Verslag Patiëntenfocusgroep

FOCUSGROEP ‘Basis prenatale zorg’

Doel van het focusgroepsgesprek

Vanuit het patiëntenperspectief inzichtelijk maken hoe de zorg aan zwangere vrouwen, met of zonder complicaties als vroeggeboorte, hypertensieve aandoeningen, afwijkende foetale groei of diabetes gravidarum, door de zwangeren zelf wordt ervaren.

 

Samenvatting focusgroep

Basiszorg moet in ieder geval de volgende thema’s omvatten: De zwangere moet centraal staan, keuzevrijheid hebben, individueel bepaald, organisatorisch zou er gestreefd moeten worden naar enige continuïteit in overleg met. Het ervaren van diagnostiek, de gevolgen van diagnostiek of überhaupt het ondergaan van diagnostiek is individueel bepaald.. Het is belangrijk dat de gynaecologen uitleg geven over waarom ze dingen doen, wat gevolgen hiervan kunnen zijn en wat daarna de nemen stappen kunnen zijn. Qua informatie is het belangrijk dat dit eenduidig is en dat iedereen dezelfde informatie krijgt; dat er expliciet wordt vermeld dat als er twijfels zijn, er contact opgenomen kan worden. Dat er onderbouwing in staat waarom een gynaecoloog bepaalde dingen doet, bekijkt of onderzoekt. Daar zou een instructie over moeten zijn ten aanzien van klachten die mogelijk kunnen wijzen op complicatie. Er zou een scheiding gemaakt moeten worden tussen wat de gevolgen zijn voor het kind en wat de gevolgen zijn voor de moeder. Daarnaast zou ook aandacht geschonken moeten worden aan de nadelen van de diagnostiek en het moet duidelijk zijn dat het geen benchmark is of absolute zekerheid. Waar mogelijk een duidelijke en betrouwbare website dat nog nog meer informatie bevat dan  alleen de folders.

 

Positieve punten van de basis prenatale zorg

• Persoonlijke aandacht; een uitgebreid intakegesprek waarbij ook naar de vrouw en niet alleen naar de zwangere wordt gevraagd. Vaak is dit het geval in verloskundigepraktijken.
• Bij de doorverwijzing wordt er verder gekeken dan alleen de reden van verwijzen (bv uitgebreide echo)
• Bij doorverwijzing wordt veel meer gevraagd (bv verwijzing wegens foetale tachycardie à PE klachten uitgevraagd), werd als erg prettig ervaren.
• Kennis en kunde in het ziekenhuis. De rust dat er goed wordt gekeken en dat de zwangere zo mogelijk gerust gesteld wordt.

 

Verbeter-/aanvullingspunten van de basis prenatale zorg

• Wachttijd in wachtkamer, korte intake en lang wachten tot het maken van een volgende afspraak bij de gynaecoloog.
• Streven naar continuïteit bij de gynaecoloog, er is behoefte aan zoveel mogelijk door 1 zorgverlener gezien te worden, hoewel het ook weer als een gratis second opinion gezien wordt.
• De mogelijkheid tot doorvragen als een zwangere iets niet begrijpt, is er niet altijd.
• Door niet ieder ziekenhuis/praktijk wordt informatie gegeven over kraamzorg, kinderagverblijf, voeding, echo, combitest etc.
• Er is behoefte aan een plek waar betrouwbare informatie over zwangerschap etc staat. Een website met patienteninformatie, maar ook waar de richtlijnen staat en de evidence waarop het gebaseerd is.
• Vrouwen willen weten waarom testen gedaan worden (bv OGTT, termijnecho) en zijn zich er niet van bewust dat dit ook geweigerd kan worden en welke mogelijke consequenties (voor moeder en kind los benoemd) dit heeft. Ook willen ze graag de voor- en nadelen van iedere test weten.
• Niet iedereen heeft standaard een belkaart gekregen met alarmsymptomen en telefoonnummers.
• De ene vrouw heeft wel een zwangere map gekregen met basis informatie, de andere niet. Hierin staat per AD ook regelzaken die afgevinkt kunnen worden. Er is behoefte aan eenduidige informatie voor iedereen.
• Zwangerenplan; met alle mogelijke onderzoeken en testen en de beslissing van de zwangere iets wel of niet te doen. Hierin zou ook moeten worden opgenomen dat bv na een combitest niet direct een amniopunctie gedaan kan worden, maar dat daarvoor gewacht moet worden tot een bepaalde zwangere termijn. Dan is dat voor iedereen duidelijk en wordt er niet vergeten.
  Dit moet wel ook mondeling worden toegelicht.

• Bevalplan; met de wensen van de zwangere. Als hier een standaard format voor is en aan iedere zwangere wordt geboden, wordt het niet vergeten.
• Bij een website, boekje, zwangere plan en bevalplan moet er rekening gehouden worden met anderstaligen.

 

Het patiënten perspectief is zoveel mogelijk meegenomen in het formuleren van de overwegingen en aanbevelingen.

 

Aanbevelingen

Zet een duidelijke, betrouwbare en centrale website op dat eenduidige informatie bevat over:

• de zwangerschap in het algemeen;
• de voor- en nadelen van diagnostiek;
• waarom gynaecologen bepaalde dingen doen, bekijken en onderzoeken (richtlijnen en evidence);
• wat de gevolgen hiervan kunnen zijn en welke vervolgstappen dan genomen moeten worden;
• Een duidelijke instructie over klachten die mogelijk kunnen duiden op een zwangerschapscomplicatie;
• Met wie contact op te nemen wanneer er twijfels zijn bij de zwangere vrouw;
• Houdt hierbij zoveel mogelijk rekening met anderstaligen.

 

Hanteer zoveel mogelijk één en dezelfde behandelaar gedurende het zwangerschap traject van een vrouw.

 

Informeer de vrouw over het zwangerenplan en bevalplan; stem dit af op de individuele wensen van de zwangere.