Algemene inleiding

Aanleiding

Non-invasieve beademing (NIV) is een evidence-based behandeling bij acute respiratoire insufficiëntie bij patiënten met Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD). Meerdere meta-analyses hebben laten zien dat minder intubaties nodig zijn, de opnameduur korter wordt en de survival verbetert door NIV toe te passen naast de normale medicatie bij acute respiratoire insufficiëntie. Ondanks het feit dat sinds 2005 NIV in de acute situatie in de Ne­derlandse COPD-richtlijn met betrekking tot diagnostiek en behandeling aanbevolen wordt, is dat in een aantal ziekenhuizen nog steeds geen standaardtherapie. De voornaamste reden is dat in die richtlijn geen praktische invulling wordt gegeven aan het uitvoeren van NIV op de longafdeling. Tevens is recent vanuit de Inspectie voor de Gezondheidszorg aangedrongen op het ontwikkelen van deze richtlijn omdat consensus op dit vlak lijkt te ontbreken. Deze richtlijn beoogt op wetenschappelijke basis praktische handvatten aan te reiken bij wie, hoe en wanneer NIV moet worden toegepast.

 

Epidemiologie

COPD is een frequent voorkomende chronische aandoening. De prevalentie van COPD is ongeveer 2,5% bij de mannen en 1,7% bij vanj de vrouwen. Dit betekent dat COPD bij onge­veer 400.000 mensen in Nederland voorkomt. Verwacht wordt dat COPD in 2020 de derde belangrijkste oorzaak van overlijden is en de vijfde belangrijkste veroorzaker van invaliditeit is (www.goldcopd.org). In een recente studie van Chandra (2012) bleek dat van de COPD- patiënten die worden opgenomen wegens een acute exacerbatie, 8% respiratoir insufficiënt is en behandeld moet worden met NIV.

 

Klachten en impact op kosten

Door de duidelijke toename van het aantal COPD-patiënten zullen ook de kosten toenemen. Het aantal COPD GOLD 4 (d.w.z. een FEV < 30% voorspeld) patiënten groeit eveneens. Met name deze groep heeft een sterk verhoogde kans op het ontwikkelen van een acute respira­toire insufficiëntie en dient in voorkomende gevallen behandeld te worden met NIV. Aange­zien exacerbaties de voornaamste veroorzakers zijn van de stijging van de kosten moet ge­tracht worden deze zo goed mogelijk te bestrijden. Onderzoek heeft aangetoond dat het toe­passen van NIV in bepaalde omstandigheden bij exacerbaties van COPD de kosten doet afnemen. Een studie van Plant (2003) heeft laten zien dat NIV indien toegepast op de afde­ling in bovengenoemde specifieke situatie goedkoper is dan het niet toepassen van NIV. De belangrijkste reden is dat door de NIV de patiënten minder vaak geïntubeerd hoefden te worden en daardoor minder lang op de IC konden verblijven.

Met deze richtlijn zal NIV op de longafdeling op een gestandaardiseerde wijze, veilig en ver­antwoord kunnen worden toegepast. Tevens zal door toepassing van de richtlijn het aantal COPD-patiënten met een acute respiratoire insufficiëntie die met NIV worden behandeld, toenemen, wat de kwaliteit van zorg zal verbeteren.

 

Referenties