniging de richtlijn voldoende?

Een mogelijke beperking is dat fase I van de richtlijn vooralsnog alleen online zal

verschijnen.

 

GGZ-instelling

Biedt de instelling voldoende budget voor scholing en implementatie (bijvoorbeeld voor

personeel)?

Richt de instelling zich op de juiste patiëntgroepen? Het zorgaanbod gericht op de groep

volwassenen met ADHD is mede door een gebrek aan kennis en ervaring bij

professionals landelijk nog onvoldoende breed toegankelijk. Om het zorgaanbod uit te

breiden, kan gedacht worden aan samenwerkingsverbanden tussen instellingen en/of

disciplines.

 

Macrosysteem

Hoe beïnvloeden wetten, regels en financiering de implementatie van de richtlijn?

De kosten van medicatie - voor de langwerkende preparaten dienen patiënten bij te

betalen – maken een optimale behandeling vaak moeizaam.

 

Adviezen en hulpmiddelen bij implementatie

Grol en Wensing (2006) beschrijven een aantal fasen van implementatie die managers,

teams en professionals doormaken om een vernieuwing te integreren. Bij elke fase

kunnen zich problemen voordoen. Om de toepassing van de aanbevelingen in deze

richtlijn mogelijk te maken, formuleerde de richtlijnwerkgroep een aantal adviezen en

hulpmiddelen per fase.

 

Oriëntatie

Van belang in deze fase is dat zorgverleners, teams en instellingen op de hoogte

gebracht worden van het feit dat er een richtlijn ADHD bij volwassenen is. In deze fase

gaat het om het zich bewust zijn van het bestaan van de richtlijn en het belang hiervan.

Een kartrekker kan hierin een belangrijke rol spelen.

 

Inzicht

In deze fase weten de individuen wat de nieuwe richtlijn inhoudt en wat er van hen

verwacht wordt. Inzicht en bewustwording van wat er afwijkend is in het huidige

handelen ten opzichte van de aanbevelingen uit de richtlijn is van belang. Dit kan leiden

tot reflectie op het ontwikkelen van competenties. De inhoud van de richtlijn vertalen

naar concrete aanpassingen op de werkvloer maakt dat de richtlijn meer gaat ‘leven’.

 

Acceptatie

In deze fase zijn managers, teams en professionals ervan overtuigd dat de richtlijn

waardevol en effectief is. Sommige hulpverleners zullen moeite hebben de richtlijn te

accepteren. Het in kaart brengen van de weerstand kan waardevol zijn en

aanknopingspunten bieden voor bijsturing.

Vaak is tijd een veelgehoord knelpunt. Echter, werken met bewezen effectieve

interventies is geen extra werk, maar basiskwaliteit.

 

Verandering

In deze fase worden benodigde vaardigheden aangeleerd en wordt gestart met de

nieuwe werkwijze. Belangrijk is dat men het gevoel krijgt dat deze werkwijze werkt en

haalbaar is. Monitoren is in deze fase van belang en biedt informatie voor bijsturing.

Bepaal een aantal concrete doelen en geef aan wat, wanneer en door wie gemeten

wordt.

Behoud van verandering

De richtlijn wordt een vast onderdeel van de dagelijkse routines en processen in de

praktijk. De aanbevelingen vanuit de richtlijn zullen ingepast moeten worden in

zorgplannen en/of het elektronisch patiëntendossier. Werkbegeleiding, intervisie of

supervisie kunnen een hulpmiddel zijn om niet in oude gewoontes terug te vallen.

 

Basisindicatoren voor kwaliteitstoetsing

De richtlijnwerkgroep beveelt aan om op basis van de adviezen in deze eerste fase van

de richtlijn, de kwaliteit van de zorg voor volwassenen met ADHD, en het effect van de

behandeling regelmatig te evalueren. Suggesties voor kwaliteitsindicatoren van de zorg

voor volwassenen met ADHD zijn: