Terminologie m.b.t. psychische symptomen

Gebruikelijke terminologie met betrekking tot psychische symptomen bij hartrevalidatiepatiënten
De psychische symptomen bij patiënten die in aanmerking komen voor hartrevalidatie zijn zeer divers. Naast psychiatrische diagnoses gebaseerd op DSM-IV-TR, is er een grote diversiteit aan psychische symptomen die niet duidelijk te benoemen zijn als DSM-diagnose. De tabel in deze bijlage geeft een praktisch hanteerbaar overzicht en indeling hiervan. Ook wordt de specifieke manifestatie binnen de cardiologie/hartrevalidatie (indien van toepassing) weergegeven.

Overzicht van psychische symptomen binnen de hartrevalidatie

Psychische symptomen	DSM-IV diagnose en manifestatie algemeen	Manifestatie bij hartpatiënten
Emotionele instabiliteit	n.v.t.	Moeheid, snel emotioneel, milde slaapproblemen, prikkelbaar, gespannen, onzeker, bang en somber
Subklinische depressie	Dysthyme stoornis Ten minste de helft van de tijd de afgelopen 2 jaar sombere stemming, naast additionele depressieve symptomen, niet voldoen aan de criteria voor een depressieve episode	Enige mate van prikkelbaarheid/vijandigheid, moeheid en lusteloosheid
Subklinische depressie	Aanpassingsstoornis met depressieve stemming Psychologische respons op een identificeerbare stressor(s) (maximaal 3 maanden na begin stressor) die resulteert in de ontwikkeling van klinisch significante emotionele of gedragssymptomen
Subklinische angst	Enige mate van angst, paniek of vermijding van specifieke situaties gerelateerd aan angst
Depressieve stoornis	Depressieve stoornis Eén of meer depressieve episoden (ten minste 2 weken sombere stemming of verlies van interesse, naast 4 additionele symptomen van depressie)	Snel prikkelbaar/vijandig, moe, lusteloos
Angststoornis	Paniekstoornis Minstens 2 paniekaanvallen afgelopen maand en minstens 4 van de 13 symptomen. Recidiverende onverwachte paniekaanvallen (discrete periode met een plots begin van onwelbevinden, intense angst, vrees of schrik, vaak begeleid door een gevoel van naderend onheil, met symptomen van benauwdheid, palpitaties, pijn of een vervelend gevoel op de borst, stikken, en angst om gek te worden of de controle te verliezen) waarover continue zorgen bestaan	Aanvallen met vooral lichamelijke en cardiale klachten (pijn op de borst, palpitaties). Patiënt herkent zich over het algemeen niet in de term paniek, maar maakt zich wel zorgen over de ervaren cardiale symptomen.
	Agorafobie Angst voor of vermijden van plaatsen, of situaties van waar ontsnappen moeilijk of beschamend zou zijn, of waar geen hulp zou zijn in geval van een paniekaanval of paniek-achtige symptomen	Vermijdingsgedrag ten aanzien van eerdere situaties waarin cardiale symptomen optraden, bijv. angst voor bewegen (kinesiofobie)
	Posttraumatische Stressstoornis Herbeleven van een extreem traumatische gebeurtenis, vergezeld door symptomen van toegenomen alertheid, en vermijden van stimuli geassocieerd aan het trauma	Herbeleven cardiale incident, vermijdingsgedrag ten aanzien van situatie(s) waarin cardiale incident optrad
	Gegeneraliseerde Angststoornis Ten minste 6 maanden aanhoudende excessieve angst en zorgen	Zorgen en angst over cardiale symptomen
	Sociale fobie Klinisch significante angst uitgelokt door blootstelling aan bepaalde typen sociale situaties of situaties waarin gepresteerd dient te worden, vaak leidend tot vermijdingsgedrag	Vermijdingsgedrag ten aanzien van eerdere situaties waarin cardiale symptomen optraden
	Specifieke fobie Klinisch significante angst uitgelokt door blootstelling aan een specifiek gevreesd object of situatie, vaak leidend tot vermijdingsgedrag	Vermijdingsgedrag ten aanzien van eerdere situaties waarin cardiale symptomen optraden
	Hypochondrie Preoccupatie met de angst voor het hebben, of het idee van het hebben van een ernstige ziekte, gebaseerd op de misperceptie van lichamelijke symptomen en functie.	‘Hartangst’, geruststelling zoeken bij cardiale klachten